. Flashcards
Hoe begint een bronchitis vaak?
Als BLWI
Wat zijn de symptomen van een acute corpus alienum?
-Plotseling heftig hoesten
-Stridor
-Cyanose
-Braken
-Benauwdheid
Klachten kunnen spontaan afnemen en terugkomen wanneer het voorwerp dieper in de luchtwegen is
Hoe wordt een corpus alienum gediagnosticeerd?
-Anamnese
-Rontgenopname
-Bronchoscopie
Bij welke leeftijden komt een pneumonie het meest voor?
<5
>65
Wat zijn de tekenen van pneumonie bij LO en AO?
Eenzijdige crepitaties icm matte percussie
Consolidatie op X-thorax, verdwijnen silhouettes sign
(Serum ureum en CRP verhoogd, leuko’s verlaagd)
Wat zijn tekenen van COPD bij LO?
Crepitaties
Tonthorax
Afvallen
Piepende ademhaling
Stridor
Wat zijn de kenmerken van COPD bij spirometrie?
-Normaal/ verhoogd TLC
-Verlaagd FEV1
-Verlaagde FEV1/FVC. Diagnose vast als <-1,64 SD of <70% predicted
Hoe wordt COPD ingedeeld?
GOLD 1 (mild): FEV1 >=80%
GOLD 2 (matig): 50%<=FEV1<80%
GOLD 3 (ernstig): 30%<=FEV1<50%
GOLD 4 (zeer ernstig): FEV1<30%
mMRC dyspneu schaal: 0-4. Mortaliteitsrisico
Hoe wordt COPD behandeld?
Leefstijladviezen (niet roken, bewegen)
B2 agonisten: SABA’s (sulbutamol), LABA’s
M-antagonisten: SAMA’s (ipratroprium), LAMA’s
Inhalatiecorticosteroiden
Wat zijn de risicofactoren voor idiopathische pulmonale fibrose?
-Meest voorkomende vorm interstitiele fibrose
-Mannen boven 60 jaar
-Roken
Wat zijn de tekenen van IPF bij LO en AO?
Basale crepitaties en clubbing
Progressieve kortademigheid en hoesten
X-thorax: Kerley-lijnen (witte lijnen tgv verhoogde hydrostatische druk), afname longvolume, witkleuring tgv fibrose (vn longbasis en zijkanten)
Hoe ontstaat IPF?
Reactie op schade gemedieerd door type 2 epitheelcellen en myofibroblasten
Telomeropathie speelt een rol bij malfunctie type 2
Wat zijn de tekenen van acute bronchitis?
-Vaker dan normaal hoesten
-Minder dan 3 weken
-Sputum
-Rhonchi of crepitaties
-Piepende ademhaling en dyspneu
-Thoracale pijn
Welke cellen spelen een rol bij astma?
Eosinofiel, mestcel, T cel
Hoe wordt pneumothorax gediagnosticeerd?
X-thorax
Pleura visceralis zichtbaar als scherp begrensde lijn, homogene zone zonder bronchovbasculaire structuren
Hoe wordt een pneumothorax behandeld?
-Afwachtend met evt zuurstofsuppletie bij kleine
-Drain bij grotere
-Pleurodese
-Pleurectomie
Welke groepen interstitiele longziekten zijn er?
-Bekende oorzaak
-Idiopathisch
-Granulomateus (sarcoidose/ EAA)
Hoe worden intertsitiele longziekten gediagnosticeerd?
-Progressieve kortademigheid en hoesten
-Rontgen of CT thorax, longfunctietesten en bloedonderzoek
Hoe worden interstitiele longziekten behandeld?
-Corticosteroiden en fibroseremmers
-Transplantatie is enige curatieve therapie
Wat zijn de belangrijkste risicofactoren voor GER?
Hiatus hernia, overgewicht en roken
Hoe wordt GER gediagnosticeerd?
Meest naar minst gebruikt:
-Vragenlijsten
-PPI-test
-Endoscopie
-Oesofagiale pH-metrie
-Manometrie
-Histologie
Hoe wordt GER behandeld?
Histamine antagonist of protonpompremmers, vaak bij huisarts
Wat is een aortaklepstenose?
