Βιολογία

Question 1

1. Ποια τα κοινά χαρακτηριστικά των ζωντανών οργανισμών;

Answer 1

· Οι οργανισμοί τρέφονται
· Αναπνέουν
· Απεκκρίνουν
· Αναπαράγονται
· Αναπτύσσονται
· Εμφανίζουν ερεθιστικότητα

Question 2

Τι σκοπό έχουν τα χαρακτηριστικά της ζωής;

Answer 2

Ερώτηση 1 σελ. 20 σχολικού βιβλίου
Ερεθιστικότητα à Αντίδραση στα ερεθίσματα του περιβάλλοντος
Αναπνοή àΕξασφάλιση ενέργειας
Απέκκριση àΑποβολή άχρηστων ουσιών
Αναπαραγωγή àΔημιουργία απογόνων

Question 3

2. Γιατί το κύτταρο χαρακτηρίζεται ως η βασική δομική και λειτουργική
   μονάδα ζωής;

Answer 3

Το κύτταρο είναι η μικρότερη μονάδα που μπορεί να τρέφεται, να αναπνέει, να
αναπαράγεται κτλ., να εμφανίζει δηλαδή τα χαρακτηριστικά της ζωής. Από αυτό
δομούνται όλοι οι οργανισμοί Γι’ αυτό τον λόγο το κύτταρο χαρακτηρίζεται ως η
βασική δομική και λειτουργική μονάδα της ζωής.

Question 4

4. Ποια κύτταρα χαρακτηρίζονται ευκαρυωτικά και ποια είναι τα κοινά
   χαρακτηριστικά, που αφορούν την δομή τους;

Answer 4

Τα ευκαρυωτικά κύτταρα, όπως είναι τα φυτικά και τα ζωικά, είναι αυτά που
διαθέτουν πυρήνα. Περιβάλλονται από την πλασματική μεμβράνη. Μια
ζελατινώδης μάζα, το κυτταρόπλασμα, γεμίζει τον χώρο ανάμεσα στην πλασματική
μεμβράνη και στον πυρήνα. Στο κυτταρόπλασμα υπάρχουν πολλά οργανίδια. Τόσο
στο ίδιο το κυτταρόπλασμα όσο και στο εσωτερικό των οργανιδίων επιτελείται ένας
μεγάλος αριθμός λειτουργιών. Τα μιτοχόνδρια είναι οργανίδια με ιδιαίτερη σημασία
για το κύτταρο, γιατί σχετίζονται με την αναπνοή και την εξασφάλιση ενέργειας.

Question 5

5. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά των φυτικών κυττάρων, που αφορούν την
   δομή τους, τα οποία δεν υπάρχουν στα ζωικά κύτταρα;

Answer 5

Τα φυτικά κύτταρα διαθέτουν επιπλέον:
α. Κυτταρικό τοίχωμα, το οποίο αποτελείται κυρίως από κυτταρίνη.
β. Χλωροπλάστες, οργανίδια όπου γίνεται η φωτοσύνθεση και τα οποία υπάρχουν
μόνο στα κύτταρα που συναντώνται στα πράσινα μέρη του φυτού.
γ. Χυμοτόπια, οργανίδια που αποθηκεύουν νερό και άλλες ουσίες.

Question 6

4. Από τι αποτελείται ένας οργανισμός;

Answer 6

Ο οργανισμός αποτελείται από διάφορα συστήματα οργάνων (π.χ. κυκλοφορικό,
αναπνευστικό, νευρικό κτλ.), τα οποία συνεργάζονται και λειτουργούν συντονισμένα

Question 7

8. Τι είναι η ποικιλομορφία των οργανισμών ;

Answer 7

Σαν ποικιλομορφία οργανισμών χαρακτηρίζονται οι διαφορές που παρατηρούνται
στην εμφάνιση, στη συμπεριφορά ή στον τόπο όπου ζουν.

Question 8

10. Ποιοι οργανισμοί ανήκουν στο ίδιο είδος;

Answer 8

Μια ομάδα οργανισμών που μπορούν να ζευγαρώσουν και να δώσουν απογόνους, οι
οποίοι μπορούν με τη σειρά τους να δώσουν και αυτοί απογόνους, ανήκουν στο ίδιο
είδος.

