WSET3 Flashcards
Wat weet je van het klimaat en teeltcondities van de noordelijke Rhône ?
In het Noorden tussen Vienne(N) en Valence(Z) is het Rhônedal smal en steil. Wijngaarden zijn dicht bij de rivier aangelegd, de beste locaties zijn op de steile zuidhellingen, vooral in de zijdalen.
Deze dalen beschermen tegen de ‘Mistral’ (koude noordenwind). koelere temp vergeleken met zuidelijke Rhône.
Klimaat is gematigd en continentaal. (cfr Beaujolais).
Wijnstokken worden gestut door 1 paal of tipi-constructies.
Wat zin de belangrijkste druivenrassen van de noordelijke Rhône?
syrah (meeste) en viognier
Wat weet je van de blauwe rassen uit de noordelijke Rhône?
Syrah is enige toegestane blauwe ras. Noordelijke Rhône is uiterste noordgrens voor syrah, ivm verkoelende effect mistral en ivm breedtegraad. Beste locaties dus op zeer steile hellingen in het zuiden.
Wijnen hebben diepe kleur, gem/hoog tannine, aroma van zwart fruit, soms zwarte peper of bloemen.
Wisselend gebruik van eiken (soms nieuw eiken, soms oud of grote vaten).
Meestal 100% syrah, soms met wit vergist (viognier) vanwege extractie kleur en extra intensiteit
Wat weet je van de witte rassen uit de noordelijke Rhône?
De meest belangrijke zijn viognier, marsanne en roussanne.
VIOGNIER: veel body, geparfumeerde aroma’s van bloesem en abrikozen, en smaken van steenvruchten.
Kenmerkende aroma’s ontwikkelen pas laat in het seizoen, dan al hoog suikergehalte, daardoor uiteindelijk laag zuur, hoog alcohol.
moet voorzichtig behandeld worden, anders olie-achtig karakter wat typische aroma’s overheerst. idem met nieuw hout (nieuwe trend), kan eigen smaak overheersen.
MARSANNE & ROUSSANNE: worden meestal vermengd. Marsanne: volheid en gewicht. Roussanne: zuren en geurig fruit.
–> niet aromatisch als viognier, kunnen wel goed ouderen (complexe aroma’s van hazelnoot)
Wat weet je van de gebieden en hun wijnen in de noordelijke Rhône?
De meeste wijnen in de noordelijke Rhône komen van de cru-appelations. Generieke Côtes du Rhône kan in theorie.
Meeste crus zijn klein, muv Saint-Joseph en Crozes-Hermitage
Wat weet je van Côte Rôtie en de resp. wijnen?
Côte Rôtie is de noordelijkste appellation van het Rhône dal, en bevat de wijngaarden rond de stad Ampuis. Letterlijke vertaling is: ‘geroosterde helling’–> veel zonblootstelling. Alleen rode wijnen, toestemming tot 20% viognier toevoeging, echter tegenwoordig zeer beperkt en zeer laag %.
Wijnen hebben een diepe kleur, volle body, tonen van specerijen. De beste hebben een aromatische, bloemige frisheid, elegante textuur (onderscheidt ze van Hermitage)
Wat weet je van het gebied en de wijn uit Condrieu?
Witte wijn van viognierdruif. Aanplant sterk gestegen laatste decennia, beste wijnen uit oude stokken met lage opbrengsten, uit de steile terras-wijngaarden met een gunstige expositie. Château-Grillet: domein met eigen appellation binnen Condrieu. wijn heeft vergelijkbare stijl
Wat weet je van het gebied Saint-Joseph en de wijnen uit dit gebied?
Saint-Joseph ligt langs de westelijke oever van de Rhône, vanaf Condrieu tot Tournon. Overgrote meerderheid is syrah, ook wit (marsanne en roussanne). Beste wijnen komen van terrassen nabour Tournon, met smaakintensiteit cfr Hermitage. Ook net zuiden van Condrieu goede wijnen.
Vlakkere, vruchtbare locaties in het dal en plateau boven de hellingen maken grote hoeveelheden lichtere wijnen, ook met macération carbonique; de lichtste wijnen van de noordelijke Rhône, vooral zwarte peper aroma’s.
Wat weet je van het gebied Hermitage en de wijnen uit dit gebied?
Hermitage ligt op de steile helling op het zuiden, achter Tain-l’Hermitage. Het is onderverdeeld in aantal ‘lieux-dits’, locaties met een traditionele naam, geen deel vh appellation systeem. Variatie in steilheid en expositie–> subtiele verschillen in stijl en body.
Van oudsher blends van verschillende locaties, tegenwoordig ook specifieke ‘lieux-dits’. Rode Hermitage heeft meeste body van noord-Rhône rood, kan goed rijpen. Tot 15% roussanne & marsanne mag worden meevergist, gebeurd zelden–> witte wijn (20% v hermitage productie)
Wat weet je van het gebied Crozes-Hermitage en de wijnen uit dit gebied?
De belangrijkste appellation van noordelijke Rhône wat volume betreft. Wijngaarden liggen op divers terrein rond Hermitageheuvel. In noorden v heuvel: op hellingen, in zuiden vlak terrein. Syrah met optie tot 15 marsanne/roussanne. locatie wijngaard bepaalt kwaliteit/stijl/prijs.
Noorden: geconcentreerd, complexer, hoog tannine itt Zuiden:lichter (hogere opbrengsten).
Hermitage & Côte Rôtie betere reputatie. klein aandeel wit
Wat weet je van het gebied Cornas en de wijnen uit dit gebied?
Dit is de zuidelijkste crus in de noordelijke Rhône en de warmste. Wijngaarden liggen op beschutte, gunstig gelegen en zondoorstoofde zuidelijke hellingen van de zijdalen. Mag alleen 100% syrah. Diepe kleur, volle body, vergelijkbaar met Hermitage
Wat weet je van het klimaat en teeltcondities van de zuidelijke Rhône ?
Het wijngaardareaal is groter dan N-Rhône. Brede reeks wijnen (massaal/goedkoop/exclusief). Vooral rood, ook wit en rosé van hoge kwaliteit.
Rhônedal verbreedt zicht zuidelijker van Valence met vlakker terrein. Veel locaties stenige bodem: absorbeert hitte van de zon en verwarmt wijngaard. Soms volledig: bijv Châteauneuf-du-Pape (galets). Klimaat is mediterraan, milde winters, droge warme zomers (cave droogte). Mistral aan kracht gewonnen–> grote schade (minder hellingen: windbrekingen).
Grenache vrijstaand, dicht bij de grond gesnoeid ter beschutting vd wind en profiteren warme bodem.
Syrah gevoeliger voor wind: geleidingssysteem. vaak complexe blends (itt N-Rhône): >12 druivenrassen.
Wat weet je van de blauwe druivenrassen in de zuidelijke Rhône?
GRENACHE: overheerst in meeste wijnen, meest aangeplante ras. Warme zomers–> grenache volledig rijp–> wijnen met geconcentreerde smaken van specerijen en rood fruit. hete jaren: gestoofd/jamachtig. GSM
SYRAH: extra kleur en tannine aan blends. heeft het moeilijk op hete plekken.
MOURVÈDRE: noordelijke grens van gebied waar kan rijpen. gedijt goed op hete plekken. diepe kleur, veel tannine. volledig rijp: compacte smaken van zwart fruit, aroma’s van wild en vlees. bij topproducenten (Chat-d-P)
CINSAULT: ondersteunende rol, vooral rood fruit ipv tannine of kleur. vaak partner van grenache bij frisse fruitige rosé.
wat weet je van de wijntechnieken voor blauwe rassen in de zuidelijke Rhône?
Diverse methoden worden gebruikt: daardoor onmogelijk typische wijn te omschrijven. Gemene deler: beheersen in potentie hoge tannine en alcohol voor gebalanceerde wijn.
vb: koude inweking voor de gisting, opslag in rvs, warme extractieve vergisting open gistingskuipen, rijpen op grote oude eiken vaten.
Meestal blends van verschillende technieken van vergisting.
Soms nieuw eiken, echter kan smaak grenache overvleugelen.
Stijlen: fris,fruitig met licht/gemiddelde body en weinig tannine tot rood met veel tannine, veel body, smaken van specerijen, vlees, aarde
Wat weet je van de witte druivenrassen in de Zuidelijke Rhône?
Witte druivenrassen zijn een minderheid. Naast viognier, marsanne, roussanne: clairette, grenache blanc, bourboulenc.
Beste wijnen: rijke textuur, volle body, hoge alcohol, laag/gemiddeld zuur, subtiele fruitaroma’s. Zelden nieuw eiken
Wat weet je van de indeling in appellations in de zuidelijke Rhône?
De zuidelijke Rhône is verdeeld in gebieds-, gemeenteappellations en crus.
Côte du Rhône is meer dan de helft van de totale productie appellationswijn, meeste rood, fruitige simpele wijnen met gemiddelde body. Ook fruitige rosés en wit.
Binnen CdR mogen sommige gemeenten hun wijn (rood/wit) Côte du Rhône Villages. Voorwaarden: minimaal alcohol, maximale opbrengst, en GSM voornaamste % vd blend. Soms naam vd gemeente, als 100% uit gemeente (bijv. Côte du Rhône Villages Séguret). Beste wijnen buiten de crus: meer body, structuur, en meer smaak van rood fruit en specerijen. Gemeenten hebben optie om cru-status aan te vragen.
Wat weet je over Châteauneuf-du-Pape?
CdP ligt op de oostoever van de Rhône, de grootse van alle Rhônedal-crus. Eerste gebied met AC (appellation contrôlée). Opvallend vlak, kleine variaties in expositie echter wel veel invloed op hoe goed syrah en mourvèdre presteren. Omvang van appellation, reeks aan bodemtypes, exposities, grote aantal druivenrassen (13)–> veel diversiteit. Grenache domineert, soms 100%(zeer succesvolle), soms meer mourvèdre (wildachtig, vlezig). Volle body, rijke textuur met geconcentreerde smaken (rood fruit, specerijen) als tegenwicht voor hoog alcohol.
Middelmatige CdP: waterig, uit balans door hoog alcohol.
Kleine hoeveelheid witte CdP.
Wat weet je over Tavel en Lirac?
Dit zijn de enige twee zuidelijke crus die op de Rhône westoever liggen.
Tavel is AC voor rosé: grenache en cinsault, itt Provence rosé volle body en intense smaak, is in staat bij rijping op de fles complexer te worden.
Lirac vooral rood en wit van topkwaliteit in stijl van CdP, beetje rosé.
Welke gemeenten in en rond de heuvels ten oosten van CdP hebben een cru-status gekregen?
De twee oudste zijn Gigondas en Vacqueyras. Produceren vooral rood (grenache dominant) in CdP stijl (veel body, specerijen). Net zo goed als CdP maar niet zo bekend. Soms ook rosé en wit.
Beaumes-de-Venise: aparte AC voor versterkte muscat (Muscat de Beaumes-de-Venise).
Wat weet je van de wijngaarden in zuidelijk Frankrijk?
Ligging langs de mediterrane kust, van Italië tot Spanje. Grofweg 3 gebieden: Languedoc & Roussillon (westen v Rhône) en Provence (oosten) Veelgebruikte lokale IGP: Pays d’Oc voor L&R, traditionele appellations–> grote diversiteit.
Wat weet je van het klimaat en druiventeelt van Zuid-Frankrijk ?
Er is een warm, mediterraan klimaat, zomertemp >30gr Celsius, milde winters, weinig regen (vooral in groeiseizoen): meestal ideale omstandigheden.
Geen uniforme streek: landinwaarts in voetheuvels: koeler, minder vruchtbaar, goed gedraineerde bodem (meer geschikt).
Wind: uit noorden koude droge wind, maakt oostelijk en westelijke deel koeler. Mistral door Rhônedal, Tramontane door Massif Central en Pyreneeën.
Uitdaging: droogte, soms overstroming zomer, minste schimmel van Frankrijk.
Wat weet je van de druivenrassen en vinificatie in Zuid-Frankrijk?
Blauwe druiven vormen de meerderheid. Afgelopen 30 jaar is samenstelling veranderd: zowel rood als wit weerspiegelt mix van lokale en internationale druivenrassen.
wat weet je van de blauwe druivenrassen in Zuid-Frankrijk?
Belangrijkste rassen zijn grenache en syrah.
GRENACHE: goed geschikt voor warme droge zomers.
SYRAH: beter op koele plekken.
CARIGNAN: veel tannine, zuur en kleur maar schiet tekort in fruit/finesse (oude stokken en arme grond–> wel goede wijn). Voorheen populair door hoge opbrengst, nu minder populair maar nog steeds in alle AC toegestaan.
CINSAULT: voor rosé of rood fruit toevoegen aan rode blends.
MOURVÈDRE: alleen op warmste plekken succesvol rijpen. Speelt belangrijke rol in mengwijnen, voegt dan volheid, kleur en complexiteit toe.
INTERNATIONALE RASSEN: merlot en cabsav, in IGP wijnen.
waarom zijn rode wijnen in Zuid-Frankrijk beter geworden ?