Verkalking van de aortaklep waardoor er drukbelasting van de LV en dus concentrische hypertrofie ontstaat. Hierdoor kan er sprake zijn van relatieve ischemie
Wat zijn de klachten van een aortaklepstenose?
-Angine pectoris
-Duizeligheid
-Flauwvallen
-Hartfalen
-Plotse dood
Hoe wordt een aortaklepstenose gediagnosticeerd?
-Systolisch ejectiegeruis tussen de 1e en 2e harttoon
-Dikke, witte klep op echo
Hoe wordt een aortaklepstenose behandeld?
Percutane interventie met ballondilatatie of chirurgische ingrepen als aortaklepplastiek of aortaklepvervanging
Bij wie komt anemie het meest voor?
Vrouwen tussen 15 en 50
Wat zijn de symptomen van anemie?
-Vermoeidheid
-Bleekheid van de huid en slijmvliezen
-Hartkloppingen, duizeligheid, POB en kortademigheid als ernstig
Hoe wordt anemie gediagnosticeerd?
-Hb, MCV, reti’s, ferritine
-Hemolytische anemie: lactaatdehydrogenase (LDH) en bili verhoogd, haptoglobine verlaagd
-Auto-immuun hemolytische anemie: positieve Directe Antiglobuline Test (DAT)
Hoe wordt stabiele AP gediagnosticeerd?
-Anamnese
-Inspannings-ECG
-ST-depressie
Hoe wordt stabiele AP behandeld?
- Leefstijladviezen
- Medicatie: symptomen (b-blokkers, ca-antagonisten, nitraten en trombocytenaggregatieremmers), preventie (statines, ACE-remmers)
- Percutane coronaire interventie (PCI)
- CABG: ernstige drievatslijden, leasie in hoofdstam, hooggradige laesie in linker anterior descending (LAD)
Hoe wordt een hartinfarct gediagnosticeerd?
Symptomen in rust + verhoogde cardiale enzymen (troponine T en I)
STEMI (volledige afsluiting) ST-elevaties in minstens 2 afleidingen ECG
Hoe wordt een hartinfarct behandeld?
- Antitrombotica, antiplaatjestherapie, pijnstillers, nitraten, zuurstof als <90%
- STEMI: snelle revascularisatie
nSTEMI: revascularisatie binnen 24u tenzij hemodynamisch instabiel - Na infarct aspirine, P2Y12-remmer, ACE-remmer, b-blokker en statine. Leefstijladviezen
Wat is PAV?
Atherosclerose van de arterien die distaal liggen van de aortabifurcatie
Welke klachten passen bij PAV?
-Claudicatio intermittens
-Koud gevoel in kuit
-Bleek been
-Doofheid
-Ulcera
-Necrose
Hoe wordt PAV gediagnosticeerd?
EAI <0,8 (of gemiddelde van 3 bepalingen <0,9)
Uigesloten als EAI >1,1 (of gemiddelde van 3 bepalingen >1,0)
Hoe wordt PAV ingedeeld?
Fontaine classificatie:
I: geen klachten
IIa: geen invaliderende claudicatieklachten
IIb: invaliderende claudicatieklachten
III: rustpijn
IV: gangreen. wonden/ weefselverlies
Hoe wordt PAV behandeld?
Gesuperviseerde looptraining tenzij fontaine III of IV
Als onvoldoende: echo duplex, CTA, MRA of conventionele angiografie. Percutane transluminale angioplastiek (dotteren), endarteriectomie (chirurgisch verwijderen intima) of bypass chirurgie
Wat zijn de symptomen van DVT?
-Zwelling, roodheid, pijn, warmte en glans in 1 been
-Jeuk, ulceraties, varices, eczeem en oedeem
-Inspanning heeft geen invloed op pijn
Hoe wordt DVT gediagnosticeerd?
- Klinische kansschatting
2a. Bij ccore <2 D-dimeer bepaling. Als >0,5 mg/L CUS. Kan ook verhoogd zijn door zwangerschap of maligniteit
2b. Bij score 2+ meteen compressie ultrasonografie (CUS). DVT niet comprimeerbaar
Hoe wordt DVT behandeld?