Question 9

9. Ποια τα βασίλεια στα οποία κατατάσσονται όλοι οι οργανισμοί;

Answer 9

Οι επιστήμονες ομαδοποίησαν τους οργανισμούς ανάλογα με τις βασικές τους
ομοιότητες και τους κατέταξαν σε πέντε βασίλεια: τα ζώα, τα φυτά, τους μύκητες τα
πρώτιστα και τα μονήρη

Question 10

3. Από τι εξαρτάται η επιβίωση των οργανισμών;

Answer 10

Όσο καλύτερα προσαρμοσμένοι είναι οι οργανισμοί στο περιβάλλον τους, τόσο
καλύτερα επιβιώνουν και τόσο περισσότερους και καλύτερα προσαρμοσμένους
απογόνους δημιουργούν. Αντίθετα, οι οργανισμοί που δεν είναι καλά
προσαρμοσμένοι στο περιβάλλον τους πεθαίνουν νωρίς και δεν καταφέρνουν να
δώσουν πολλούς απογόνους.
Yπάρχουν όμως κάποιες άλλες προσαρμογές οι οποίες σχετίζονται με τις
αλληλεπιδράσεις μεταξύ των οργανισμών που μοιράζονται την ίδια περιοχή
προσπαθώντας να εξασφαλίσουν τροφή, να αποφύγουν τους εχθρούς τους, να
αναπαραχθούν κτλ.

Question 11

1. Γιατί χρειάζονται ενέργεια τα κύτταρα και πως την εξασφαλίζουν;

Answer 11

Τα κύτταρα, συνεπώς και οι οργανισμοί, δομούνται από μόρια, δηλαδή χημικές
ουσίες (απλές ή σύνθετες). Για να διατηρείται η δομή του κυττάρου, άρα και του
οργανισμού, και να πραγματοποιούνται οι διάφορες λειτουργίες, απαιτείται ενέργεια.
Αυτή εξασφαλίζεται από τη διάσπαση χημικών ουσιών. Τις χημικές ουσίες που τους
είναι απαραίτητες οι οργανισμοί τις προμηθεύονται από την τροφή τους.

Question 12

2. Πως αξιοποιούν τις χημικές ουσίες, που προμηθεύονται με την τροφή τους,
   οι οργανισμοί;

Answer 12

Οι οργανισμοί χρησιμοποιούν τις χημικές ουσίες που προμηθεύονται με την τροφή
τους :
· Για να εξασφαλίζουν ενέργεια για τις διάφορες λειτουργίες τους, π.χ. την κίνηση.
· Για να αναπτύσσονται. Για την ανάπτυξή τους οι οργανισμοί φτιάχνουν νέα
κύτταρα. Τα νέα κύτταρα δομούνται από χημικές ουσίες που προέρχονται από τη
διάσπαση των θρεπτικών ουσιών της τροφής.
· Για την πραγματοποίηση διάφορων διαδικασιών. Σε αυτό βοηθούν ορισμένες από
τις ουσίες τις τροφής, όπως οι βιταμίνες.
· Για να επιδιορθώνουν τις φθορές των κυττάρων που προκαλούνται με την πάροδο
του χρόνου ή εξαιτίας τραυματισμών.

Question 13

3. Σε ποιες κατηγορίες διακρίνονται οι οργανισμοί, ανάλογα με τον τρόπο που
   βρίσκουν την τροφή τους;

Answer 13

Α. Παραγωγοί ή αυτότροφοι
Β. Ετερότροφοι που διακρίνονται σε καταναλωτές και αποικοδομητές

Question 14

6. Ποια διαδικασία ονομάζεται πέψη και πως χρησιμοποιούνται τα προϊόντα
   της;

Answer 14

Από τη στιγμή που η τροφή προσλαμβάνεται από τους ετερότροφους οργανισμούς, οι
πολύπλοκες χημικές ουσίες που την αποτελούν υφίστανται διαδοχικές διασπάσεις. Η
διαδικασία αυτή ονομάζεται πέψη. Στη συνέχεια, οι απλούστερες πλέον ουσίες
απορροφώνται από τον οργανισμό και χρησιμοποιούνται ανάλογα με τις ανάγκες του
για τη σύνθεση άλλων ουσιών.