Door investeringen in moderne apparatuur, verbeterde kelderhygiëne, temperatuurbeheersing, sturing van zuurstof, verstandig gebruik van oud en nieuw eiken. Soms macération semi-carbonique voor verzachten tannines in carignan.
Wat weet je van de witte druivenrassen in Zuid-Frankrijk ?
CHARDONNAY & SAUVIGNON BLANC: meest aangeplante rassen. Voor IGP wijn.
VIOGNIER: kleiner aantal maar nog aanzienlijk.
meest aangeplant locaal: muscat en grenache blanc
MUSCAT: meestal zoete, versterkte wijn, soms ook droge, aromatische druivige aroma’s.
GRENACHE BLANC: droge wijn, zachte perzikachtige fruitigheid, volle body, laag zuur, makkelijk oxiderend. Vaak in blend (Rhône of locale rassen).
Lokale rassen op bep plek: Piquepoul in Pinet, mauzac in Limoux, rolle in Provence, maccabeu in Roussillon, clairette in Languedoc. worden hoog aangeslagen.
PIQUEPOUL: bekendste: verfrissend hoog zuur, smaken van groen fruit en citrusvruchten.
Wat weet je van de regio Languedoc en Roussillon?
Meerderheid van de wijnen uit Z-Frankrijk komt uit de départements Aude, Hérault, Gard (=Languedoc). Département Pyrénées-Orientales staat bekend als Roussillon. Tussen Béziers en Montpellier is kustvlakte. Landinwaarts en richting Spanje: heuvelachtiger en ruiger.
Wat weet je van de appellationwijnen uit Languedoc en Roussillon?
Languedoc is de generieke naam voor appellation van Spaanse grens tot Nîmes. Tree hoger: geografisch bepaalde appellations (Côtes du Roussillon en Minervois; eigen reglement). Binnen appellation kwaliteit speciaal erkend: sub-appellation (bijv Minervois-La Livinière). In ontwikkeling, steeds meer aanvragen voor AC status.
Meeste AC staan rood/rosé/wit toe. Meerderheid blends van carignan, grenache, syrah, mindere mate mourvèdre.
Lastig om typische wijn te beschrijven: variaties in blend, variaties in geografie (klimatologisch/bodem)
koelere gebieden: meer finesse en lichtere tannine, beste syrah.
warmere gebieden: mourvèdre, meer body, meer vlezig, wildachtig.
Meestal blends. Beste wijnen volle body, geconcentreerde smaken van rood fruit en specerijen, vaak met hout. Rosé is zacht en fruitig.
CÔTES DU ROUSSILLON: ruiger en bergachtiger. Sterk zonlicht, weinig regenval, krachtige wind==> geconcentreerde wijnen. Beste wijngaarden in noorden: Côtes du Roussillon Villages.
FITOU: ten noorden van Côtes du Roussillon Villages. Twee gebieden: warme strook langs de kust (meer body) , koeler gedeelte landinwaarts en hoger (lichtere wijnen).
CORBIÈRES: warme locaties dicht bij de kust en grote hoogte, verkoeld door tramontane. 11 subgebieden, Boutenac (beste) eigen AC.
MINERVOIS: hellingen Massif Central. niet tot kust. variëren in hoogte, rijkdom v bodem, mate van verkoeling door Atlantische Oceaan. Onderverdeeld, beste subgebied: La Livinière (eigen AC)>
PICPOUL DE PINET: dicht bij de kust, verkoelende zeebries: helpt hoge zuren te behouden.
LIMOUX: hoge ligging, houtgerijpte chardonnay in hogere segment.
Wat weet je van de IGP wijnen uit Zuid-Frankrijk?
Meer IGP dan waar in Frankrijk, essentieel voor voortbestaan. Meestal Pays d’Oc: alle départments van L&R. Succes komt door:
brede reeks druivenrassen toegestaan (vermelding op etiket), warme zonnige klimaat: relatief makkelijk grote hoeveelheden rijpe, fruitige wijnen. Uitstekende P/Q verhouding.
Wat weet je van de Provence ?
Gevarieerd landschap met heuvelruggen (bescherming tegen mistral) en grote afwisseling in klimaat en bodems. Grootste productie is rosé: heel licht van kleur, lichte/gemiddelde body, droog, verfijnde smaken van rood fruit. Rood: fris/fruitig tot op vat gerijpt met meer body. Wit: aromatisch (rolle/clairette)
CÔTES DE PROVENCE: grootste appellation v Provence. Vooral rosé. langs kust 3 enclaves met eigen AC. Belangrijkste:Bandol.
BANDOL: oosten van Marseille, rode wijn in hogere segment met mourvèdre, rijpt consistent op zuidelijke helling. donkere wijn, veel body, krachtige tannines, flesrijping nodig voor spectrum van braam, vlees, zoethout.
Wat weet je van het klimaat van Portugal?
Klein land maar reeks verschillende klimaten. Allerbelangrijkste invloed is Atlantische Oceaan, daardoor groot deel maritiem klimaat. Landinwaarts heet, droog, continentaal. In sommige gebieden helpt hoogte bij matigen van temperaturen. Grote verschillen in jaarlijkse temp verklaren gedeeltelijk diversiteit in Portugese wijnstijlen.
Wat weet je van de gebieden en wijnen van Portugal?
Grpte rijkdom aan inheemse rassen: duidelijk onderscheid met andere landen. Daardoor moeilijke als wijnland te begrijpen: hetzelfde ras soms verschillende namen binnen gebieden. 5 belangrijkste DOC’s en grootste Vinho Regional gebieden.
Wat weet je van de Portugese wijnwetgeving ?
Portugese benaming voor AOP : Denominação de Origem Protegida (DOP). Traditionele term Denominação de Origem Controlada (DOC) ook nog gebruikt. De Portugese
Wat weet je van Vinho Verde?
Noordwesten van Portugal. Nabijheid Atlantische Oceaan–> gematigd maritiem. Belangrijkste kenmerk: hoge jaarlijkse regenval. Zonder zorgvuldig bladerdekbeheer–> bovenmatig bladerdekgroei door regen & ontstaan ziekten. Modernisering–> minder traditionele pergola-systemen. Kortgesnoeide VSP–> luchtstroom in vochtige omgeving–> verbeterd gezondheid en kwaliteit van druiven; maakt mechanisatie mogelijk.
klassieke witte wijn: citroengeel, hoog zuur, laag alcohol (8-11,5%), ietsje zoet. Als druivenras/subzone/wettelijke kwaliteitsindicatie: tot 14%. Meestal lokale rassen loureiro en arinto.Lichte sprankeling: versterkt frisheid.
Vinho Verde Alvarinho: volledig van alvarinho (albariño), geteeld in klein afgebakende Monção e Melgaço. Iets hoger alcoholgehalte (11,5-14%) en rijpere, meer exotische aroma’s.
Blauwe rassen voor rood en rosé: rood diepe kleur en veel tannine, rosé fris en fruitig.
Wat weet je van de Douro?
Oudste afgebakende en van wettelijke regelgeving voorziene wijngebied ter wereld. 80 km ten oosten van Porto, loopt van Marãogebergte tot aan Spanje. Onversterkte wijn en port in grote hoeveelheden. 5 belangrijkste druivenrassen:touriga nacional, touriga franca, tinta roriz (tempranillo), tinta barroca, tinto cão.
TOURIGA NACIONAL: hoogste kwaliteit, meest bekend. lage opbrengst, intense kleur en smaak, hoog tannine.
Douro rood: diep gekleurd, veel body, hoog tannine krachtige smaken van zwart fruit. Beste exemplaren subtiele getoaste aroma’s door rijping op nieuw eiken.
Douro wit: met name hooggelegen wijngaarden. fris, raskenmerkend, gemiddeld/hoog zuur.
Wat weet je van de Dão?
bergachtig gebied 80 km zuiden van Douro. Wijngaarden liggen op de vriendelijkere heuvels en hellingen tussen 400-500m boven zeeniveau. Koude natte winters en warme droge zomers in combi met aanzienlijke variatie in dag/nacht temp–> uitstekende omstandigheden voor druiven van hoge kwaliteit.
Dão rood: verfijnde aroma’s van rood fruit, zachte tannine, hoog zuur. wijngaardverbetering–> aanplant kwaliteitsrassen: touriga nacional, tinta roriz, jaen (mencia) en alfrocheiro
ALFROCHEIRO: diepe kleur, intense aromas van braam & aardbei.
Dão wit: encruzado, varieert van licht & fris tot krachtiger op vat vergist
Wat weet je van de Bairrada?
ligt tussen Dão en Atlantische Oceaan en heeft een maritiem klimaat met regenachtige winters en warme zomers. Regen soms een probleem bij laat rijpende rassen.
BAGA:dominant blauwe ras, kleine druiven, dikke schil. wijn heeft diepe kleur en hoog tannine. Als onrijp, hoog zuur en drogende tannine, als latere oogst: zachter en rijke smaak zwart fruit. voorzichtiger kneuzen en inweken plus blenden–> zachtere wijnen.
andere blauwe rassen: touriga nacional, alfrocheiro, cab sav, merlot, syrah.
witte wijnen: bical en maria gomes (inheems)
Wat weet je van Alentejo?
strekt zich uit over 8 subgebieden in zuidoosten van Portugal. Warm groeiseizoen, kleine klimatologische verschillen tussen subgebieden –> reeks verschillende stijlen. Koelere noorden elegante wijnen, droge midden en zuiden: krachtige wijnen.
rode blend: aragonês (tempranillo) en trincadeira: droogtebestendig, smaken van rode bes en specerijen en gemiddeld tannine.
ALICANTE BOUSCHET: veel kleur en tannine, vaak in blends.
toename van touriga nacional en syrah. diep van kleur ,veel maar zachte tannine, veel body, expressieve smaken van rijp fruit.
wit: Arinto, antão vaz, roupeiro: fruitige en bloemige wiijn met gemiddeld tot hoog zuur. Soms in eiken vergist/gerijpt voor extra diepte & complexiteit.
Wat weet je over de Vinho Regional?
grootste gebied is Vinho Regional Lisboa (ten noorden van Lissabon). Ook Vinho Regional Alentejano grote hoeveelheid wijn. Ligt rond DOC Alentejo maar uitgestrekter gebied.
Voorschriften voor vinificatie zijn losser en bredere reeks druiven, ook internationaal.
Andere VR: Península de Setúbal (ten zuiden van Lissabon) en Tejo (noordoosten van Lissabon) beide belangrijke gebieden.
Wat weet je van het klimaat en druiventeelt van Spanje?
Drie klimaat zones:
-Noord en noordwest: gematigd maritiem klimaat, overheerst door Atlantisch weersysteem. Regenval met bijhorende risico’s.
-Oostkust: Cataluña in noorden tot Levante in zuiden heeft warm mediterraan klimaat. wijngaarden krijgen verkoeling van zee of door hoge ligging, afh van locatie. Richting zuiden steeds heter.
-Spaanse hoogvlakte: groot plateau in Midden-Spanje, grotendeels afgesneden van zee-invloed door bergen eromheen: heet continentaal klimaat. In de winter temp onder vriespunt, in de zomer erg hoog, beperkte regenval. zomertemp soms getemperd door koele nachten op hoge locaties.
Muv Noordwest Spanje: hitte en gebrek aan water grootste uitdaging. Niet veel schimmelziekten. Wijngaarden met lage plantdichtheid en vrijstaande stokken beste manier–>grootste hoeveelheid water en fruit schaduw. Als haalbaar en betaalbaar: draadgeleiding–> vergemakkelijkt machinaal oogsten.
Wat weet je van de rode wijnstijlen van Spanje?
Brede reeks stijlen: goedkope wijn: zonder hout, macération semi-carbonique om fruitige te versterken. Beste wijnen: houtrijping, meestal nieuw eiken. van oudsher Amerikaans, nu ook Frans.
Wat weet je van tempranillo?
Belangrijkste blauwe druif van Spanje. Breed aangeplant in Noord- & Midden Spanje, vaak synoniemen. Gemiddeld zuur. Voldoende warmte nodig maar in heet klimaat zonder grote dag/nacht tempverschillen onvoldoende zuren voor balans. Op zn best in gebieden waar zomertemp getemperd door zee en/of hoogte. Bij vergisting vaak macération semi-carbonique–> frisse Joven wijn met geur van aardbei (steeds populairder). Centrale rol in geconcentreerde, houtgerijpte blends die goed ouderen met garnacha, graciano en cariñena/mazuelo of met cab sav.
Wat weet je van garnacha tinta?
Spaanse naam voor grenache. Hoog alchohol, neiging om snel te verouderen, met enkele aanmerkelijke uitzonderingen. Op grote schaal voor rosados. Belangrijk in Priorat: oude stokken met lage opbrengst–> intense, complexe rode wijnen met veel body.
Wat weet je van monastrell?
Mourvèdre. dikke schil, droogtebestendig, heeft hete zonnige omstandigheden nodigom te kunnen rijpen. Geteeld in zuidoostelijke DO’s (Yecla, Jumilla) waar gemakkelijk volledig rijp en zeer diepgekleurde wijn met volle body, hoog tannine, hoog alcohol, laag/gemiddeld zuur en smaak van rijpe braam.
