Wstęp

Question 1

5 zasad datowania względnego (steno i huton)

Answer 1

• aktualizm
• superpozycja
• kontynuowalność oboczna warstw
• pierwotna horyzontalność warstw
• następstwo organizmów

Question 2

Uczeni i ich metody datowania Ziemii (Lyell, Boltwood i Holmes, Halley i Jolly, Kelvin, de Buffon, wielu uczonych) (tempo sedymentacji skał osadowych, stygnięcie eksperymentalne stalowych kul, ilość soli w oceanach, ewolucja biosfery, kalkulowanie tempa stygnięcia Ziemi, radiometria)

Answer 2

Lyell - tempo sedymentacji skał osadowych
Boltwood i Holmes - radiometria
Halley i Jolly - ilość soli w oceanach
Kelvin - kalkulowanie tempa stygnięcia Ziemi
de Buffon - stygnięcie eksperymentalne stalowych kul
Wielu uczonych - ewolucja biosfery

Question 3

Uczeni i ich teorie (neptunizm, uniformatyzm, drugo- trzecio- czwarto- rzęd, biostratygrafia, superpozycja) (Steno, Smith, Arduino, Hutton, Werner)

Answer 3

Steno - superpozycja
Smith - biostratygrafia
Werner - neptunizm
Hutton - uniformatyzm
Arduino - drugo-, trzecio-, czwarto-rzęd

Question 4

Definicja neptunizmu

Answer 4

Neptunizm - wszystkie skały krystalizowały/osadzały się ze środowiska wodnego

Question 5

Definicja superpozycji

Answer 5

Superpozycja - przy niezaburzonych warstwach skały osadowej, młodsze warswty będą na górze, a starsze na dole.

Question 6

Definicja czasu połowicznego rozpadu

Answer 6

Czas połowicznego rozpadu - stosowany w radiometrii, czas, po którym pierwiastek tracu połowę swoich jądr atomiwych, a więc jego promieniotwórczość zmniejsza się o połowę.

Question 7

Pary nuklidów stosowane do datowania, ich czas połowicznego rozkładu, zakres zastosowañ

Answer 7

1) Potas40 => Argon40 | 1.25Ga | [skaleń k, riolit, muskowit, glaukonit, sylwin]
2) Rubid87 => Stront87 | 48.8Ga | [skaleń k, riolit, muskowit, glaukonit, sylwin]
3) Węgiel14 => Azot14 | 5730a | [węglany]

Question 8

Jakiego pieriwastka używa się w metodzie SHRIMP, jakie ma zastosowania?

Answer 8

Cyrkon, przydatny przy badaniu starych skał np. perydotytów

Question 9

Zakres geochronologiczny: Hadeik, Archaik, Paleoproterozoik, Mezoproterozoik, Neoproterozoik

Answer 9

Hadeik: 4.567 - 4 Ga
Archaik: 4-2.5 Ga
Paleoproterozoik: 2.5 - 1.6 Ga
Mezoproterozoik: 1.6 - 1Ga
Neoproterozoik: 1 - 538.8 mln

Question 10

Wymień wiek i lokalizację najstarszych znalezionych na Ziemi:
a) skał
b) ziaren mineralnych
c) skał osadowych

Answer 10

a) gnejsy, rzeka Acasta w Kanadzie [4.03Ga]
b) cyrkon, Australia [4.3-4.4]
c) Isua, Grenlandia [3.7-3.8]

Question 11

Na jakie typy dzieli się skorupa Ziemska? Są cienkie czy grube? Czy mają dużą, czy mała gęstość) Z czego są zbudowane?

Answer 11

a) kontynentalna, gruba, o małej gęstości, granitowa (sialiczna)
b) oceaniczna, cienka, o dużej gęstości, bazaltowa (maficzna)

Question 12

Na czym polega metoda trakowa? Do czego służy? Jakich minerałów używa?

Answer 12

Metoda radiometryczna służąca do datowania minerałów. Polega na zliczaniu “traków” powstałych po rozszczepieniu jądr atomowych minerałów.
Minerały: apatyt, cyrkon, mika

Question 13

Co to jest modelowy wiek neodymowy? Do czego służy?

Answer 13

Metoda radiometryczna o parze nuklidów Sn147 => Nd143
Służy do datowania najskarszych skał, np. perydotytów płaszcza.