اختلالات شناختی Flashcards
اختلالات شناختی
اختلالاتی اند که در آنها (1) مثل تومور مغزی، بیماری عروق مغزی یا مسمومیت دارویی وجود دارد اختلالات شناختی با آسیب عمده در عملکردهایی مانند (2) مشخص می گردد
در (3) نشانه اصلی نقایص شناختی است
در طبقه بندی دی اس ام ۵ دلیریوم تبدیل به (4) و دمانس تبدیل به (5) شده است همچنین آلزایمر تحت عنوان (6) طبقه بندی شده است دیگر طبقه بندی ها عبارتند از هانتینگتون، پارکینسون، پیک و کرتسفلد- یاکوب
1- یک بیماری مشخص 2- حافظه، قضاوت، توجه و زبان 3- دلیریوم، دمانس و اختلالات بینایی 4- اختلال عصبی شناختی خفیف 5- اختلال عصبی شناختی عمده 6- دلیریوم
استراتژی های جبرانی
کارهایی هستند که برای (1) مورد استفاده قرار می گیرند (مثلا فرد مراحل مختلف یک کار را تهیه می کند)
اختلال عصبی شناختی خفیف
فرد حداقل در (2) دچار افت می شود ولی شدت آن کمتر از شدت افت در اختلال عصبی شناختی عمده است افرادی که مبتلا به این اختلال تشخیص داده می شوند ممکن است کارهای آسان یا کارهایی را که قبلا از به خوبی انجام می دادند نتوانند خوب و درست انجام دهند و برای به انجام رساندن کارها از (3) کمک بگیرند
1- جبران نقص در عملکرد
2- یک زمینه شناختی اصلی
3- استراتژی های جبرانی
معیارهای DSM-V برای اختلال عصبی شناختی خفیف
شواهد نشان می دهد که فرد در مقایسه با سطح عملکرد سابق در یک یا چند زمینه شناختی (توجه، فراشناخت، یادگیری، حافظه، زبان، ادراکی-حرکتی یا شناخت اجتماعی) به (1) دچار شده است. این شواهد بر اساس دو عامل زیر قرار دارد:
1- خود فرد با یک نفر آشنا و آگاه از وضعیت یا پزشک معالج معتقد است که عملکرد شناختی افت خفیف داشته است
2- در عملکرد شناختی فرد افت خفیفی مشاهده می شود و این افت با (2) ثبت شده است
نقص های شناختی در استقلال فرد (3) به وجود می آورند
1- افت شناختی خفیف
2- آزمایش های روانی- عصب شناختی استاندار شده
3- اختلال
اختلال عصبی شناختی عمده (دمانس یا زوال عقل)
فرد حداقل در یک زمینه شناختی اصلی دچار افت و مشکل می شود ولی شدت این افت بسیار بیشتر از شدت افت در اختلال عصب شناختی خفیف است بطوری که فرد استقلال خود را (3)
نقص حافظه یکی از نشانه های اولیه و بارز اختلال عصبی شناختی عمده است
نقص حافظه به دو شکل زیر نشان داده میشود
1- فراموشی موضوعات قبلا آموخته شده
2- ناتوانی در یادگیری و یادآوری موضوعات جدید
اختلال عصبی شناختی عمده ممکن است با آپراکسیا (apraxia) آگنوزیا (agnosia) اختلال در عملکرد اجرایی و درک ضعیف همراه باشد
آپراکسیا : کنش پریشی، ناتوانی در انجام دادن (1)
آگنوزیا : ادراک پریشی، ناتوانی در(2) به رغم سالم بودن حواس پنجگانه
1- فعالیتهای حرکتی
2- بازشناسی یا تشخیص اشیا
3- از دست میدهد
معیارهای dsm ۵ برای اختلال عصبی شناختی عمده :
شواهد نشان می دهند که فرد در مقایسه با سطح عملکرد سابق در یک یا چند زمینه شناختی به افت شناختی شدید دچار شده است این شواهد بر اساس دو عامل هستند:
1- خود فرد با یک نفر آشنا و آگاه از وضعیت یا پزشک معالج معتقد است که عملکرد شناختی (1) داشته است.