Wat weet je van andere blauwe Spaanse rassen na Tempranillo/Garnacha tinta/Monastrell ?
GRACIANO: gewaardeerd, lastig te telen. Voornamelijk in Rioja, onderdeel van blends. Kleine hoeveelheden: aroma’s van zwart fruit, zuren en tannines toevoegen aan blends zodat beter ouderen.
CARIÑENA: carignan.
-In Rioja: mazuelo. Veel zuren, tannine en kleur. in kleine hoeveelheid ideale blend voor tempranillo.
-In Priorat: blend met granacha om tanninestructuur te verbeteren.
MENCIA: steeds prominentere plaats. gematigd klimaat. Fris fruit, gemiddeld/hoog zuur en soms hint van groenheid.
Wat weet je van de Spaanse wijnwetgeving?
net alleen hiërarchie van AOP en IGP wijnen maar ook specifieke rijpingscriteria voor rode en witte wijn. Als buiten deze categorieën:’vino’.
DOP: Denominacíón de Origen Protegida =AOP
DO:Denominacíón de Origen: bepaalde minimum kwaliteit, voldoen aan voorschriften omtrent druivenras, wijngaardbeheer en locatie
DOCa: Denominación de Origen Calificada. DO met minstens 10 jaar oude reputatie mogen aanvraag doen. Op dit moment 2 DOCa’s: Rioja en Priorat. In Priorat catalaanse naam: Denominació d’Origen Qualificada (DOQ).
VP: Vinos de Pago.
(VdlT)Vino de la Tierra. IGP.
4 categorieen voor rijping, wordt meestal overschreden. Gran Reserva alleen in uitzonderlijke jaren, zelden voor wit/rosé.
Rood: (rijping/vat) Joven (0/0) Crianza (24/6) Reserva (36/12) Gran Reserva (60/18)
Wit: Joven (0/0) Crianza (18/6) Reserva (24/6) Gran Reserva (48/6).
In Rioja ‘Genérico’ipv ‘Joven’
Wat weet je van de witte wijnstijlen van Spanje ?
De meeste witte Spaanse wijnen zijn fris en fruitig. Oogsten ‘s nachts of vroege ochten en vergisten op temp-gestuurde RVS tanks: behouden van delicate fruitaroma’s. Soms vergisting en rijping op hout en bâtonnage om textuur en extra smaken toe te voegen.
Wat weet je van Verdejo?
Witte druif, erg vatbaar voor oxidatie. Aanvankelijk voor sherry achtige wijnen. Dankzij anaerobe vinificatie wijn met lichte body, gem/hoog zuur en smaken van meloen en perzik. Ook rijpere stijl met vollere body dmv doorroeren van lie en vergisting op vat.
Wat weet je van Albariño ?
Geteeld in NW Spanje. Sterk in de mode, dikke schil–> weerstaat schimmels in vochtige groeiklimaat. Veel zuren–> verfrissende wijnen met citrus en steenvruchten smaken. Rijke, vollere wijnen mogelijk.
Wat weet je van andere witte Spaanse rassen dan verdejo en albariño ?
AIRÉN: meest aangeplante druivenras van Spanje. Meerderheid in La Mancha: een vd weinige die extreme hitte en droogte. Acceptabele droge wijn maar meeste Brandy de Jerez.
PARELLADA, XAREL-LO, MACABEO: in Catalunya voor cava
MACABEO (VIURA in Rioja) ook voor stille wijn: stijl zonder hout, subtiele aroma’s van kruiden en specerijen. Van oudsher zwaar houtgerijpte witte Rioja
Wat weet je van de internationale rassen in Spaanse wijnen?
wisselend per gebied cab sav, merlot, SB, chardonnay.
In noordoosten (Penedès en Navarra): meest aangeplante. gebruikt voor blends. In andere gebieden nu voorkeur aan plaatselijke rassen.
Wat weet je van de DO gebieden van Spanje ?
voornaamste DO-gebieden in 6 geografische zones, gebaseerd op klimaat en druivenrassen. Ebro, Catalonië, Duerodal, Noordwest Spanje, de Levante, Castilla-La Mancha.
Aantal gebieden afgebakend voor VdlT: Castilla y León, naar noorden van Hoogvlakte is de grootste.
Wat weet je van Rioja?
Drie subgebieden rondom Logroño (belangrijkste stad): Rioja Alavesa, Alta, Rioja Oriental.
Rioja Alavesa: westen van Logroño, noordelijke oever van de Ebro, in de voetheuvels van Cantabrisch gebergte. Lichtste van de Rioja, meeste finesse.
Rioja Alta: westen van Logroño, zuidelijke oever van de Ebro.
voor beiden geldt: wijngaarden op 500-800m, klimaat wordt getemperd door Atlantische Oceaan naar Cantabrisch gebergte beschermt tegen ergste weer.
Rioja Oriental: ten oosten van Logroño, voornamelijk zuidelijke oever. Hete zomers, strengere winters, minder maritiem. Jaarlijkse regenval kan laag zijn: droogte
vooral blauw: tempranillo. grootschalig aangeplant, gedijt beste in koelere westen. Hoofdbestanddeel v blends, rood fruit, gemiddeld tannine. Profiteert dan van body en alcohol van garnacha (groeit best in Rioja Baja). Mazuelo en graciano minder aangeplant, ondersteunend in blends.
verschillende methoden om Rioja te maken, afh van beoogde stijl.
jong: macération carbonique voor levendig rood fruit en weinig, zachte tannines.
middellange rijping: ontsteeld en gekneusd voor traditionele vergisting. Soms stevige technieken voor beheer hoed en langdurige inweking om wijn met veel extractie te maken met diepe kleur en veel fruitsmaken, maar meestal subtielere elegantere wijn.
rijping op eiken doorslaggevend belang. Vroeger amerikaans eiken, uitgesproken vanille aroma’s. Nu Europees/Frans eiken: subtielere aroma’s van specerijen.
9 witte rassen toegestaan; meest aangeplante is viura. Van oudsher witte wijn lange rijping op Amerikaans eiken –>diepgouden kleur, nootachtige smaken. Opzettelijke oxidatie niet meer modern: moderne witte rioja minimaal zuurstof voor max fruit. Soms wel op vat vergist, maar minder geoxideerd dan traditioneel.
Wat weet je van Navarra?
DO Navarra van noordelijke & oostelijke grenzen Rioja tot voetheuvels Pyreneeën. klimaat vergelijkbaar met Rioja, maar koeler en natter. Tempranillo meest aangeplant, vaak geblend met andere rioja-rassen of met cab sav, merlot.
van Joven (goede P/Q) tot dure Gran Reserva (topkwaliteit)
Garnacha voor rosé eerder geplukt: hoog zuur en lager suiker. Anaeroob behandeld–> verfrissende fruitige wijnen met gemiddeld alcohol.
wit: heel klein deel–> viura, chardonnay, SB
Wat weet je van Cariñena en Catayud ?
Naast elkaar ten zuiden van de Ebro. Beiden warm continentaal klimaat en weinig regenval. Garnacha belangrijkste druif. goedkope wijn: fruitig, jong drinken. hogere kwaliteit: oude stokken garnacha en cariñena, hogere smaakintensiteit en betere structuur. Cariñena (carignan, mazuelo) = NIET meest aangeplante druif
wat weet je van Catalonië ?
Noordoostelijke hoek Spanje. Overgrote deel zuiden van Barcelona: kustvlakte en heuvels direct naar westen. Itt andere, generieke DO voor stille wijnen v hele gewest, daardoor mengen uit verschillende gebieden mogelijk: zinvolle merkwijnen mogelijk.
Hoofdproducent Cava
Wat weet je van Penedès?
Grote DO, direct ten zuidwesten van Barcelona, van Middellandse zee tot heuvels. 3 klimaatzones: 1)heetste kustvlakte: mediterraan warm 2)landinwaarts in dalen enigszins koeler maar nog warm 3)in de heuvels, tot op 800m: gematigd klimaat.
–> grote variatie aan stijlen. Meeste wit voor cava, maar ook chardonnay, SB en gewürztraminer. Merlo, cabsav, tempranillo (ull de llebre) en pinot noir meeste blauw.
Wat weet je van Priorat?
wijngaarden in de heuvels landinwaarts van Tarragona. Zomer lang, heet, droog, regenval laag. Ideaal voor oude stokken garnacha en cariñena, beide laatrijpende rassen. Beste bodems (bekend als illicorella): rode leisteen met kleine micadeeltjes, schitteren in de zon: helpen rijping door warmte te reflecteren en vast te houden, dankzij diepte in staat voldoende water op te slaan gedurende groeiseizoen. Koele nachten: verlichten hitte vd dag.
Vrijstaande stokken, steile hellingen: mechanisatie onmogelijk–> onderhoud duur en tijdrovend. gebrek aan voedingsstoffen en leeftijd stokken–> kleine opbrengst: hoge complexiteit en intensiteit. Nooit goedkoop.
Rood: diepe kleur, hoog tannine, gem/hoog alcohol en geconcentreerd zwart fruit, vergezeld van getoaste aroma’s van Frans eiken. Garnacha en cariñena kern v blends, maar nu ook internat rassen (cab sav). Zeldzaam wit/rosé.
Wat weet je van het noordwesten van Spanje?
Als gevolg van Atlantische Oceaan koeler en natter dan rest vh land, daardoor bakermat van de beste witte wijnen. Beste is Albariño uit DI Rías Baixas.
Wat weet je van Ribera del Duero?
Door ring van bergen afgesloten van maritieme invloed. Korte hete zomers en zeer koude winters. Hoogste deel van Spaanse hoogvlakte (soms boven 850m): hele jaar door koele nachten–>behoud van zuren en frisse fruitsmaken.
DO voor rood (merendeel) wit en rosé. Tempranilo meest aangeplant, meestal enige wijn in rood; donker van kleur en hoog tannine. Cabsav, malbec, merlot toegestaan maar zelden gebruikt. garnacha, meestal voor rosé. Accentueren van intense fruit en tannine door lange inweking en korte rijping op nieuwe vaten, steeds vaker Frans ipv Amerikaans eiken.
Wat weet je van Toro?
vergelijkbaar met RdD. Vooral tempranillo. Volle body, intense fruitsmaken, hoog alcohol door hoge temp overdag, zon, vrijstaande stokken met lage opbrengst.
Joven: meestal garnacha
(Gran) Reserva: in jeugd diep van kleur, heel veel tannine, kunnen goed rijpen
kleine hoeveelheden wit/rosé
Wat weet je van Rueda?
Gelegen tussen RdD en Toro; richt zich vooral op wit. continentaal klimaat met koele zomernachten, ideaal voor verdejo (traditionele ras); tevens SB. beiden als cepage mogelijk. Gemengde wijnen minstens 50% verdejo. stijl: eenvoudig en fruitig tot voller op vat vergist.
Wat weet je van Rías Baixas?
Aan Atlantische kust met gematigd vochtig klimaat. Meeldauw en rot gangbaar probleem door natte omstandigheden. Wijnstokken langs pergola’s voor luchtcirculatie. Soms andere geleidings- en opbindsystemen die makkelijker te onderhouden zijn.
Meeste Albariño is verfrissend, zonder hout, hoog zuurgehalte en rijpe smaken van steenvruchten. Soms krachtiger met tikje hout of bâtonnage. Rode wijn toegestaan maar minderheid.
Wat weet je van Bierzo?
overwegend rode wijn in bergen die grenzen tussen Galicië en Spaanse hoogvlakte. Klimaat is gematigd en verkoelende maritieme invloed. belangrijkste ras is mencía: elegante rode wijnen met hoog zuur en aroma’s van rood fruit. Beste wijn van oude stokken op steile stenige hellingen. Soms geen hout om geurige rode fruit te behouden maar vaak nieuw hout om getoaste aroma’s toe te voegen.
Wat weet je van De Levante?
gebied aan Middellandse Zeekust ten zuiden van Catalonië. Handel geconcentreerd rond Valencia, brandpunt van distributie de Levante en La Mancha
Wat weet je van Valencia?
grote, uitgebreide DO, bron van wijnen met goede P/Q verhouding. Groot aantal lokale en internationale rassen. Monastrell meest aangeplant. Wit vooral merseguera maar ook muscat d’Alexandrie voor de Moscatel de Valencia, versterkte zoete wijn.
Wat weet je van Jumilia en Yecla ?
heet droog klimaat, perfect voor monastrell. Meeste wijnen jeugdig en fruitig.
Wat weet je van Castilla-La Mancha?
bijna de helft van alle Spaanse wijnproductie. Enorme hoogvlakte ten zuiden van Madrid.
Wat weet je van La Mancha?
Grootste DO van Spanje. Meeste geteeld is airén, voor neutrale frisse wijn. Airén loopt terug vanwege aanplant tempranillo (cencibel lokaal) door overheid gestimuleerd. Ook cab sav, merlot, syrah, chardonnay en SB.
Aanzienlijke investeringen in technologie en expertise–> betaalbare goed gemaakte rood en wit, voor export. Ook gebied van Pagos-wijn van topkwaliteit, nog altijd thuisgebied meerderheid van domeinen die de appellation VdP hebben gekregen.
Wat is bijzonder aan de Elzas tov de rest van Frankrijk?