Question 15

7. Ποια διαδικασία ονομάζεται μεταβολισμός και τι απαιτείται για την
   πραγματοποίηση του;

Answer 15

Το σύνολο των διαδικασιών διάσπασης και σύνθεσης που πραγματοποιεί ο
οργανισμός ονομάζεται μεταβολισμός και πραγματοποιείται με τη βοήθεια ειδικών
ουσιών, των ενζύμων

Question 16

1. Πως τα φυτά παράγουν την τροφή τους; Να περιγραφεί η διαδικασία;

Answer 16

Οι αυτότροφοι οργανισμοί, όπως τα φυτά, παράγουν μόνοι τους την τροφή τους με τη
διαδικασία της φωτοσύνθεσης. Προσλαμβάνουν διοξείδιο του άνθρακα από τον αέρα
και απορροφούν με τις ρίζες τους νερό και άλλες απλές θρεπτικές ουσίες διαλυμένες
σε αυτό. Οι ουσίες αυτές συγκεντρώνονται στους χλωροπλάστες και, με τη βοήθεια
της ηλιακής ενέργειας, παράγονται σύνθετες χημικές ουσίες.
Τα προϊόντα της φωτοσύνθεσης είναι η γλυκόζη και το οξυγόνο, το οποίο
απελευθερώνεται στον αέρα

Question 17

2. Που θα χρειαστεί η γλυκόζη που παράγουν τα φυτά;

Answer 17

Με τη φωτοσύνθεση εγκλωβίζεται ενέργεια στο μόριο της γλυκόζης. Στη συνέχεια, η
γλυκόζη μεταφέρεται σε όλα τα μέρη του φυτού και χρησιμοποιείται κυρίως:
· για τη σύνθεση άλλων, απαραίτητων για το φυτό, ουσιών
· για την απελευθέρωση ενέργειας, που είναι απαραίτητη για τις διάφορες
λειτουργίες του φυτού

Question 18

1. Πως γίνεται η πέψη στους μονοκύτταρους οργανισμούς;

Answer 18

Οι μονοκύτταροι οργανισμοί, αφού προσλάβουν την τροφή τους, τη διασπούν στο
εσωτερικό του μοναδικού τους κυττάρου. Κάνουν δηλαδή ενδοκυτταρική πέψη.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η αμοιβάδα,

Question 19

1. Ποιες θρεπτικές ουσίες περιέχει η τροφή μας;

Answer 19

Η τροφή μας περιέχει θρεπτικές ουσίες, όπως πρωτεΐνες,
υδατάνθρακες (σάκχαρα), λίπη, βιταμίνες, ορισμένα άλατα μετάλλων και νερό

Question 20

2. Πως χρησιμοποιεί ο οργανισμός μας τις θρεπτικές ουσίες περιέχει η τροφή
   μας;

Answer 20

Ο οργανισμός μας χρησιμοποιεί τις ουσίες αυτές για να εξασφαλίζει ενέργεια, να
αναπτύσσεται, να διατηρεί τη δομή του, να εκτελεί φυσιολογικά τις λειτουργίες του
και να παραμένει υγιής.

Question 21

5. Να αναφέρετε 3 τροφές πλούσιες σε πρωτεΐνες. Τι χρειάζεται τις πρωτεΐνες ο
   οργανισμός μας;

Answer 21

Τροφές πλούσιες σε πρωτεΐνες είναι το κρέας, τα αυγά και το γάλα. Οι πρωτεΐνες
χρησιμοποιούνται κυρίως για την δημιουργία νέων κυττάρων και για την επιτάχυνση
των αντιδράσεων μεταβολισμού.

Question 22

6. Πως δημιουργούνται οι υδατάνθρακες; Να αναφέρετε 3 τροφές πλούσιες σε
   υδατάνθρακες. Τι χρειάζεται τους υδατάνθρακες ο οργανισμός μας;

Answer 22

Η γλυκόζη είναι ένας απλός υδατάνθρακας. Οι πιο πολύπλοκοι όπως το άμυλο,
δημιουργούνται από πολλά μόρια γλυκόζης. Τροφές πλούσιες σε υδατάνθρακες είναι
το μέλι, τα γλυκά και τα μακαρόνια. Οι υδατάνθρακες με την διάσπασή τους
εξασφαλίζουν ενέργεια στον οργανισμό

Question 23

7. Να αναφέρετε 3 τροφές πλούσιες σε λίπη. Τι χρειάζεται τα λίπη ο οργανισμός
   μας;

Answer 23

Τροφές πλούσιες σε λίπη είναι το τυρί, το γάλα και το κρέας. Τα λίπη περιέχουν
μεγαλύτερα ποσά ενέργειας από τους υδατάνθρακες. Ο οργανισμός μας τα
χρησιμοποιεί επίσης και ως αποθήκες ενέργειας.

Question 24

7. Να αναφέρετε 3 τροφές πλούσιες σε λίπη. Τι χρειάζεται τα λίπη ο οργανισμός
   μας;

Answer 24

Τροφές πλούσιες σε λίπη είναι το τυρί, το γάλα και το κρέας. Τα λίπη περιέχουν
μεγαλύτερα ποσά ενέργειας από τους υδατάνθρακες. Ο οργανισμός μας τα
χρησιμοποιεί επίσης και ως αποθήκες ενέργειας.

