Xxxx Flashcards
Meslek etiği kodlar kaça ayrılır ve nelerdir
5e ayrılır
Temel ilkeler
Topluma karşı sorumluluklar
Mesleğe karşı sorumluluklar
Hastalara karşı sorumluluklar
Meslektaşlara karşı sorumluluklar
Etik davranmamıza yardımcı olacak yararlı klavuzlar nelerdir
Hasta özerkliği
Yararlılık
Zarar vermeme
adalet
Gizli kalınması gereken bilgilerin açıklanması halinde yasaların uygulaması ne olur
1-4 yıla kadar hapis cezası
Etik nedir
Töre bilimi
Ahlak bilimi
Ahlaki
Ahlakla ilgili
İnsanların kurduğu bireysel be toplumsal ilişkilerin temelini oluşturan kuralları iyi kötü doğru yanlış gibi açıdan araştıran disiplin
Etik ve ahlak arasındaki fark nedir
Etik daha çok doğru bir biçimde yaşamaya dair yapılan araştırmaları ve bu alanda geliştirilmiş fikirleri kapsar
Ahlak ise kurallar ve yasalar üzerine kuruludur. Ahlak vicdanın belirli hareketleri doğru ve yanlış olarak vasıflandırmasıdır
Ahlak göreceli. Toplumdan topluma değişebilir.
Etik ilkeler evrensel ve herkes için geçerli
Ahlak ilkeleri göreceli ve toplumdan topluma değişebilir
Etik haftası nedir
25-31 mayıs
Etik ilkeler kısa bir süre içinde ortaya çıkar
Yanlış
Uzun süren gelişmenin sonucu
Ortak etik kurallar nelerdir
Doğruluk, dürüstlük
Güvenilir olma
Sadakat
Adalet
Başkalarına yardım etme
Başkalarına saygı gösterme
Vatandaşlık sorumluluğuna sahip olma
Yalan söylememe
Başkasının hakkını yememe
Başkasının güç durumundan yararlanmama
Acısı olanın acısını paylaşma
Dayanışma
Bireylerin eşitliğinin kabul edilmesi
Kaynakların adil dağıtılması
Mükemmeliyeti arama
Yararcı etik yaklaşım nedir
Neyi yaparsam daha çok fayda sağlarım diye düşündüğümüz yaklaşım
Beynimizin prefrontal kısmıyla hareket ederiz
Gündelik hayatımızda aldığımız faydacı kararları denetleyen ve gerektiğinde bloke eden yer neresidir
Singulat korteks
Etik ikilem nedir
En az iki etik doğru arasında yaşanan çatışma
Bir eylemin veya kuralın etik olarak haklı olup olmadığının değerlendirilmesine …………. ………… denir
Etik teorileri
Etik teorileri kaça ayrılır
İkiye
Teleolojik yaklaşım
Deontolojik yaklaşım
Teleolojik (hedonist) nedir
İnsanın amacı mutlu olmak
En yüksek faydayı sağlayacak seçenek kabul edilir. Davranışla ilgilenmez önemli olan sonuçtur. Karardan ziyade insanlara fayda sağlıyorsa etiktir.
Teleolojik teori kaça ayrılır ve nedir
Egoizm ve faydacılık olarak ikiye ayrılır. Egoizm bireyin çıkarını maximum yapan yani bireye en yüksek faydayı sağlayan eylemdir. Bireysel yarar bireysel yarara dönüşebilir
Faydacılık, doğru olan eylem bütünün çıkarını maximum yapmalı
Deontolojik yaklaşım nedir
Ahlaki yükümlülüklerin veya görevlerin yerine getirilmesinden ibaret
Önemli olan sonuç değil önemli olan niyet
Meslek etiği nedir
Mesleki davranışla ilgili neyin doğru neyin yanlış neyin haklı neyin haksız olduğuna dayanan kurallar topluluğu.
Dünyanın neresinde olursa olsun aynı meslekte çalışan bireylerin bu davranış kurallarına uygun davranması gerekli
Tıp etiği nedir
Tıbbi ilişkiler çerçevesinde sağlık çalışanlarının neleri yapmaları ve nelerden kaçınmaları gerektiğini ifade eder
Hekimin mesleki etkinlikleri sırasında uymak zorunda olduğu yasak ve ahlaki yükümlülükleri, özellikle hastalarına ve meslektaşlarına karşı uymaları gereken ödevleri içeren bilgiler …….. olarak adlandırılır
Tıbbi Deontoloji
Tıp alanında bilinen en eski metin
Hamurabi yasaları
…….. ……… hekimlerin ve diğer sağlık çalışanlarının mesleklerini onurla uygulayacaklarına dair tarih boyunca ettikleri yemindir
Hipokrat yemini
Tıp etiği kaça ayrılır
Klinik etik: sağlık çalışanlarının hastalar hasta aileleri ve diğer sağlık personeli ile kurmak durumunda olduğu mesleki ilişkileri sırasında karşılaştıkları etik sorunları fark etmelerine tanımlamalarına yardımcı olan etik disiplinidir.