De Elzas ligt op de grens tussen Duitsland en Frankrijk. Dit gebied wijkt af omdat de meeste wijnen worden gelabeld met de naam van het druivenras. Met name aromatische witte druivenrassen voor droge, halfdroge en zoete wijn. Kleine productie van rode wijn.
Wat weet je van het klimaat en druiventeelt in de Elzas?
Elzas heeft een koel tot gematiged continentaal klimaat. Vogezen beschermen de wijngaarden tegen westenwind met regen, en afwezigheid van wolken zorgt voor zonnige zomers en droge herfsten. Druiven bereiken hoog niveau van suikerrijpheid, bij droge jaren zelfs probleem.
Beste wijngaarden op steile hellingen in oosten/zuidoosten. Noordelijke deel koelste klimaat en minste beschutting Vogezen. Minder goede wijngaarden op vlakte tussen voetheuvels Vogezen en Rijn. Deze druiven vaak voor Crémant d’Alsace (lokale AC voor mousserende wijn).
Veelbewogen geologische geschiedenis: grote variatie aan bodem op hellingen vd voetheuvels Vogezen–> belangrijke factor in variatie van wijnstijlen, meer dan in andere streken.
Teeltmethode variëert met locatie:
-Hellingen laag gebonden om te profiteren van weerkaatste warmte en rijen zo planten dat stokken maximale blootstelling zon krijgen. oogsten met de hand
-In de vlakte wijnstokken hoog opgebonden, ter bescherming lentevorst.
Meer biologische wijnbouw want lage ziektedruk. Tijdens oogs logistieke uitdaging: meerdere kleine percelen, met verschillende rassen–> rijpen op verschillend moment: oogst over lange periode (eind aug: mouss wijn, tot eind nov/begin dec voor VT/SGN wijn)
Wat weet je van de appellations en classificatie van de Elzas?
Twee belangrijke appellation-niveau’s: Alsace & Alsace Grand Cru.
Twee classificaties: Vendanges Tardives (VT) en Sélection de Grains Nobles (SGN). Hangen af van suikergehalte, mogelijk voor beide appellations. Producenten willen zich onderscheiden: ‘Réserve personnelle, Cuvée spéciale’: geen wettelijke status.
-Alsace: overgrote meerderheid. 1 druivenras, naam op etiket:100%. klein aantal blends: geen ras op etiket. Sommige gemeenten mogen naam aan appellation toevoegen, zeldzaam fenomeen.
-Alsace Grand Cru: meer dan 50 wijngaarden. wijn van 1 edel ras: riesling, muscat, gewurztraminer, pinot gris. aantal uitzonderingen. Etiket moet naam v wijngaard, oogstjaar en evt druivenras vermelden. Discussie: wijngaardafbakening: te groot, niet alles binnen gebied appellationwaardig, daarom niet altijd ‘grand cru’ gelabeld.
-Vendanges Tardives (VT): Late oogst. Alleen van de edele 4, specifiek minimum suikergehalte, afh van ras. Beste wijnen ‘passerillage’, soms enige edele rot.
-Sélection de Grains Nobles (SGN): Alleen van de edele 4, specifiek minimum suikergehalte, hoger dan voor VT, meestal door edele rot. Niet elk jaar, kleine hoeveelheden.
Wat weet je van de vinificatie en wijnstijlen van de Elzas?
Belangrijkste rassen: riesling, gewurztraminer, pinot gris, muscat: edele rassen. Enige druiven voor VT en SGN, en grand-cru.
Meestal 1 ras (blends vaak van restsap dat niet goed was voor monocepage: Edelzwicker/Gentil, merknaam v producent). Paar blends van zeer hoge kwaliteit van grand cru wijngaarden (zeer zeldzaam)
Meeste rassen aromatisch: vinificatie gericht op behoud aroma’s en smaak. Traditioneel:vergisten in grote vaten, meer dan 100 jaar oud: wijnsteenzuur afzetting voorkomt invloed door hout. Modern: RVS met temp regulering. Meestal geen malo (zonde fruitsmaken), soms wel. Botteling in lente na oogst: jong en fris: klaar om te drinken, veel ook geschikt voor flesrijping.
VT: droog/halfzoet. SGN: zoet. Tot voor kort geen zoetheidsaanduiding: consument geen idee. Sinds 2021 op achteretiket zoetheid aanduiding, volgens EU regels: sec, demi-sec, moelleux, doux
Wat weet je van riesling in de Elzas?
Meest aangeplante edele ras. Droog, gemiddeld/volle body, gemiddeld alcohol, hoog zuur. Aroma’s van citrus en steenfruit, steen/staalachtig karakter. Tegenwoordig restsuiker. Niet zo bloemig als Duitse riesling
Wat weet je van gewurztraminer in de Elzas?
Gewurztraminer is beroemd om sterke aromatische geur van lychees, rozen, zoete specerijen. Schil heeft lichtroze tint–> soms goudgele kleur. Veel body, zware olieachtige textuur, laag/gemiddeld zuur en hoog alcohol (14%)
Wat weet je van pinot gris in de Elzas?
Beste wijnen zijn vol, veel body en alcohol, meer zuren dan gewurztraminer, wel soms zelfde kleur maar minder aromatisch. Vaak rijke textuur, uitgesproken smaakintensiteit, vers en gedroogd fruit, honingachtig karakter.
wat weet je van muscat in de Elzas?
Aantal rassen met naam ‘mucat’, twee in de Elzas. Beste wijn van muscat blanc à petint grains: intens aromatisch, smaken van oranjebloesem, rozen, druiven. Gemiddeld zuur, licht/gemiddelde body. zeer gevoelig voor slechte vruchtzetting en rot. Alternatief: muscat ottonel, minder aromatisch maar betrouwbaardere oogst, meer geteeld.
Wat weet je van andere druivenrassen dan edele 4 in Elzas?
PINOT BLANC: breed aangeplant. vaker in meer vruchtbare bodems vd vlakte dan op betere wijngaarden op hellingen.Veel gebruikt voor mousserende wijn. stille wijn: licht, eenvoudig, verfrissend en niet-aromatisch
AUXERROIS: vergelijkbaar met pinot blanc maar kruidiger en vollere body. Soms blend met PB.
SYLVANER: in verleden, nu plaatsgemaakt voor edele rassen. Delicaat geparfumeerd met enige geurenrijkdom, maar minder uitgesproken dan Gewurztraminer. beste om jong te drinken.
PINOT NOIR: enige blauwe druif. Meestal te weinig body en concentratie, beste als lichte fruitige wijn of rosé. Warmere groeiomstandigheden, toename v vraag: stijgende kwaliteit. soms met nieuw eiken
Wat weet je van Oostenrijk als wijnland?
Bekendste om witte droge wijn, van grüner veltliner of riesling. Ook veel mooie rode wijnen, gemaakt van zweigelt en blaufränkisch, en van gebotrytiseerde zoete wijnen, gemaakt van welschriesling.
Wat weet van het klimaat en druiventeelt in Oostenrijk?
Alpen beslaan westelijke deel: wijnbouwgebieden in oostelijke deel. Koel continentaal klimaat, korte zomers en zeer strenge winters. Noordelijke gebieden worden afgekoeld door wind uit het noorden, gebieden dicht bij Hongaarse grens worden opgewarmd door oostenwind. Veel minder variatie in jaarlijkse weerpatronen in vergelijking met Noord-Europa
Wat weet je van de witte druivenrassen van Oostenrijk?
GRÜNER VELTLINER: druif van hoge kwaliteit, uniek verkoopargument op exportmarkt. Als opbrengst hoog: frisse, weinig opwindende wijn. Als met zorg geteeld: in staat om geconcentreerde wijnen voort te brengen met volle body en hoog zuur. In zijn jeugd citrus- of steenvruchten, soms witte peper; na rijping lagen van honing en toast. Meestal in rvs, ook vaak oude eiken vaten, soms beste wijnen op nieuw eiken barriques.
WELSCHRIESLING: op 1 na meest aangeplante druif. In droge stijl zijn wijnen fris en eenvoudig, met citrusfruit, groene appel, hoog zuur. Bevattelijk voor botrytis: hoge kwaliteit dessertwijn.
RIESLING: Minder breed aangeplant. Beste wijn uit Wachau, Kamptal en Kremstal. Meestal droog, gemiddelde tot volle body, rijp perzikachtig primair fruit. Beste rijpen op de fles.
Andere rassen: chardonnay, müller-thurgau, SB (vooral in Steiermark)
Wat weet je van de Oostenrijkse wijnwetgeving?
Grootste deel van Oostenrijkse wijnen valt onder AOP en wordt ‘Qualitätswein’ genoemd. IGP wijnen zijn ‘Landwein’. Wijnen zonder geografische indicatie dragen term ‘Wein’ op etiket. Qualitätswein kan uit algemeen wijngebied komen of uit specifiek gebied.
-Qualitätswein uit algemeen wijngebied: Grote gebieden die aantal kleinere specifieke gebieden omvatten. De belangrijkste algemene wijngebieden zijn Niederösterreich, Burgenland, Steiermark en Wien. 40 rassen toegestaan, mogen uit hele wijngebied komen, en wijn mag in elke stijl gemaakt worden
-Qualitätswein uit specifiek gebied (Districtus Austriae Controllatus/DAC):
In 2002 in leven geroepen, doel is eigen karakter van gebied te promoten. Goed werkend systeem, grootste deel van specifieke wijngebieden aangesloten. Als producenten eens over ras(sen) en beperkt aantal vast omschreven wijnstijlen (met reglement) waarvan zij vinden dat gebied best weerspiegelt–> DAC status kan toegewezen krijgen. Daarna alleen wijnen die voldoen mogen naam appellation gebruiken. Wijnen met andere stijl–> alleen naam van algemene wijngebied. Binnen DAC: ook naam gemeente/wijngaard
-Qualitätswein uit specifiek gebied zonder DAC status:mogen wijnen produceren van de 40 toegestane rassen (net als algemene wijngebieden)
Qualitätswein mag Prädikat dragen, zelfde systeem als Duitsland maar voornamelijk voor halfzoete en zoete wijnen. Extra Prädikatsniveau: Strohwein of Schilfwein. druiventrossen drogen tijdens de winter op stro of riet bedden om suikers te concentreren. Prädikatswein mag geen specifiek gebied op etiket als er al een DAC bestaat voor ander type wijn–> algemene wijngebied.
Wat weet je van de blauwe druivenrassen van Oostenrijk?
ZWEIGELT: meest aangeplant (blaufränkisch x saint laurent): rode wijn met heel diepe kleur, zachte tannine en smaken van bramen.
BLAUFRÄNKISCH: hoogst aangeslagen Oostenrijkse ras. gemiddelde tannine, hoog zuur, peper en kersen
SAINT LAURENT: lijkt op pinot noir, Houtrijping gangbaar. wordt gemengd met internat rassen: pinot noir, cab sav en merlot
Wat weet je van de Oostenrijkse gebieden en hun wijnen?
Voor AOP 4 federale staten: Niederösterreich, Burgenland, Steiermark, Wien. Vooral eerste 2
-Niederösterreich: Grootste gebied, zowel in productie als export. Meeste wijngaarden op oevers van Donau en naar noorden richting slowaakse grens. 8 subgebieden: Wachau DAC beroemdste om droge wijn van hoge kwaliteit (GV of riesling) Steile, in terrassen aangelegde naar zuiden gerichte wijngaarden langs Donau geven maximale zonblootstelling en zorgen voor sterk geconcentreerde smaken van GV en riesling, Kamptal en Kremstal DAC ten noorden van Wachau, wijnen in vergelijkbare stijl en kwaliteit (GV of riesling). Weinviertel DAC grootste Oostenrijkse wijnbouwgebied. Eerste Oostenrijkse DAC. Alleen van GV. 2 niveaus: ‘Klassik’-wijnen moeten worden gemaakt in lichte, frisse en fruitige stijl zonder hout. ‘Reserve’-wijnen moeten hoger minimum alcoholgehalte hebben en mogen op hout gerijpt.
-Burgenland: ten oosten, grens met Hongarije. bekendst om zoete en rode wijnen van hoge kwaliteit. Ook droog wit: pinot blanc, welschriesling, GV en chardonnay. Neusiedlersee, enorm ondiep meer in noorden vd provincie speelt hoofdrol in tot stand komen van zoete wijnen: wijngaarden liggen op laag gesitueerde gronden dicht bij meer–> blootgesteld aan mist in de herfst en waterrijke natuurgebied: ideaal voor botrytis. Meestal welschriesling. Ruster Ausbruch DAC voor zoete wijnen van druiven die voldoen aan TBA normen, geteeld rondom Rust aan westkant meer. Beste rode wijn komt van hoger geleggen grond verder van meer en uit heuvels naar zuiden. Zweigelt meest aangeplant. andere rassen: blaufränkisch, saint laurent, internationaal (pinot noir, merlot, cab sav). Neusiedlersee DAC voor zweigelt meerdere DAC’s voor blaufränkisch (Leithaberg, Mittelburgenland)
Wat weet je kort van Duitsland als wijnland?
