1B2 Flashcards
Wat zijn voorspellers die een rol spelen bij normaalwaarden bij longfunctieonderzoek?
Lengte, leeftijd, geslacht & etniciteit
Wat is de medische naam voor strottenhoofd?
Larynx
Wat is de medische naam voor huig?
Uvula
Wat is de medische naam voor neusamandel?
Adenoïd
Wat is stridor?
Abnormaal ademgeluid, bijvoorbeeld veroorzaakt door epiglottitis (inspiratoire stridor).
Uit hoeveel kwabben bestaan de longen?
- Linker: 2
- Rechter: 3
Wat zijn verschillen tussen trachea en bronchus?
- Kraakbeenringen van trachea zijn C-vormig (dorsaal doorbroken), die van bronchus rondom
- Bronchus heeft spierweefsel rondom, trachea alleen aan achterkant
(Histologisch) verschil tussen bronchus en bronchiolus?
Bij bronchus kraakbeen en klieren te zien, bij bronchiolus niet
Hoe ziet de wandbekleding van de bronchi en bronchioli eruit?
Type cellen in respiratoir epitheel:
- Trilhaarcellen
- Slijmbekercellen
- Basale cellen: stamcellen; houden epitheel in stand
- Neuroendocriene cellen (meestal niet te zien; lichtmicroscopisch niet goed herkenbaar & komen in kleine aantallen voor i/h bronchiale epitheel)
- Clubcellen (Clara cellen): puilen uit; alleen/vooral in distale/kleine bronchioli
Ezelsbruggetje (alleen medeklinkers!)
Clara iN TBS
Verschil tussen sereus en muceus klierweefsel
Sereus: eiwitproduct, kleurt donkerder
Muceus: slijm (mucus); kleurt lichter
Hoe ziet de wandbekleding van de alveoli eruit?
Type cellen:
- Pneumocyten:
* Type 1: platter; ontstaat uit type 2
* Type 2: groter (en meer); vaak in hoekje gelegen
Wat zijn surfactant producerende cellen?
Club cellen & type 2 pneumocyten
Wat zijn geleidende en respiratoire luchtwegen?
- Geleidend: generatie 0-16
- Respiratoir (gaswisselingszone): generatie 17-23
ZO Microscopische anatomie!
Waarvan zijn diffusieprocessen afhankelijk?
- Diffusieconstante D_gas
- Dikte van membraan/lucht-bloedbarrière T
- Diffunderend oppervlak A
Wat is choanaal atresie?
Neusdoorgang (tussen neus en keel) is afgesloten door vlies, bij baby’s, die normaal gesproken door neus ademen
Waardoor verhoogde densiteit thoraxfoto (witter)?
- Tumoren/metastasen
- Longoedeem
- Longfibrose
- Pneumonectomie
Waardoor verlaagde densiteit thoraxfoto (zwarter)?
- Verminderde doorbloeding (longembolie)
- Destructue long (emfyseem)
- Bulla
- Hyperinflatie
- Pneumothorax
Beoordelen astmacontrole?
ACQ-score (6 is max. score, wil zo laag mogelijk: >1,5 is slechte astmacontrole)
Exacerbaties (voorgaande jaar)
FEV1 / FVC
A.d.h.v. welke biomarkers wordt astma gemeten?
- Bloed eosinofielen
- FeNO
Wat gebeurt er met de bloedgaswaarden tijdens hyper- en hypoventilatie?
- Hyperventilatie: ↑pO2, ↓pCO2, ↑pH; respiratoire alkalose
- Hypoventilatie: ↓pO2, ↑p CO2, ↓pH; respiratoire acidose (acid = zuur; zuurder worden van bloed)
Wat is de definitie van astma (wat is vereist)?
- Wisselende luchtwegklachten (piepen, kortademigheid, hoesten en ‘chest tightness’)
- Wisselende expiratoire airflow limitatie of luchtweg obstructie
Waarom/hoe wordt sputum groen?
Ontstaat bij uiteenvallen bij leukocyten (door het enzym myeloperoxidase)
Shunt vs. dode ruimte
Shunt: wel perfusie, geen ventilatie
Dode ruimte: geen perfusie, wel ventilatie
Ezelsbruggetje:
shUnt: wel perfUsie: dode ruimte heeft geen u, dus geen perfusie
Wat is een acinus?
Een primaire pulmonale loblus: ontspringt uit respiratoire bronchiolus; ~clubje alveoli
Waaruit ontspringt een secundaire pulmonale lobulus?
Terminale bronchiolus
COPD: probleem met in- of uitademen?
Verschil bodybox en spirometrie?
- Spirometrie: meten dynamische longvolumina
- Bodybox: meten statische longvolumina
Diagnostische criteria van astma en COPD
- Astma: variabele expiratoire airflow limitatie
- COPD: obstructie
Waarom worden glucocorticoïden geïnhaleerd i.p.v. oraal toegediend?
Lokaal toedienen, daarom minder bijwerkingen en lagere doses mogelijk
Wanneer is er sprake van obstructie (longfunctiemeting)?
Als FER onder de LLN ligt, d.w.z. < 75% van voorspeld of z-score < -1,64
Wat is de FER?
