2 Flashcards
Wat is een typisch symptoom van een blaassteen?
strangurie
Wat is een typisch symptoom van een niersteen?
flankpijn
Wat is een typisch symptoom van een ureter steen?
koliekpijn
Wat zijn kenmerken van koliekpijn?
heftige pijn
aanvalsgewijs (minuten- uren)
flank en liespijn eenzijdig
buikpijn
misselijkheid
bewegingsdrang
geen peritoneale prikkeling
Wat zijn risicogroepen voor steenvorming?
30-50 jaar
man
welvaart
familie anamnese
recidief
kinderen
mononier
medicatie
anatomische afwijkingen
ziekte van cron > calcium oxalaatstenen
Wat voor soort stenen zijn er op volgorde van voorkomen?
calcium
struviet
urinezuur
cystine
overig (medicatie en genetisch)
Welke stenen zijn hard?
wheweliet, brushiet en cystine
Welke stenen zijn zacht?
struviet en urine zuur
Welke stenen zijn radiolucent?
urinezuur, cystine en struviet
Wat is de HU van een harde steen?
> 1000
Wat is de HU van een zachte steen?
<500
Welke steen heeft een Ph van boven de 8?
infectiesteen
Welke steen heeft een Ph van onder de 6?
urinezuursteen
is een cystine steen leefstijlgerelateerd?
nee
is een urinezuursteen leefstijl gerelateerd?
ja
Waardoor ontstaat een infectiesteen?
urease producerende bacterien
ureum wordt afgebroken tot amonium en hydroxide
samen met magnesium en fosfaat slaat amonium neer
vaak bij stase
bij welke stenen is hypercalciurie?
carbonaat en apatiet stenen
Wat zijn leefstijlrisicos voor het ontwikkelen van een steen?
te weinig vocht
hoog urine ocolaat
hoog urine calcium
laag urine citraat
laag magnesium
lage pH
hoog urinezuur
Hoe ontstaat hoog ocalaat?
weinig calcium intake, eigen aanmaak, thee, spinazie, rabarber en chocola
Hoe ontstaat hoog calcium?
hypercalciemie, gestoorde terug resorbtie, hoge inname, veel zout, veel dierlijk eiwit
Hoe ontstaat laag citraat?
hoge zuurbelasting door veel eiwit en weinig groenten en fruit
Hoe ontstaat hoog urine zuur?
purine uit vlees, vis en schaaldieren, alcohol en fructose
Wat voor soort stenen komen voor bij hyperparathyreodie?
calcium oxalaat stenen
Wat is een advies dat je geeft voor de preventie van stenen maar niet bij een ureter steen?
water drinken
Waarom zie je een steen niet in gfr?
de anadere nier compenseerd
Welke diagnostiek bij een steen?
eerst echo
daarna blanco CT of MRI bij zwangerscap
welke diagnostiek bij chirurgie voor een steen?
CT met contrast
Welke diagnostiek bij follow-up steen?
buikoverzicht
Welke aanvullende diagnostiek doe je bij een hoog risico patient van een steen?
24H urine
bloedonderzoek
met welke diagnostiek kan je het verschil in nierfunctie van de twee nieren zien?
renogram
Wat is een mogelijke complicatie van nierstenen?
sepsis
Wat zijn symptomen van sepsis?
lage bloeddruk en rillingen
Wat is de behandeling van sepsis?
infuus
bloed en urine kweek
antibiotica
Wat is de behandeling voor nierstenen?
pijnstilling
drainage
medical exclusive therapie (afwachten en evt alfablockers)
chemolyse
ESWK
urethra renoscopie
PNL
nefrectomie
Wat is een contraindicatie voor een afwachtend beleid bij een steen?
nierinsufficientie
mononier
bilaterale obstructie
Bij welk soort steen kan je gebruik maken van chemolyse?
urine zuur steen
Waarvan maakt ESWL gebruik?
schokgolven
Bij welk soort stenen wordt ESWL gebruikt?
zichtbare kleine stenen
Wat zijn contraindicaties voor ESWL?
zwangerschap
aneurysma
bloedingsneiging
vernauwing van de urineweg
Bij welk soort steen doe je een urethra reno scopie?
kleine liefst distale steen
Wat is een complicatie van uretra renoscopie?
perforatie van de urineleider
Bij welk soort stenen maak je gebruik van PNL?
grotere stenen
Welke stenen lozen meestal vanzelf?
< 4mm
Wat zijn complicaties van ESWL?
symptomatisch hematoom
sepsis
steenstraat
Waar is bot uit opgebouwd?
mineraal/hydrocyapatiet (60%)
extracellulaire eiwitmatrix (30%)
- collageen type 1
- bioactieve eiwitten
bloedvaten (8%)
cellen (2%)
Waar bevind een osteocyt zich?
gevangen in de matrix
Wat doet een osteocyt?
sensor van mechanische belasting
regulatie van botopbouw door aanmaak van RANKL en slerostine
regulatie fosfaat homeostase door aanmaak van FGF23
Waarin kan een lining cel zich diffrentieren?
osteoblast
Hoeveel procent van de botcellen zijn osteoblasten?
4-6%
Wat doet een osteoblast?
maakt matrix en reguleert mineralisatie
Wat is de oorsprong van een lining cel of een osteocyt?
mesenchymale stamcel > osteoblast
Hoeveel procent van de botcellen zijn osteocyten?
90-95%
Wat is het effect van immobilisatie op een osteocyt?
die gaat dood
uit welke stamcel ontstaat een osteoclast?
hematopoetische stamcel
Hoe breekt een osteoclast het bot af?
HCL en cathepsine k (enzym) in afgesloten compartiment
Wat is nodig voor de maturatie van een osteoclast?
RANKL bind aan RANK
Waardoor wordt RANKL gemaakt?
osteocyten
Wat doet OPG?
bind aan RANKL waardoor geen maturatie van de osteoclast plaats kan vinden
Waardoor wordt OPG aangemaakt?
osteoblasten
Wat doet sclerostine?
remt osteoblast activiteit
Wat zorgt voor de koppeling tussen afbraak en opbouw van bot?
sclerostine
Wat gebeurd er na de resorbtie van het bot?
tijdelijke ontkoppeling
Wat is de wet van wolf?
belasting > minder sclerostine expressie > botgroei
Wanneer begint de osteogenese?
6e/8e week van het embryo
Wat is endochondrale botvorming?
vervanging van hyalien kraakbeen door bot