Duitsland is het land dat de meeste Rieslings produceert. Droog, staalachtig, halfzoet en bloemig, weelderig zoet. Duitse wijnmakers zijn de meesters van riesling, maar ook meer te bieden. Toename van rode wijn productie, spätburgunder heeft reputatie van topkwaliteit.
Wat weet je van het klimaat en de druiventeelt in Duitsland?
Meeste wijngebieden koel continentaal klimaat incl problemen. Diepe zuiden bij Baden warmer. Zomers nat, minder regen in herfst tijdens laatste fase rijping. Lange, koele rijpingsperiode: tijd om suikerrijpheid te bereiken maar zonder verlies zuurgraad. Edele rot mogelijk: in elk Duits wijngebied. Veel variatie weer per jaar–> variatie kwaliteit, kwantiteit en stijl. Kleine verschillen in locatie wijngaard–> belangrijke gevolgen voor kwaliteit wijn. Beste percelen op stiele, stenige hellingen op zuiden: warmte en zonlicht optimaal benut.
Handwerk, materiaal met lier ophijsen. Snoeien aan stam en indiv gestut met paal, loten boven paal gebonden voor optimale blootstelling aan licht en luchtcirculatie. Als dicht bij rivier: weerkaatsing helpt bij rijping terwijl luchtbeweging door water beschermt tegen vorst.
Classificatie op grond van mostgewicht (suikergehalte druivensap): oogst over weken-maanden. Ieder jaar reeks van Qualitätsweine en Prädikatsweine van 1 wijngaard mogelijk. Plukkers verschillende keren door wijngaard: beste druiven per categorie wijn. Ook sorteren na plukgang en categoriseren.
Wat weet je in het algemeen van Duitse wijnstijlen?
Heersende trend is droge wijnen, rood en wit, vaak als ‘Qualitätswein’. ‘Prädikatsweine’ vooral wit , vooral maar niet uitsluitend riesling.
Wat weet je van Riesling en Prädikatswein?
RIESLING: meest aangeplante druivenras. Variatie van gebied tot gebied, zelfs wijngaard tot wijngaard door variaties in klimaat en bodem. Smaken variëren van verfijnd en bloemig tot perzikachtige fruitigheid, beendroog tot weelderig zoet. Droog vaak ‘Qualitätswein’: van licht/fruitig tot zeer geconcentreerd en intens, beste vaak in ‘Grosses Gewächs’
‘Prädikatswein’: restsuiker, maar tot ‘Auslese’ mogelijk om droge stijl te maken. Indicator van stijl:
-Kabinett: verfijndste Prädikatswein. licht van body, hoog zuur en smaak van groene appel en citrus, in balans door zoetheid en restsuiker. zoete stijl 8-9% alcohol, droog tot 12%. Worden evt gezoet door onvergist druivensap (Süssreserve) maar niet voor de hoge kwaliteitswijnen; beste–> vergisting in vroeg stadium stoppen voor gist alle suiker heeft omgezet: betere balans,
-Spätlese: zelfde manier als Kabinett maar geconcentreerder en rijper, meer body, alcohol en evt zoetheid als Kabinettswein uit zelfde gebied. Aroma’s van citrus en steenvruchten (perzik/abrikoos).
-Auslese: individueel geselecteerde, extra rijpe trossen. Voller en rijper dan Spätlese (zoet of droog). Edele rot kan rol spelen in smaak.
-Beerenauslese (BA) en Trockenbeerenauslese (TBA). Edele rot nodig voor mostgewicht voor TBA, niet persé voor BA maar kan wel. Sommige locaties typisch geschikt, niet persé ieder jaar, en enorm variabel in hoeveelheid. Zoet, laag in alcohol, smaken van honing, gedroogde steenvruchten, gekonfijte vruchtenschil, bloemen. Beste zoete wijnen vd wereld
-Eiswein: zeldzaamheid. Geen edele rot maar pure uitdrukking druivenras. Fijne balans tussen zuur en zoet, streven naar behoud smaak druivenras. Zorgvuldig geselecteerde gist, sap zorgvuldig te behandelen, processen vermijden die smaak maskeren (malo, nieuw eiken).
Wat weet je van de Duitse wijnwetgeving ?
Vooral AOP, ook IGP (Landwein). Geen GI: Deutscher wein.
-Qualitätswein: categorie voor AOP wijn. Moet uit een vd 13 officiële wijnbouwgebieden komen met vermelding naam op etiket.
-Prädikatswein: categorie binnen ‘Qualitätswein’. Hoger mostgehalte dan andere qualitätswein. 6 niveau’s: afh v minimum mostgewicht. niveau op etiket. verschillende niveau’s van zoetheid:
Qualität, Prädikat (kabinet/spätlese)–> droog tot halfzoet.
Prädikat (Auslese)–> droog tot zoet
Prädikat (BA/TBA/eiswein)–> alleen zoet.
Zoetheid: producenten kunnen bepaalde termen gebruiken: trocken, halbtrocken. soms feinherb (niet wettelijk vastgelegd). Vaak geen aanduiding–> uit alcoholgehalte te herleiden of uit categorie.
Herkomst: Sinds 2021 geografische hiërarchie (groot–> klein) voor Qualitätswein, met 5 jaar overgangsperiode. Op etiket: wijnbouwgebied, streek, gemeente of afzonderlijke wijngaard. Uit streek–> ‘Region’. Gemeentewijn–>naam gemeente. Uit 1 wijngaard–> gemeente & wijngaard. Uit 1 wijngaard: Erstes Gewächs of Grosses Gewäch: moeten droog zijn, strengere voorwaarden dan voor 1 wijngaard, bij GG extra streng.
Verband Deutscher Prädikatsweingüter (VDP): vereniging van producenten met eigen classificatie voor wijngaarden en wijnen. wijngaarden geclassificeerd (erkend dat dit beste Duitse wijngaarden zijn). Strenge regels voor teelt en vinificatie: hoge kwaliteit nastreven. Adelaar op capsule. VDP Erste Lage of Grosse Lage (nog strengere regels en beste locatie in vlg met EL)
Droge wijn uit VDP.Grosse Lage is VDP.Grosses Gewächs. Aangeduid met GG en druiventrosje in reliëf op flessenhals.
Toegestane rassen wisselen per gebied. VDP.Grosses Gewächs is handelsmerk VDP, geen deel van wijnwetgeving. Zijn wel de allerbeste droge wijnen van Duitsland.
Wat weet je van de andere witte druivenrassen na riesling uit Duitsland ?
MÜLLER-THURGAU: (rivaner): kruising tussen riesling en madeleine royale uit de jaren 1880. Rijpt vroeger dan riesling maar niet zelfde smaakintensiteit. Aantrekkelijke bloemige en fruitige wijnen maar zelden hoge kwaliteit. Op 1 na meest aangeplante witte ras, aanplant loopt terug gezien krimp markt voor goedkope halfdroge/halfzoete Qualitätsweine
GRAUBURGUNDER: (rülander/pinot gris) & WEIßBURGUNDER: op 2 en 3 na meest aangeplant. Vaak franse/italiaanse naam. Droge stijl.
SILVANER: vooral in Rheinhessen en Franken. Droge en zoete wijn. Minder zuur en en minder fruitig dan riesling. soms aardse kenmerken. Op juiste plek hoge kwaliteit.
Wat weet je van de blauwe druivenrassen in Duitsland ?
SPÄTBURGUNDER (Pinot Noir): twee na meest aangeplante druivenras. Vooral in warmere gebieden en vooral belangrijk in Pfalz en Baden. Droog, relatief licht en fruitig of geconcentreerde stijl met aroma’s van eiken.
DORNFELDER: andere blauwe ras, wijn met bijzonder diepe kleur.
Andere rassen: portugieser, trollinger, schwarzriesling (meunier). Fruitige wijnen met lichte body, maar ook intense kleur en smaak, met enig hout. Meestal Qualitätswein en in Duitsland geconsumeerd.
Wat weet je van de Mosel?
Omvat gebied vanaf dat rivier in de Rijn stroomt tot aan de grens, en twee kleine zijrivieren (Saar en Ruwer). Witte druiven, met name riesling (voor GG alleen riesling). Productie in hart van gebied (Mittelmosel). Aantal gemeenten topreputatie: Piesport, Bernkastelm Wehlen. Beste wijngaarden op heel steile hellingen met leisteenbodem, direct aan rivier. Lichte body, minder alcohol en meer zuur dan Rheingau, Rheinhessen of Pfalz. Smaken van bloem en groen fruit.
Koele Saar en Ruwer maar heel klein deel van totale aanplant. Beste wijnen vergelijkbaar met Mittelmosel in stijl & kwaliteit. In koelere jaren zelfs niet volledig rijp–> mousserende wijn
Wat weet je van de Nahe?
wijngaarden verspreid tussen Mosel en Rheinhessen. Beste liggen op de oevers van de Nahe, in korte stuk tussen Schlossböckelheim en Bad Kreuznach. Wijngaarden op de zuidhellingen, beste wijn van riesling, meest aangeplant, stijl tussen Mosel en volle wijnen in (Rheingau, Rheinhessen, Pfalz). Riesling enige voor GG wijnen: zuren van de Mosel maar ook rijper fruit want warmer klimaat
Wat weet je van de Rheingau?
Klein maar prestigeus gebied. Meeste hellingen op noordelijke oever van de Rijn (westen van gebied) en de Main (oosten v gebied) en gericht op het zuiden. Grootste deel wijngaarden op hellingen in westen, rondom Johannisberg en Rüdesheim. Riesling domineert, meeste wijnen droog. Gemiddeld tot volle body, uitgesproken karakter van rijpe perzik. Vochtige omstandigheden door Rijn: beste BA en TBA. wijngaarden in oosten rond gemeente Hochheim, langs de Main. Ten westen van Rüdesheim, in Assmannshausen, uitstekende Spätburgunder. GG van riesling of spätburgunder.
Wat weet je van Rheinhessen?
Grootste wijnbouwgebied. Brede reeks van blauw en wit. Müller-Thurgau en riesling hebben grootste aandeel wit en blauw. Blauw (dornfelder, portugieser en spätburgunder) zijn 30% aanplant. GG van riesling of spätburgunder. Reputatie door steil oplopende wijngaarden westelijke over Rijn, rond Nierstein:Rheinterrasse, produceert de volste rieslings van Duitsland. Aantal producenten in gebieden zonder reputatie (nabij Worms, zuiden vn Rheinhessen) wijn v topkwaliteit. Daardoor reputatie voor innovatie en uitmuntende kwaliteit
Wat weet je van de Pfalz?
Een na grootste wijngebied van Duitsland. Meerderheid voortzetting van Elzas. Smalle strook (80km)vanaf Franse grens omhoog naar noorden en liggen ten oosten van Haardtgebergte (uitloper Vogezen). Droogste Duitse wijngebied: in warme jaren waterstress wijnstokken.
Riesling meest aangeplant, oudste reputatie voor beste wijn. Müller-Thurgau veel, grauburgunder en weißburgunder groeit. Blauw iets minder dan 40%. Dornfelder een na meest aangeplant van alle druiven. Substantieel portugieser (lokale markt) en spätburgunder (internationeel meer reputatie). GG van riesling, weißburgunder, spätburgunder.
Kwaliteitswijngaarden met gevestigde reputatie: rond Forst en Deidesheim : Mittelhaardt. Steile hellingen ten westen geeft rijpe riesling met vollere body. Net als Rheinhessen: jonge producenten maken topkwaliteit wijn buiten kerngebied. Droge stijl.
Wat weet je van Baden?
Baden is warmste en zuidelijkste wijngebied en produceert Duitse wijn met meeste body en hoogste alcohol. Verspreid over groot geografisch gebied, hoewel Baden in areaal op 2 na grootste wijnbouwgebied Duitsland. Meeste wijngaarden over smalle strook langs Rijn tot Zwitserse grens. Een derde geconcentreerd in gebieden Kaisersstuhl en Tuniberg, liggen tegenover Colmar in Elzas.
Beste wijngaarden op zuidhellingen van de Kaiserstuhl (uitgedoofde vulkaan) en optimaal gebruik van warmte. Reputatie voor wijn van topkwaliteit van spätburgunder, meest aangeplante ras. Ook substantiële aanplant Müller-Thurgau, gevolgd door grauburgunder, weißburgunder en dan riesling. GG van reeks witte en blauwe rassen.
Wat weet je van Franken?
Voornamelijk wit, maar geen riesling (niet prestigieus hier). Vooral silvaner: vroeg bloeiend, vroeg rijp–> bevattelijk voor vorstschade en op warmste locaties aangeplant. Bereikt concentraties die in Duitsland niet bereikt worden. Beste wijnen, op naar zuiden gerichte hellingen rondom Würzburg zijn droog met rijke smaak en aards karakter. Opvallende flessen (Bocksbeutels). Ook in westen Spätburgunder en hoge kwaliteit. GG gemaakt van silvaner, riesling, weißburgunder of spätburgunder.
Wat weet je Loiredal als gebied?
Loire is de langste rivier van Frankrijk. Belangrijkste wijngaarden liggen echter alleen langs de laatste paar 100 km, waar naar het westen stroomt richting Atlantische oceaan. Zeer gevarieerd wijngebied, groot aantal appellations. Geen herkenbare stijl: ongelooflijke reeks wit, rood, rosé.
