11) cáin

Question 1

Formúla i gcomhair caillroinnte?

Answer 1

Íocaíocht éigintach (compulsory) a tógann an rialtais

Question 2

Cad a thógann rialtais cáin ó?

Answer 2

Ioncam
Brabúis ghnólachtaí
Chostas earraí agus seirbhísí

Question 2

Mínigh cáin dhíreach?

Answer 2

Cáin ar ioncam

Question 2

Mínigh cáin indhíreach?

Answer 2

Cáin ar bhearta (transactions)

Question 3

Cad a úsáideann an rialtais an airgead i gcomhair?

Answer 3

Sheirbhísí poiblí (oideachais, bonneagar, HSE)
Iompraíocht a mholadh nó a dhíspreagadh

Question 4

Mínigh imghabháil cánach?

Answer 4

Iompar mí-dhealthach nuair a schneacnaíonn duine ar íoc cáin ar a ioncam ar d’aonghnó

Question 5

Mínigh creidmheasa cánach?

Answer 5

Rudaí atá ag duine chun a gcáin ioncam a laghdú

Question 6

3 samplaí de cáin dhíreach?

Answer 6

USC (MSU)
DIRT
PAYE (ÍMAT)

Question 7

2 sampla de cáin indhíreach?

Answer 7

VAT (CBL)
Dleacht stampála

Question 8

Ráta ar ÍMAT?

Answer 8

20% ar an céad 42,000
40% thar é sin

Question 9

Ráta is comónta ar CBL?

Answer 9

23%

Question 10

Ráta ar USC

Answer 10

0.5% ar an céad 12,012
2% ar 12,012 go 25,760
4% ar 25,760 go70,044
8% thar é sin

Question 11

Mínigh dleacht chustam?

Answer 11

Is cáin é ar earraí a iompórtáiltear isteach go Éireann ó taobh amuig don EU

Question 12

Mínigh dleacht mháil?

Answer 12

Cáin ar earra áirithe m.sh peitreal, díosail, alcól, tabac

Question 13

Mínigh cáin carbóin?

Answer 13

Cáin mar “carbon emitting fuels” m.sh gual, peat, ola, gás

Question 14

Mínigh Cáin Mhaoine Áitiúil?

Answer 14

Tá úinéirí maoine cónaithe (residential property owners) in éireann é seo a íoc. Tá sé bunaithe ar luach na maoine

Question 15

Cad é mótarcháin?

Answer 15

Cháin ar ngluaistéan

Question 16

Mínigh CCÚT (DIRT)

Answer 16

Cáin ar ús a thuilltear ar choigealtais

Question 17

Ráta CCÚT?

Answer 17

33%

Question 18

Cad é CGC (CGT)?

Answer 18

Cháin ar an brábús déanta i ndidh sócmhainní a dhíol, m.sh maoin agus scaireanna

Question 19

Ráta CGC (CGT)?

Answer 19

33%

Question 20

Ráta CFC (CAT)?

Answer 20

Cáin a ghearrtar ar oidhreachtaí (inheritances)

Question 21

Cad é CFC (CAT)?

Answer 21

Saor ó cáín suas go 335,000
33% thar 335,000

Question 22

Cad é cáin fíorcéimneach?

Answer 22

Cáin ina n-íocann daoine ar ioncam níos airde

Question 23

Cad é Cáin chúlcéimneach?

Answer 23

MSU
ÍMAT

Question 24

2 sampla de cáin forcéimneach?

Answer 24

Cáin nach dtógann san áireamh léibhéal ioncam an duine m.sh CLB

Question 25

Mínigh Pá comhlán?

Answer 25

Pá roimh aon asbhaintí

Question 26

Mínigh glanphá?

Answer 26

Pá le asbhaintí san áireamh