2- در عملکرد عصبی شناختی فرد افت شدیدی مشاهده می شود و این افت با آزمایش های عصبی شناختی استاندارد شده ثبت شده است
نقص های شناختی استقلال فرد را در انجام دادن فعالیت های روزمره و کارهای پیچیده تر مختل می سازند
1- افت شدیدی
دلیریوم: حالتی حاد از (1) است که در آن (2) فرد به شدت افت می کند و (3) فرد دچار نقص می شوند دلیریوم ممکن است هنگام اختلال عصبی شناختی خفیف یا عمده نیز مشاهده شود اما به طور مستقل نیز ظاهر می شود علایم شایع در دلیریوم: نابهنجاری خلق ادراک رفتارهای عجیب لرزش حرکات بال بال زدن ناهماهنگی حرکتی بی اختیاری ادرار دلیریوم یک اختلال روانی (4) حاد است سیر بیماری دلیریوم : شروع ناگهانی ظرف چند ساعت تا چند روز و سیری کوتاه و نوسان دار دارد 1- (٥) طول می کشد 2- شروع (٦) دارد 3- با شناسایی عامل سببی نشانه ها ظرف (٧) فروکش می کند
1- سردرگمی و گیجی 2- هوشیاری 3- مهارتهای توجهی 4- برگشت پذیر ٥- کمتر از یک هفته ٦- ناگهانی ٧- سه روز تا یک هفته
4 علت ایجادکننده دلیریوم:
1- دلیریوم ناشی از (1) مانند عفونت
2- دلیریوم ناشی از مسمومیت (2)
3- دلیریوم ناشی از ترک مواد
4- دلیریوم ناشی از (3)
نکته کلید تشخیص دلیریوم این است که به دنبال یک علت پشت پرده بگردید
در دلیریوم استیل کولین در گیر است
وجوه تمایز دلیریوم از اختلال عصبی شناختی خفیف و عمده:
1- خصوصیات اصلی آن هستند (اختلال در آگاهی و ناتوانی در معطوف کردن توجه، حفظ و ادامه توجه و تغییر توجه از یک موضوع به موضوع دیگر است)
2- (4) در دلیریوم است
3- نشانه های دلیریوم (5) دارند (فرد ممکن است مضطرب و عصبی یا بی حال خواب آلود شود)
شیوع اختلال دلیریوم به گزارش dsm5 : در سالمندان بستری در بیمارستانها از همه بیشتر است. شیوع دلیریوم در جامعه اندک است (۱ تا ۲ درصد) با افزایش سن بیشتر می شود و در ۸۵ ساله ها به ۱۴ درصد می رسد
درمان دلیریوم
اگر علت دلیریوم کشف شود (6) با برطرف شدن آن فرد (7)
1- اختلالات طبی عمومی 2- موادی مانند کوکائین و مواد شبه افیونی 3- علل چندگانه 4- شروع ناگهانی، وخامت سریع و نوسانات شدید 5- نوسان 6- بیماری خاصی باشد 7- به حالت اول برمیگردد
هدف از درمان دلیریوم (1) است برای درمان ممکن است نیاز باشد بیمار مدت کوتاهی بستری باشد داروها : داروهای خواب آور یا آرامبخش داروهای ضد روان پریشی تثبیت کننده های خلق مثل (2) (3) مثل هالوپریدول داروهای موثر بر سروتونین مثل (4) زوال عقل از دست دادن (5) انواع (6) است که معمولا به هنگام (7) رخ می دهد
1- کنترل یا از بین بردن علائم 2- فلوکستین 3- دوپامین بلوکرها 4- بوسپیرون 5- تدریجی 6- کارکردهای ذهنی عالی 7- پیری
وجه افتراق دلیریوم و دمانس : (1)، وجه افتراق دمانس از نقایص نوسان دار و توام با تغییر هوشیاری در دلیریوم محسوب می شود دلیریوم: (2) دمانس: (3)
1- ماهیت ثابت و مستمر تخریب 2- شروع حاد تغییرات شناختی نوسان دار در روز کاهش هوشیاری 3- شروع تدریجی تغییرات شناختی باثبات هشیاری
دمانس شامل ۶ نوع می شود:
1- (1): افرادی بالای ۶۵ سال مبتلا می شوند