Vier subgebieden: van oost naar west: Centre (centrale wijngaarden), Touraine, Anjou-Saumur,Nantais. Geen appellations en er is geen generieke, regionale appellation voor hele Loire. (Rosé de Loire: Anjou, Crémant de Loire:Saumur). Wel een IGP die hele gebied bestrijkt: Val de Loire. Ongecompliceerd, fris, lichte body, simpele fruitsmaken.
Wat weet je van het klimaat en druiventeelt in de Loire?
Verschillende subgebieden van Loiredal bloot aan verschillende klimatologische invloeden. Over geheel: koel, maar Centre (landinwaarts) continentaal, Nantais, bij de kust: maritiem.
wijngaarden aan noordelijke grens waar productie van deze druivenrassen mogelijk. Variaties in weerpatroon dag tot dag –> oogstjaren sterk verschillend, met name schimmelziekten (bij grote regenval). Wijngaarden op plek waar meeste zonneschijn en warmte zuidelijke expositie, midden op helling, naar rivier gericht (extra warmte en weerkaatsing) meest begeerd.
Wat weet je van SB en wijnstijl in de Loire?
voornamelijk in Centre en Touraine. Centre kleinste productie van 4 subgebieden maar 2 prestigeuze appellations: Sancerre & Pouilly-Fumé. Goed gedraineerde, stenige bodems met ondergrond van kalksteen. Droog, hoog zuur en tonen van groene appel en natte stenen. Pouilly-Fumé: rokerige tonen.
Bepaalde gemeenten (Chavignol) of wijngaarden (Les Monts Damnés) grote reputatie voor expressieve wijnen (beide Sancerre). Soms in staat om te rijpen op de fles, maar niet de bedoeling van Sancerre en Pouilly-Fumé.
Technieken variëren per producent. Voorzichtig pneumatisch persen en rvs tanks met temperatuurbeheersing: frisse, fruitige wijnen. Vergisten en rijpen in oude eiken vaten en op lie voor bredere textuur. soms nieuw eiken. Malo afh van producent: meer bij koel oogstjaar om zuurgraad te verlagen.
Ook in zuidwesten appellations: voornaamste is Menetou-Salon. Bescheidener geprijste wijn in zelfde stijl als Sancerre en Pouilly-Fumé.
Merendeel SB uit Tourraine. witte Touraine is generieke appellation die hele gebied beslaat. Vaak met naam druivenras: Sauvignon de Touraine. Minder concentratie dan de prestigieuze appellations, eenvoudige fruitige stijl.
Wat weet je van chenin blanc uit de Loire?
Niet-aromatisch ras met hoog zuur, verantwoordelijk voor grootste witte wijnen van Touraine en Anjou-Saumur. Bijzondere: druiven binnen 1 tros verschillende niveaus van rijpheid–> groene plantaardige aroma’s als onrijpe druiven niet verwijderd tijdens pluk. Meerder gangen door wijngaard nodig om druiven op gewenst niveau te plukken.
Wijnen zijn droog, zout, stil, mousserend. Variatie stijl gerelateerd aan mate van rijpheid op moment van plukken. Net rijp fruit (alleen voldoende suiker voor wijn van 10-11%) voor mousserende wijn, rijpere druiven (evt zongedroogd, edele rot) voor droge, halfzoete, zoete stille wijnen. Trend om voor droge wijn rijpere druiven te gebruiken–> hoger alcohol en paar gram restsuiker.
Jonge wijnen: smaken variëren van frisse appel tot tropisch fruit, afhankelijk van rijpheid. droge wijnen staalachtig, rokerig karakter; zoete wijnen vaak abrikoos en citrusvruchtenschil, passend bij edele rot. Droge en zoete chenin blanc : tientallen jaren rijping mogelijk. Met leeftijd worden ze rijker en ronder en aroma’s van honing, toast en hooi, goed in balans met hoge zuurgehalte.
Klimaat en bodem: belangrijke invloed, daardoor duidelijke verschillen.
-Vouvray, ten oosten van Tours: stil (droog tot weelderig zoet, afh van oogstjaar) en mousserend. Koele klimaat en kleibodems zorgen voor licht/gemiddelde body met frisse fruitige en bloemige tonen. Zelden op nieuw eiken vergist of gerijpt.
-Saumur en Anjou: verder naar westen. vergelijkbare klimaten en bodems. Saumur beroemd als bakermat van mousserende chenin blanc volgens traditionele methode. Anjou vooral bekend vanwege droge wijnen, soms op nieuw eiken.
-Savennières en Coteaux du Layon: ten westen van Anjou-Saumur. Tov Touraine warmer en droger, gemiddelde tot volle body, minder bloemig.
-Savennières: droge stijl met veel body. Luchtcirculatie rond gunstig gelegen wijngaarden verhindert edele rot, maar maakt mogelijk dat laat geoogste chenin blanc druiven gebruikt worden voor complexe droge wijn met veel body. Beste wijnen beroemd dat tientallen jaren op fles kunnen rijpen.
-Coteaux du Layon: beroemde zoete wijnen. Appellation in beschutte valei van rivier Layon ten zuiden van Loire: edele rot ontwikkelt zich goed. Twee gunstige locaties: Quarts de Chaume en Bonnezeaux, eigen appellations, grootste zoete wijnen van de wereld
Wat weet je van melon blanc uit de Loire?
ook muscadet of melon de Bourgogne genoemd. Rijpt vroeg, vorstbestendig: geschikt voor koel klimaat. Vooral in Nantais: ten zuiden van Loire en tot aan Atlantische oceaan. wijnen bekend als Muscadet, worden binnen verschillende appellations gemaakt met ‘Muscadet’in naam. Appellation Muscadet grootste oppervlakte, grootste productie uit Muscadet Sèvre et Maine. Alle wijnen droog en gemiddeld alcohol gehalte (rond de 12%). Traditioneel in grote eiken vaten maar tegenwoordig beton of rvs. Hoog zuur, lichte body, subtiele smaken van groen fruit. Jong drinken.
Muscadet (Sèvre et Maine) Sur Lie: specialiteit vh gebied. wijn wordt gebotteld in jaar volgend op de oogst, na een winter op de lie. contact met lie geeft rijkere structuur. Om delicaatheid en frisheid te bewaren wordt zo min mogelijk met wijn gedaan.
Wat weet je van de blauwe druivenrassen uit de Loire?
CABERNET FRANC: wijn in uiteenlopende stijlen, afh v klimaat, bodem en wijnmaaktechnieken. In Touraine cab franc in Chinon ten zuiden vd Loire en Bourgueil en Saint-Nicolas-de-Bourgueil in noorden. In deze appellations lichte fruitige, jong te drinken wijnen van zanderige bodem; vollere versies met meer tannine van zuidhellingen met bodems van kalksteen en klei. Soms rijping op eiken; beste wijnen hebben vermogen om op fles te rijpen. Naar westen Saumur en Saumur-Champigny. Veel wijnen gemaakt met lichtere body, best jong te drinken en vaak gekoeld. Saumur-Champigny: bijzonder bloemig (viooltjes). Tegenwoordig ook vollere body en meer tannine, geschikt voor rijping.
Andere blauwe rassen: gamay, meest na cab franc, voornamelijk in Touraine en Anjou waar fruitige, jong te drinken wijnen. In Centre kleine hoeveelheid pinot noir. Beste wijngaardlocaties voor SB–>rode wijnen licht van stijl.
Wat weet je van de verschillende stijlen rosé uit de Loire?
Voornamelijk in Anjou-Saumur, maar ook aanzienlijke hoeveelheden uit Touraine. Rosé de Loire kan uit beide regios komen maar voornamelijk uit Anjou-Saumur. Altijd droog, mag van meerder rassen, o.a. cab franc en cab sav. Anjou-Saumur heeft 2 appellations voor verschillende typen rosé : Cabernet d’Anjou levert hoogste kwaliteit,meestal halfdroog tot halfzoet en gemaakt van een mengsel van cab franc en cab sav. Rosé d’Anjou minder zoet en gemaakt van grolleau (lokaal druivenras met hoge opbrengst), gemengd met cab franc en evt andere lokale rassen.
Rosé uit Touraine mag van brede reeks blauwe druiven: wijnen droog, fris en fruitig. Rosé uit Sancerre moet van pinot noir gemaakt worden en heeft meestal een lichte kleur en lichte body, is droog en met verfijnde fruitsmaken.
Gemaakt door directe persing of door korte inweking op schillen. Meestal vergist in inerte, temp-gestuurde tanks voor fruitsmaken te behouden
Wat weet je van pinot noir in de Bourgogne?
Meer dan 1/3 van totale areaal. Door hele regio, belangrijkste is Côte d’Or. Klassieke Bourgogne PN in jeugd rood fruit, rijpt tot aarde, wild en paddenstoelen. Hoog zuur, laag/gemiddeld tannine, maar afh van wijngaard, producent en oogstjaar.
Brede reeks van technieken, wisselend v producent. Gebruik hele trossen populairder, beste wijnen 16-18 maanden vatrijping. Betere wijnen vaak gedeeltelijke rijping op nieuw eiken (producent afh)
Wat weet je van het klimaat en druiventeelt in de Bourgogne?
Bourgogne beslaat groot gebied, klimaat varieert van koel continentaal in noorden (Chablis) tot gematigd continentaal in zuiden. Regenval verstoord regelmatig bloei in vroege zomer als oogst later in jaar. Pinot noir gevoelig voor grijze rot, cave nat groeiseizoen. Ander risico’s: lentevorst (mn Chablis) waar vorst tot in mei kan voorkomen, en plaatselijke hagelbuien: aanzienlijk deel oogst vernietigend.
Locatie belangrijk voor positie in kwaliteitshiërarchie vd appellation. Basaal gemeenteniveau (village) vaak op vlak terrein/onder aan de hellingen, premier cru of grand cru vaak halverwege de helling: minder snel getroffen door vorst. Hoogste kwaliteit: expositie op zuiden of oosten (bescherming tegen westenwind).
Bodem Bourgogne heel gevarieerd: groot aantal geologische breuken, in combi met geleidelijke erosie: binnen kleine gebieden aanzienlijke verschillen tussen bodemtype. Variaties verbonden met subtiele verschillen in wijnstijl, exacte rol bodem ter discussie. Bodems op de helling ondieper, betere waterafvoer, bodem vlakke land dieper en vruchtbaarder
Wat weet je van chardonnay in de Bourgogne?
Beslaat de helft van areaal in Bourgogne. Karakter varieert enorm: slanke stalige, door zuren gekenmerkte wijnen uit Chablis in Noorden-fantastisch complexe expressieve wijnen van Côte d’Or-vollere rijpere wijnen uit Mâcon in zuiden.
Bourgondische wijnmakers pioniers v nu populaire chardonnay technieken: vergisting op vat, rijping op vat (6-9 maanden standaard), malolactische omzetting en gebruik van lie tijdens rijping.
Meest expressieve en gewilde chardonnays (met deze technieken) uit Côte d’Or. Discussie over gewenste mate van nieuw eiken en toastingsniveau vaten. Ongeacht technieken, beste wijnen zijn goed gebalanceerd en complexe expressies kunnen decennium of langer rijpen op fles.
Twintig jaar geleden sommige chardonnays geen rijping volgens verwachting: deel flessen vroegtijdige oxidatie. Blijvend probleem, ook buiten Bourgogne, maar nu minder dan in vorige decennium. Verschillende oorzaken: wijngaard, wijnkelder–> producenten passen werkwijze aan
Wat weet je van de andere rassen naast PN en chardonnay in de Bourgogne?
Aligoté is witte druif–> neutrale wijn met hoog zuur. Als volledig rijp–> wijn van hoge kwaliteit, maar beste locaties voor chardonnay en PN dus zeldzaam. Gamay: jong te drinken rode wijn, fruit v rode bessen, laag tannine. Mag in enkele regionale appellations, maar gemeente niveau en hoger alleen PN
Wat weet je van Chablis?
Chablis is gemeenteappellation in vallei van rivier Serein, in noordelijkste deel van Bourgogne. Beste wijngaarden op hellingen met gunstige expositie op zuiden. Mindere wijngaarden geclassificeerd als Petit Chablis. Belangrijkste klimatologische probleem is vorst –>sproeiers en kachels. Alleen chardonnay toegestaan.
basis-gemeenteniveau komt van hellingen op noorden en de vlakkere wijngaarden, premier cru en grand cru op zuidhellingen (meer rijpheid en concentratie).
Petit Chablis en Chablis: heel streng met groen fruit en hoog zuur, betere exemplaren rijper fruit. Chablis Premier Cru en Chablis Grand Cru vaak van hellingen met gunstige expositie; rijper, geconcentreerder fruit (citrus ipv groene appel) en meer body, maar in balans door hoog zuur. Aantal producenten vergist of rijpt deel van grand crus en soms premier crus in gebruikt hout, wat rondere textuur en subtiele smaken kan opleveren, andere behouden pure fruitsmaken door vergisting en te bewaren in rvs of beton.
Wat weet je van de hiërarchie van de appellations van bourgogne?
