1. deo 1. odgovaranja Flashcards

1
Q

Kako zivotinje mogu da se razmnozavaju?

A

Polno i bespolno

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Vrste bespolnog razmnozavanja?

A

Deoba, pupljenje i regeneracija

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Kako se nazivaju drugacije polne celije?

A

Gameti

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Kojim procesom se u polnim organima stvaraju polne celije?

A

Gamatogenezom

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Gde nastaju zenske polne celije(jajne celije), a gde muske(spermatozoidi)?

A

Zenske u ovarijumima (jajnicima), a muske u testisima(semenicama)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Kako se naziva pojam koji opisuje organizme koji imaju samo jedan pol, a kako se kada imaju oba?

A

Polni dimorfizam za jedan pol, hermafroditizam ili dvopolnost za oba

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Kako se naziva proces gamatogeneze u kojima nastaju zenske polne celije, a kako kada nastaju muske

A

Za zenske polne celije naziva se oogeneza, a za muske spermatogeneza.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Kako se nazivaju celijske deobe koje gamatogeneza zahteva?

A

Mitoticke i mejoticke

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Sta imaju dobijene polne celije nakon gamatogeneze?

A

haploidan broj hromozoma, jedinstvenu kombinaciju osobina u genomu i celijske specijalizacije koje omogucavaju funkcionalnost.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Kako se nazivaju izvorne tj. stem celije u zenskom polnom organu

A

oogonije

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Sta radi oogonija nakon mitoticke deobe.

A

Nakon dostizanja odredjenog broja celija, one ulaze u prvu mejoticku deobu, rastu i postanu primarne oocite,

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Sta se desava sa primarnim oocitima u prvoj mejotickoj deobi?

A

One se dele, neravnomerno, u sekundarni oocit i prvo polarno telo

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Sta je vitelinski omotac?

A

vitelinski omotac je tanji ili deblji omotac koji se sastoji ugljenih hidrata i proteina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Sta se desava sa sekundarnim oocitom kada udje u drugu mejoticku deobu?

A

Ona se deli nejednako i daje haploidnu, zrelu jajnu celiju i drugo polarno telo.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Kako se vitelinski omotac drugacije naziva kod ptica i insekata

A

Horion

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Sta su mikroresice kod membrane jajne celije?

A

Mikroresice su tanke, prstolike evaginacije kojima membrana zalazi u vitelinski omotac

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Sta su folikularne celije kod jajnih celija?

A

Folikularne celije stite jajnu celiju, kod nekih vrsta za nju stvaraju hranljive materije, a kod sisara i same se dele, rastu i diferenciraju gradeci folikul.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Prema kolicini i rasporeda zumanceta u citoplazmi, razlikuju se nekoliko vrasta jajnih celija, koje su to?

A

Izolecitne, mezolecitne, telolecitne, centrolecitne.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Sta su kortikalne granule?

A

Kortikalne granule su vezikule koje imaju vaznu ulogu u oplodjenju

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Sta su spermatogonije?

A

spermatogonije su izvorne tj stem celije spermatogeneze

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Kako nastaju primarne spermatocite?

A

primarne spermatocite nastaju tako sto se spermatogonije mitoticki dele i ulaze u prvu mejoticku deobu kao spermatocite.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Kako nastaju primarne spermatocite?

A

primarne spermatocite nastaju tako sto se spermatogonije mitoticki dele i ulaze u prvu mejoticku deobu kao spermatocite.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Opisi spermatogenezu nakon nastanka primarnih spermatocita.

A

U primarnim spermatocitima dolazi do rekombinacije hromozoma i deljenjem primarnih spermatocita nastaju dve sekundarne spermatocite, koje odmah nastavljaju drugu mejoticku deobu i daju cetiri haploidne spermatide koje trpe velike promene u izgledu i od kojih nastaju cetiri spermatozoida.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Od cega se sastoji spermatozoid?

A

Spermatozoid se sastoji od glave, vrata i repa. Glava se sastoji od akrozoma i nukleusa, vrat se sastoji od para centrioli i spiralne mitohondrije a rep se sastoji od bica.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Sta je oplodjenje?

A

Oplodjenje je spajanje dve haploidne polne celije u jednu diploidnu celiju, tj. zigot.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Gde se sve oplodjenje moze odvijati i kako se naziva u odnosu na prostoru u kome se izvodi.

A

Oplodjenje se moze odvijati u spoljasnjoj sredini- spoljasnje oplodjenje, ili u zenskim polnim organima- unutrasnje oplodjenje.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Koje strategije su vrste sa unutrasnjim oplodjenjem razvile da bi mladucna dosla na svet? Opisi ih.

