01

Question 1

Najczęstszy nowotwór w masywie szczękowo-zatokowym

Answer 1

rak płaskonabłonkowy

Question 2

zapalenie przyzębia w cukrzycy

Answer 2

zmiany o charakterze mikro i makroangiopatii
ropnie okołozębowe
większa predyspozycja do zakażeń okołozębowych

Question 3

erytroplazja Queyrata

Answer 3

rak kolczystokomórkowy in situ
pojedyncza, ostro odgraniczona zmiana, sinoczerwonej barwy
etiologia wiąże się z infekcją HPV 16, 18, 31, 33, 35

Question 4

przyzwojak (guz kłębka szyjnego)

Answer 4

– najczęstszy guz ucha środkowego i bocznej części podstawy czaszki (jama bębenkowa, opuszka żyły szyjnej)
– ogólnie występuje rzadko, częściej u kobiet
– powstaje z niechromohłonnych komórek przyzwojowych zlokalizowanych w opuszce żyły szyjnej, splocie bębenkowym i nerwie skalistym mniejszym
– guz jest silnie unaczyniony, niszczący, rozrastający się
– w 10% przypadków lokalizacja jest wieloogniskowa
– objawy: szumy uszne synchroniczne z tętnem, zab. przełykania, wypadanie funkcji nn czaszkowych
– w otoskopii widoczny niebieskoczerwony, pulsujący guz prześwitujący przez bb
– we wczesnym stadium – niedosłuch przewodzeniowy, w poźnym – odbiorczy
– leczenie (we wczesnym stadium) operacyjne

Question 5

ostre zapalenie ucha środkowego powikłania

Answer 5

porażenie nerwu  twarzowego
zapalenie wyrostka sutkowatego
zapalenie ucha wewnętrznego
posocznica
powikłania wewnątrzczaszkowe

Question 6

implant ślimakowy

Answer 6

implant ucha wewnętrznego
- stosowany w przypadku wrodzonej lub nabytej obustronnej głuchoty przy zdrowym n.słuchowym, braku rozumienia mowy mimo stosowania innych aparatów, braku rozwoju słuchowego u dzieci mimo stosowania innych metod
- wszczepiany osobom z niedosłuchem nerwowo-zmysłowym
– zyskują przede wszystkim pacjenci, którzy niedawno stracili słuch

Question 7

najczęstsza przyczyna nieżytu nosa po lekach (rhinitis medicamentosa)

Answer 7

oksylometazolina

Question 8

angina - cechy charakterystyczne

Answer 8

• ból gardła podczas połykania promieniujący do ucha
• gorączka
• limfadenopatia
• mowa kluskowata
• ślinotok
• ból głowy
• rozbicie

Question 9

pierwsza pomoc przy krwawieniu z nosa

Answer 9

tułów w pozycji uniesionej
uciskanie skrzydełek nosa
okład z lodu na szyję

Question 10

przerost migdałka gardłowego

Answer 10

wyrośle adenoidalne
zlokalizowany w nosogardle

– staje się patologiczny w momencie pojawienia się objawów
– często chorują dzieci, a rzadko dorośli (migdałek gardłowy zanika w okresie dojrzewania)
– u dorosłych konieczne jest różnicowanie z nowotworem złośliwym
– etiologia: przewlekłe stany zapalne, predyspozycja rodzinna
– objawy: upośledzone oddychanie przez nos, “twarz adenoidalna” (blada skóra, otwarte usta, wysięk z nosa), chrapanie, zmęczenie, osłabienie koncentracji, zaburzenia wentylacji trąbki (powodujące zapalenie ucha środkowego), nosowanie zamknięte, niedosłuch
– leczenie: adenotomia

Question 11

przy operacjach ślinianki ryzyko uszkodzenia nerwu:

