ნერვული ანორექსია Flashcards
ნერვული ანორექსიის წამყვანი ნიშნებია:
სხეულის ძალიან დაბალი წონა (სტანდარტულ წონაზე 15%-ით ნაკლები; სხეულის მასის ინდექსი <17.5), განსაკუთრებული დამოკიდებულება სხეულის წონისა და ფორმის მიმართ, წონაში მატებისა და სიმსუქნის ძლიერი შიში, სიგამხდრის ძლიერი მოთხოვნილება და ამენორეა ქალებში
სქესი და ანორექსია
უმრავლესობა ახალგაზრდა ქალია
ანორექსიის განვითარება…
ეს მდგომარეობა, როგორც წესი, ვი-
თარდება მოზარდობის პერიოდში, თუმცა, ის შესაძლებელია ბავშვობაში ან უფრო გვიანდელ ასაკშიც განვითარდეს. ის ჩვეულებრივი დიეტის დაცვის მსგავსად იწყება, მაგრამ შემდგომში უმართავი ხდება.
ანორექსიის ცენტრალური ფსიქოლოგიური ნიშანია:
სხეულის ფორმასა და წონასთან დაკავშირებული ზეღირებულოვანი იდეები. პაციენტს შეიძლება ჰქონდეს დამახინჯებული წარმოდგენა თავის სხეულზე, სჯეროდეს, რომ ის ძალიან მსუქანია, ხოლო სინამდვილეში წონის მწვავე დეფიციტს განიცდიდეს.
წონის ნაკლებობის მიუხედავად წონაში მატებისა და
გასუქების ძლიერი შიში.
რა და რა ფორმით ცდილობს ანორექსიის მქონე ადამიანი გახდომას, სიგამხდრისკენ სწრაფვას?
ზოგადად, პაციენტები ჭამენ ძალიან ცოტას
და საკუთარ თავს ძალიან დაბალკალორიულ ზღვარს
უწესებენ (ხშირად 600-სა და 1000 კკალ-ს შორის). ზოგიერთი ცდილობს, წონის დაკლებას მიაღწიოს პირღებინების გამოწვევით, ინტენსიური ვარჯიშით და საფაღარათე საშუალებების ბოროტად გამოყენებით.
ახსოვს თუ არა ანორექსიის მქონე ინდივიდს საკვები?
ხშირად პაციენტებს მოიცავს საკვებზე ფიქრი და დროდადრო სიამოვნებას იღებენ იმით, რომ სხვისთვის `კულინარულ შედევრებს~ ქმნიან. ნერვული ანორექსიით დაავადებული ზოგიერთი
პაციენტი აღიარებს, რომ საჭმელს მალავს, ზოგი კი მაღაზიიდან იპარავს ან სხვა გზით შოულობს მას.
ნერვული ანორექსიის ორი ჯგუფი:
- შეზღუდვითი/რესტრიქციული ტიპი. ნერვული ანორექსიის მიმდინარე ეპიზოდის დროს პიროვნება რეგულარულად არ არის დაკავებული უკონტროლო კვებითა და გამწმენდების გამოყენებით
- გაწმენდითი ტიპი/უკონტროლო კვება. ნერვული ანორექსიის მიმდინარე ეპიზოდის დროს პიროვნება რეგულარულად არის დაკავებული უკონტროლო კვებით და გამწმენდების გამოყენებით
რა სდევს თან უკონტროლო კვების ეპიზოდებს?
გადაჭარბებული ჭამის შემდეგ პაციენტი შებერილობას გრძნობს და, შეიძლება მან ხელოვნურად გამოიწვიოს პირღებინება. ასეთ ეპიზოდებს თან სდევს სინდისის ქენჯნა და წონაში დაკლების ინტენსიური ძალისხმევა.
ანორექსიის დამატებითი სიმპტომებია…
დეპრესიული, შფოთვითი და ობსესიური
სიმპტომები, გუნებ-განწყობის ლაბილობა და სოციუმიდან გარიყვა ამ მდგომარეობის საერთო ნიშნებია. როგორც წესი, მას თან სდევს სექსუალური ინტერესის დაქვეითებაც.
ნერვული ანორექსიისას შიმშილით გამოწვეული ფიზიკური სიმპტომებია:
Women develop amenorrhea, the absence of menstrual
cycles. Other problems include lowered body temperature, low blood pressure,body swelling, reduced bone mineral density, and slow heart rate. Metabolic and electrolyte imbalances also may occur and can lead to death by heart failure or circulatory collapse. The poor nutrition of people with anorexia nervosa may also cause skin to become rough, dry, and cracked; nails to become
brittle; and hands and feet to be cold and blue. Some people lose hair from the scalp, and some grow lanugo (the fine, silky hair that covers some newborns) on their trunk, extremities, and face.
ნერვული ანორექსიის გავრცელება
100000 სულ მოსახლეზე წელიწადში
0.37-4.06 შემთხვევას.გამოკითხვა გვიჩვენებს, რომ გავრცელების მიახლოებითი ხარისხი სკოლის მოსწავლე და სტუდენტ გოგონებში 0.7%-ია.ოკრ: მოზარდი გოგონები 1%,
ანორექსია და sqesi, socialuri fena da eTnikuri warmoSoba.
კლინიკურ პრაქტიკაში, ნერვული ანორექსიით დაავადებული მამაკაცები პაციენტების პოპულაციის მხოლოდ 5-10%-ს შეადგენენ. შემთხვევათა რაოდენობა, დაბალთან შედარებით, უფრო მეტია მაღალ სოციალურ ფენაში; ძალზე იშვიათია აღმოსავლურ ქვეყნებში და აღმოსავლური ქვეყნების არათეთრკანიან მოსახლეობაში
ნერვული ანორექსია და გენეტიკა:
-ნერვული ანორექსიის დადგენილი შემთხვევები ბიოლოგიურ დებში 5-10%-ს შეადგენს, მაშინ როდესაც ამავე ასაკის გოგონების მთელ პოპულაციაში ის მხოლოდ 0.5-1.0%-ია. ბიოლოგიურ
- მაღალი ოჯახური რისკი შეიძლება იყოს როგორც
ოჯახური გარემოს, ასევე გენეტიკური ზემოქმედების
შედეგი;
-ტყუპების შესწავლამ გამოავლინა მონიზიგოტურ ტყუპებში ნერვული ანორექსიის სიხშირის ბევრად
უფრო მაღალი თანხვედრა (დაახლოებით 55%), დიზიგოტურ ტყუპებთან შედარებით (დაახლოებით 5%)
ნერვული ანორექსია და სოც. ფაქტორები:
ამ ფაქტორებს შორის ცენტრალურია ფართოდ გავრცელებული თვალსაზრისი, რომლის თანახმად, სიგამხდრე მიმზიდველი და სასურველია
ნერვული ანორექსიის ფსიქოლოგიური მექანიზმი:
ნერვული ანორექსიის მქონე პაციენტები
ჩართულნი არიან საკუთარ თავთან უმოწყალო ბრძოლაში თვითკონტროლის, იდენტობის განცდისა და ეფექტურობის მიღწევის მიზნით. მათი ძალისხმევის საბოლოო მიზანია გახდომა.
მოცემული აშლილობის განვითარების მექანიზმში დაბალი თვითშეფასება და სრულყოფილებისკენ სწრაფვა ერთმანეთზეა გადაჯაჭვული. სავარაუდოა, რომ ეს პრემორბიდული პიროვნული თავისებურებები განსაკუთრებით ართულებს ახალგაზრდის მორგებას მოზარდობის ხანის მოთხოვნებთან.