A

Oviparnost, kada zenke ubrzo posle oplodjenja polaze jaja u spoljasnju sredinu
Viviparnost, kada se jajna celija posle oplodjenja zadrzava u majci koja hrani embrion dok se ne porodi
Ovoviviparnost, koja nakon oplodjenja jaja u kojima se razvija embrion nalaze se u majci, ali oni se hrane zumancetom jajne celije

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Koje strategije su vrste sa unutrasnjim oplodjenjem razvile da bi mladucna dosla na svet? Opisi ih.

A

Oviparnost, kada zenke ubrzo posle oplodjenja polaze jaja u spoljasnju sredinu
Viviparnost, kada se jajna celija posle oplodjenja zadrzava u majci koja hrani embrion dok se ne porodi
Ovoviviparnost, koja nakon oplodjenja jaja u kojima se razvija embrion nalaze se u majci, ali oni se hrane zumancetom jajne celije

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Nabroji stupnjeve oplodjenja.

A

Prepoznavanje i kontakt jajne celije i spermatozoida, kontrolisani ulazak spermatozoida u jajnu celiju i spajanje haploidnih nukleusa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Sta se desava u prvom stupnju oplodnje, tj u prepoznavanju i kontaktu jajne celije i spermatozoida?

A

Spermatozoidi pri ulasku u zenski polni organ, kapacitacijom otkrivaju mesta za prepoznavanje i vezivanje za jajnu celiju.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Opisi kapacitaciju.

A

Kapacitacija je proces u kome spermatozoidi, pri ulasku u zenski polni organ sticu sposobnost oplodjenja. Kapacitacijom spermatozoid stice sposobnost kretanja kroz folikularni sloj koji okruzuje oocitu.Tokom procesa luce se enzimi jajnika i uterusa na membranu spermatozoida pomocu kojih on otkriva mesta za prepoznavanje i vezivanje za jajnu celiju.

30
Q

Opisi drugi stupanj oplodjenja, tj. kontrolisani ulazak spermatozoida u jajnu celiju.

A

Spermatozoid dospeva do membrane tako sto akrozomalnom reakcijom razlaze vitelinski omotac. Kada se spermatozoid probije do membrane, on ulazi u jajnu celiju, tj probija nukleus i centriole.

31
Q

Sta je akrozomalna reakcija?

A

Do akrozomalne reakcije dolazi kada membrana akrozoma prska i oslobadja enzime da bi na taj nacin razlozio vitelinski omotac.

31
Q

Sta je akrozomalna reakcija?

A

Do akrozomalne reakcije dolazi kada membrana akrozoma prska i oslobadja enzime da bi na taj nacin razlozio vitelinski omotac.

32
Q

Sta je kortikalna reakcija?

A

Kortikalna reakcija nastaje nakon sto se jajna celija pri ulaskom spermatozoida aktivira, kortikalne granule se krecu ka njenoj membrani.Kortikalna reakcija obavestava kortikalne granule da izbacuju svoj sadrzaj u postojeci vitelinski omotac tako sto se siri kao talas oko mesta ulaska spermatozoida u omotac jajne celije.

33
Q

Kako nastaje fertilizacioni omotaca?

Cemu sluzi?

A

Fertilizacioni omotac nastaje tako sto sadrzaj kortikalne celije koji sadrze polisaharide koji privlace vodu bubreci ga stvara.
U pocetku sluzi da stiti jajnu celiju od eventualnog ulaska drugih spermatozoida, a kasnije stiti i rani embrion od mehanickih ostecenja

34
Q

Opisati treci stupanj oplodjenja, tj. spajanje haploindih nukleusa.

A

Pri ulasku spermatozoida u jajnu celiju, ako mejoticke deoba nije zavrsena, ona se zavrsava i haploidni nukleuse se u centru jajne celije spajaju.

35
Q

Nabroj stupnjeve razvica zivog bica kontinuirano.

A

Brazdenje, gastrulacija, organogeneza.

36
Q

Sta je brazdanje?

A

Brazdanje predstavlja prvi stupanj razvica zigota u kome se stvara visecelijski embrion. Zigot se mitotickom deobom deli uzazstopno dajuci dvem cetiri, osam, sesnaest,…, do nekoliko stotina i hiljada celija blastomera.

37
Q

Sta je blastula?

A

Blastula je embrionalni stupanj koji nastaje kada dodje do kraja mitoticko deobi zigota. Jednaka je velicini zigota zato sto podeljene celije u blastuli nisu imale vremena da rastu u mitotickoj deobi

38
Q

Sta je blastomera?