Answer 11

twarzowego

Question 12

angiofibroma juvenile

Answer 12

włókniak młodzieńczy
– guz niezłośliwy, bardzo obficie unaczyniony
– lokalizuje się na granicy jamy nosowej i nosogardła
– chorują przede wszystkim młodzi chłopcy (szczyt zachorowań 14-25 rż)
– objawy: upośledzenie oddychania przez nos, krwawienia z nosa, ból głowy, zab.funkcji trąbki
– nie wolno pobierać wycinka przez zabiegiem operacyjnym (ryzyko masywnego krwawienia)
– przed operacją zawsze embolizacja
– przed okresem dojrzewania duża skłonność do nawrotów, później nawet samoistne remisje

Question 13

tamponada Bellocqa

Answer 13

tamponada tylna stosowana przy krwawieniach tętniczych z tylnej części jamy nosowej
utrzymywana przez 72h
zawsze jest wskazaniem do hospitalizacji

Question 14

uraz poprzeczny kości skalistej

Answer 14

poprzeczne złamanie cz.skalistej kości skroniowej (20% urazów bocznej części podstawy czaszki)
– powstaje wskutek uderzenia w okolicę czołową lub potyliczną
– linia złamania przebiega przez ucho wewnętrzne
– zawroty głowy, niedosłuch odbiorczy, często porażenie n.VII, hematotympanum, wyciek PMR
– powikłania: ZOMR, samoistne pęknięcie przetoki, długotrwałe uszkodzenie ślimaka i przedsionka

Question 15

konikotomia

Answer 15

nacięcie więzadła stożkowego między chrząstkami tarczowatą i pierścieniowatą krtani
– rozszerzenie otworu, wprowadzenie rurki dotchawiczej
– matoda przejściowa w nagłych stanach, po ustabilizowaniu pacjenta należy ją zastąpić tracheotomią
– powikłania: uszkodzenie t.tarczowej dolnej

Question 16

czyrak przegrody nosa

Answer 16

infekcja gronkowcowa mieszka włosowego w przedsionku nosa
– objawy: bolesne zaczerwienienie i obrzęk, gorączka, ból głowy, samoistne przebicie zmiany w 3-5 d
– powikłaniem może być zakrzepica zatoki jamistej, ropowica oczodołu, zapalenie zatok, rozmiękanie części chrzęstnej przegrody
– leczenie: duże dawki antybiotyków (np. flukloksacylina), wilgotne opatrunki
– należy zaniechać manipulacji mechanicznych, które zwiększają ryzyko zap.zatoki jamistej

Question 17

mononukleoza

Answer 17

choroba wirusowa (EBV) zajmująca migdałki podniebienne
– choruje głównie młodzież i młodzi dorośli
– zakażenie drogą kropelkową, czas inkubacji 7-9 dni
– objawy: rozbicie, zapalenie migdałków z szarymi włóknikowatymi nalotami, gorączka, dysfagia, limfadenopatia, czasami powiększenie wątroby i śledziony
– w badaniu krwi początkowo leukopenia potem limfocytoza z komórkami limfomonocytarnymi
– test Paula-Bunnela => stwierdzenie IgM przeciwko erytrocytom
– leczenie objawowe + antybiotyki w przypadku nadkażenia bakteryjnego
– nie wolno stosować ampicyliny i amoksycyliny => występują po nich wysypki
– powikłania: zapalenie wątroby, pęknięcie śledziony, zapalenie mózgu, ZOMR, zapalenie m.serca
– możliwe, że przejście choroby powoduje wzrost ryzyka nowotworu nosogardła

Question 18

torbiel środkowa szyi

Answer 18

etiologia: przetrwały przewód tarczowo-językowy
– torbiele lokalizują się poniżej nasady języka, przetoki od języka do foramen caecum
– objawy: elastyczna torbiel przemieszczająca się przy przelykaniu, może przebić na zewnątrz
– leczenie: wycięcie, resekcja kości gnykowej, w przypadku zakażenia – antybiotykoterapia
– należy różnicować z wolem