-Gebiedsappellations: staan aan basis van hiërarchie. Leveren de helft van productie van regio. Meeste wijnen komen uit wijngaarden die geen recht hebben op hogere appellation ondanks dat eerder hogere classificatie. Declassificatie kan door te hoge opbrengsten, of door kwaliteitsbewuste producent die prestige bewaakt door geen lagere kwaliteitswijnen op te nemen. Bourgogne rouge en bourgogne blanc zijn breedste appellations en kunnen uit hele Bourgogne komen. Meestal PN en chardonnay. Enkele gebiedsappellations met beperktere gebieden: Bourgogne Hautes Côtes de Nuits, Bourgogne Hautes Côtes de Beaune, Bourgogne Côte d’Or, Bourgogne Côte Chalonnaise. In Mâconnais, gebiedsappellations Mâcon voor rood en wit, Mâcon Villages alleen voor wit.
-Gemeenteappellations: volgende stap in hiërarchie, bijv Chablis, Gevrey-Chambertin. Ongeveer 1/3 van productie. Meestal alleen naam gemeente op etiket. Als van druiven uit 1 wijngaard die niet premier cru of grand cru is, dan ook naam wijngaard. Ipv ‘village’ soms ‘commune’.
-Appellations voor afzonderlijke wijngaarden: premier crus of grand crus. Staan boven gemeenteappellations: wijngaarden met consistent hoge kwaliteit wijn. Maar zz 1 eigenaar (=monopole), meestal; verdeeld over verschillende eigenaars: ieder bewerkt eigen perceel en oogst. Meer dan 600 premier crus: ongeveer 1/10e productie Bourgogne. Premier cru moet op etiket. Als uit 1 wijngaard: ook naam op etiket. Mengen met premier crus wijngaarden binnen 1 gemeente mag: geen wijngaard op etiket. Grand crus: ca 1 % van productie. 32 in Côte d’Or, 1 in Chablis (7 percelen: climats). Te herkennen aan alleen naam wijngaard op etiket en verplicht ‘Grand cru’.
Wat weet je in het algemeen van Bordeaux?
Grootste appellation in Frankrijk, qua volume als geldwaarde. Veel prestigieuze namen; echter maar heel klein deel van totale productie–> gapende kloof tussen mogelijkheden voor paar zeer vermogende producenten vs grote meerderheid van telers en producenten.
Wat weet je van het klimaat en de druiventeelt in de Bordeaux?
Gematigd maritiem klimaat dat profiteert van de invloed vd Golfstroom: verwarmende oceaamstroom, verlengt het groeiseizoen –> lentevorst zelden een probleem, druiven rijpen tot ver in oktober. Atlantische Oceaan brengt veel regenval en vochtigheid mee. Wijngaarden worden door bosgebied van Les Landes en zandduinen aan de kust in het westen beschermd tegen ergste Atlantische stormen. Regen valt gedurende hele jaar; kan bloei en vruchtzetting verstoren, rot bevorderen en in oogsttijd smaken in druiven verdunnen. Om die reden variatie tussen oogstjaren belangrijke factor, topproducenten kunnen echter verschillen in stijl en kwaliteit tussen oogstjaren flink verkleinen door ongezonde/onrijpe druiven niet te gebruiken. Opwarmende klimaat en veranderingen in techniek voor bladerdakbeheer–> gezondere druiven(afname bestrijdingsmiddelen) en aanzienlijke stijging in suikergehalte en smaakontwikkeling tegen oogsttijd.
Wat weet je in het algemeen van druivenrassen en vinificatie in de Bordeaux?
Bijna alle rode, meeste witte gemaakt van mengsel druivenrassen. Veranderlijkheid weer (mn regen) maakt het riskant om sterk van 1 ras afh te zijn. Verschillende rassen in Bordeaux toegestaan, bloeien en rijpen op verschillende momenten–> onverwachte vorst of zware regenbui vernietigen niet hele oogst. In praktijk: vooral 3 blauwe en 2 witte rassen maar meerdere toegestaan
Wat weet je van de blauwe druivenrassen in de Bordeaux?
CABERNET SAUVIGNON: overheerst in de Haut-Médoc en erg belangrijk in Graves. Hoog gehalte aan stenen/kiezels: grond warm met goede afvoer–> ondersteunt rijping cab sav (laatrijpend). Vooral op koele, vochtige plekken en in koele, natte jaren. In Haut-Médoc en Graves in beste wijnen 3/4 van de blend.
CABERNET FRANC: veel in Saint-Émilion, mindere mate in Médoc en Graves. Minder body en tannines dan cab sav. Als onrijp: plantaardige en groene smaken (net als steeltjes) maar als hij rijp is, levendige tonen van fruit en bloemen. Houdt net als cab sav van goed gedraineerde bodem.
MERLOT: meest aangeplante ras, mn belangrijk voor Saint-Émilion en Pomerol–> Merlot groeit goed op koudere kleibodems. Zachtheid van merlot zorgt dat druif overheerst bij massaproductie goedkope wijnen.
PETIT-VERDOT: veel minder aangeplant, rijpt alleen volledig in hete jaren, levert wijn met diepe rode kleur en veel tannines, oudert langzaam. Speelt kleine rol in blends en wordt gebruikt om tannine, kleur en specerijen toe te voegen.
Wat weet je van de vinificatie van blauwe rassen in de Bordeaux?
Zeer gevarieerde technieken; weerspiegeling van wijnstijl en beschikbare basismaterialen. Weinig overeenstemming over welke vergistingstank beste wijn produceert: sommige gebruiken zowel traditionele eiken, als stalen of betonnen tanks, om opties bij mengen te vergroten. Meeste wijnen worden in de lente volgend op oogst gemengd, hoewel sommige wijnmakers diverse partijen wijn apart houden tot eind rijping. Om stijl en kwaliteit vast te houden, maken zelfs meest toonaangevende châteaux nu tweede en derde wijnen van blends die niet geschikt zijn voor de grand vin. Soms zelfs verkocht aan négociants.
Rode Bordeaux van topkwaliteit gerijpt in kleine eikenhouten barriques (225L). Bij duurste châteaux soms alle wijn in nieuwe vaten. Mindere domeinen vaak kleiner deel nieuwe vaten, generieke Bordeaux wijn geen eiken.
Verbeteringen in de wijnkelder hebben geleid tot rijpere, fruitigere en geconcentreerde wijnen, zelfs in moeilijkere jaren.
Wat weet je van de witte rassen en hun vinificatie in de Bordeaux?
SÉMILLION: gezien dunne schil en bevattelijkheid voor edele rot het belangrijkste ras voor zoete wijnen. Wordt ook gemengd met SB gebruikt voor duurdere droge witte wijnen uit Pessac-Léognan en Graves: voegt body toe.
SAUVIGNON BLANC:aroma’s van citrus en groen fruit. Wordt steeds vaker gebruikt voor droge witte wijn van 1 ras (uitzonderlijk in Bordeaux). In gemengde wijnen hoog zuur, welkom in zoete wijnen.
MUSCADELLE: uitgesproken druifachtige, bloemige smaak, speelt belangrijke rol bij productie van zoete en droge witte wijnen. Altijd maar klein deel van blend.
Reeks van stijlen; wijn uit lagere segment fris en fruitig, vergist in inerte tanks met tempbeheersing en minimale rijping, sommige wijnen toch toastachtige tonen van eiken. Duur wit uit Pessac-Léognan vaak vergist en gerijpt op nieuw eiken, volheid en geconcentreerde nootachtige smaak die het fruit afdekken. Grote zoete wijnen uit Bordeaux gemaakt met edele rot. Beste exemplaren in nieuw eiken vergist en 3 jaar rijping.
Wat weet je van de classificaties van Bordeaux?
Met uitzondering van Saint-Émilion maakt Bordeaux geen deel uit van appellation systeem. Niet volgens wijngaarden maar volgens châteaux. In loop van tijd kan omvang wijngaard van omgang veranderen agv aan/verkoop percelen–> Naam chateaux is meer merk dan afbakening.
MÉDOC & SAUTERNES: In 1855 KvK Bordeaux gevraagd tgv Wereldtentoonstelling om officiële lijst te maken van beste rode wijnen uit Médoc en witte uit Sauternes: Classificatie van 1855. In loop van jaren hebben châteaux veranderingen ondergaan:omvang, eigenaar, kwaliteit–> 1855 staat ter discussie, maar blijft overeind. Chateaux in classificatie: crus classés. In Medoc 5 klassen. Hoogste klasse châteaux: Lafite, Rothschild, Latour, Margaux, Mouton Rothschild, samen met Châteaux Haut-Brion uit Graves. In Sauternes 3 klassen: château d’Yquem hoogste klasse.
1855 maar beperkte deel wijngoederen: latere classificatie: crus bourgeois: indeling in 3 niveaus: cru bourgeois, cru bourgeois supérieur en cru bourgeois exceptionnel. Elk 5 jaar herzien.
GRAVES (Pessac-Léognan): Parallelle maar afzonderlijke lijsten voor rode en witte wijnen. Geen klassen: alle wijnen zijn cru classés. Alle chateaux met cru classé binnen grenzen van Pessac-Léognan (appellation in leven geroepen nadat classificatie voor Graves was opgesteld)
SAINT-ÉMILION GRAND CRU: geïntegeerd in appellation-systeem. Binnen Saint-Émilion afzonderlijke appellation Saint-Émilion Grand Cru met daarbinnen classificatie van beste chateaux. Laagste classificatie: Saint-Émilion Grand Cru Classé, dan Saint-Émilion Premier Grand Cru Classé wat weer onderverdeeld wordt in Premier Grand Cru Classé A (beste) en B. Elke 10 jaar herziening: promotie of demotie mogelijk.
Wat weet je in het algemeen van de gebieden en wijnen in de Bordeaux?
Dordogne en Garonne vormen samen de riviermond van de Gironde : verdelen Bordeaux in 3 gebieden. Ten westen en zuiden van Gironde/Garonne: Médoc, Graves, Sauternes: Linkeroever. Grootste deel tussen Dordogne en Garonne:appellation Entre-Deux-Mers. Ten noorden en oosten Gironde en Dordogne: Saint-Émilion en Pomerol: Rechteroever.
Meer dan 50 appellations in Bordeaux: variëren in omvang van groot,generiek en hele wijnbouwgebied bestrijkend, tot kleine gemeenteappellations. Anders dan Bourgogne géén op kwaliteit gebaseerde hiërarchie–> benaderen als groepen nav stijl
Wat weet je van de generieke appellations in de Bordeaux?
Productie mn rood, gelabeld als Bordeaux of Bordeaux Supérieur (iets strengere regels, hoger alcohol). Wit: gelabeld als Bordeaux. Rosé: gelabeld als Bordeaux Rosé of Bordeaux Clairet.
Niveau verbeterd en stijgt nog, zeker nu op export gerichte producenten willen blijven concurreren met rest vd wereld.
Op hun best: rode Bordeaux (Supérieur) gemiddelde body, bedoeld om jong te drinken, rijp rood en zwart fruit, soms cedertonen hout. Goedkoopste lichter van body, meer drogende tannines dan betere wijnen.
Beste rosé is fris en fruitig. groeiend aantal producenten maakt hoge kwaliteit.
Clairet: voornamelijk populair op Franse markt. Langere inweking dan standaard rosé, diepere kleur, vollere body.
Wit steeds vaker SB en levendig, grasachtig karakter.
Wat weet je van rood uit de Médoc en Graves?
De Médoc ligt ten noorden van Bordeaux, Graves ten zuiden. Noordelijke deel Médoc heet Bas-Médoc: wijnen ‘Médoc’: bodem is klei maar ook gedeelten met kiezel. Groter aandeel merlot in blend dan zuidelijke deel, bedoeld om vroeg te drinken. Vanaf Saint-Estèphe naar zuiden ligt hoger gewaardeerde Haut-Médoc. Binnen Haut-Médoc aantal kleinere appellations, soms ‘communes’genoemd, waarbij meeste van hoger geclassificeerde châteaux te vinden zijn. 4 met grootste reputatie: (N->Z) Saint-Estèphe, Pauillac, Saint-Julien, Margeaux. Merendeel cab sav in blend en kern van fruit (zwarte bes) aangevuld met cedertonen van hout. Stevige tannines als jong en potentieel voor langere oudering.
Ten zuiden van Bordeaux: Pessac-Léognan: hoogst gewaardeerde deel Graves. Bodem kiezelig, net als Haut-Médoc, heel geschikt voor cab sav maar over algemeen lichter van body en aromatischer dan beste Haut-Médoc. Wijnen van topchâteaux met veel zorg–> prijs.
Graves loopt door ten zuiden van Pessac-Léognan, rode wijn in vergelijkbare stijl maar minder concentratie en complexiteit, meestal meer merlot.
Wat weet je van Saint-Émilion en Pomerol?
Rechteroever vooral merlot en mindere mate cabernet franc.
