2. morfologija i citologija MO

Question 1

čime se bavi morfologija i citologija?

Answer 1

morfologija i citologija je onlast mikrobiologije koja se bavi spoljnim izgledom i unutrašnjom građom ćelije živih bića.

Question 2

kako glasi ćelijska teorija?

Answer 2

1. sva živa bića sastavljena su od jedne ili većeg broja ćelija.
2. ćelija je osnovna struktura i funkcionalna jedinka svih živih bića.
3. svaka ćelija može nastati razmnožavanjem već postojećih ćelija.

Question 3

koji MO nemaju ćelijsku građu?

Answer 3

virusi, viroidi i prioni

Question 4

koji MO imaju prokariotsku strukturu ćelije?

Answer 4

bakterije i cijanobakterije (modrozelene alge)

Question 5

koji MO imaju eukariotsku ćeliju?

Answer 5

prave alge, gljive i raživotinje

Question 6

koja je razlika u strukturi prokariotske i eukariotske ćelije?

Answer 6

prokariotske ćelije nemaju organizovano jedro, dok eukariotske ćelije, koje pored jedra, u svojoj unutrašnjosti sadrže veći broj organela specijalizovanih za pojedine funkcije.

Question 7

koja grupa MO nije u stanju da se samostalno razmnožava?

Answer 7

virusi

Question 8

koje funkcije treba da poseduje svaka živa ćelija?

Answer 8

svaka ćelija mora da u sebi sadrži genetsku poruku koja se kopira i prenosi u sve nove ćelije nastale tokom razmnožavanja. prema toj poruci u svakoj ćeliji se odvijaju procesi tokom kojih se iz jednostavnih materija sintetišu složeniji organski makromolekuli.

Question 9

da li MO poseduju tkiva, organe i organske sisteme?

Answer 9

ne

Question 10

od čega zavisi hemijski sastav ćelije?

Answer 10

1. starosti ćelije
2. faze razmnožavanja u kojoj se nalazi
3. količine i vrste hranljivih materija koje koriste u ishrani

Question 11

koju ulogu imaju molekuli vode u ćeliji?

Answer 11

prisustvo vode u spoljašnoj sredini ćelije , kao i unutrašnjoj, od vitalnog je značaja za pravilno funkcionisanje ćelije, njen rast i razmnožavanje. u vodi se nalaze hranljive materije kojima voda omogućava prolazak kroz citoplazmatičnu membranu i ulazak u ćeliji gde se odvijaju biohemijske reakcije neophodne za rast i razmnožavanje. voda je važan izvor atoma i kiseonika.

Question 12

koju ulogu imaju molekuli proteina u ćeliji?

Answer 12

neki proteini ulaze u sastav pojedinih strukturnih delova ćelije kao što su: citoplazmatična membrana, ćelijski zid, kapsula, organele za kretanje. takodje, ni brojne hemijske reakcije u ćeliji i van nje, ne bi mogle da se odvijaju da nisu prisutni biokatalizatori - enzimi, koji su proteinske prirode.

Question 13

šta ulazi u sastav nukleinskih kiselina DNK i RNK?

Answer 13

ulaze purinske ili pirimidinske baze, pentoze i fosfatne grupe. purinske baze su: adenin (A) i guanin (G). pirimidinska baza: citozin (C), prisutne su kod RNK i DNK, dok je timin (T) prisutan samo kod DNK, a uracil (U) kod RNK. DNK sadrži dezoksiribozu, a RNK ribozu.

Question 14

koliko vrsta RNK molekula poseduje svaka živa ćelija?

Answer 14

tri vrste RNK: informaciona (iRNK), ribozomalna (rRNK) i transportna (tRNK)

Question 15

koju ulogu imaju molekuli lipida u ćeliji?

Answer 15

imaju ulogu formiranja strukture i funkciji citoplazmatične membrane i ćelijskog zida. kod nekih bakterija mogu se koristiti i kao rezervna hranljiva materija tj. ako masne loptice sadrže poli-beta-hidroksibuternu kiselinu.

Question 16

koju ulogu imaju molekuli ugljenih hidrata u ćeliji?