Question 19

otoskleroza

Answer 19

• choroba błędnika kostnego przebiegająca z zapalną resorpcją przebudową kości, która jest zastępowana przez elementy komórkowe (osteofibroza)
  – chorują najczęściej kobiety, szczyt zachorowań w 20-50 rż
  – częstsze występowanie rodzinne i wśród rasy białej
  – przyczyny nieznane (podejrzewa się zakażenie wirusem odry, czynniki hormonalne, genetyczne)
  – najczęstsza lokalizacja: podstawa strzemiączka (okienko owalne), okienko okrągłe, wzgórek
  – dochodzi do zmniejszenia ruchomości podstawy strzemiączka w okienku owalnym
  – objawy: wolno postępujący niedosłuch przewodzeniowy, szumy uszne
  – brak bólu, wycieku z ucha, rzadko mogą wystąpić zawroty głowy
  – w otoskopii objaw Schwartzego (różowe przeświecanie wzgórka przez błonę bębenkową)
  – odruch strzemiączkowy jest niemożliwy do wywołania
  – normalne ciśnienie w uchu środkowym
  – w audiometrii – załamek Carharta (przy 2000 Hz)
  – leczeniem z wyboru jest operacja (stapedotomia) – w 95% prowadzi do znacznej poprawy słuchu
  – możliwe leczenie zachowawcze: fluorek wapnia i GKS (celem szybkiego zwapnienia ognisk otosklerozy), w przypadku braku zgody na operację stosuje się aparaty słuchowe

Question 20

rak nosogardła

Answer 20

• najczęściej rak płaskonabłonkowy
  – rzadziej nabłoniak chłonny (guz Schminkego), chłoniaki nieziarnicze, gruczolakoraki
  – etiologia niejasna, może istnieć związek z infekcją wirusową (EBV)
  – objawy wczesne: problemy z oddychaniem przez nos, krwawienia z nosa, zab.wentylacji trąbki
  – objawy późne: wytrzeszcz galki ocznej, diplopia, zab.ze strony nn czaszkowych, limfadenopatia
  – u osób z opornym na leczenie wysiękiem w jamie bębenkowej i niedosłuchem przewodzeniowym zawsze trzeba podejrzewać obecność nowotworu
  – rak przerzutuje drogą naczyń chłonnych do lokalnych węzłów (późno)
  – rzadko daje przerzuty drogą krwi (najczęściej do kości)
  – może być podniesiony poziom IgA przeciwko antygenowi kapsydu wirusa EBV i IgG przeciwko wczesnemu antygenowi EBV
  – leczenie z wyboru we wczesnym stadium – RTH, w późnym – RCTH
  – wykonanie operacji jest trudne, niemożliwa jest całkowita resekcja
  – rokowanie jest złe

Question 21

uraz akustyczny

Answer 21

spadek krzywej audiometrycznej w przedziale 4000 – 6000 Hz

=> załamek c5 przy 4000 Hz (miejsce największej wrażliwości słuchowej)

Question 22

obrzęk Reinkego

Answer 22

• obrzęk podnabłonkowy fałdów głosowych
  – gromadzenie sie płynu między nabłonkiem głośni a mięśniem głosowym
  – uważany za postać przewlekłęgo przerostowego zap.krtani
  – etiologia: palenie tytoniu, silne obciążanie głosu
  – objawy: chrypka, chrząkanie, zaburzenia głosu (niższe brzmienie), czasem zab.oddychania
  – w laryngoskopii widoczny szklisty polipowaty obrzęk na poziomie fałdów głosowych
  – przy małych zmianach => leki przeciwzapalne, GKS, logopeda
  – przy dużych zmianach lub obrzęku przewlekłym => zabieg (usunięcie obrzękniętej śluzówki)

Question 23

alergiczny nieżyt nosa

Answer 23

• zapalenie śluzówki nosa wywołane przez reakcję natychmiastową zależną od IgE
  – choruje 15-20% ludzi, choroba najczęściej ujwnia się już u dzieci
  – można go podzielić na sezonowy (katar sienny) lub całoroczny (np alergia na kurz domowy)
  – upośledzenie oddychania przez nos, wodnista wydzielina, kichanie, swędzenie, zap.spojówek
  – diagnostyka: test Pricka (skórny)
  – leczenie: unikanie ekspozycji na alergeny, odczulanie, leki antyhistaminowe, stabilizatory błony mastocyta, sterydy miejscowo
  – konchotomia = operacyjne zmniejszenie małżowin nosowych (najczęściej dolnej)