Question 25

8. Να αναφέρετε 3 τροφές πλούσιες σε βιταμίνες και μέταλλα. Τι χρειάζεται τις
   βιταμίνες και τα μέταλλα ο οργανισμός μας;

Answer 25

Τροφές πλούσιες σε βιταμίνες και μέταλλα είναι τα φρούτα, οι ξηροί καρποί και τα
κάστανα. Ο οργανισμός μας χρειάζεται πολύ μικρές ποσότητες από αυτές τις ουσίες,
η έλλειψή τους όμως μπορεί να προκαλέσει σοβαρές βλάβες στην υγεία μας.

Question 26

9. Από τι αποτελείται το πεπτικό σύστημα του ανθρώπου;

Answer 26

Το πεπτικό σύστημα του ανθρώπου αποτελείται από:
· έναν ανοιχτό σωλήνα που ονομάζεται πεπτικός (ή γαστρεντερικός) σωλήνας
· τους προσαρτημένους αδένες (σιελογόνοι αδένες, συκώτι και πάγκρεας)

Question 27

10. Ποια η πορεία της τροφής στο πεπτικό σύστημα του ανθρώπου;

Answer 27

· Η τροφή εισέρχεται στη στοματική κοιλότητα, όπου με τη βοήθεια των δοντιών,
της γλώσσας και του σάλιου πραγματοποιείται η μάσηση και ξεκινάει η διάσπαση
των υδατανθράκων (δημιουργία βλωμού).
taexeiola.gr
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
ΒΑΤΣΙΟΣ ΞΕΝΟΦΩΝ 13
· Με την κατάποση η τροφή περνά από το στόμα στον φάρυγγα και στη συνέχεια
στον οισοφάγο.
· Οι κινήσεις του οισοφάγου οδηγούν την τροφή στο στομάχι, όπου αναμειγνύεται
με το γαστρικό υγρό και ξεκινάει η διάσπαση των πρωτεϊνών.
· Από το στομάχι η τροφή περνά στο πρώτο τμήμα του λεπτού εντέρου, το
δωδεκαδάκτυλο.
· Στο λεπτό έντερο διασπώνται τα λίπη, ολοκληρώνεται η διάσπαση των πρωτεϊνών
και των υδατανθράκων και τα θρεπτικά συστατικά απορροφώνται από τις εντερικές
λάχνες.
· Στο παχύ έντερο απορροφάται νερό και από τις άχρηστες ουσίες σχηματίζονται τα
κόπρανα, που αποβάλλονται από τον πρωκτό.

Question 28

12. Πως φτάνει η τροφή από την στοματική κοιλότητα στο στομάχι; Ποια
    επεξεργασία υφίσταται εκεί;

Answer 28

Μετά τη στοματική κοιλότητα, ο βλωμός περνά στον φάρυγγα και κατόπιν στον
οισοφάγο, ο οποίος με περισταλτικές κινήσεις τον προωθεί στο στομάχι. Εκεί
αναδεύεται, αναμειγνύεται με το γαστρικό υγρό και γίνεται χυλός. Το γαστρικό υγρό
περιέχει ένζυμα και υδροχλωρικό οξύ, που βοηθούν στη διάσπαση των πρωτεϊνών.
Επιπλέον, το υδροχλωρικό οξύ καταστρέφει τους μικροοργανισμούς που περιέχονται
στην τροφή μας.

Question 29

13. Ποια επεξεργασία υφίσταται η τροφή στο λεπτό έντερο;

Answer 29

Η πέψη ολοκληρώνεται στο λεπτό έντερο με τη βοήθεια του παγκρεατικού υγρού.
Στη διάσπαση των λιπών συμβάλλει και η χολή, η οποία παράγεται στο συκώτι. Στο
λεπτό έντερο γίνεται και η απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών, με τη βοήθεια
αναδιπλώσεων του εσωτερικού τοιχώματος του εντέρου, των εντερικών λαχνών. Από
τις εντερικές λάχνες οι θρεπτικές ουσίες περνούν στην κυκλοφορία του αίματος, για
να οδηγηθούν σε όλα τα μέρη του οργανισμού μας

Question 30

14. Ποιος ο ρόλος του παχέος εντέρου στην πέψη της τροφής;

Answer 30

Συστατικά που δεν διασπώνται και δεν απορροφώνται, όπως οι φυτικές ίνες, που
αποτελούνται από κυτταρίνη, περνούν στο παχύ έντερο. Εκεί απορροφάται ένα
μεγάλο μέρος του νερού και σχηματίζονται τα κόπρανα, τα οποία στη συνέχεια
αποβάλλονται από τον πρωκτό.

