1-50 Flashcards
Konrad S. udał się na wizytę do lekarza otolaryngologa Sandry M., która stwierdziła u niego ostre zapalenie zatok przynosowych. Lekarz zaordynował Konradowi S. jeden z dostępnych na rynku antybiotyków. Ponieważ w ciągu kilku dni objawy zapalenia nie ustąpiły, Konrad S. – po analizie licznych wpisów na forach internetowych – doszedł do wniosku, że lekarz popełnił błąd medyczny, bowiem powinien być leczony glikokortykosteroidem zamiast antybiotykiem. Zarzucając Sandrze M. nieprawidłowe leczenie, Konrad S. zażądał natychmiastowej konsultacji z innym lekarzem laryngologiem.
- Jak powinna postąpić Sandra M.?
Pacjent ma prawo żądać, aby udzielający mu świadczeń zdrowotnych lekarz zasięgnął opinii innego lekarza lub zwołał konsylium lekarskie.
Sandra M może skonsultować przypadek pacjenta z innym lekarzem, ale nie musi.
Konrad S. udał się na wizytę do lekarza otolaryngologa Sandry M., która stwierdziła u niego ostre zapalenie zatok przynosowych. Lekarz zaordynował Konradowi S. jeden z dostępnych na rynku antybiotyków. Ponieważ w ciągu kilku dni objawy zapalenia nie ustąpiły, Konrad S. – po analizie licznych wpisów na forach internetowych – doszedł do wniosku, że lekarz popełnił błąd medyczny, bowiem powinien być leczony glikokortykosteroidem zamiast antybiotykiem. Zarzucając Sandrze M. nieprawidłowe leczenie, Konrad S. zażądał natychmiastowej konsultacji z innym lekarzem laryngologiem.
2.Jak może się bronić przed zarzutami Konrada S. ?
Lekarz może odmówić zwołania konsylium lekarskiego lub zasięgnięcia opinii innego lekarza, jeżeli uzna, że żądanie jest bezzasadne.
Pacjent ma prawo do świadczeń zdrowotnych odpowiadających wymaganiom aktualnej wiedzy medycznej - a te były zgodne z aktualną wiedzą medyczną.
Konrad S. cierpiał na nadciśnienie tętnicze. Od kilku lat chodził na regularne wizyty do swojego lekarza kardiologa Katarzyny Ch., która – przy okazji każdej kolejnej wizyty – coraz bardziej bezradnie rozkładała ręce, bowiem Konrad S. w ogóle nie stosował się do jej zaleceń, nie przyjmował żadnych produktów leczniczych, itd. Dodatkowo co pewien czas nazywał ją „konowałem” oraz stwierdzał, że „nie jest złotą rączką”.
Co może zrobić Sandra M. w powyższej sytuacji?
Lekarz może nie podjąć lub odstąpić od leczenia pacjenta, o ile nie zachodzi przypadek, o którym mowa w art. 30, z zastrzeżeniem ust. 3. W przypadku odstąpienia od leczenia, lekarz ma obowiązek dostatecznie wcześnie uprzedzić o tym pacjenta lub jego przedstawiciela ustawowego, bądź opiekuna faktycznego i wskazać realne możliwości uzyskania tego świadczenia u innego lekarza lub w podmiocie leczniczym. Sandra M może odmówić leczenia opisanemu pacjentowi.
Jeżeli lekarz wykonuje swój zawód na podstawie stosunku pracy lub w ramach służby, może nie podjąć lub odstąpić od leczenia, jeżeli istnieją poważne ku temu powody, po uzyskaniu zgody swojego przełożonego.
Konrad S. cierpiał na nadciśnienie tętnicze. Od kilku lat chodził na regularne wizyty do swojego lekarza kardiologa Katarzyny Ch., która – przy okazji każdej kolejnej wizyty – coraz bardziej bezradnie rozkładała ręce, bowiem Konrad S. w ogóle nie stosował się do jej zaleceń, nie przyjmował żadnych produktów leczniczych, itd. Dodatkowo co pewien czas nazywał ją „konowałem” oraz stwierdzał, że „nie jest złotą rączką”.
Czy sytuacja by się zmieniła, gdyby lekarz podczas ostatniej wizyty stwierdził stan przedzawałowy?
