1C2-week1- HC.4 Stress en ondervoeding Flashcards
wat is intermediaire metabolisme?
- stofwisseling die betrokken is bij opslag en aanmaak van energie uit de energievoorraden
- en alle betrokken cellulaire processen
wat is vlak na de maaltijd de grootste bron van brandstof?
het voedsel
hoe heet de toestand waarin je bent net na de maaltijd?
storage mode/ anabole toestand
wat gebeurd er met je lean body mass in storage mode?
neemt toe
hoe heet de toestand waarin je bent een paar uur na de maaltijd?
katabole toestand/ production mode
wat zet de storage mode aan?
insuline
wat doet insuline?
- stimulatie glucose opname in de cellen. (lipogenese, eiwitsynthese, GLUT4 etc.)
- behoud en onderhoud van de lean body mass en vetweefsel
wat zet de production mode aan?
voornamelijk glucagon, maar ook (nor)adrenaline, cortisol, en groeihormoon
Wat doen deze hormonen?
tegenovergestelde werking van insuline.
wat zijn stresshormonen?
cortisol en catecholaminen
uit welke twee lagen bestaat de bijnier?
- cortex
- medulla
wat maakt de cortex?
van buiten naar binnen 3 lagen:
- mineralocorticoïden; aldosteron
- glucocorticoïden; cortisol
- sex hormonen; testosteron
wat maakt de medulla?
catecholaminen
Hoe verloopt de productie van cortisol?
- gecontroleerd door ACTH vanuit de hypothalamus-> met negatieve feedback werking.
- cortisol heeft een dag en nacht ritme bij goed werkende hypofyse-bijnier as.
wanneer is het cortisol gehalte het hoogst? en wanner het laagst?
rond 8 uur ‘s ochtends het hoogst
12 uur ‘s nachts het laagst
wat doet cortisol?
cortisol is een glucocorticoïd.
- in spier: afbraak van eiwit tot aminozuren
- in vet: afbraak van TG tot glycerol
aminozuren en glycerol zijn de bouwstenen van de gluconeogenese.
wat gebeurd er door een stressprikkel?
de stressprikkel zorgt voor stimulatie van het sympatische zenuwstelsel. deze zorgt weer voor de afgifte van (nor)adrenaline.
wat is de werking van (nor)adrenaline nadat het aan het bloed is afgegeven?
in de lever:
- de werking van insuline tegenwerken, waardoor de glucosespiegel stijgt.
- glycogeen wordt vrijgemaakt, glucose spiegel stijgt.
in vet:
- vetweefsel wordt afgebroken, gluconeogenese! waardoor glucosespiegel stijgt.
wat voor effect heeft stress op de homeostase?
door stress dreigt de homeostase verstoord te worden.
wat zijn voorbeelden van stress?
- verwonding
- infectie
- shock
wat doet het lichaam om tegen deze stress te vechten?
stresshormonen (adrenaline en cortisol) komen vrij zodat extra energie vrijkomt om de lichamelijke stress tegen te gaan.
fight or flight reactie
wat zijn twee mogelijke vervolg stappen na deze fight op flight reactie op de stress?
- stress elimineren/genezen: lichaam terug naar hemostase door afname van stresshormonen
- chronische stress: dagenlang in katabole toestand-> energievoorraden raken op waardoor herstel moeilijker wordt -> uiteindelijk overlijden
wat gebeurd er met je lichaam bij langdurig vasten (hongerstaking)?
langdurig vasten is een stress-uitlokkende factor waardoor stresshormonen de overhand hebben in deze situatie.
na een aantal dagen komt de gluconeogenese op gang en de ketogenese wordt een steeds belangrijkere energiebron met de tijd.