Question 31

16. Τι ρόλο παίζουν τα δόντια μας;

Answer 31

Σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της υγείας μας παίζει η καλή μάσηση της τροφής. Τα
δόντια βοηθούν στη μάσηση, αλλά και στην ομιλία και στην αισθητική εμφάνιση.

Question 32

1. Τι εξυπηρετεί η ανταλλαγή ουσιών στα κύτταρα;

Answer 32

Όλοι οι οργανισμοί προσλαμβάνουν χρήσιμες ουσίες από το περιβάλλον τους και
αποβάλλουν σε αυτό τις άχρηστες. Ένα κύτταρο μπορεί να ανταλλάσσει εύκολα
ουσίες με το περιβάλλον του, αφού βρίσκεται σε επαφή με αυτό χάρη στην
πλασματική του μεμβράνη.

Question 33

2. Πως γίνεται η ανταλλαγή ουσιών ανάμεσα στα κύτταρα και το περιβάλλον;

Answer 33

Στο κύτταρο εισέρχονται χρήσιμα μόρια, όπως οξυγόνο, και εξέρχονται ουσίες που
είναι άχρηστες για το κύτταρο. Η μεταφορά αυτών των ουσιών προς το εσωτερικό ή
το εξωτερικό περιβάλλον του κυττάρου γίνεται κυρίως με διάχυση. Με τη διάχυση
επιτυγχάνεται το «άπλωμα» των μορίων στον χώρο, ώστε παντού να υπάρχει η ίδια
συγκέντρωση. Όταν συμβαίνει διάχυση, μόρια από τα πυκνότερα διαλύματα
μετακινούνται προς τα αραιότερα, μέχρι να εξισωθούν οι συγκεντρώσεις τους. Κατά
τη διάχυση, η μεταφορά μορίων γίνεται παθητικά, δηλαδή δεν απαιτείται ενέργεια.

Question 34

1. Πως γίνεται η μεταφορά ουσιών στα φυτά;

Answer 34

Ένα φυτό απορροφά με τις ρίζες του νερό. Μέσα σε αυτό είναι διαλυμένες διάφορες
ουσίες. Το νερό και οι ουσίες που περιέχει μεταφέρονται στα φύλλα με ένα σύνολο
αγγείων που ονομάζεται ξύλωμα. Στα φύλλα, με τη διαδικασία της φωτοσύνθεσης,
παράγονται ουσίες όπως η γλυκόζη. Αυτές διαλύονται επίσης στο νερό και
μεταφέρονται σε όλα τα μέρη του φυτού μέσα από ένα άλλο σύνολο αγγείων, το
φλοίωμα. Το ξύλωμα και το φλοίωμα συναποτελούν τον αγωγό ιστό των φυτών. Τα
«νεύρα» που παρατηρούμε στα φύλλα αποτελούνται από πολλά τέτοια μικροσκοπικά
αγγεία.

Question 35

2. Πως σχηματίζεται η επιδερμίδα των φύλλων και ποια η σημασία της;

Answer 35

Στην επιφάνεια των φύλλων υπάρχουν κύτταρα που είναι τοποθετημένα το ένα πολύ
κοντά στο άλλο και σχηματίζουν την επιδερμίδα. Ο ρόλος της επιδερμίδας είναι:
· να καλύπτει το φύλλο
· να περιορίζει τις απώλειες νερού από το φύλλο, εμποδίζοντας την εξάτμιση του
νερού που βρίσκεται στο εσωτερικό του.

Question 36

3. Πως ρυθμίζεται η κυκλοφορία ουσιών στα φυτά;

Answer 36

Η πυκνή διάταξη των κυττάρων της επιδερμίδας του φύλλου διακόπτεται από
μικροσκοπικά ανοίγματα που ονομάζονται στόματα. Με τη βοήθεια των στομάτων το
εσωτερικό του φύλλου επικοινωνεί με το περιβάλλον. Κάθε φορά που ανοίγει ένα
στόμα, εισέρχεται στο εσωτερικό του φυτού ατμοσφαιρικός αέρας. Παράλληλα
αποβάλλεται οξυγόνο που έχει παραχθεί με τη φωτοσύνθεση και διοξείδιο του
άνθρακα της αναπνοής. Ταυτόχρονα όμως εξατμίζεται και μια ποσότητα από το νερό
που βρίσκεται στο εσωτερικό του φύλλου. Αυτή η διαδικασία ονομάζεται διαπνοή.
Το νερό που χάνεται αναπληρώνεται από το νερό του εδάφους το οποίο απορροφάται
από τις ρίζες που μεταφέρει τις απαραίτητες θρεπτικές ουσίες για το φυτό.