FEV1 / FVC
Wat suggereert een ‘kerktoren’ in een flow-volume curve?
Obstructie/emfyseem
Hoe zijn de longfunctiewaardes bij obstructie?
- FEV1 is te laag
- FVC is normaal
- FER is verlaagd
Wanneer is er sprake van significante reversibiliteit van de FEV1?
Wat zijn de verschillen tussen astma en COPD?
Astma: wisselende klachten, wisselende airflow limitatie, soms obstructie, geen diffusiestoornis
COPD: altijd klachten (wisselende mate), altijd airflow limitatie, altijd obstructie, bijna altijd diffusiestoornis
Restrictief vs. obstructief
Restrictief: stijvere long
Obstructief: slappere long
Spirometrie vs. bodybox
Spirometrie: meten van dynamische longvolumina, vooral bij astma van belang
Bodybox: meten van statische longvolumina, vooral bij COPD van belang, totale longinhoud meten
Diffusie: bij welke DLCOc hebben patiënten zuurstof nodig
~30% –> zuurstof bij inspanning
!!!??
Welke 3 typen geluid kun je horen bij percussie van thorax/longen?
- Sonoor: balans tussen weefsel en lucht (normaal/gezond)
- Hypersonoor: meer lucht (hol)
- Gedempt: meer weefsel
Wat is normaal ademgeruis?
Vesiculair: inademing langer dan uitademing.
Verlengd experium (uitademing langer dan inademing) en (expiratoir) piepen duiden op obstructie.
Wat is de functie/het effect van surfactant?
Oppervlaktespanning verlagen
Emfyseem en fibrose & compliantie en elastantie/elasticiteit
Emfyseem: hoge c, lage e (boterhamzakje)
Fibrose: lage c, hoge e
Waar zitten de perifere chemosensoren?
Aortaboog en aa. carotis communis / sinus caroticus
Waar vindt de registratie van bloedgassen plaats?
Glomuscellen in (perifere) chemosensoren (in aortaboog en aa. carotis communis / sinus caroticus)
Wat meten perifere chemosensoren vooral?
pO2
Wat meten centrale chemosensoren vooral?
pCO2
Verschil perifere en centrale chemosensoren
- Perifeer: meten vooral pO2, liggen na hart, reageren snel
- Centraal: meten vooral pCO2, liggen in hersenstam, reageren langzaam
Aan welke pool van glomerulus zit macula densa cellen?
Vaatpool
Aan welke kant zit de Na+/K+ ATPase?
Basolateraal (kant van bloed/interstitium), andere natriumkanalen/-pompen niet!
Hoe werken diuretica?
Remmen Na+-reabsorptie/Na+-transporter aan de luminale zijde (komen via secretie in urine). Bijwerking: hyperkaliemie. Zie 1B1
Wat is er nodig voor waterreabsorptie?
- Een drijvende kracht: de hoge osmolaliteit in het niermerg, door lis van Henle
- Een gat: aquaporine (AQP)
Reabsorptie, secretie en excretie
Reabsorptie: uit tubulus/voorurine naar bloed/interstitium (heropname).
Secretie/uitscheiding: uit bloed naar tubulus/voorurine
Excretie: uitscheiding via urine
Excretie = filtratie - reabsorptie + secretie
Hypernatriemie
Niet te veel natrium, maar te weinig water!
Hoe verdun je urine?
Door er natrium uit te halen: je wilt urine met relatief veel water, dus laat je water erin, en wat niet water is (lees: natrium) eruit.
NKCC2
Sensor van macula densa, registreert NaCl-aanbod.
NCCT
Natrium en kalium: welke vooral in cel en welke buiten?
Natrium vooral buiten, kalium voor binnen cel
ENAC
Natriumreabsorptie in verzamelbuis
Natriumconcentratie in urine
In steady state: natriuminname = natriumexcretie
Hoe ontstaat oedeem?
Door natriumretentie
Bijwerkingen van anticholinergica
Troebel zien, droge mond, obstipatie
Wat is volumedepletie?
= hypovolemie.
Afname van het extracellulair volume door verlies van natrium
Kationen en anionen
Kationen: postief geladen ionen
Anionen: negatief geladen ionen
Ezelsbruggetje: KATten zijn positief
Alkalose en acidose
- Alkalose: hoge pH, weinig H+
- Acidose: lage pH, veel H+
> Respiratoir: paCO2
> Metabool: bicarbonaat
Tiffeneaux en FER
De verhouding tussen FEV1 en VC (FEV1/VC) wordt de Tiffeneau-index genoemd, de verhouding tussen FEV1 en FVC (FEV1/FVC) wordt FER (Forced Expiratory Ratio) genoemd.
Metabole vs. respiratoire acidose
Metabool: verlaagd bicarbonaat
Respiratoir: verhoogd paCO2
Normaalwaarden die je moet weten
pH: 7.40
paCO2: 40
[HCO3-]: 24
BE
BE < 0 –> extra zuur aanwezig (tekort aan bicarbonaat) –> metabole acidose
BE = 0 –> meer/minder CO2 aanwezig –> (zuiver) respiratoir
BE > 0 –> extra base aanwezig –> metabole acidose
Leidt minder bicarbonaat tot een hoge of lage pH?
Lage