Στρες Flashcards
Τι είναι το στρες;
Ορίζεται ως οπιαδήποτε ενόχληση από ερεθίσματα του εξωτερικού περιβάλλοντος που προκαλούν πίεση (π.χ. ψύχος, ζέστη, θόρυβος) ή ψυχολογικούς παράγοντες (π.χ. απογοήτευση, σύγχυση) και οι οργανικές αντιδράσεις που προκαλούνται.
Αποτελεί άρα μία ανεξάρτητη μεταβλητή.
Αντίθετα η αντίδραση στρες είναι μία εξαρτημένη αντίδραση και επηρεάζεται από ψυχοκοινωνικούς παράγοντες.
Ποιά είναι η ψυχολογική θεώρηση του στρες;
Το στρες θεωρείται ένα σημαντικό βίωμα που προειδοποιεί για επικείμενη απειλή, προετοιμάζοντας τον οργανισμό για την αντιμετώπισή της. Απαντάται τόσο σε φυσιολογικές όσο και σε παθολογικές καταστάσεις.
Με βάση τη γνωσιακή θεώρηση:
Υποκειμενική αξιολόγηση του ερεθίσματος ως απειλιτικό απαιτεί την στρατηγική αντιμετώπιση της στρεσσογόνου συνθήκης.
Αν το βίωμα παραμείνει ενεργό σε σωματικό και συμπεριφορικό επίπεδο παρά την επιτυχία των στρατηγικών αντιμετώπισης τότε θεωρείται ψυχιατρική συμπτωματολογία.
Κύρια σημεία του στρες.
Το στρες επηρεάζει τις νοητικές λειτουργίες με εστίαση της προσοχής στον κίνδυνο, και τη συμπεριφορά, με διακοπή της τρέχουσας και επιλογή νέας οδού δράσης μάχης ή φυγής.
Σύγχρονη ψυχολογική θεώρηση είναι κυρίως γνωσιακή, και τονίζει την ατομική αξιολόγηση της επικινδυνότητάς του στρες και των ικανοτήτων και εφεδρειών του ατόμου προς αντιμετώπισή του, με αποτέλεσμα την επιλογή μάχης ή φυγής.
Η γνωσιακή αποτίμηση ερεθισμάτων μπορεί να είναι εδφαλμένη ή υπερβολική οδηγώντας σε ψυχοπαθολογικά συμπτώματα.
Επιτυχής εμπειρία στρες αυξάνει την ανθεκτικότητα του οργανισμού σε μελλοντικό στρες.
Πως ορίζεται το οξύ στρες;
Το οξύ στρες ορίζεται ως ερεθισμός σύντομης διάρκειας, που παράγει ταχεία και προσωρινή αντίληψη απειλής και άμεση αντιμετώπιση της.
Πως ορίζεται το χρόνιο στρες;
Προκαλείται από παρατεταμένα ή χρόνια γεγονότα που αξιολογούνται ως μονίμως απειλητικά, και καλούν για παρατεταμένη αντιμετώπιση. Παραδείγματα κοινωνικών καταστάσεων.
Μεγαλύτερες πιθανότητες εμφάνισης σε ενήλικες και με μεγάλη ένταση όταν το βίωμα έχει ξεκινήσει σε πρώιμο στάδιο της ανάπτυξης και όταν είναι μη ελεγχόμενο
Παράγοντες που ρυθμίζουν τις επιπτώσεις του στρες στη σωματική και ψυχική υγεία.
1.Τα φυσικά χαρακτηριστικά του (ένταση, χρονισμός)
2. Το ατομικό ‘στυλ’ αντίδρασης στρες (ήπια, έντονη)
3. Η ελεγξιμότητά του (προϊόν ατομικής γνωσιακής αξιολόγησης).
Επιδράσεις του έντονου οξέος και του χρόνιου στρες στη σωματική υγεία.
Μόνιμες παθολογικές επιπτώσεις που αγγίζουν όλα τα σωματικά συστήματα και ιδιαίτερα το καρδιαγγειακό (λόγω χρόνιας αύξησης καρδιακού ρυθμού και Α.Π.) και το ανοσοποιητικό (οξύ-> βελτιώνει φυσική ανοσία/ χρόνιο->επηρεάζει αρνητικά επίκτητη ανοσία).
Αυξάνει κίνδυνο νευροεκφυλιστικών διαταραχών.
