ғалымдар Flashcards
ағаштың тоз қабатындағы бос ұяшықтарды көріп КЛЕТКА ТОРША деген ат қойды
Роберт Гук
Микрография еңбегінің авторы
Роберт Гук
күріш өсіруші 174 центнер өнім алды
Ыбырай Жақаев
тары өсіруші 1943 жылы 201 центнер өнім алды
Шығанақ Берсиев
қосарлы ұрықтануды ашты
С Г Навашин
заманауи жүйелеудің негізін қалыптастырған
Карл Линней
Табиғат шежіресі атты еңбегінің авторы
Карл Линней
жетістігі БИНАРЛЫ НОМЕНКЛАТУРА болған
Карл Линней
дихотомиялық кілтті ұсынған
Жан Бастист Ламарк
мәдени өсімдіктердің шығу орталықтарын ашқан
Н И Вавилов
салыстырмалы анатомиялық әдісті қолданған
Н И Вавилов
залалсыздандырушы заттардың дамуына үлес қосқан
И Земмельвейс
Пирогов
Дж Листер
Луи Пастер
жануарларды ОМЫРТҚАЛЫ ОМЫРТҚАСЫЗ деп бөлген
Жан Батист Ламарк
барлық ұсақ жануарларды ЖӘНДІК ҚҰРТ деп бөлген (қателігі)
Карл Линней
түс көру шынайы оқиғалардың шынайы емес үйлесімі
И П Павлов
бұлшықет жиырылуын жіпшелердің сырғанауымен түсіндіретін теорияны ұсынған
Х Хаксли
А Хаксли
Дж Хэнсон
Р Нидергерке
сіреспелі жиырылудың адамның еңбек әрекетіндегі маңызы аса зор
А Ф Самайлов
иммунитет ілімінің негізін қалаған
И И Мечников
П Эрлих
фагоцитоз (жасушалық иммунитет) үдерісін зерттеді
И Мечников
антидене жұмысын зерттеді
П Эрлих
тіршілікке нәруыз май көмірсулардан басқа заттар да керек
Н И Лунин
витамин терминін енгізді
Казимир Функ
генетика негізін қалаған
Грегор Мендель
гибридиологиялық әдісті қолданған
Грегор Мендель
белгілердің 9:7 ажырауын ашты
У. Бэтсон
Пеннет
хош иісті бұршақ гүлінің түсін зерттеген
У. Бэтсон
Пеннет
полимирияны ашты (1909 ж)
Н.Г.Нильсон Эле
тұқымқуалаушылық факторларды алғаш рет болжаған
Грегор Мендель
ген, генотип, фенотип, популяция терминдерін енгізді
В.Иогансен
В.Иогансен қандай терминдерді енгізді
ген
генотип
фенотип
популяция
ген хромосомада орналасады деп айтты
У.Сеттон
Хромосомалар және тұқымқуалаушылық кімнің еңбегі
У.Сеттон
жынысты анықтаудың хромосомалық негізін қалыптастырды
Э.Вильсон
тұқымқуалаушылықтың хромосомалық теориясын ұсынды
Т.Морган
Г.Меллер
А.Стертевант
кроссинговерді ашты
Т.Морган
табиғи сұрыпталу теориясының генетикалық негізін қалады
Т.Морган мектебінің ғалымдары
Г.Мендель заңдарының цитологиялық механизмін ашты
Т.Морган мектебінің ғалымдары
хромосомада гендердің орналасу заңдылығын зерттеді
Т.Морган мектебінің ғалымдары
1933 ж қайта құрылуды (кроссинговерді) дрозофиллада дәлелдеген
К.Штерн
1933 ж қайта құрылуды (кроссинговерді) жүгеріде дәлелдеген
Х.Критон
Б.Мак Клинток
адамда 46 хромосома болатынын анықтады
Д.Тио
А.Леван
1956 ж
Даун ауруының хромосомалық табиғатын анықтады
Ж.Лежен
Р.Турпен
М.Готье
1959 ж
адам хромосомасының халықаралық жіктеуі жасалды
(хромосомалар бірінші реттік тартылу және орналасуына байланысты 7 топқа бөлінді. 1-23ке дейін нөмерленді)
1960 ж Денверде, АҚШ
Денвер жіктеуіне тағы боялу сипаты қосылды
1971 ж Парижде
саралап (дифференциялдау) боялу қарқынды қолданылды
(хромосома ашық және қара хроматин жіпшесінен тұратыны анықталды)
1970 ж
Модификация ұзаққа созылса мутацияға айналады
И.Вавилов
ұзаққа созылған модификация аналық линия бойынша хромосомадан тыс құрылым арқылы ұрпақтан-ұрпаққа беріледі
Гофман
Сонербон
бидай масақтарының өзгергіштігін вариациялық қатар арқылы зерттеді
М.Зияров
мутация терминін 1901 ж енгізді
Хуго де Фриз
“Мутациялық теория” авторы