A

Blastomera je celija koja je nastala metotickim deobama zigota tokom brazdanja.

39
Q

Sta je holoblasticno brazdanje jajne celije, a sta meroblasticno?

A

Holoblasticno brazdanje jajne celije naziva se holoblasticno zbog niske ili srednje koncentracije zumanceta u citoplazmi, dok jajne celije koje u sebi imaju visoku koncentraciju zumancetu brazdaju se meroblasticno.

40
Q

Sta je blastoderm?

A

Blastoderm je sloj u kojem se rasporedjuju blastomere ravnomernim brazdanjem.

41
Q

Sta je blastocel?

A

Blastocel je prazan prosor, koji zapravo nije prazan vec ispunjen sekretnim sadrzajem

42
Q

Sta je blastodisk?

A

Blastodisk je sloj u kojem se rasporedjuju blastomere neravnomernim brazdanjem samo u animlanom polu.

43
Q

Sta je blastocista?

A

Blastocista je naziv za blastulu kod sisara.

44
Q

Od cega je izgradjena blastocista?

A

Blastocista izgradjena je od trofoblasta, blastocela i unutrasnje mase celija prikacene za trofoblast na jednom kraju blastocela

45
Q

Sta je gastrulacija?

A

Gastrulacija je drugi stupanj u razvoju zigota i predstavlja stvaranje slojevitog embriona. Embrion udje u stupanj gastrulacije kada embrion dostigne ciljani broj celija i kada se blastomere krecu da stvore tri tkiva, tj. sloja.

46
Q

Koja tri sloja se organizuju u gastrulaciji? Opisi ih.

A

Ektoderm, spoljasnji sloj
Endoderm, unutrasnji sloj
Mezoderm, srednji sloj

47
Q

Sta je Gastrula?

A

Gastrula je embrionalni stupanj u gastrulaciji

48
Q

Sta je gastrocel, a sta blastopor?

A

Gastrocel je supljina koju gastrula formira u endodermu koji ima otvor koji se naziva blastopor.

49
Q

Koje dve grupe razlikujemo u razvitku blastopora? Opisi ih.

A

Protostome (beskicmenjaci), od blastopora nastaju usta

Deuterostome (hordati), od blastopora nastaje analni otvor

50
Q

Kako razvrstavamo pokrete blastomera u gastrulaciji?

A

Invagincija - uvlacenje sloja blastomera u unutrasnjost (tako nastaje endoderm morskog jeza)

Involucija - premestanje sloja blastomera u unutrasnjost rasporedjivanjem uz spoljasnji sloj (tako nastaje mezoderm zabe)

ingresija - premestanje pojedinacnih blastomera, njihovo upadanje u blastocel (tako nastaje mezoderm morskog jeza)

delaminacija - raslojavanje (tako nastaje endoderm ptica i sisara)

epibolija - kada deljenjem celija jedan sloj raste preko drugog tj. obrasta ga (tako nastaje ektoderm zabe)

51
Q

Kako nastaje crevna cev?

A

Crevna cev nastaje na samom pocetku gastrulacije od celija endoderma (kod morskog jeza i zabe), ili deliminacijom endoderma (kod ptica i sisara)

52
Q

Sta je notohorda i kako nastaje?

A

Notohorda je struktura koja se srece samo kod hordata. Nastaje iznad crevne cevi specijalizacijom dela mezoderma. Tokom ulaska u unutrasnjost gastrule celije notohorde stvaraju stubic tkiva koje se intenzivno izduzuje, cime izduzuje i embrion.
Kod kicmenjaka notohordu ce zameniti kicma

52
Q

Sta je notohorda i kako nastaje?

A

Notohorda je struktura koja se srece samo kod hordata. Nastaje iznad crevne cevi specijalizacijom dela mezoderma. Tokom ulaska u unutrasnjost gastrule celije notohorde stvaraju stubic tkiva koje se intenzivno izduzuje, cime izduzuje i embrion.
Kod kicmenjaka notohordu ce zameniti kicma

53
Q

Kako nastaje Nervna cev?

A

Nervna cev nastaje procesom neurulacije od ektoderma koji je postavljen iznad notohorde.

54
Q

Sta je neurulacija?

A

Neurulacija je proces koji notohorda indukuje na ektoderm, koji stvara na njemu promene. Njegov centralni deo zaravnjuje, nervna ploca zadebljava i savija se u nervni oluk, zatim se odvaja od ostatka ektoderma i postaje nervna cev.

