02 Flashcards
jabłko Adama
uwydatnienie chrząstki tarczowatej
choroba Behceta
– układowe zapalenie naczyń
– objawy: afty w jamie ustnej + zapalenie tęczówki + owrzodzenia narządów płciowych
– oprócz tego mogą wystepować zapalenie stawów, zmiany skórne i naczyniowe
– częściej chorują mężczyźni, na ogół młodzi
– etiologia autoimmunologiczna (udział czynników genetycznych i zakażeń wirusowych)
– u 70% pacjentów występuje antygen HLA-B51
– rozpoznawanie: kryteria Dilsena
– patergia = powstawanie zmian skórnych po niewielkim nawet urazie
– przebieg lekki leczony jest objawowo, ciężki - azatiopryna i sterydy
laryngektomia częściowa
- zachowanie głosu, ale gorsza jego jakość
- często tracheotomia na stałe / czasowo; mówienie po zamknięciu otworu
- trudności z połykaniem - ryzyko aspiracji
tympanoplastyka
– zabieg mikrochirurgiczny odbudowujący aparat przewodzenia dźwięków
– warunkiem jego wykonania jest drożna trąbka słuchowa i działające ucho wewnętrzne typy według Wullsteina (najczęściej wykonuje się I i III)
– I => rekonstrukcja samej błony bębenkowej (myringoplastyka)
– II => rekonstrukcja łańcucha kosteczek z odtworzeniem efektu dźwigni (ossikuloplastyka)
– III => rekonstrukcja łańcucha kosteczek bez odtworzenia efektu dźwigni (bezpośrednie przeniesienie ciśnienia akustycznego na ucho wewnętrzne
– IV => ekranizacja okienka owalnego
– V => operacja okienka (razem z typem IV są wykonywane rzadko, mogą spowodować utratę słuchu o 25 dB)
cheilitis
zapalenie warg
rozwija się wskutek zakażenia bakteryjnego lub uszkodzeń chemicznych, termicznych lub świetlnych
postać prosta (nabłonkowa) = cheilitis simplex
– obrzęk i spękanie warg
– wymaga natłuszczania
postać gruczołowa = cheilitis glandularis
– spory obrzęk warg, małe purpurowe guzki pod śluzówką, jasna lub śluzowa wydzielina
– wymaga wycięcia zajętej śluzówki
– może być zapaleniem ropnym => wtedy przed operacją konieczna antybiotykoterapia zapalenie świetlne = cheilitis actinica
– obrzęk, pęcherze, strupy
– wymaga różnicowania z rakiem wargi
– konieczna jest maść chroniąca przed promieniami świetlnymi, czasem wycięcie zmian
złamanie podłużne kości skroniowej
podłużne złamanie cz.skalistej kości skroniowej (70-80%)
– powstaje wskutek uderzenia bocznego
– linia złamania przebiega przez ucho środkowe
– niedosłuch przewodzeniowy, rozerwanie błony bębenkowej (wyciek krwi, pmr), rzadko porażenie n.VII, w otoskopii widoczne opadnięcie tylno-górnej ściany przewodu słuchowego zewnętrznego
– powikłania: ZOMR, zapalenie ucha środkowego, perlak
porażenie którego nerwu upośledzi ruchomość krtani
n. X, bo idzie razem z krtaniowym wstecznym
niedosłuch starczy
– powoli postępujący, symetryczny niedosłuch odbiorczy (mogą towarzyszyć szumy uszne)
– rozpoczyna się w 50 rż
– z początku dotyczy wysokich częstotliwości
– przyczyny: predyspozycja genetyczna, ekspozycja na hałas, leki ototoksyczne, choroby wewnętrzne
– dochodzi do spadku słyszenia kierunkowego, zaburzenia rozumienia mowy (zwłaszcza podczas rozmowy w grupie osób), może wystąpić wskutek tego nastrój depresyjny
– można ją rozpoznać dopiero po wykluczeniu innych przyczyn
– leczenie: aparat słuchowy, trening słuchowy, psychoterapia
– jeśli szybki postęp – środki reologiczne i kortyzon
nerw krtaniowy górny
unerwia mięsień pierścienno-tarczowy
porażenie:
– przyczyny: jatrogenne (operacja wola), uraz, naciekanie guza, zakażenia
– dochodzi do porażenia zewnętrznych mięśni krtani (głównie pierścienno-tarczowego), co powoduje zwiotczenie fałdów głosowych
– występują zaburzenia czucia w obrębie nagłośni
– objawy: niemożność wydobycia wysokich tonów, osłabienie głosu, dysfagia, brak duszności
– w laryngoskopii widać niepełne zamknięcie fałdów głosowych, w stroboskopii patologiczne drgania
– leczenie logopedyczne, w ciężkiej postaci laryngektomia:
nerw krtaniowy dolny - porażenie
przyczyny: jatrogenne (po operacji wola, zabiegach na krtani, tchawicy), nowotwór złośliwy krtani lub płuc, uraz, tętniak aorty, wirusy (HSV, grypa, mononukleoza), bakterie (borelioza), samoistne
– dochodzi do porażenia wewnętrznych mięśni krtani (w tym pierscienno-nalewkowego tylnego) i zaburzeń czucia w obrębie piętra dolnego krtani
– w laryngoskopii widoczne nieruchome fałdy głosowe w pozycji przyśrodkowej, poruszające się biernie w powietrzu oddechowym
– porażenie jednostronne => chrypka, mówienie szeptem, duszność (leczenie zachowawcze – logopeda, elektroterapia, nastrzykiwanie kolagenem)
– porażenie obustronne => masywna duszność, stridor krtaniowy (leczenie operacyjne – reoperacja z neurolizą nerwów)
– jeśli porażenie n.krtaniowych wstecznych utrzymuje się > 9 miesięcy wykonuje się jednostronne usunięcie chrząstki nalewkowatej z przemieszczeniem fałdu głosowego lub laterofiksację fałdu
– utrzymujące się porażenie może doprowadzić do zaniku mięśni i utrwalenia zmian w głosie
– nieurazowe uszkodzenia mogą ulec wyleczeniu po 6-12 miesiącach
tonotopia
każda częstotliwość wywołuje maksymalne wychylenie w określonym miejscu błony podstawnej (np wysokie częstotliwości blisko podstawy, niskie - blisko szpary osklepka)
miejsce Kiesselbacha to:
przednia część przegrody nosa
co uchodzi do przewodu nosowego środkowego
zatoka czołowa
sitowie przednie
zatoka szczękowa
nerw twarzowy - przebieg
– wewnątrzczaszkowo => od jądra n.VII do otworu słuchowego wewnętrznego
– odcinek przewodowy => razem z n.VIII biegnie przez przewód słuchowy wewn, wychodzi z jego dna (jest to najwęższe miejsce, przy obrzęku zapalnym istnieje możliwość ucisku na nerw!)
– odcinek błednikowy => pierwsze kolano n.VII, oddaje tu n.skalisty większy
– wyrostek sutkowaty => drugie kolano n.VII, oddaje tu strunę bębenkową, n.strzemiączkowy i wychodzi z otworu rylcowo-sutkowatego
– odcinek zewnątrzczaszkowy => oddaje n.uszny tylny i wchodzi do ślinianki przyusznej, skąd oddaje gałęzie do mięśni mimicznych twarzy
guz Warthina
gruczolakotorbielak limfatyczny
– niezłośliwy, monomorficzny, wolno rosnący guz z obecnością obszarów torbielowatych
– najczęściej lokalizuje się w dolnym biegunie ślinianki przyusznej
– drugi co do częstości nowotwór ślinianek
– częściej chorują mężczyźni, szczyt zachorowań w 60 rż
– objawy: wolno powiększający się bezbolesny obrzęk ślinianki, ewentualnie infekcja torbirli
– leczenie jak gruczolak wielopostaciowy
– rokowanie dobre (niski wskaźnik nawrotów, brak przemiany złośłiwej)
nowotwór metachroniczny
niezależne ognisko nowotworu rozwijające się w innej tkance po ok. 2 miesiącach od rozwoju pierwszego ogniska. Nie jest to ani przerzut ani wznowa, tylko nowy nowotwór
kiedy dziecko powinno mówić?
słowa przed 2 rż
zdania przed 3 rż