-5 dagen LMWH, daarna dabigatran of edoxaban
-Rivaroxaban of apixaban
-Geen vit K antagonist bij maligniteit
-Steunkous om doorbloeding te verbeteren
Hoe ontstaat CVI?
Falen van de kleppen veroorzaakt veneuze reflux, stuwing en verhoogde veneuze druk
Kan secundair aan tromboflebitis (aderontsteking) of DVT
Wat zijn de symptomen van CVI?
-Vermoeid/ zwaar gevoel in been/ benen
-Nachtelijke krampen of onrustige benen
-Pitting oedeem
-Eczeem
-Varices
-Pigmentatie
-Erytheem
-Ulcus cruris (defect tot in subcutis of dieper, mediale zijde onderbeen)
Hoe wordt CVI gediagnosticeerd?
Echodoppler en flebografisch onderzoek
Wat zijn de symptomen van interstitiele longziekten?
-Kortademigheid
-Droge hoest
-POB
-Vermoeidheid
-Gewichtsverlies
Hoe worden interstitiele longziekten gediagnosticeerd?
-X-thorax/ CT-scan
-Longfunctietesten
-Bloedonderzoek
-Bronchoscopie
-Longbiopsie
Wat is EAA?
Extrinsieke allergische alveolitis
Granulomateuze longaandoening die ontstaat door herhaalde inhaltie van allergenen
Acuut (<6 mnd) of chronisch (>6 mnd)
Wat zijn de symptomen van acute EAA?
-Dyspneu, hoesten, koorts en malaise
-Squeeks en verscherpt ademgeruis
Hoe wordt acute EAA gediagnosticeerd?
Op HRCT zijn ontstekingsachtige centrilobulaire noduli, matglas en airtrapping te zien
Schade nog reversibel door vermijden allergenen
Wat zijn de symptomen van chronische EAA?
-Dyspneu
-Clubbing en crepitaties
Hoe wordt chronische EAA gediagnosticeerd en behandeld?
-IgG-antistoffen bij blootstelling en lymfocyten >20% (normaal <5%) bij bronchoalveolar lavage (BAL)
-Vermijden contact en gebruik ontstekingsremmers (prednison)
Wat zijn de symptomen van AF?
-Hartkloppingen
-Kortademigheid
-Duizeligheid
-Vervelend gevoel/ POB
-Verwardheid
-Verminderde inspanningstolerantie
Wanneer is er sprake van hypotensie?
<=90/<=60
BD meten, tilt-table test, ECG voor hartritmestoornissen
Hoe wordt hypotensie behandeld?
-Bloeddrukverhogende medicatie (fludrocortison)
-Meer water en zout
Wat zijn oorzaken van hypertensie?
-Overgewicht
-Onvoldoende bewegen
-Veel zout
-Veel alcohol/ koffie
-Vet eten
-Ibuprofen, prednison, de pil
-Leeftijd
-Stress
-Nierfalen
-Primair hyperaldosteronisme
-Feochromocytoom
Wat zijn de symptomen van hypertensie?
-Hoofdpijn
-POB
-Palpitaties
-Neusbloedingen
-Moeilijk ademen
-Misselijk
-Wazig zien
-Opgejaagd en gespannen gevoel
Hoe wordt hypertensie behandeld?
(Thiazide)diuretica
Betablokkers
Gezonder eten en meer bewegen
Wat zijn de voorwaarden van respect voor autonomie?
Keuzes moeten vrijwillig, geinformeerd en wilsbekwaam gemaakt kunnen worden
Wat is paternalisme?
Het voorbijgaan aan iemands wil in het belang van die persoon
-Zwak: handelen zonder de wil van de patient te weten
-Sterk: moedwillig tegen de wil van de patient in handelen
Wanneer mag beroepsgeheim verbroken worden?
-Toestemming patient
-Wettelijke plicht (bv infectieziekten)
-Als patient gevaar vormt voor zijn omgeving
Wat is alpartijdigheid?
Er moet rekening gehouden worden met alle betrokken partijen
Welke 2 principes zijn van belang bij het egalitarisme?