55
Q

Sta su nervne kreste

A

Nervne kreste su mala grupa celija koje se izdvajaju na rubovima ivica odvajanja nervne cevi od nervne ploce. One su pretece glavenih culnih organa, ganglija, pratecih celija nervnih vlakana i srzi nadbubrezne zlezde.

56
Q

Sta je morfogeneza?

A

Morfogeneza je skup procesa koji dovode do programirane promene velicine, oblika i proporcija embriona.

57
Q

Sta je histogeneza?

A

Histogeneza je skup procesa koji imaju ulogu stvaranja tkiva, promenu oblika celija, deljenje ili smrt, diferenciranja u odredjeni tip i povezivanje sa susednim celijama.

58
Q

Nabroj osnovne tipove tkiva?

A

Nervno, misicno, vezivno i epitelno

59
Q

Sta je proces Diferencije?

A

Proces diferencije predstavlja odredjivanje funkcije celijskog tipa tako sto informacioni molekuli koji se nalaze u informacionoj rnk koje nose zapis sinteze odredjenih proteina daju celiji funkciju.

60
Q

Sta su sudbinske mape?

A

Sudbinske mape predstavljaju pracenje uloge blastomere pri dobijanju odredjenih irnk i kakvu ce ulogu imati u daljenjem deljenju.

61
Q

Koji organi organogenezom nastaju od endoderma, koji od ektoderma a koji od mezoderma?

A

Od endoderma nastaju - crevna epitel i zlezde koje su s njim u vezi
Od ektoderma nastaju - koza, sve kozne tvorevine, nervni sistem i cula
Od mezoderma nastaju - vezivo, unutrasnji skelet, misici i organi za izlucivanje

62
Q

Sta je totipotentnost?

A

Totipetentnost predstavlja mogucnost da razdvajanjem jajne celije mozemo dobiti x potpuno razvijenih organizama.

63
Q

Sta je determinisano razvice, a sta kontrolisano?

A

U determinisanom razvicu telo embriona se uoblicava tako sto deobama svaka blastomera iz oplodjene jajne celije dobija determinante tj. odrednice za poziciju u organima.
U kontrolisanom razvicu telo embriona u pocetku nastaje interakcijom blastomera, a kasnije ktiva procesima indukcije.

64
Q

Kakve indukcije postoje? Opisi ih.

A

Jednosmerna ili primarna indukcija - Uticaj notohorde na nastanak nervne cevi i njeno dalje razlaganje na pet mehura

Dvosmerna ili sekundarna indukcija - Kada se srednji novonastali mehur nervne cevi priblizava epitelu koze i indukuje stvaranje ocnog pehara, odnosno jabucice i ocnog sociva.

Visesmeran ili tercijarna indukcija - Mesanje i uoblicavanje razlicitih tkiva, npr ektoderma i mezoderma (Koza).

65
Q

Sta su organizatori a sta morfogeni?

A

Organizatori su celije koje imaju sposobnost indukcije

Morgogeni su signalni molekuli

66
Q

Sta je zumancetna kesica i koja je njena funkcija?

A

Zumancetna Ekstra-embrionalna tvorevina.

Ima prehrambenu funkciju kod vecine vrsta, kod coveka sluzi za formiranje stem celija i celije krvi

67
Q

Sta je amnion?

A

Amnion je omotac ispunjen tecnoscu u kojoj se razvijaju embrioni.

68
Q

Sta su amnioti, a sta anamnioti?

A

Amnioti su grupe zivotinja koje poseduju zumancetnu kesicu i amnion
Anamnioti su grupe zivotinja koje poseduju samo zumancetnu kesicu

69
Q

Koje vrste placente postoje? Opisi ih.

A

Difuzna, povezana citavom povrsinom, kao kod konja i svinje

Kotiledona, povezana visestrukim, diskretnim povrsinama u obliku kotiledona, kao kod krave

Zonalna, povezana pojasno, kao kod pasa i macaka

Diskoidalna, povezana diskoidalno, kao kod coveka i pocova

70
Q

Kako se nazivaju tipovi posleembrionalnog razvica? Opisi ih.

A

Rast i remodeliranje - najmanji stepen promene tela, mladunci su minijaturni roditelji dok ne dostignu velicinu roditelja

Nepotpun preobrazaj - umereni stepen promena izgleda

Potpun preobrazaj - velike promene u izgledu, gusenica (larva) koja se pretvara u leptira ili punoglavac koji se pretvara u zabu.

71
Q

Sta je regeneracija?

A

Regeneracija je proces obnavljanja manjih ili vecis ostecenja nad telima nekih vrsta zivotinja