Επιδυνώνει ψυχιατρικές νόσους.
! Επιδρά χειρότερα λόγω της απώλειας θετικών συναισθημάτων παρά λόγω της ύπαρξης αρνητικών.
Επιδράσεις του στρες στη νοητική λειτουργία.
Οξύ και ήπιο στρες-> Ευεργετική επίδραση στη γνωσιακή ικανότητα και τη λήψη αποφάσεων ανάλογη των επιπέδων κορτιζόλης.
Η αλληλεπίδραση της εμπειρίας ελέγχου του στρες και του επιπέδου αντίδρασης σε αυτό καθορίζει, σε συγχορδία, τη νοητική απόδοση, με ευεργετικά αποτελέσματα αν το στρες και η αντίδραση σ’ αυτό βρίσκονται σε μέτρια επίπεδα.
Χρόνιο στρες-> Ελαχιστοποιείται η αίσθηση ελεγξιμότητας του
-> Διαταράσσει τις μαθησιακές διαδικασίες και παρεμποδίζει τις νοητικές λειτουργίες που πραγματοποιούνται απ΄τον ιππόκαμπο προκαλώντας σημαντικές βλάβες σε αυτόν. !Αύξηση κινδύνου νευροεκγυλιστικών διαταραχών
-> Εξασθενεί την ενεργό μνήμη και την ικανότητα αναγνώρισης αντικειμένων προκαλώντας βλάβες στον προμετωπιαίο φλοιό ο οποίος ελέγχει τις παραπάνω λειτουργίες.
-> Με υπερδραστηριότητα της αμυγδαλής προκαλεί βελτίωση της μάθησης φόβου και οδηγεί σε αύξηση των αγχώδων συμπεριφορών.
-> Βελτιώνει τη διαδικαστική μνήμη και τις κινητικές συνήθειες που εξαρτώνται από τα βασικά γάγγλια.
Τι είναι η ψυχική ανθεκτικότητα;
Ψυχική ανθεκτικότητα είναι η ικανότητα του ατόμου να αντιμετωπίζει και να ξεπερνά αρνητικές εμπειρίες όπως το στρες και τις επώδυνες συνέπειές τους στη σωματική και ψυχολογική του υγεία , και βοηθά το άτομο να αποκομίσει ψυχολογικό όφελος από τραυματικές εμπειρίες.
Ανάπτυξη ψυχικής ανθεκτικότητας: μέση νοητική ικανότητα, θετικές αντιλήψεις για τον εαυτό, αποδοχή βιωμάτων και εμπειριών, αισιοδοξία και χιούμορ, έλεγχος των συναισθημάτων και της παρορμητικότητας, ενεργητικός σχεδιασμός, αντιμετώπισης των προκλήσεων, αίσθηση προσωπικού νοήματος και σκοπού στη ζωή (πνευματικότητα)
Τι είναι η γνωσιακή επανεκτίμηση;
Η γνωσιακή επανεκτίμηση αναφέρεται στην αναπλαισίωση ενός ερεθίσματος ή γεγονότος που προκαλεί αρνητική συναισθηματική εκφόρτιση από ένα εναλλακτικό, λογικότερο και πιο αντικειμενικό γνωσιακό και συναισθηματικό πλαίσιο.
Τι είναι η εκπαίδευση εμβολιασμού στο στρες;
Επαφή με συνθήκες μέτριου στρες, με στόχο την εξοικείωση και προετοιμασία αντιμετώπισης ισχυρότερων στρεσογόνων καταστάσεων, καλλιεργώντας την ψυχική τους ανθεκτικότητα.
Τεχνικές: γνωσιακή πρόβα, το παίξιμο ρόλου, η μίμηση προτύπου και η σταδιακή in vivo έκθεση στο στρες.
Τεχνικές χαλάρωσης (ενσυνειδητότητα)
Αποτελεσματικές στη μείωση του στρες και του άγχους σε νευροενδοκρινολογικό επίπεδο και στη λειτουργία του αυτόνομου νευρικού συστήματος.
Τι είναι η αυτοσυμπόνια;
Το να είσαι ζεστός και να στέκεσαι με κατανόηση απέναντι στον εαυτό σου όταν υποφέρει, αποτυγχάνει ή αισθάνεται ανεπαρκής, αντί να του ασκείς κριτική ή να αγνοείς τον πόνο και τα αρνητικά σου συναισθήματα.