2- (2): بر اثر (3) یا خونریزی حاصل می شود
3- سایر اختلالات طبی: مانند HIV،(4)، پیک، کروتسفلد ژاکوب
4- اختلال های ناشی از مواد :سموم یا داروها مانند (5)
5- علت های متعدد
6- NOS (به گونه ای دیگر مشخص نشده است
1- آلزایمر 2- عروقی 3- توبروز عروقی 4- ضربه به سر 5- آتروپین
مواردی که در دمانس آسیب می بینند: کارکردهای هوش کلی حافظه و یادگیری زبان حل مسئله جهت یابی ادراک توجه و تمرکز قضاوت توانایی های اجتماعی زوال عقل اساسا بیماری (1) است زوال عقل معمولاً بر اساس موضوع (2) طبقه بندی می شود (این آسیب ممکن است (3) باشد) نیمی از افراد مبتلا به زوال عقل به بیماری (4) دچار می شوند اختلال عصبی شناختی عمده یا خفیف ناشی از بیماری آلزایمر : کسانی هستند که به علت بیماری آلزایمر به اختلال عصبی شناختی مبتلا شده اند
1- سالمندان
2- آسیب مغزی
3- پیش رونده، ثابت یا برگشت پذیر
4- آلزایمر
بیماری آلزایمر: این بیماری مانند دیگر انواع زوال عقل (1) شروع می شود و در ظرف یک تا سه سال به زوال عقل همراه با (2) و در ظرف ۵ تا ۱۰ سال منجر به (3) میشود.
شروع بیماری غالبا مشخص نمی شود زیرا فراموشی خاطرات جدید را نمی توان از دشواری به خاطر سپردن افراد مسن متمایز کرد
ویژگی ها و علایم اصلی آلزایمر :
(4)
فراموشی
(5)
(6)
علایم (7) در آلزایمر دیرتر آشکار می شود (علایم عصب شناختی مانند (8))
1- به کندی 2- بی احساسی، بی اختیاری و عدم مهار اختلال حرکتی 3- انهدام بدن و مرگ 4- شروع موذیانه 5- آفازیای دیداری- فضایی 6- آفازیای لوگوپنتیک 7- عصبی شناختی 8- فقدان مهار بازتابها و اختلال گفتار
علت بیماری آلزایمر: کاهش (1) مغز آسیب های مکرر به (2) التهاب مغز عفونت ها و ویروس های مختلف کاهش (3) در مغز تاثیر (4) و (5) در متابولیسم سلولی نکته: در آلزایمر ساختارهای (6) در هم پیچیده ای جانشین (7) می شود اما علت اصلی آلزایمر هنوز مشخص نیست
1- سطح نوروترنسیمتر استیل کولین 2- سر 3-جریان خون 4- پلاک های آمیلوئیدی 5- کلافهای نوروفیبری 6- طناب مانند 7- سلول های مغز
علت بروز آلزایمر زودرس به احتمال زیاد به نابهنجاری ارثی سوخت و ساز سلولی بستگی دارد. این نابهنجاری منجر به تحلیل (1) و (2) و رسوب سلول های عصبی مرده با سهم زیاد ناقل عصبی و (3) می شود یک نوع پروتئین در رسوب سلول های مرده به نام (4) وجود دارد. این پروتئین اختصاص به بیماران آلزایمر و بستگان درجه اول آنها دارد در اختلال شدید آلزایمر میزان ناقل استیل کولین و آنزیم انتقال دهنده آن در (5) و (6) کاهش میابد ناقلین عصبی که در آلزایمر کاهش میابند: استیل کولین آنزیم تجزیه کننده استیل کولین استراز نورآدرنالین سروتونین فعال شدن مجدد نوروپپتید سوماتوستاتین نوروتنسین
1- ماده خاکستری کرتکس ارتباطی 2- زواید دندریتی 3- پروتئین 4- آمیلویید 5- مناطق ارتباطی 6- هیپوکامپ
عوامل خطرساز بیماری آلزایمر: جنس (1) ژنتیک سابقه (2) در خانواده سابقه آسیب به سر (3)پایین یکی از علتهای زوال عقل آسیب در (4) ذکر شده است
1- مونث
2- نقص های شناختی
3- تحصیلات
4- ناحیه آهیانه ای- گیجگاهی