Tak, sytuacja uległaby zmianie. Lekarz ma obowiązek udzielać pomocy lekarskiej w każdym przypadku, gdy zwłoka w jej udzieleniu mogłaby spowodować niebezpieczeństwo utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia, oraz w innych przypadkach niecierpiących zwłoki. Stan przedzawałowy jest stanem niebezpieczeństwa utraty życia, dlatego w takiej sytuacji Sandra M jest zobowiązana do leczenia pacjenta.
Katarzyna P. wraz z 14-letnią córką udała się do szpitala na oddział ginekologiczny. Córka była w drugim tygodniu ciąży, zaś matka posiadała zaświadczenie wystawione przez prokuratora, że ciąża jest wynikiem czynu zabronionego. Matka wraz z córką zwróciły się do lekarza Sandry M. o przeprowadzenie zabiegu przerywania ciąży. Sandra M., której zdaniem życie człowieka rozpoczyna się z chwilą poczęcia, z uwagi na to, że córka Katarzyny P. nie znajdowała się w stanie medycznej konieczności przeprowadzenia zabiegu przerywania ciąży, postanowiła odmówić wykonania zabiegu.
Czy może i jak powinna postąpić?
Sandra M może tak postąpić, powołując się na klauzulę sumienia. Lekarz może powstrzymać się od wykonania świadczeń zdrowotnych niezgodnych z jego sumieniem, z zastrzeżeniem art. 30, oraz uzasadnić i odnotować ten fakt w dokumentacji medycznej. Lekarz wykonujący swój zawód na podstawie stosunku pracy lub w ramach służby ma ponadto obowiązek uprzedniego powiadomienia na piśmie przełożonego. Obecnie lekarz już nie jest zobowiązany, aby wskazać innego lekarza albo inny podmiot leczniczy, bo zdanie to utraciło moc.
Trzeba uzasadnić odmowę (to nie jest stan nagły, brak medycznej potrzeby), powołać się na klauzulę sumienia i odnotować wszystko w dokumentacji.
Katarzyna P. wraz z 14-letnią córką udała się do szpitala na oddział ginekologiczny. Córka była w drugim tygodniu ciąży, zaś matka posiadała zaświadczenie wystawione przez prokuratora, że ciąża jest wynikiem czynu zabronionego. Matka wraz z córką zwróciły się do lekarza Sandry M. o przeprowadzenie zabiegu przerywania ciąży. Sandra M., której zdaniem życie człowieka rozpoczyna się z chwilą poczęcia, z uwagi na to, że córka Katarzyny P. nie znajdowała się w stanie medycznej konieczności przeprowadzenia zabiegu przerywania ciąży, postanowiła odmówić wykonania zabiegu.
Czy sytuacja uległaby zmianie, gdyby ciąża nie była wynikiem czynu zabronionego, zaś matka z córką domagałyby się przeprowadzenia badań prenatalnych?
Nie, sytuacja nie ulegnie zmianie. Może odmówić pacjentce wykonania badań prenatalnych z uwagi na klauzulę sumienia (tym bardziej, że nie jest to zabieg leczniczy) .
Na badania prenatalne można się zgodzić lub nie(płynna granica klauzuli sumienia). Można odmówić, bo nie jest to “istota zawodu”(cytat), nie jest to zabieg leczniczy a diagnostyka.
Konrad S., korzystając z video-rozmowy za pośrednictwem komunikatora Skype, połączył się z lekarzem dermatologiem Sandrą M. Konrad S. pokazał do kamery zainstalowanej w komputerze rękę, na której widoczny był różowy, swędzący obrzęk, wyraźnie oddzielony od otoczenia. Sandra M. stwierdziła, że najprawdopodobniej jest to tzw. pokrzywka, która powinna ustąpić do 24 godzin, zaś Konrad S. powinien wykonać badania diagnostyczne, celem ustalenia alergenów, która mogły spowodować pokrzywkę.
Czy postępowanie lekarza było prawidłowe?
Tak, ponieważ lekarz lub lekarz dentysta może wykonywać swój zawód za pomocą systemów teleinformatycznych
Wykonywanie zawodu lekarza polega na:
“1. udzielaniu przez osobę posiadającą wymagane kwalifikacje, potwierdzone odpowiednimi dokumentami, świadczeń zdrowotnych, w szczególności: badaniu stanu zdrowia, rozpoznawaniu chorób i zapobieganiu im, leczeniu i rehabilitacji chorych, udzielaniu porad lekarskich, a także wydawaniu opinii i orzeczeń lekarskich.
