საქართველო საბჭთა ოკუპაციის პირველ წლებში

Question 1

რა ვითარებაა გასაბჭოების დასაწყისში საქართველოში?

Answer 1

მიუხედავად იმისა, რომ ჩვენ საბჭოთა რუსეთის ოკუპაციას არ ვაღიარებდით და ფორმალურად თავს დამოუკიდებელ რესპუბლიკად ვიტოვებდით, მაინც რუსეთის მსგავსად დამყარდა ჩვენთანაც ბოლშევიკური პარტიის დიქტატურა. სათავეში მოდის კომუნისტური პარტია., რომელიც რუსეთის ბოლშევიკური პარტიის ნაწილი გახლდათ.

Question 2

საკანონმდებლო ორგანოდ რომელი კომიტეტი გადაიქცა? რა ბედი ეწია დამუძნებელ კრებას?

Answer 2

რევკომი, ფილიპე მახარაძის თავმდჯომაეობით. 1921 წლის მარტში რევკომის მიერ მიღებული დადგენილებით დამუძნებეი კრება დათხოვილ იქნა. ეს აქტი სრულიან უკანონო იყო. რევკომს არ ჰქონია უფლება ხალხის მიერ არჩეული უმაღლესი საკანონმდებლო ორგანო შეეწყვიტათ.

Question 3

რა სახის ორგანოები დაშალა რევკომმა?

Answer 3

მთლიანად მოშალა სამივე შტოს ხელისუფლება, ადგილობრივი მმართველობა, ქართული ჯარი და სახალხო გვარდია.

Question 4

ფორმალურია რევკომის მმართველობა, მაგრამ ვინდგას მაშინ სათავეში მთელი ამ ბოლშევიზმისა და საბჭოთა ხელისუფლების?

Answer 4

ყველაფრის მაკონტროლირებელია ბოლშევიკების ცენტრალური კომიტეტის კავკასიის ბიურო, სათავეში მოღალატე ორჯონიკიძეა. სერგო საოკუპაციო ხელისუფლების უმაღლესი წარმომადგენელია, ამიტომ საქმიანობაში ეყრდონობა მეთერთმეტე იგივე კავკასიის განსაკუთრებულ არმიას.

Question 5

პირველივე წლებში რუსულ რეპრესიებსრა შედეგები მოჰყვა?

Answer 5

დააპატიმრეს და გააძევეს უამრავი დამიანი, ყევლა ვინც ბოლშევიკური პარტიის წინააღმდეგ აზროვნებდა. გრიგოლ ლორთქიფანიძე, გრიგოლ გიორგაძე, პარმენ ჭიჭინაძე, გენერალი მაზნიაშვილი, როგორც მინისტრა საბჭოს ისე დამუძნებელი კრების წევრები შეავიწროვეს და დააპატიმრეს.

Question 6

რა იყო მიზანი რუსეთისა, რის გამოც ასე მალე დაიწყო რეპრესიები, სასტიკი ქმედებები ადამიანების მიმართ?

Answer 6

მიზეზი, ისაა, რომ ამმყველაფერს ახლა კანოის საწინააღმდეგოდ თუ აკეთებდა, უნდოდა მალე კანონიერად ჩაეგდო ხელთ მთელი საქართველო. რევკომების ხელისუფლების შეცვლა სურდათ საბჭოთა ხელისუფლებით და ზოგადად ისეთიმმართველობა ყოფილიყო ზუსტად, რაც რუსეთში იყო.

Question 7

როდის გაიხსნა საქართველოს საბჭოების I ყრილობა? რა განიხილეს?

Answer 7

გასაბჭოებიდან 1 წლის თავზე 1922 წლის თებერვალში, ყრილობამ დაამტკიცა “საქართველოს საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკის კონსტიტუცია”. კონსტიტუციის თანახმად უმაღლესი საკანონმდებლო ორგანო-საქართველოს საბჭოების ყრილობა.

Question 8

რა არის ცაკი?

Answer 8

ცენტრალური აღმასრულებელი კომიტეტი

Question 9

რა იყო უმაღლესი აღმასრულებელი ხელისუფლების წარმომადგენელი?