Хуго де Фриз
хромосоманы ашқан
В.Вальдейер
анеуплоидияны ашқан
К.Бриджес
селеция теориясының негізін қалаған
Н.И.Вавилов
гомоглогты қатарлар заңын қолданды
Н.И.Вавилов
“Селекция адам қолымен жасалатын эволюция” деп айтқан
Н.И.Вавилов
қолдан сұрыпталу жүйесін жасады
Н.И.Вавилов
қолдан сұрыпталуды МАҚСАТТЫ және МАҚСАТСЫЗ деп бөлді
Чарльз Дарвин
гетерозис құбылысын ашты 1914 ж
В.Шелл
полиплоидия арқылы түраралық кедергіні жойған (қырыққабат+шомыр арқылы)
Т.Д.Корпеченко
солт.қазақстанда МАЙЛЫ, ДӘНДІ дақылдардың селекциясы мен тұқым-шаруашылығының бірқатар теориялық әрі әдістемелік негіздерін дамытты
В.П.Кузьмин
өсімдіктердің құрғақшылыққа төзімділігінің теориялық тұрғыда жаңа көзқарас қалыптастырды
Н.Л.Удольская
БИДАЙдың аудандастырылған 4 және КАЗАХСТАНСКАЯ-126 сұрыптары бойынша моносомдық сұрыптармақ сериясының авторы
Н.Л.Удольская
дәнді дақылдар селекциясының дамуына үлес қосқан
Р.А.Оразалиев
күздік бидайдың жоғары өнімді 10 шақты сұрыбын шығарды
Р.А.Оразалиев
АЛМАЛЫ және СТЕКЛОВИДНАЯ күздік бидай сұрыптары суыққа, құрғақшылыққа төзімді. Дәні төгіліп қалмайды, жапырылмайды
Р.А.Оразалиев
төтенше жағдайларға бейімделген жануарлардың жаңа типтерін зерттеді
Ф.М.Мухамедқалиев
қой зиготаларының трансплантациясы үшін маңызды зор бейімделу (адаптация) және микроэволюция мәселелерін зерттеді
Ф.М.Мухамедқалиев
қазақтың биязы жүнді қойын сұрыптады
В.Бальмонт
АРҚАРМЕРИНОС алды (биязы жүнді жабайы саулық + арқар)
И.Бутарин
Ә.Есенжолов
А.Жандеркин
митохондрияны САРКОСОМА деп атады
А.Келликер
митохондрияны БИОПЛАСТ деп атады
Р.Альтман
митохондрияны МИТОХОНДРИЯ деп атады
К.Бендан
пластидтерді ең алғаш сипаттады
А.Левенгук
негізгі ірі геологиялық процестерге ықпалы жөнінен суға тең келетін зат табиғатта жоқ (судың орны бөлек)
В.И.Вернадский
редуцирленетін көмірсуларды анықтау үшін қолданылатын реакция
Бенедикт және Фелинг реакциясы
нуклеин қышқылдарын тапты
Фридрих Иоганн Мишер
ДНҚ нын оқшауланатынын локализациясын анықтады
(митохондрия 1-2%, миоцит 0,2%, жыныс ж-ша 60%)
Р.Фельген
пневмания ауруын тудыратын организмдерді зерттеді
(өлі ж-шалармен әрекеттескеннен кейін ауру тудыруды үйренген тірі ж-шалар пайда болды)
Освальд Эвери
ДНҚ құрылысы мен қызметін анықтап, кеңістікте орналасу модельін жасады
Джеймс Уотсон
Френсис Крик
ДНҚнын хромосома ішіндегі модельі емес, оңтайлы температура, қысымы, тұз қышқылы сияқты факторлар ескерілген СУЛЫ ЕРІТІНДІДЕГІ МОДЕЛЬін жасады
Джеймс Уотсон
Френсис Крик
нуклеотидтер арасында комплементарлық заңын ашты
(оған тетрануклеотид теориясы негіз болды)
Эрвин Чаргафф
ДНҚ синтезі кезінде әр тізбек матрица қызметін атқаратынын тәжірибе жүзіне дәлелдеді
Джеймс Уотсон
Френсис Крик
ДНҚ репликациясының жартылай консервативті екенін көрсетті
Метью Медельсон
Франклин Сталь
флоэма бойынша жылжитын қант концентариясына және тургор қысымына бағынады
Э.Мюнх
макроэргиялық терминді енгізді
Ф.Липман
Биоэнергетикалық негізгі заңын тұжырымдады
сыртқы энергия көздері алдымен хим. энергия АТФ түрінде жиналады және содан кейін ғана пайдалы жұмыс атқару үшін жұмсалады
Ф.Липман
ферменттерді анықтап оларға атау берді
К.С.Кирхгофф
амилазаны анықтады
(арпа дәндері мен мия сығындыларындағы заттардың әсерінен крахмалдың қантқа айналатынын анықтады)
К.С.Кирхгофф
кілт-құлып немесе қатты матрица модельін енгізді
Эмиль Фишер