Araştırma etiği: bir araştırmacının bir problemi ele alarak açıkça belirtilmiş sonuçlar üretmesinin yoludur
Tıp uygulamasında olayları inceler ve değerlendirirken hangi ilkeler göz önüne alınır
Özgürlüğe saygı ilkesi
Adalet ilkesi
Yarar sağlama ve zarar vermeme ilkesi
Gebelik kusmasını önlemek için kullanılan ve yüzlerce engelli bebek doğmasına neden olan ilaç nedir
Thalidomide ilacı
Etik ve canlılık bilimlerinin kesişme noktası nedir
Biyoetik
Biyoetik örnekleri
Yapay döllenme
Organ bağışı
Kürtaj
Ötenazi
Kök hücre araştırmaları
GDO
Deneysel hayvan kullanımı
Gıda etiği nedir
Gıdanın tarladan çatala kadar geçirdiği tüm aşamalarda doğru olarak benimsenebilecek değerlerin uygulanması
Gıda etiği ve tarım konusunda ilk sivil toplum örgütü nerede ve ne zaman kurulmuştur
2016 yılında Ankara’da kurulmuş
TARIM VE GIDA ETİĞİ DERNEPİ (targetder)
Gıda ve tarım etiği ilkeleri neler
Gıdanın değeri
İnsan sağlığının değeri
Gelişmiş refahın değeri
Doğal kaynakların değeri
Doğanın değeri
Gıda ile ilgili etik sorunlar
Açlık, obezite, gıda güvencesi
Tarım faaliyetleri
Doğal kaynakların sürdürülebilirliği
Genetiği değiştirilmiş gıdalar
Vegan ya da vejeteryan gibi farklı beslenme tarzlarına ait gıdalara ilişkin üretim şartlarının sağlanmaması
İyi üretim uygulamalarının sağlanmaması
Kullanımı yasak kimyasalların uygun doz dışında kullanılması
Tüketicide yanıltıcı algıya neden olacak şekilde ya da yanlış yapılması (etiket)
Taklit ve tağşiş
Tarım işçilerinin çalışma koşullarının sağlanmaması
Tarıma uygun toprakların amacı dışında kullanımı
Etik yansımalar nelerdir
Kimyasal silahların etkisini ölçmek için denekler aşırı sıcak soğuk ya da basınca maruz bırakıldı
Öldürücü enfeksiyonlar ile insanlar hastalandırıldı
Ötenazi programları için ölün teknikleri denendi
Sterilizasyon amaçlı deneyler yapıldı
Sifiliz çalışması nedir
ABD 1932-1972
399 zenci sifilis hastası işe 201 zenci sağlıklı üzerinde yürütülen araştırmada hasta katılımcılar 40 yıl süreyle tedavis kalıyor. Penisilin bulunmasına rağmen hastalara uygulanmıyor. Hastaların onayı alınmamış bilgileri yokmuş. Antibiyotik tedavisi verilmiyor.
Aydınlatılmış onanın önemini kanıtlayan biyoetik ve hukukta kilometre taşı niteliği taşıyan olay nedir
Sifiliz çalışması
İnsanlar üzerindeki deneylerle ilgili uluslararası düzenlemeler
1947 nuremberg ilkeleri
1964 helsinki bildirgesi
İkisi de etik ilkeler düzenlemekte
Nuremberg ilkeleri prensibi nedir
Gönüllü onam alınması
Her bir denemenin tehlikelerin önce hayvan üzerinde denemeleri
Tıbbi sorumlu olarak görev alacak bir yönetim
Thalidomide nedir
Tıp tarihinin en kara lekesi
1957 de piyasaya sürülmüş
Yüzgeç benzeri kol ve bacaklar, sağırlık, körlük, yarık damak
1961 de piyasadan çekilmiş
Willowbrook devlet okulu çalışması
(1963-1966)
New yorkta zihinsel engelli çocuklara yönelik olan kurumda kasıtlı olarak hepatit virüsü bulaştırılıyor. Amacı hepatitin seyrini takip etmek. Ebeveynlerden onay alınıyor fakat prosedürde aşı olarak sunuluyor. Çocukların okula kabul edildiğine dair kanıtlar bulunuyor
Nuremberg ilkeleri
Araştırma başlamadan önce bağımsız bir etik kurulun onayına sunulması lazım
Hekim sorumluluğu olmalı
Kişisel bilgiler korunmalı
İnsan genomu ve insan hakları evrensel bildirgesi
Genetik ayrımcılık yasağı
Genetik verilerin gizliliğinin korunması
Onam verme
Bireylerin araştırma sonuçlarından bilgi sahibi olmak ve olmamak hakkına saygı duyulması
Taraf devletler açısından bağlayıcı bir hukuk metni olarak karşımıza çıkar
Avrupa konseyi biyotıp sözleşmesi
1997
Bizde 2003 42 TBMM tarafından onaylanmış
2005 te genelgede yayınlanıyor
Sadece araştırma amaçlı embriyo yaratılabilir
Yanlış yaratılamaz
Proje etik kurul tarafından onaylanmazsa ne olur?
Doğrudan yaptırım yok
Yerel etik kurulsa kurumun yetkili yöneticisine bildirip oluşacak risk ve başka sakıncaların önlenmesini sağlayabilir
Finansal destek sağlanmayabilir
Yayın kurullarınca yayına kabul edilmemesi
Araştırmaya dayalı tezlerden etik kurul onayı olmayanların kabul edilmemesi
Tıp etiği hangi üç temel ilkeyi göz önüne alır
Özgürlüğe saygı ilkesi
Adalet ilkesi
Yarar sağlama ilkesi
Meslek etiği ilkeleri nelerdir
Doğruluk
Yasallık
Yeterlik
Güvenirlik
Mesleğe bağlılık
Diyetisyenlerin uygulama kapsamı nedir
Klinik uygulama alanı
Gıda hizmeti alanı
Araştırma ve eğitim alanı
Endüstri alanı
Diyetetikte devam eden etik ikilemler neler
Beslenme desteği
Potansiyel çıkar çatışması
Çıkar çatışması
Vücut ağırlığı düzenlemesi
Araştırma etiği
Tıp etiği hangi üç ilkeyi göz önünde bulundurur
Özgürlüğe saygı
Adalet
Yarar sağlama zarar vermeme
Sahtecilik
Saptırma
Aldatmaca
Falaification
Uydurmacılık
Fabrication
Aşırmacılık
Plagiarism