Question 37

1. Υπάρχουν ζωικοί οργανισμοί που δεν διαθέτουν κυκλοφορικό σύστημα;

Answer 37

Τα κύτταρα των πολυκύτταρων οργανισμών δεν έρχονται σε άμεση επαφή με το
περιβάλλον. Εξαίρεση αποτελούν κάποια ζώα, όπως οι μέδουσες και οι θαλάσσιες
ανεμώνες. Στα ζώα αυτά η μεταφορά ουσιών μέσα και έξω από τα κύτταρα του
οργανισμού τους γίνεται συνήθως με διάχυση.

Question 38

2. Ποιο σύστημα διαθέτουν οι ζωικοί οργανισμοί για την μεταφορά ουσιών από
   και προς τα κύτταρα ;

Answer 38

Οι ζωικοί οργανισμοί διαθέτουν ένα σύστημα μεταφοράς ουσιών από και προς τα
κύτταρα, το κυκλοφορικό σύστημα. Αυτό περιλαμβάνει την καρδιά και
τα αιμοφόρα αγγεία, στα οποία κυκλοφορεί το αίμα.

Question 39

3. Πως μεταφέρονται οι ουσίες από και προς τα κύτταρα στους ζωικούς
   οργανισμούς που διαθέτουν κυκλοφορικό σύστημα ;

Answer 39

Το αίμα μεταφέρει διάφορες ουσίες που πρέπει να φτάσουν στα κύτταρα και
απομακρύνει από αυτά τις ουσίες που πρέπει να αποβληθούν.

Question 40

4. Ποιο ρόλο παίζει η καρδιά στους ζωικούς οργανισμούς που διαθέτουν
   κυκλοφορικό σύστημα; Πόσες καρδιές διαθέτει ο κάθε οργανισμός και ποια η
   δομή της;

Answer 40

Η καρδιά έχει την ικανότητα να διαστέλλεται και να συστέλλεται. Αντίστοιχα δέχεται
και προωθεί το αίμα, λειτουργώντας σαν αντλία που ρυθμίζει την κυκλοφορία του. Οι
οργανισμοί μπορεί να διαθέτουν μία ή περισσότερες καρδιές. Η καρδιά μπορεί να
αποτελείται από μία, δύο, τρεις ή τέσσερις κοιλότητες και αντίστοιχα χαρακτηρίζεται
ως μονόχωρη, δίχωρη, τρίχωρη ή τετράχωρη. Οι χώροι αυτοί ονομάζονται κόλποι
και κοιλίες.

Question 41

1. Τι εξυπηρετεί η κυκλοφορία του αίματος;

Answer 41

Οι θρεπτικές ουσίες που απορροφώνται στο λεπτό έντερο, ως προϊόντα διάσπασης
των τροφών, καταλήγουν στο αίμα. Με την κυκλοφορία του αίματος φτάνουν σε όλα
τα κύτταρα του οργανισμού μας. Στο αίμα επίσης καταλήγουν οι άχρηστες ουσίες
που παράγονται κατά τον μεταβολισμό των κυττάρων μας. Γίνεται δηλαδή ανταλλαγή
ουσιών μεταξύ του αίματος και των κυττάρων του οργανισμού μας.

Question 42

2. Που γίνεται η κυκλοφορία του αίματος και πως επιτυγχάνεται στον άνθρωπο;

Answer 42

Η κυκλοφορία του αίματος γίνεται στα αιμοφόρα αγγεία και επιτυγχάνεται χάρη στις
συστολές και στις διαστολές της τετράχωρης καρδιάς του.

Question 43

3. Ποιοι οι τύποι αιμοφόρων αγγείων; Τι γνωρίζετε για τον κάθε τύπο;

Answer 43

Τα αιμοφόρα αγγεία διακρίνονται σε τρεις τύπους: τις αρτηρίες, τις φλέβες και
τα τριχοειδή.
Οι αρτηρίες μεταφέρουν το αίμα από την καρδιά σε όλα τα σημεία του σώματος.
Έχουν παχιά και ελαστικά τοιχώματα.
Οι φλέβες μεταφέρουν αίμα στην καρδιά. Τα τοιχώματα των φλεβών είναι λεπτότερα
από αυτά των αρτηριών.
Τα τριχοειδή αγγεία έχουν λεπτά τοιχώματα που επιτρέπουν την ανταλλαγή ουσιών
μεταξύ αίματος και κυττάρων. Οι περισσότερες φλέβες έχουν βαλβίδες που δεν
αφήνουν το αίμα να αλλάξει ροή, το οδηγούν δηλαδή προς την καρδιά.