Answer 9

სახალხო კომისართა საბჭო.

Question 10

სად ჩანდა ისევ საქართველო, როგორც რუსეთის საოკუპაციო ზონა?

Answer 10

ქვყნის სამეურნეო თუ პოლიტიკურ ცხოვრებას განაგებდა მოსკოვი. სერგო ორჯონიკიძე და კავკასიის ბიურო. საქართველოს საზღვრებზეც განლაგბულინი კავკასიის განსაკუთრებული, იგივე მეთერთმეტე არმია იყო.

Question 11

რატომ გამოყო რუსეთმა აფხაზები და ოსები, ან რატომ ჩათვალეს სეპარატისტებმა რუსეთი მფარველად?

Answer 11

რუსეთის პოლიტიკური მიზნებიდან ვუგებთ, რომ მას აქყობს საქართველოს ავტონომიური რესპუბლიკრბი ჰქონდეს გამოყოფილი. ადრეული მცდეულობა როგორც ვიცით წარუმატებელი იყო, მაგრამ ახლა უკვე დიდი ზალებით, დასუსტებულ საქართველოსთან დიდი შანსი ჰქონდათ რუსებს.

Question 12

ვისი დახმარებით და როდის გამოცხადდა აფხაზეთი საბჭოთა სოციალისტურ რესპუბლიკად?

Answer 12

1921 წლის მარტში, საბჭოთა რუსეთისპოლიტიკის ხელმძღვანელობით. მაისში კი მოსკოვიდან ძალდატანების გარეშე რევკომმა ცნო აფხაზეთის სოციალისტური რესპუბლიკა.

Question 13

აფხაზეთის საბჭოთა სოციალისტურ რესპუბლიკასა და საქართველოს საბჭოთა სოციალისტურ რესპუბლიკას შორის რა სახის ელშეკრულებ დაიდო 1921 წლის დეკემბერში?

Answer 13

ხელშეკრულება იმის შესახებ, რომ აფხაზეთი შედიოდა საქართველოს შემადგენლობაში.

Question 14

წარმოადგენდა თუ არა აფხაზეთის საბჭოთა სოციალური რესპუბლიკა საფრთხეს ჩვენთვის?

Answer 14

იმის მიუხედავად, რომ აფხაზეთი ხელშეკრულებით საქართველოს შემადგენლობაში იყო და ავტონომიურ რესპუბლიკად რჩებოდა, საბჭოთა რუსეთმა ამაფხაზეთის რესპუბლიკის შექმნით დიდი საფრთხის ქვეშ დააყენა საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობა.

Question 15

ვისი დახმარებით ჩნდება სამხრეთ ოსეთისაავტონომიური ლქი? როდის?

Answer 15

1921 წელს, ისევ რუსების წაქეზებით ოსი სეპარატისტები სარგებლობენ და შიდა ქართლის ტერიტორიზე შექმნიან სამხრეთ ოსეთის ოლქს. მოსახლეობის უმეტესობა სამაჩაბლოში ქართველია, ამიტომ არც ამ შემთხვევაში ყოფილა განართლებული სამხრეთ ოსეთის ავტონომიური რესპუბლიკის შექმნა. გამოცახდებით კი ფაქტობრივად 1922 წელს გამოცხდდა ოლქად.

Question 16

რის საფუძველზე შეიქმნა აჭარის ავტონომიური საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკა?

Answer 16

1921 წლის მარტში დადებული ხელშეკრულების თანახმად(თურქეთი-რუსეთი) და 1921 წელსვე რევკომმა ჭარის ავტონომიური საბჭოთა სოციალისტური რეპუბლიკა შექმნა.

Question 17

რისკენ მიისწრფოდნენ 1917 წლიდან ბოლშევიკები ლენინის ხელმძღვანელობით? რამ შეაფერხა ამ მიზნის მიღწევის ჟამს, ბოლშევიკები? მიაღიწე ამ მიზანს?