Question 24

niedosłuch przewodzeniowy

Answer 24

przewodnictwo kostne prawidłowe, próg przew. powietrznego podwyższony

przyczyny:
rak płaskonabłonkowy
egzostozy przewodu słuchowego
ostre urazowe perforacje błony bębenkowej
otoskleroza
zaburzenie wentylacji trąbki
przewlekłe mezotympanalne zapalenie ucha środkowego
guz kłębka szyjnego (przyzwojak)
podłużne złamanie części skalistej kości skroniowej

Question 25

leukoplakia

Answer 25

(rogowacenie białe)
– białawe naloty na śluzówkach (na ogół policzki, kąciki ust, język), nieścieralne
– ryzyko przemiany złośliwej wynosi 50%
– etiologia: alkohol, papierosy
– należy różnicować z leukoplakią włochatą w przebiegu HIV i pleśniawkami
– trzeba wyciąć, by wykluczyć obecność nowotworu
- metaplazja najczęściej na języku i w dnie jamy ustnej

Question 26

leki ototoksyczne

Answer 26

cisplatyna
fluorochinolony
aminoglikozydy
diuretyki pętlowe
tuberkulostatyki (streptomycyna, ryfampicyna, kapreomycyna)
aspiryna

Question 27

próba Gellego

Answer 27

pozwala ocenić ruchliwość łańcucha kosteczek słuchowych
– kamerton umieszcza się na sklepieniu czaszki, a balonem Pollitzera wytwarza się zmiany ciśnienia
działającego na błonę bębenkową
– Gellé dodatni => pacjent słyszy wahania natężenia dżwięku (ruchomy łańcuch kosteczek)
– Gellé ujemny => pacjent słyszy jednostajny dźwięk (nieruchomy łańcuch kosteczek)

Question 28

BPPV (łagodne napadowe położeniowe zawroty głowy)

Answer 28

– występują przy zmianie położenia głowy
– częściej chorują kobiety, szczyt zachorowań w 65-75 rż
– sa to nabyte zaburzenia najczęściej tylnego kanału półkolistego, w którym znajdują się luźne otolity, drażniące nabłonek czuciowy osklepka
– otolity mogą ulec oderwaniu najczęściej wskutek zwyrodnienia lub urazu
– rzadziej może to być późnym powikłaniem neuropatii przedsionkowej (z. Lindsaya-Hemenwaya)
– zawroty głowy mają charakter napadowy o charakterze wirowania, trwający ok 30s, towarzyszą mu
nudności i wymioty
– diagnostyka: typowy wywiad, manewr Dixa-Hallpike’a
– w okularach Frenzla podczas manewru widać oczopląs obrotowy typu crescendo-decrescendo
– leczenie: trening położeniowy wg Sermonta lub Epleya (repozycja otolitów na właściwe miejsce)

Question 29

niedosłuch odbiorczy - uszkodzenie:

Answer 29

ucha wewnętrznego

nerwu słuchowego

Question 30

rak nagłośni - wczesny objaw

Answer 30

chrypka

Question 31

zespół Ramsaya Hunta

Answer 31

półpasiec uszny = zespół Ramsaya-Hunta
– pierwszym objawem są bóle i pieczenie, potem tworzą się pęcherzyki i zaczerwienienie
– może dojść do zaburzenia czynności nerwów czaszkowych VII i VIII (utrata słuchu, zawroty głowy,
porażenie mięśni twarzy)
– może wystąpić oczopląs spontaniczny
– powikłania: nadkażenie bakteryjne, ZOMR, o porne na leczenie nerwobóle (25-30%), nieodwracalne upośledzenie słuchu (45%) lub porażenie n. VII (50%)
– leczenie: acyklowir doustnie i miejscowo, GKS, odkażanie, inne leki objawowe