Question 44

5. Ποια η σύσταση του αίματος; Ποιος ο ρόλος του κάθε συστατικού;

Answer 44

Το αίμα αποτελείται από το πλάσμα και τα κύτταρα. Το πλάσμα είναι ένα υποκίτρινο
υγρό που αποτελείται κυρίως από νερό. Περιέχει διάφορες χρήσιμες ουσίες, όπως
ορισμένες πρωτεΐνες που βοηθούν στην άμυνα του οργανισμού. Περιέχει επίσης και
άχρηστες ουσίες που έχουν αποβληθεί από τα κύτταρα και πρέπει να απομακρυνθούν
από τον οργανισμό. Στο μικροσκόπιο διακρίνονται τα κύτταρα του αίματος, τα οποία
taexeiola.gr
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
ΒΑΤΣΙΟΣ ΞΕΝΟΦΩΝ 21
ταξινομούνται σε τρεις κύριες κατηγορίες: στα ερυθρά αιμοσφαίρια
(ερυθροκύτταρα), στα λευκά αιμοσφαίρια (λευκοκύτταρα) και στα αιμοπετάλια.
· Τα ερυθρά αιμοσφαίρια είναι υπεύθυνα για τη μεταφορά του οξυγόνου στα
κύτταρα και για την απομάκρυνση του διοξειδίου του άνθρακα από αυτά.
· Τα λευκά αιμοσφαίρια είναι υπεύθυνα για την προστασία του οργανισμού από
εισβολείς, όπως είναι οι μικροοργανισμοί που προκαλούν ασθένειες.
· Τα αιμοπετάλια συμβάλλουν στην πήξη του αίματος σε περίπτωση τραυματισμού,
ώστε να παρεμποδίζεται μεγάλη απώλεια αίματος.

Question 45

7. Ποια τα όργανα και ποιος ο ρόλος του ουροποιητικού συστήματος;

Answer 45

Τα όργανα του ουροποιητικού συστήματος είναι οι δύο νεφροί, οι δύο ουρητήρες, η
ουροδόχος κύστη και η ουρήθρα. Ο ρόλος του είναι η αποβολή των άχρηστων ουσιών
από το σώμα μας ενώ , οι νεφροί ρυθμίζουν την ποσότητα του νερού του οργανισμού
μας και τη σύσταση του αίματος.

Question 46

8. Πως σχηματίζονται τα ούρα;

Answer 46

Οι άχρηστες ουσίες περνούν από τα κύτταρα στο αίμα και με την κυκλοφορία του
μεταφέρονται μέχρι και τους νεφρούς. Καθώς περνά από τους νεφρούς, το αίμα
φιλτράρεται και απομακρύνονται από αυτό οι περισσότερες άχρηστες ουσίες. Στη
συνέχεια, οι ουσίες αυτές διαλύονται σε νερό και σχηματίζουν τα ούρα, που
αποβάλλονται από τον οργανισμό.

Question 47

9. Ποια πορεία ακολουθούν τα ούρα για να αποβληθούν από τον οργανισμό;

Answer 47

Τα ούρα απομακρύνονται από τους νεφρούς με τους ουρητήρες (στενοί σωλήνες που
ξεκινούν ένας από κάθε νεφρό). Οι ουρητήρες καταλήγουν στην ουροδόχο κύστη
(ένα μυώδη σάκο), όπου τα ούρα αποθηκεύονται προσωρινά. Από την ουροδόχο
κύστη ξεκινά ένας σωλήνας που ονομάζεται ουρήθρα. Στη γυναίκα η ουρήθρα
καταλήγει λίγο πάνω από τον κόλπο, ενώ στον άνδρα στην κορυφή του πέους. Όταν η
ουροδόχος κύστη γεμίσει, τα ούρα αποβάλλονται από το ανθρώπινο σώμα με την
ούρηση

Question 48

1. Ποιος ο ρόλος της αναπνοής στον άνθρωπο και πως πραγματοποιείται;