Answer 16

ugljeni hidrati imaju različite uloge. dezoksiriboza ulazi u sastav DNK, drugi šećeri učestvuju u formiranju pojedinih delova ćelije, dok je glukoza glavni izvor energije za ćeliju. polisaharidi su rezervne hranljive materije za ćeliju. glikogen je bitan za rast u razmnožavanje. celuloza - ćelijski zid.

Question 17

koju ulogu imaju neorganski molekuli u ćeliji?

Answer 17

oni su neophodni za aktivnost enzima, regulaciju osmotskog pritiska i kiselosti, sintezu jedinjenja velike molarne mase.

Question 18

koju funkciju imaju molekuli ATP u ćeliji?

Answer 18

molekuli ATP su molekuli bogati energijom. unutar molekula ATP, čuva se i prenosi energija neophodna za obavljanje svih vitalnih funkcija u ćeliji.

Question 19

šta su metahromatska zrnca i koja je njihova uloga u ćeliji?

Answer 19

zbog velikog sadržaja fosfata metahromatska zrnca pokazuju veliki afinitet prema baznim bojama i imaju važnu funkciju u sintezi nukleinskih kiselina (izvor hranljivih materija i depo fosfata). inače to su volutinska zrnca u čiji sastav najvećim delom ulazi metafosfat (ili neki drugi fosfat) kao i mala količina masti ili proteina.

Question 20

koji MO spadaju u najsitnije a koji u najkrupnije MO?

Answer 20

najsitniji MO su virusi (0.01 mikrometar), a najveći pečurke i makroskopske alge ( do 1m)

Question 21

objasnite zbog čega manje ćelije brže rastu?

Answer 21

manje ćelije znatno brže rastu jer imaju znatno povoljniji odnos između svoje površine i zapremine, u poređenju sa većim ćelijama što im obezbeđuje ogromnu dodirnu površinu za efikasniju razmenu materije i ekonomično trošenje energije.

Question 22

koji faktori mogu uticati na veličinu ćelije MO?

Answer 22

starenje (mlade ćelije su duže), visina temperature na kojoj se gaje MO, osmotski pritisak, koncentracija i sastav hranljive podloge.

Question 23

kakvog oblika mogu biti MO

Answer 23

postoji grupa organizama koja tokom života ima stalan oblik i grupa koja ima promenljiv. Najčešći oblici su: okrugli, štapićasti, izvijeni, končasti ili kombinacije istih.

Question 24

kako su organizovane ćelije kod mikrokoka, diplokoka, streptokoka, tetrad, sarcina i stafilokoke?

Answer 24

mikrokoke - obrazuju pojedinačne ćelije
diplokoke - po dve u paru, imaju deobu u jednoj ravni
streptokoke - veći broj u kraćim ili dužim lancima, deoba u jednoj ravni
stafilokoke - oblik grozda, deoba u tri ravni
tetrade - dele se u dve ravni

Question 25

kako sve mogu biti organizovane štapićaste bakterije?

Answer 25

nakon deobe one mogu ostati kao pojedinačne ili formirati grupe od po 2 ili većeg broja štapića. takođe, neke štapićaste bakterije, međusobno se mogu povezivati formirajući strukture koje podsećaju na slova: X,V,Y

Question 26

kakvog oblika su vibrile, spirile i spirohete?

Answer 26

vibrile - oblik zareza
spirile - oblik slova S
spirohete - veliki broj oštrih zavoja

Question 27

šta su hife i micelijumi i koji MO ih poseduju?

Answer 27

hife su končaste tvorevine prečnika 6-8 mikrometara, koje se tokom rasta prepliću obrazujući splet hifa koji se zove micelijum. micelijum se može videti golim okom. hife i micelijum poseduju gljive.

Question 28

koju funkciju imaju plodonosne (fertilne) i vegetativne hife?

Answer 28

plodonosne nose spore za razmnožavanje
vegetativne u ishrani, da uzimaju hranu iz sredine

Question 29

koji MO u specijalnim uslovima uzgajanja formiraju pseudohife i pseudomicelijume?

Answer 29

neke vrste kvasca iz roda Candida

Question 30

šta je pleomorfizam i kod kojih MO se javlja?

Answer 30

pleomorfizam je promena oblika MO za vreme životnog ciklusa, ali svaka vrsta kada postane zrela, njene ćelije dobijaju određene morfološke karakteristike. javlja se kod protozoa.