2. Wykonywanie zawodu lekarza dentysty polega na udzielaniu przez osobę posiadającą wymagane kwalifikacje, potwierdzone odpowiednimi dokumentami, świadczeń określonych w ust. 1, w zakresie chorób zębów, jamy ustnej, części twarzowej czaszki oraz okolic przyległych.
4. Lekarz, lekarz dentysta może wykonywać czynności, o których mowa w ust. 1 i 2, także za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności.” “Lekarz orzeka o stanie zdrowia określonej osoby po uprzednim, osobistym jej zbadaniu lub zbadaniu jej za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności.”
Konrad S. udał się do szpitala wraz ze swoją 10-letnią córką Katarzyną na planowy zabieg operacyjny, przeprowadzany w znieczuleniu ogólnym.
Kto, kogo i o czym powinien poinformować przed zabiegiem?
Lekarz ma obowiązek poinformowania Ojca o specyfice zabiegu, jego możliwych do przewidzenia powikłaniach oraz następstwach braku zgody na zabieg. Informacja powinna zawierać również określenie prawdopodobieństwa wystąpienia najczęstszych działań niepożądanych. Oprócz tego, powinien również poinformować dziecko o zabiegu w taki sposób, aby możliwe było przeprowadzenie zabiegu(dostosować informację przekazaną córce do jej wieku). Gdyby córka ukończyła 16 lat, wtedy należałoby jej przekazać pełny zakres informacji, taki sam jak ojcu.
Konrad S., 20-letni student UJ, uległ wypadkowi podczas jazdy motocyklem po ulicach Krakowa i nieprzytomny został przewieziony do Centrum Urazowego. Poinformowana o całym zdarzeniu przez kolegów Konrada S. jego matka zgłosiła się do szpitala, domagając się przekazania jej informacji na temat stanu zdrowia Konrada S.
Czy lekarz może przekazać matce stosowne informacje?
Tak, lekarz może przekazać informacje matce, ponieważ jest krewnym pierwszego stopnia w linii prostej(osoba bliska), a pacjent jest nieprzytomny.
Konrad S., 20-letni student UJ, uległ wypadkowi podczas jazdy motocyklem po ulicach Krakowa i nieprzytomny został przewieziony do Centrum Urazowego. Poinformowana o całym zdarzeniu przez kolegów Konrada S. jego matka zgłosiła się do szpitala, domagając się przekazania jej informacji na temat stanu zdrowia Konrada S.
Czy sytuacja uległaby zmianie, gdyby Konrad S. nie stracił przytomności?
Tak, ponieważ wówczas lekarz nie mógłby tego zrobić (bez uzyskania zgody pacjenta), gdyby pacjent był przytomny i zdolny do podejmowania decyzji.
Konrad S., 20-letni student UJ, uległ wypadkowi podczas jazdy motocyklem po ulicach Krakowa i nieprzytomny został przewieziony do Centrum Urazowego. Poinformowana o całym zdarzeniu przez kolegów Konrada S. jego matka zgłosiła się do szpitala, domagając się przekazania jej informacji na temat stanu zdrowia Konrada S.
Czy lekarz może przekazać informacje na temat stanu zdrowia Konrada S. przedstawicielom mediów?
Lekarz nie może przekazać informacji o stanie zdrowia pacjenta mediom, bez jego zgody.
Konrad S. był pacjentem oddziału onkologicznego jednego z krakowskich szpitali. Po przeprowadzeniu diagnostyki obrazowej jamy brzusznej lekarz Sandra M. stwierdziła liczne ogniska nowotworowe w większości narządów, których rozmiar i umiejscowienie wykluczał jakiekolwiek pozytywne prognozy zdrowotne dla Konrada S. Sandra M., przed udaniem się do sali, na której leżał Konrad S., odbyła krótką rozmowę z jego mężem, który poinformował lekarza, że Konrad S. ma bardzo słabe nerwy i łatwo popada w depresję.
Co może zrobić lekarz?
W tej sytuacji, lekarz może zastosować przywilej terapeutyczny, tzn. może ograniczyć informację na temat złego rokowania i stanu zdrowia pacjenta. Niemniej jednak, musi poinformować pacjenta jeżeli ten zażąda od niego takich informacji. Lekarz musi udzielić pełnej informacji przedstawicielowi ustawowemu lub osobie upoważnionej przez pacjenta.
