2.1 Dosbarthiad a bioamrywiaeth Flashcards
Sut ydym yn penderfynnu i ba grwp mae organebau yn perthyn?
Nodweddion morffolegol, nodweddion ymddygiadol, patrwm DNA
Enghraifft o nodwedd morffolegol
Clustiau mawr, 4 coes, lliw ffur
Enghraifft o nodwedd ymddygiadol
Gaeafgysgu, mudo yn y gaeaf, deffro yn y nos
Enghraifft o organeb procaryotig (dim cnewyllyn)
Bacteria
Enghraifft o organebau ewcaryotig (efo cnewyllyn)
Anifeiliaid, fungi, planhigion, protoctista
Trefn y System Finomaidd
Teyrnas, ffylwm, dosbarth, urdd, teulu, genws, rhywogaeth
Pam defnyddio enwau gwyddonol?
Osgoi dryswch wrth cyfarthrebu’n rhyngwladol
Pa iaith yw enwau gwyddonol mewn?
Lladin
Sut ydych yn ysgrifennu enw gwyddonol anifail?
Genws (Capital letter) rhywogaeth (small letter)
Y mwyaf tebyg yw’r DNA =
Y mwyaf agos maent yn perthyn
Beth mae coeden ffylogenetig yn ddangos?
Hynafiad cyffredin (common ansestor) organebau
Enwch y dechneg sy’n cael ei ddefnyddio i dadansoddi samplau DNA
Proffilio genetig
Pam ydy planhigion angen golau’r haul?
- Ffotosynthesis (cynhyrchu glwcos)
- H20+CO2= glwcos + O2
Pam ydy organebau angen bwyd?
- Glwcos ar gyfer resbiradaeth
Pam ydy organebau angen dwr?
- Cynnal meinweioedd
- Cludo e.e. mwynau
Pam ydy organebau angen ocsigen?
- Ar gyfer resbiradaeth aerobig
Pam ydy organebau angen carbon deuocsid?
- Ar gyfer ffotosynthesis