Answer 17

რომანოვების იმპერიის ნანგრევებზე, ახალი, საბჭოთა იმპერია უნდა შეექმნათ. სამოქალაქო ომმა და უცხოეთის ინტერვენციამ. დიახ, მიაღიწეს. 1921 წლის დამდეგისთვის რუსეთის იმპერიის ტერიტორიების დიდ ნაწილზე საბჭოთა ხელისუფლება დამყარდა.

Question 18

რომელი ქვეყნები იყვნენ რუსების მიერ ოკუპირებულნი და სრულად აკონტროლებდა თუ არა მათ საბჭოთა ხელისუფლება?

Answer 18

უკრაიანა, ბელორუსი, საქართველო, სომხეთი, აზერბაიჯანი. თუმცა ფორმალურად აქ მაინც არსებობდა დემოკრატიული რესპუბლიკა.

Question 19

რა იყო რუსების გეგმა ახალი იმპერიის დაარსების თაობაზე?

Answer 19

დამოუკიდებელ რესპუბლიკებს იდეაში ნებაყოფლობით უნდა დაედოთ ხელშეკრულება სამოკავშრეო სახელმწიფოს შექმნის შესახებ. უნდა ყოფილიყო თანასწორობა, მაგრამ ეს ყოველივე ტყუილია, არც ნებაყოფლობითობა ყოფილა და არც არაფერი, საბჭოთა რუსეთი ყველანაირი გზით იძულებულს ხდიდა სხვა საბჭოთა რესპუბლიკებს თანხმობა განეცხადებბინათ სამოკავშირეო სახელმწიდოში შესვლაზე.

Question 20

სანამ სამოკავშირეო ხელშეკრულებას ხელს მოაწერდა ყველა რესპუბლიკა, სომხეთს, აზრებაიჯანს და საქართველოს ერთი სხვ ხელშეკრულება ხვდებათ რუსების მიერ შედგენილი, რის საფუძველზეც რა ხდება?

Answer 20

ამიერკავკასიის საბჭოთა სოციალისტურ-ფედერაციულ რესპუბლიკა დაარსდა და ფეხვქეშ გაითელა ქართელი ხალხის ინტერესები.

Question 21

ვინ არიან ნაციონალ-უკლონისტები?

Answer 21

ქართველი ბოლშევიკების ის ნაწილი, რომელიც შეეწინაღმმდეგა რუსეთის, უკრაინის და ბელორუსის გაერთიანებას. უნდოდათ საქართველ ამ გაერთიანებაში ცალკეულ რესპუბლიკად შესულიყო და არა როგორ ამიერკავკასიის სოციალისტური-ფედერაცია.

Question 22

როგორ განვითარდა ნაციონალ-უკლონისტებისთვის მოვლენები?

Answer 22

დამარცხდნენ, სერგო ორჯონიკიძემ კი 1922 წელს, პოლიტიკური ტერორის პირობებში, მარტში შეძლო ამიერკავკასიის ქვეყნების გაერთიანება საბჭოთა სოციალისტურ ფედერაციულ კავშირში.

Question 23

როდის შეიქმნა ამიერკავკასიის საბჭოთა ფედერაციული-სცოიალისტური რესპუბლიკა?

Answer 23

1922 წელს, დეკემბერში, პირველ ყრილობაზე. და 1922 წლის 30 დეკემბერს მოსკოვში ხელი მოეწერა საბჭოთა სოციალსტური რესპუბლიკის შექმნას. საქართველო, როგორც ამიერკვაკასიის ფედარციის წევრი ამ რესპუბლიკაში შევიდა ჩვენდა სამწუხაროდ.

Question 24

1924 წელს მიღებული საბჭოთა კონსტიტუციით რა განისაზღვრა? ისარგებლეს თუ არა ამ ულებით ქვეყნებმა?

Answer 24

შემავალი ყველა რესპუბლიკა სუვერენულ სახელმწიფოდ რჩებოდა და თავისუფალი გადაადდგილების უფლება ჰქონდათ, მაგრამ ამით არცერთ დამოუკიდებელ რესპუბლიკას არ უსარგებლია.