Katarzyna P. została poinformowana telefonicznie przez lekarza, że stan zdrowia jej niepełnoletniej córki Małgorzaty P. drastycznie się pogorszył i powinna jak najszybciej udać się do szpitala. Zanim Katarzyna P. dotarła do szpitala, Małgorzata P. zmarła. Katarzyna P. we łzach zapytała lekarza Konrada S., jaka była przyczyna śmierci córki oraz jak wyglądało postępowanie lecznicze w ostatnich godzinach.
Czy lekarz może przekazać matce stosowne informacje?
Po śmierci córki matka przestaje być już jej przedstawicielem ustawowym, więc lekarz nie może przekazać jej informacji o córce. Matka może jednak zwolnić lekarza z tajemnicy lekarskiej (bo jest osobą bliską dla zmarłej córki) i uzyskać w ten sposób informacje na temat przyczyn śmierci oraz postępowania leczniczego w ostatnich godzinach.
Konrad S. został przyjęty na planowy zabieg diagnostyczny – MRI, wykonywany z użyciem kontrastu. Przed zabiegiem lekarz opisał dokładnie sposób wykonywania badania oraz przekazał informację o możliwości pojawienia się paniki o podłożu klaustrofobicznym, zawrotów głowy i drętwienia kończyn, a także wystąpienia reakcji alergicznej na środek cieniujący. (Poważna reakcja alergiczna występuje u 1 na 50 000 do 150 000 osób)
Czy lekarz prawidłowo zrealizował obowiązek informacyjny?
Zrobił to nieprawidłowo, ponieważ w przypadku możliwości wystąpienia skutków ubocznych (powikłań), nie jest wymagane przedstawienie przez osobę wykonującą zawód medyczny bardzo szczegółowo wszystkich możliwych objawów powikłań i ich dokładnego opisu. Wystarczające jest ogólne określenie rodzaju możliwych skutków ubocznych i wskazanie, jakie mogą mieć one wpływ na prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Reakcja alergiczna na środek cieniujący jest na tyle mało prawdopodobnym powikłaniem, że można o niej nie wspominać. ???????
Rudy- wydaje mi się że tutaj lekarz postąpił prawidłowo. Nie może ograniczyć opisu, ale chyba nic mu stoi na przeszkodzie by móc poinformować pacjenta bardzo dokładnie. Zresztą ustawa mówi o dających się przewidzieć następstwach. A poważna reakcję alergiczną w tym przypadku daje się przewidzieć. Co nie zmienia faktu że pewnie gdyby o tym nie wspomniał to też byłoby to prawidłowe zachowanie
Konrad S. został przewieziony przez zespół ratownictwa medycznego do centrum kardiologii inwazyjnej, z uwagi na podejrzenie zawału mięśnia sercowego. Lekarz Katarzyna P. poinformowała Konrada S. , że konieczne będzie zastosowanie leków beta-adrenolitycznych z wewnętrzną aktywnością sympatykomimetyczną.
Czy lekarz prawidłowo zrealizował obowiązek informacyjny?
Lekarz nieprawidłowo zrealizował obowiązek informacyjny, ponieważ nie zastosował odpowiedniej, zrozumiałej dla pacjenta formy przekazania informacji o planowanym leczeniu. Wszelkie informacje na temat stanu zdrowia i stosowanych metod leczenia powinny być przekazywane pacjentowi w sposób przystępny, czyli przy wykorzystaniu słownictwa i terminologii zrozumiałej dla pacjenta ze względu na jego wiek, wykształcenie i stan zdrowia, w szczególności stan psychiczny.
Konrad S. został przewieziony przez zespół ratownictwa medycznego do centrum kardiologii inwazyjnej, z uwagi na podejrzenie zawału mięśnia sercowego. Lekarz Katarzyna P. poinformowała Konrada S. , że konieczne będzie zastosowanie leków beta-adrenolitycznych z wewnętrzną aktywnością sympatykomimetyczną.
Czy lekarz ma obowiązek poinformować pacjenta o cenie leku?
Lekarz nie ma obowiązku informowania pacjenta o cenie leku(nie ma to wpływu na proces terapeutyczny, pacjent przecież za ten lek nie płaci). Z racji, że jest to stan nagły i pacjent korzysta ze świadczeń ratownictwa medycznego nie będzie miał obowiązku zapłaty za to świadczenie(nawet jeśli nie jest ubezpieczony).