Question 32

uszkodzenie ucha wewnętrznego

Answer 32

toksyczne (leki)
AI (zespół Cogana)
uraz
choroby metaboliczne

Question 33

wyznaczenie progu słyszalności

Answer 33

audiometria tonalna

Question 34

zespół bezdechu sennego

Answer 34

– bezdech senny = przerwa w oddychaniu > 10s podczas snu
– wskaźnik apnoe-hypopnoe (AHI) = liczba bezdechów przypadająca na godzinę snu wynosi >10-15
– zespół bezdechu sennego dzieli się ze względu na obecność lub brak obturacji GDO
– etiologia nieobturacyjna (np.zaburzenia OUN, płucne, sercowe), obturacyjna (zmniejszenie drożności GDO, najczęściej na poziomie podniebienia miękkiego), mieszana
– sprzyjają: starszy wiek, alkohol, otyłość, upośledzenie oddychania przez nos, leki
– objawy: chrapanie, nocne przerwy w oddychaniu, zmęczenie w ciągu dnia z tendencją do przysypiania, spadek wydajności, zwiększenie pobudliwości, budzenie się w nocy
– powikłania: zaburzenia rytmu serca
– leczenie zachowawcze: CPAP, higiena snu, leki (teofilina)
– leczenie operacyjne (u pacjentów z ciężkim przebiegiem): UPPP, LAUP

Question 35

urazowa perforacja błony bębenkowej

Answer 35

– najczęściej są to rany pośrednie (efekt uderzenia w ucho, skoku do wody itp), rzadziej rany bezpośrednie (np podczas czyszczenia ucha)
– do ubytku błony dochodzi najczęściej w dolnym kwadrancie
– objawy: krótkotrwały ból ucha z towarzyszącym uczuciem głuchoty, niedosłuch przewodzeniowy, mogą wystąpić szumy uszne i niewielki, krwisty wyciek z ucha
– jeśli wystąpią takie objawy jak objawy przedsionkowe, niedosłuch odbiorczy lub porażenie n. VII, świadczy to o dodatkowym uszkodzeniu ucha wewnętrznego (konieczne TK i tympanoskopia)
– leczenie: ochrona ucha przed wodą, zakaz wydmuchiwania nosa, krople zmniejszające obrzęk, w przypadku przesięku - antybiotykoterapia
– małe perforacje leczą się same, dużym trzeba pomóc (odświeżenie krawędzi, założenie sylastiku)
– w przypadku obnażenia łańcucha kosteczek – plastyka błony, przy przetrwałych perforacjach - myringoplastyka
– najczęściej brak odległych następstw

Question 36

rak jamy ustnej

Answer 36

• M 50-70 lat

- czynniki ryzyka: alkohol, papierosy, choroby przyzębia, niedobory witamin, zespół Plummera-Vinsona, HPV 6, 11, 16!, 18

Question 37

próby stroikowe

Answer 37

Webera:
lateralizacja w stronę gorzej słyszącego ucha -> niedosłuch przewodzeniowy
lateralizacja w stronę lepiej słyszącego ucha -> niedosłuch odbiorczy

Rinnego:
niedosłuch przewodzeniowy przy ujemnej próbie (dźwięk nie jest słyszalny przy małżowinie, przewodnictwo powietrzne jest gorsze od kostnego)

Question 38

ropień okołomigdałkowy

Answer 38

– jednostronne ropne zapalenie tkanki łącznej okołomigdałkowej
– może być wywołany przez bakterie (paciorkowce grupy A, H.influenzae) lub grzyby (Candida)
– stanowi powikłanie ostrego zapalenia migdałków lub zaostrzenie zapalenia przewlekłego
– objawy: jednostronna dysfagia, mowa kluskowata, gorączka, szczękościsk, limfadenopatia
– w badaniu widoczny jednostronny obrzęk łuku podniebiennego, obrzęk języczka i zepchnięcie go na
stronę przeciwną
– powikłania: ropień opadowy (aż do śródpiersia!)
– leczenie z wyboru: operacja (w pierwszej fazie tworzenia ropnia mogą wystarczyć antybiotyki iv)