Answer 48

Στον άνθρωπο οι θρεπτικές ουσίες της τροφής απορροφώνται από το λεπτό έντερο.
Με την κυκλοφορία του αίματος φτάνουν σε όλα τα κύτταρα του σώματος. Εκεί,
ορισμένες από αυτές, όπως η γλυκόζη, διασπώνται και ελευθερώνονται ενέργεια και
διοξείδιο του άνθρακα (κυτταρική αναπνοή). Για να γίνει αυτό, χρειάζεται οξυγόνο.
Οι απαιτήσεις του οργανισμού σε ενέργεια είναι συνεχείς. Για τον λόγο αυτό η
είσοδος οξυγόνου στα κύτταρα, αλλά και η απομάκρυνση διοξειδίου του άνθρακα
πρέπει να είναι συνεχείς. Αυτή η συνεχής διακίνηση του οξυγόνου και του διοξειδίου
του άνθρακα (των αναπνευστικών αερίων) από και προς τους πνεύμονες γίνεται με το
αίμα.
Ο ατμοσφαιρικός αέρας φτάνει στους πνεύμονες διαμέσου κοιλοτήτων, σωλήνων και
ανοιγμάτων (αεροφόρος οδός) με τη λειτουργία της αναπνοής. Η αναπνοή
περιλαμβάνει την εισπνοή, κατά την οποία εισέρχεται στους πνεύμονες αέρας
πλούσιος σε οξυγόνο, και την εκπνοή, κατά την οποία εξέρχεται από τους πνεύμονες
αέρας πλούσιος σε διοξείδιο του άνθρακα.

Question 49

2. Ποια όργανα περιλαμβάνει το αναπνευστικό σύστημα του ανθρώπου;

Answer 49

Τα όργανα του αναπνευστικού συστήματος είναι η μύτη, ο φάρυγγας, ο λάρυγγας, η
τραχεία, το βρογχικό δένδρο και οι πνεύμονες. Αυτά συνιστούν την αεροφόρο οδό.

Question 50

3. Ποια η πορεία του αέρα στο αναπνευστικό σύστημα του ανθρώπου;

Answer 50

Ο αέρας εισέρχεται στη ρινική κοιλότητα, η οποία καλύπτεται από βλεννογόνο.
Η επιγλωττίδα κατεβαίνει και εμποδίζει την είσοδο της τροφής στον λάρυγγα. Κάτω
από την επιγλωττίδα βρίσκεται η γλωττίδα, στα άκρα της οποίας υπάρχουν οι
φωνητικές χορδές.
Ο αέρας περνά στον φάρυγγα και στη συνέχεια στον λάρυγγα.
Από τον λάρυγγα περνά στην τραχεία και μετά στους βρόγχους, που οδηγούν στους
πνεύμονες.
Στο εσωτερικό των πνευμόνων κάθε βρόγχος διακλαδίζεται διαδοχικά σε
μικρότερους αγωγούς, σχηματίζοντας τελικά το βρογχικό δένδρο, στα άκρα του
οποίου σχηματίζονται μικροί αεροφόροι σάκοι, οι κυψελίδες.

Question 51

6. Πως γίνεται η εκπνοή αέρα από τους πνεύμονες του ανθρώπου;

Answer 51

Οι μεσοπλεύριοι μύες και το διάφραγμα χαλαρώνουν, με αποτέλεσμα την επαναφορά
της θωρακικής κοιλότητας στην αρχική της κατάσταση και επομένως τη μείωση του
όγκου της. Έτσι, οι πνεύμονες συμπιέζονται και ο αέρας εξωθείται στο περιβάλλον.

Question 52

7. Που γίνεται η ανταλλαγή των αναπνευστικών αερίων και πως στον άνθρωπο;

Answer 52

Η ανταλλαγή των αναπνευστικών αερίων (οξυγόνου, διοξειδίου του άνθρακα) γίνεται
στις κυψελίδες των πνευμόνων. Κάθε κυψελίδα μοιάζει με ένα μικρό σάκο. Τα
τοιχώματα της κυψελίδας περιβάλλονται από ένα δίκτυο τριχοειδών αγγείων. Η
ανταλλαγή των αερίων μεταξύ του αέρα που βρίσκεται στο εσωτερικό της κυψελίδας
και του αίματος που υπάρχει στα τριχοειδή αγγεία γίνεται με διάχυση. Η
συγκέντρωση του οξυγόνου στον αέρα που βρίσκεται στο εσωτερικό των κυψελίδων
είναι μεγαλύτερη από αυτήν του αίματος. Το γεγονός αυτό αναγκάζει οξυγόνο από τις
κυψελίδες να εισέρχεται στο αίμα. Αντίθετα, διοξείδιο του άνθρακα εξέρχεται από το
αίμα προς τις κυψελίδες. Έτσι, η σύσταση του εισπνεόμενου αέρα διαφέρει από
εκείνη του εκπνεόμενου.