Do szpitala został przyjęty nieprzytomny 10-letni Konrad S., który został potrącony przez samochód na przejściu dla pieszych. Pomimo podjętych przez lekarzy działań celem ustalenia tożsamości pacjenta i jego rodziców(obok pomocy medycznej), nie udało się ustalić tych danych w ciągu czterech godzin.
Co powinien uczynić lekarz?
Jeśli w ciągu czterech godzin(w przypadku dziecka) nie udało się zidentyfikować osoby poszkodowanej(nie udało się skontaktować z przedstawicielem ustawowym) to należy zgłosić to na Policję. W przypadku osoby dorosłej czas ten wynosi osiem godzin.
Konrad S. udał się na planowy zabieg operacyjny plastyki stawu biodrowego do szpitala, który miał być przeprowadzony w znieczuleniu ogólnym. Podczas rozmowy z Konradem S. w ramach kwalifikacji anestezjologicznej, ze względu na abstrakcyjne i nielogiczne odpowiedzi Konrada S., lekarz anestezjolog Sandra M. nabrała wątpliwości co do jego zdolności do wyrażenia zgody na przeprowadzenie zabiegu operacyjnego. Wezwany na konsultację lekarz psychiatra stwierdził, że stan zdrowia Konrada S. wyklucza samodzielne wyrażenie przez niego zgody na zabieg operacyjny. Co powinien uczynić lekarz?
Jeżeli pacjent jest osobą pełnoletnią, ale niezdolną do świadomego wyrażenia zgody(chory psychicznie, upośledzony umysłowo, wykazuje inne zakłócenia czynności psychicznych), jak Pan Konrad, zgodę na udzielenie świadczenia zdrowotnego udziela przedstawiciel ustawowy pacjenta. W sytuacji, gdy pacjent nie ma przedstawiciela ustawowego lub też porozumienie się z nim jest niemożliwe, konieczne jest uzyskanie zezwolenia sądu opiekuńczego. W tej sytuacji lekarz ma obowiązek wystąpienia do sądu opiekuńczego z wnioskiem o zezwolenie na zabieg operacyjny. Jeżeli pacjent chory psychicznie lub upośledzony dysponuje dostatecznym rozeznaniem, może jedynie wyrazić sprzeciw i w tej sytuacji (mimo zgody przedstawiciela ustawowego)konieczne jest zwrócenie się o zezwolenie do sądu opiekuńczego.
Konrad S. został przywieziony przytomny do szpitala w ciężkim stanie po nieudanej próbie samobójczej (przedawkowanie leków). Po przeprowadzeniu stosownej diagnostyki lekarz Katarzyna P. doszła do wniosku, że niezbędne jest przeprowadzenie zabiegu hemodializy. Konrad S., pozostający w kontakcie logiczno-słownym, kategorycznie sprzeciwił się wykonaniu zabiegu, kilkakrotnie podkreślając, że chce umrzeć.
Co powinien uczynić lekarz?
Po upewnieniu się, że pacjent jest świadomy należy uszanować wolę pacjenta i nie wykonywać zabiegu hemodializy.
Jeśli stwierdzimy natomiast, że pacjent jest nieświadomy, to wówczas należy zwrócić się do sądu opiekuńczego lub opiekuna prawnego, jeśli pacjent takiego posiada, o zgodę (co nie oznacza, że możemy zastosować przymus bezpośredni wobec pacjenta, chyba, że pacjent jest zakaźny lub psychiatryczny). Jeżeli pacjent będzie protestował, stawiał opór fizyczny itd. to nie przeprowadzimy dializy i mamy spokój
Katarzyna P. opiekowała się swoim wnuczkiem Konradem S. w trakcie urlopu jego rodziców, który spędzali w słonecznej Toskanii. W trakcie zabawy na placu zabaw Konrad S. złamał nogę i Katarzyna P. udała się z nim do pobliskiego szpitalnego oddziału ratunkowego.
Czy Katarzyna P. może uzyskać od lekarza informacje o stanie zdrowia Konrada S. i wyrazić zgodę na założenie opatrunku gipsowego (czynności medyczne)?
W tym przypadku pacjent nie ukończył 16 lat, więc lekarz ma obowiązek udzielenia informacji o stanie zdrowia pacjenta i stosowanych procedurach medycznych osobie bliskiej dla pacjenta, czyli np. krewnym lub powinowatym do drugiego stopnia w linii prostej - babcia jest krewnym II stopnia w linii prostej, więc ma prawo do informacji.