Question 39

obiektywne badania słuchu

Answer 39

tympanometria
emisja otoakustyczna
potencjały wywołane pnia mózgu

Question 40

o czym należy pamiętać przy resuscytacji osoby po laryngektomii całkowitej

Answer 40

wdechy przez otwór po tracheotomii

Question 41

najczęstszy guz ślinianki przyusznej

Answer 41

tumor mixtus

Question 42

perlak

Answer 42

przewlekłe epitympanalne zapalenie ucha środkowego

perlak wrodzony (prawdziwy, naskórkowy)
– może lokalizować się wszędzie w kości skroniowej
– powstaje wskutek rozproszenia drobnoustrojów podczas rozwoju zarodkowego przy zachowanej
błonie bębenkowej

perlak pierwotny (perlak części wiotkiej)
– najpierw perlak, potem perforacja
– perlak retrakcyjny => zaburzenia wentylacji trąbki powodują powstanie podciśnienia w jamie bębenkowej a wskutek tego kieszeni retrakcyjnej, w której gromadzi się naskórek
– perlak imigracyjny => sople nabłonka wrastają w zmienioną zapalnie tkanką łączną epitympanum

perlak wtórny (perlak części napiętej)
– najpierw perforacja ze zniszczeniem pierścienia włóknistego lub kieszeń retrakcyjna części napiętej
– dopiero potem powstaje perlak (dochodzi do zapalenia i resorpcji kości)

– “przewlekłe zapalenie kości z ropieniem”
– zapaleniu ucha środkowego towarzyszy zapalenie podstawy czaszki i wyrostka sutkowatego
– ma miejsce postępujące zniszczenie struktur kostnych
– dzielony na postać mokrą (z zakażeniem) i suchą (bez zakażenia)
– objawy postaci mokrej => przewlekłe zapalenie ucha z bólem, wyciekiem, niedosłuchem
– objawy postaci suchej => ubytki czynnościowe (niedosłuch, porażenie n.VII, zab.przedsionkowe)
– w otoskopii białe łuski naskórka w kieszeni retrakcyjnej lub w tylno-górnym kwadrancie błony, niekiedy nadżerka kostna, w postaci suchej – czarno-brązowe masy na ścianie przewodu słuchowego
– powikłania: przetoka błędnikowa (zawroty głowy przy ruchach głową), porażenie n. VII, zakrzepica zatoki esowatej, sepsa, powikłania wewnątrzczaszkowe
– perlak jest najczęstszą przyczyną porażenia n.VII pochodzenia usznego u dorosłych
– niedosłuch nie wyklucza perlaka (może on przewodzić dźwięk)
– jeśli perlak wniknął do błędnika => dodatni objaw przetokowy
– leczenie: wyeliminowanie stanu zapalnego i następnie operacja (usunięcie perlaka, tympanoplastyka)
– operacja w trybie pilnym w przypadku pojawienia się powikłań
– przy wczesnym usunięciu perlaka rokowanie jest dobre
– perlak wrodzony i pierwotny ma tendencję do nawrotów

Question 43

wskazania do tonsilektomii

Answer 43

przewlekłe zapalenia migdałków podniebiennych
stan po nacieku okołomigdałkowym,
ropień okołomigdałkowy
duży przerost (kissing tonsils)
nowotwór migdałka

Question 44

kamica ślinianki - postępowanie

Answer 44

– leczenie zachowawcze: leki przeciwzapalne, pobudzające wydzielanie śliny, dostarczanie płynów
– leczenie operacyjne: nacięcie przewodu, wycięcie gruczołu
– możliwe rozkruszenie kamienia (litotrypsja) za pomocą ultradźwięków (wyniki odległe są złe)

Question 45

angina Ludwiga

Answer 45

ropowicze zapalenie tkanek miękkich dna jamy ustnej

Question 46

myringoplastyka

Answer 46

rekonstrukcja błony bębenkowej