Max/min-principe: sterkste schouders dragen de meeste lasten
Nivellerend effect: meer gezondheidsdiensten worden aangeboden aan mensen in hogere gezondheidsnood
Wat is het verschil tussen rechtvaardigheid en eerlijkheid?
Rechtvaardigheid: set regels of theorie op grond waarvan een verdeling wordt gemaakt
Eerlijkheid: iedereen die het aangaat is het eens met de regels op grond waarvan een verdeling gemaakt wordt
Wat is het mechanisch lichaamsbeeld?
Het lichaam is een machine dat ook bewustzijn produceert. Er is geen losse ziel en hoe de ziel zich voelt is afhankelijk van hoe het lichaam zich voelt
Wat waren de traditionele doelen van de geneeskunde?
- Behoud van leven
- Bestrijding van ziekten
- Verlichten van pijn
Waardoor staan de traditionele doelen van de geneeskunde ter discussie?
-Schaarste
-Technologische ontwikkelingen
-Medicalisering
-Idee van maakbare mens (inzet voor niet-medische doeleinden)
Wat zijn de gevolgen van medicalisering?
-Over-diagnostiek en over-behandeling
-Kans op iatrogene schade
-Ondermijnt eigen vermogens problemen op te lossen, afhankelijk
Wat zijn de nieuwe doelen van de geneeskunde?
- Preventie van ziekte en letsel en bevordering en behoud van de gezondheid
- Verlichting van pijn en lijden veroorzaakt door aandoeningen
- Verzorging en genezing van zieken en zorg voor diegenen die niet genezen kunnen worden
- Vermijden van vroegtijdige dood en nastreven van een vreedzame dood
Wat is de biostatische theorie?
Gezondheid is het normaal fysiologisch functioneren van het organisme voor soort, leeftijd en geslacht. Gericht op overleving en voortplanting. Ziekte is statistisch sub-normaal functioneren en een interne toestand
Wat zijn de voor- en nadelen van de biostatische theorie?
Voordelen: objectief, geldt ook voor andere soorten dan mensen, past binnen evolutionair biologisch denken
Nadelen: valt niet samen met de gewone opvatting van ziekte, geen ruimte voor verminderde kwaliteit van leven als belangrijk element van ziekte
Wat is de sociaal-constructieve theorie?
Ziekte is een normatief begrip. Het treft het individu maar wordt bepaald door de samenleving. het is door mensen afgebakend, niet gegeven door de natuur
Wat is de holistische theorie?
Gezondheid is het vermogen om adequaat te functioneren en zelf gestelde (vitale) levensdoelen te verwezenlijken. Ziekte is een interne (fysieke of mentale) toestand dat gezondheid vermindert, veel meer gebonden aan lijden dan aan fysiologie
Wat zijn de voor- en nadelen van de holistische theorie?
Voordelen: sluit aan bij dagelijkse ervaring van ziek zijn, blik op mens als geheel
Nadelen: niet toepasbaar op planten en dieren, gezondheid wordt gesubjectiveerd
Wat zijn de oorzaken van primair hyperaldosteronisme?
Aldosteron producerend tumor (66%)
Bilaterale bijnierhyperplasie (32%)
Hoe wordt primair hyperaldosteronisme gediagnosticeerd?
-Plasma aldosteron/ renine activiteit ratio
-Zoutbelasting
-Kalium, aldosteron en 18-hydroxycortisol in 24-uurs urine
-CT/MRI, bilaterale bijniervene sampling
Hoe wordt primair hyperaldosteronisme behandeld?
-Chirurgie
Medicatie, bv MR antagonisten
Bij wie komen feochromocytomen vooral voor?
In bijnier: 60+
Extra-adrenaal: <20
Hoe wordt een feochromocytoom gediagnosticeerd?
-Plama (nor)adrenaline en (nor)metanefrine
-CT/MRI bijnieren
-123I-MIBG scan
Wat zijn de symptomen van hypercortisolisme?
-Hypertensie
-Diabetes
-Vermoeidheid
-Centrale adipositas
-Spier- en huidatrofie
-Osteoporose
-Hypothyreoidie
-Hypogonadisme
-Acne en hirsutisme bij vrouwen
-Depressie, verminderd geheugen
-Dyslipidemie
-Veneuze trombose en longembolieen
Hoe wordt primair hypercortisolisme behandeld?
