2. Stress en burn-out Flashcards
Er zijn twee soorten stress te onderscheiden: kortdurende stress en langdurige stress. Waar worden ze door gereguleerd?
Kortdurende stress wordt gereguleerd door het autonome zenuwstelsel en in mindere mate door de HPA-as.
Langdurige stress wordt gereguleerd door de HPA-as en door neurotransmitters.
Welke stelling is juist?
I. Wanneer er sprake is van een stressreactie dan komt de sympathicus in actie door het aanmaken van adrenaline.
II. Wanneer de stress situatie onder controle is, wordt de parasympathicus geactiveerd door de aanmaak van serononine.
I: juist
II: onjuist. De parasympathicus wordt geactiveerd door de aanmaak van endorfine.
Kun je uitleggen hoe de HPA-as werkt?
- de stressprikkel komt binnen via de hypothamalus, die produceert dan CRH (cortisol releasing hormone).
- CRH stimuleert de voorkwab van de hypofyse tot productie van het hormoon Adrenocorticotroop (ACTH) .
- ACTH is een trope hormoon dat de bijnierschors stimuleert tot de productie van cortisol.
- Wanneer er voldoende cortisol is, wordt dmv negatieve feedback de hypothalamus weer uitgezet.
Kun je uitleggen hoe adrenaline wordt gemaakt?
neurotransmitters worden gemaakt uit eiwitten, zoals fenylalanine. Fenylalanine wordt met behulp van foliumzuur omgezet in Tyrosine. Dat wordt mbv een aantal co-factoren via L-Dopa omgezet in Dopamine. Dopamine wordt dan mbv B12, foliumzuur en SAMe weer omgezet in noradrenaline en adrenaline.
Dus: fenylalanine -> Tyrosine -> L-Dopa -> dopamine -> noradrenaline -> adrenaline
Kun je uitleggen hoe melatonine wordt gemaakt?
Tryptofaan -> via 5HTP naar serotonine -> melatonine
Het endorfinesysteem is een regulator van diverse lichaamsfuncties en bevat verschillende receptoren waar opioïden zich hechten. Opioïde peptiden zijn korte ketens van aminozuren die in lichaamseigen en lichaamsvreemde vorm bestaan. Hoe heten ze als ze lichaamseigen zijn en hoe heten ze als ze lichaamsvreemd zijn?
lichaamseigen: endorfines
lichaamsvreemd: exorfines
Exorfinen hebben hetzelfde effect als welke twee stoffen?
endorfine en morfine. Ze kunnen een gevoel geven van euforie, geluk en pijnverzachting opwekken. Het effect is echter kortstondig en het endorfinesysteem wordt hierdoor gehinderd, waardoor het allerlei negatieve gevolgen kan hebben.
Wat zijn de kenmerken voor mensen die een burn-out krijgen?
a. perfectionistisch en een te groot verantwoordelijkheidsgevoel
b. onzeker en bang om te falen
c. willen overal controle over hebben
d. hebben moeite met het stellen van grenzen
e. alle bovenstaande zijn kenmerkend
antwoord e
Noem het behandelplan bij burn-out?
- goede diagnose (wat is de oorzaak van de burn-out?)
- zorgen voor stressreductie (bv. meditatie)
- aanpassen van de voeding
- eet gezonde basevormende voeding
- verminder inname van suikers en transvetten
- varieer in de voeding
- vermijd E-nummers, additieven en allergenen
- exorfinen vermijden
- toevoegen van supplementen (hoge vraag naar co-factoren , vooral B12, foliumzuur, magnesium, zink, C)
- bewegen
Welke co-factoren zijn essentieel bij de behandeling van burn-out?
B12, foliumzuur, magnesium, zink, vitamine C
Bij stress heeft het lichaam extra zink nodig. Wat is een verschijnsel van zinktekort?
Een tekort kan neerslachtigheid en huidproblemen veroorzaken. Een goed opneembare vorm is zinkmethionine.
Let op! IJzer remt de opname van zink. En koper bevordert de uitscheiding van zink (en vice versa)
Wat is een belangrijke cofactor in de omzetting van tyrosine naar dopamine?
magnesium
welk cofactor is nauw betrokken bij vitamine B12?
foliumzuur. Foliumzuur is nodig voor het maken van nieuwe cellen en het vervangen van cellen. Het is betrokken bij de synthese van rode bloedcellen. In combinatie met B12 en B6 is foliumzuur nodig om het homocysteïne om te zetten in aminozuren methionine en cysteïne
Leg uit dat sommige voedingsmiddelen, zoals pizza of een boterham met kaas, verslavend kunnen zijn?
Het gaat om de combinatie tarwe en vet. Door het eten van dergelijke voedingsmiddelen wordt het serotonine- en endorfinegehalte in het bloed verhoogd. Er komt dopamine vrij en dat geeft tijdelijk een goed gevoel. De dopamine zorgt ervoor dat je verslaafd raakt aan voeding, met ongewenste effecten zoals een groeiende buikomvang tot gevolg
Het endorfinesysteem kan ontregeld raken door de aanvoer van exorfinen. Exorfinen hebben hetzelfde effect als endorfine en morfine. Opioïde peptide-systemen in de hersenen staan er om bekend dat zij een belangrijke rol spelen in de motivatie, emotie, hechting, de reactie op stress en pijn en de controle van voedselinname. Hoe komt exorfine in de hersenen?
Exorfinen komen in de bloedsomloop terecht door de darmwand te passeren die aangetast is. Ze bereiken het centrale zenuwstelsel waar zij neurotransmissie moduleren en het gedrag kunnen beïnvloeden. Ook spelen ze een rol bij mentale stoornissen.