Adrenalectomie
Deels medicamenteus (a-blokkers en ca-antagonisten)
Bij wie komt POB het meest voor?
Evenveel bij mannen als vrouwen
Vrouwen gem 10 jaar eerder getroffen
Waardoor ontstaat instabiele AP?
Stenose coronairvat >70% of trombusvorming
Hoe wordt instabiele AP gediagnosticeerd en behandeld?
Normaal ECG en normaal troponine
Isorbidedinitraat 5 mg sublinguaal
Huisarts waarschuwen als de klachten daarna nog aanhouden
Hoe worden nSTEMI en STEMI medicamenteus behandeld?
Antitrombotische medicatie (heparine/LMWH, aspirine, P2Y12 receptor inhibitors), zuurstof en evt nitraten
Wat is het syndroom van Tietze?
Zwelling tussen sternum en ribben. Veroorzaakt pijn dat ook kan uistralen
Diagnose door zwelling onder het sternum bij een X-thorax en LO, geen behandeling
Wat zijn de risicofactoren voor pericarditis?
-Griep, verkoudheid
-Myocardinfarct
-Trauma
-Auto-immuun
-Zeldzame bacteriele infectie
Wat zijn de symptomen van pericarditis?
-Scherpe POB
-Uistraling naar linkerschouder
-Neemt af bij voorover buigen
-Angstig gevoel
-Kortademigheid
-Koorts
Hoe wordt pericarditis gediagnosticeerd?
-Pericardwrijven
-ST-elevaties in alle afleidingen
-Pericardeffusie (vocht in hartzakje) op echo
Hoe wordt pericarditis behandeld?
Pinstillers en ontstekingsremmers
Antibiotica bij bacteriele infectie
Wat is herpes zoster?
Ontsteking van 1+ huidzenuwen in een unilateraal dermatoom door het waterpokkenvirus. Geeft brandende, schrijnende pijn. Diagnose bevestigd door blaasjes op de huid
Wat zijn de symptomen van een longembolie?
-POB vastzittend aan de ademhaling
-Acute kortademigheid
-Hoesten
-Koorts
-Verhoogde hartslag
-Zweten
-Soms hemoptoe
-Tachypneu
-Crepitaties
Hoe wordt een longembolie gediagnosticeerd?
WELLS-score of YEARS-beslisregel
D-dimeer, CT
Hoe wordt een longembolie behandeld?
Acute fase: heparine/ LMWH icm zuurstof
Trombolytica of chirurgie bij massale stolling
Orale antistollingsmiddelen bij stabiele embolie om verdere groei en evt recidief te voorkomen
Hoe wordt DM2 gediagnosticeerd?
-Nuchtere plasma glucose >7 mmol/l
-Niet-nuchtere plasma glucose >11,1 mmol/l
-HbAIc >6,5% (48 mmol/mol)
1 afwijkend + symptomen, 2 op verschillende dagen zonder symptomen
Hoe wordt DM2 behandeld?
- Leefstijladviezen
- Metformine
- Sylfonylureumderivaten
- Insuline
Wat zijn risicofactoren voor AF?
-Hart- en vaatziekten
-Hypertensie
-DM
Welke klachten passen bij AF?
-30% asymptomatisch
-Palpitaties
-Dyspneu
-POB
-Verminderde inspanningstolerantie
-Vermoeidheid
-Malaise
Hoe wordt AF gediagnosticeerd?
ECG: afwezigheid P-toppen, onregelmatige golfjes ipv basislijn, onregelmatige RR-intervallen
Wat is een belangrijke complicatie van AF?
CVA (bloedstolsel linker hartoor, CHA2DS2-VASc score). Antistolling om te voorkomen
Hoe wordt AF behandeld?
Rhythm control: hartritme genormaliseerd door medicatie, cardioversie of ablatie pulmonaalvenen
Rate control: HF omlaag door medicatie of ablatie bundel van His
Wat is cholangitis?
Ontsteking van de galblaas (icterus, koorts, pijn in rechterbovenbuik)
Hoe worden galstenen gediagnosticeerd?
-Echo
-Verhoogde leverenzymen
-EUS of MRCP