-Saint-Émilion is grootste appellation, 3 duidelijk onderscheiden gebieden met verschillende bodems. 1) wijngaarden op plateau ten noorden van S-É. Gedeelten met warme, goed gedraineerde kiezel- en kalksteenbodems: cab franc en af en toe cab sav. 2)hellingen aan zuid-en oostkant met klei-kalksteenbodems. Meeste prestigeuze wijnen uit 1 en 2. Gemiddeld/hoog tannine maar zachter, vollere textuur, complexe aroma’s van rode bes en pruim. Bij rijping tonen van tabak en ceder. 3)Wijngaarden op zandbodems aan voet van hellingen, minder prestigeuze wijnen met lichtere body.
-Pomerol: reputatie net zo groot als S-É. Vollere wijnen, met kenmerken van bramen en specerijen. Voorheen beweging om rijpe wijnen te maken met veel body, in piepkleine hoeveelheden van kleine percelen waarbij kosten & moeite gespaard in wijngaard en kelder. Ooit term ‘vins de garage’(wijnmaker=garagiste). Veel nu om zichzelf beroemd en geclassificeerd binnen appellationsysteem van S-É. Nog steeds dit soort wijnen maar nu meer aandacht voor frisheid ipv zeer rijpe stijl.
Pomerol en S-É omringd door appellations die door merlot gedomineerde wijnen produceren, stillistisch vergelijkbaar met beroemde appellations.
Wat weet je van de appellation Côtes de Bordeaux?
Groep minder bekende appellations (Blaye, Cadillac, Castillon en Francs) voor rode wijn deelt naam Côtes de Bordeaux. Gebaseerd op merlot en bedoeld om jong te drinken. Beste: uitstekende waar voor geld. Côtes de Bourg, appellation die zich niet aangesloten heeft. Premières Côtes de Bordeaux is appellation voor zoete wijn, niets te maken met Côtes-de-Bordeaux groep.
Wat weet je van de droge witte wijn uit het hogere segment uit de Bordeaux?
Paar appellations:
-Entre-Deux-Mers: grote appellation tussen Garonne en Dordogne in, mag uitsluitend witte wijn produceren.(rood–> naam van generieke appellation).
-Graves & Pessac-Léognan: maken wit en rood. Wit meestal SB zonder hout. P-L: allerbeste droge wit, wijn komt in aanmerking voor cru classé. Meestal blends met SB en sémillon, vaak iig gedeeltelijk vergist en/of gerijpt in nieuw eiken wat toastachtige houtsmaken oplevert. Sommige producenten Médoc en Sauternes maken droog wit in hogere segment: mag niet onder naam appellation worden verkocht maar generiek appellation Bordeaux.
Wat weet je van de zoete wijnen uit de Bordeaux?
Topappellations zijn gegroepeerd rondom oevers Garonne en zijrivier Ciron. Rivier schept in herfst ideale mistige omstandigheden voor edele rot op volledig gerijpte druiven. Gehalte edele rot wisselt per jaar; weinig edele rot–> passerillage nodig.
-Sauternes: beste wijnen, westoever Garonne. Binnen Sauternes dorp Barsac. Producenten Barsac mogen appellation Barsac gebruiken ofwel Sauternes. In beide appellation domineert sémillon vanwege dunne schil en bevattelijkheid botrytis. SB levert verfrissende zuren en fruitige aroma’s. muscadelle voegt exotische geur toe. Beste wijnen hebben hoog alcoholgehalte, zoet maar in balans dankzij hoog zuurgehalte, typische aroma’s van edele rot-abrikoos, citrusschil- naast toast en vanille, afk van vergisting en/of rijping in hout. Dicht bij Sauternes liggen nog andere appellations voor zoete wijn, met vergelijkbare wijnen.
wat weet je in het algemeen van Griekenland?
Inheemse druiven interessantste druiven. Gedijen goed in hete, droge omstandigheden, voorzien Griekenland van ‘unique selling point’ op exportmarkt. Drie rassen meeste erkenning uit specifiek gebied: xinomavro (Naoussa), agiorgitiko (Nemea) en assyrtiko (Santorini).
Wat weet je van het klimaat en druiventeelt van Griekenland?
Mediterraan klimaat. Zomers temp boven 30graden, hitte aan kust getemperd door zee. Hoogte en wind, op eilanden zuidwesten van vasteland sterk genoeg om onbeschermde wijngaarden te vernietigen, ook verkoelend effect. Beste locaties vooral hier, weg van blakerende hitte.
Hoeveelheid neerslag varieert, zelfs in nattere gebieden in westen kan totaal gebrek aan regen in groeiseizoen waterstress geven. Droogte vooral zorg aan oostkant (regenschaduw vd bergen en weinig water voor irrigatie).
Wat weet je in het algemeen van de Griekse gebieden en wijnen?
Meer dan 200 druivenrassen inheems, niet elders geteeld. Goed aangepast aan hete droge klimaat, wijnen van hoge kwaliteit. Aanplant van zowel blauwe en witte druivenrassen, meeste AOP-wijnen vereisen gebruik inheemse rassen. 3 grootste reputatie: AOP Naoussa, AOP Nemea, AOP Santorini
Wat weet je van AOP Naoussa?
Noord-Griekenland in regio Macedonië. Op 400m hoogte, aanmerkelijk koeler dan omgeving. AOP uitsluitend voor rode wijn van xinomavro, lijkt op nebbiolo. Hoog tannine en zuur, gemiddelde kleur, vervaagt vaak naar roodbruin. Zelfs in jeugd weinig fruitaroma’s. Kan lang overleven en dan complexe aardse en specerijenaroma’s ontwikkelen. Sommige wijnmakers kiezen er nu voor wijn in ander stijl te maken: meer kleur, minder tannine, deel op nieuw eiken.
Wat weet je van AOP Nemea?
Noorden van Peleponnesos, dicht bij smalle strook die schiereiland verbindt met vasteland. AOP voor rode wijn van agiorgitiko. Wijngaarden verspreidt over reeks hoogten 230-900 meter. Beste fruit komt v wijngaarden in het midden. Druiven lagere helling jamachtig–> fruitige wijn om snel te drinken. Hogere hellingen meer zuur en verfijnde tannines. Voegen frisheid toe aan blend maar meest geschikt voor rosé. Beste wijnen hebben diepe robijnrode kleur, hoog gehalte aan zachte tannine, laag tot gemiddeld zuurgehalte en smaken van rood fruit en specerijen. Gaan zeer goed samen met nieuw eiken, kunnen uitstekend ouderen
Wat weet je van de AOP Santorini?
Winderig vulkaaneiland in Egeïsche Zee. WInd is zo sterk dat unieke geleidingsmethode om wijnstokken te beschermen: meerjarig hout heel dicht bij de grond in vorm van mandje geleid; druiven groeien aan binnenkant. AOP omvat droge zoete wijn van assyrtiko. Droge wijnen geparfumeerde aroma’s en geconcentreerde smaken van citrus en steenvruchten, in balans gehouden door hoog zuurgehalte. Zoete wijnen bekend als Vinsanto. Laat geoogste druiven tot 14 dagen in zon gedroogd. Wijnen rijpen vervolgens 2 jaar in oude eiken vaten, veel producenten laten langer ouderen. Weelderige zoetheid krijgt tegenwicht van hoge zuur, oudere wijnen uitgesproken oxidatief karakter met karamel en noten.
Wat weet je van de Dordogne?
Veel druivenrassen zelfde als Bordeaux. Ligt ten oosten van Entre-deux-Mers. Klimaat vergelijkbaar met Bordeaux maar minder matigende maritieme invloed. Belangrijkste appellation is Bergerac, zowel rood als wit, zelfde rassen als Bordeaux. Monbazillac is bron van goede, betaalbare gebotrytiseerde zoete wijnen, gemaakt van sémillon en sauvignon blanc.
Wat weet je van Zuidwest-Frankrijk?
Cahors ten oosten van Bordeaux; vroeger ‘zwarte’wijn: veel tannine, lange levensduur. Ligt aan weerszijden van rivier Lot. Brede reeks van stijlen, afh van lokatie wijngaarden: in vruchtbare valleibodem, op armere grond van hellingen of op plateau. Malbec belangrijkste ras. Andere rassen: merlot en tannat. Op hun best: houtgerijpt, diepe kleur, hoog tannine en intens fruitige smaak van donkere bessen. Rijpen langzaam en onthullen tonen van ceder en aarde.
Ten zuiden van Bordeaux: aanzienlijke productie IGP-wijnen: Côtes de Gasgogne de belangrijkste. Meestal droge witte wijnen met lichte body, gemaakt van ugni blanc met aroma’s en smaken van groene appels.
Verder in zuiden: Madiran: rode mengwijnen met vooral tannat (diepe kleur en veel tannine) Van oudsher flesrijping nodig, tegenwoordig rijpere druiven en moderne technieken–> beste wijnen geconcentreerd zwart fruit en hoog gehalte aan zachte rijpe tannine.
Jurançon: midden in voetheuvels Pyreneeën, zowel droge als zoete witte wijnen. Belangrijkste wijnen complex en zoet van petit manseng: hoog zuurgehalte. Druiven blijven vrij van botrytis en ondergaan ‘passerillage’. UItgesproken aroma’s van abrikoos en grapefruit, soms met specerijen van nieuw hout.
Wat weet je van de druiventeelt in de Beaujolais?
Klimaat is te vergelijken met zuidelijke Mâconnais en ideaal voor vroeguitlopende gamay. Als niet onder controle: grote opbrengsten met lage kwaliteit. Beste wijnen dus van granieten bodems met weinig voedingsstoffen: beperkt oogst waardoor smaken intenser. Veel wijngaarden niet opbinden van stokken: rondom bovenkant stam kort snoeien en vastbinden loten om in verticale positie te houden,echter nu meer langs draden om mechanisatie mogelijk te maken. gamay geurige wijn met aroma’s van framboos en kers. Zelden meer dan gem tannine, gemiddelde body, lichtere stijlen lichtgekoeld serveren.
Wat weet je van de appellations en wijnen van de Beaujolais?
Hiërarchie van appellations in Beaujolais. Onderaan Beaujolais, daarna Beaujolais Villages, bovenaan individuele appellations van crus van Beaujolais.
-Beaujolais en Beaujolais Nouveau: Ten oosten en zuiden ligt alluviale vlakte van rivier Saône: Beaujolais, voornamelijk dmv macération carbonique en semi-carbonique. Belangrijkste bron van Beaujolais Nouveau, speciaal om jong te drinken. Mag niet voor derde do in november na oogst op markt en mag na 31 aug van volgende jaar niet meer verkocht worden door telers of négociants. Wijnen gelabeld als Beaujolais Nouveau mogen niet hogere kwaliteit hebben dan Beaujolais of Beaujolais Villages: de 10 crus mogen niet zo verkocht worden. Beaujolais Nouveau heeft lichte body en laag tanninegehalte, meer aroma’s van rode bessen door macération carbonique, vaak tonen van kirsch, banaan en kaneelachtige specerijen.
-Beaujolais Villages en de crus van de Beaujolais: In noorden en westen van streek liggen wijngaarden op reeks glooiende heuvels met bodem van graniet. 39 gemeenten mogen Beaujolais Villages noemen. Namen indiv gemeenten zz op etiket.BV vaak blend verschillende gemeenten. 10 crus, ieder afzonderlijke appellation. 4 grootste: Brouilly, Morgon, Fleurie, Moulin-à-Vent. Moulin-à-Vent & Morgon: meeste structuur. Concentratie van fruit en tannine: beter van flesrijping. Brouilly en Fleurie: lichtere geparfumeerde stijl. Reeks technieken; vergisting van gekneusde druiven, enkele rijping op eiken maar meestal foeders ipv kleine vaten: zelden aromas of smaken van nieuw eiken. Andere producenten gebruiken macération semi-carbonique of klein aandeel hele trossen voor fruitaroma’s.
Wat weet je van de Franse wijnwetgeving?
Geografische indicaties:
AOP-wijnen: Appellation d’Origine Protégée (AOP). Soms wordt oude term nog gebruikt (AC/AOC=AO contrôlée). Het is gangbaar dat 1 perceel zowel onder algemene als meer prestigeuze appellation valt. Producenten moeten opgeven in elke specifieke appellation ze wijn willen maken.
IGP-wijnen: Indication Géographique Protégée. wordt veel gebruikt, net als VdP (Vin de Pays)
Vin de France: wijnen zonder GI
Wat weet je van het klimaat en druivenrassen in Tokaj?
Ligt in de voetheuvels van Karpaten in het noordoosten van Hongarije, dicht bij de Slowaakse grens.
Klimaat is gematigd, beste wijngaarden liggen op de hellingen op het zuiden gericht. Rivieren Bodrog en Tisza en zijrivieren zorgen in vroege ochtend voor vochtigheid nodig voor edele rot. Drie belangrijke druivenrassen voor Tokaji, vaak gemend,.
FURMINT: meest aangeplante ras, levert geconcentreerde witte wijnen met hoog zuur. In jeugd smaken van groene appel, gaan met rijpen over in noten en honing. Kan droge witte wijn van hoge kwaliteit opleveren maar vanwege late rijpheid en bevattelijkheid voor botrytis vooral bekend als voornaamste druif voor zoete aszu-wijnen.
HÁRSLEVELÜ: laat rijpend ras dat parfum toevoegt aan blend
SÁRGA MUSKOTÁLY: (muscat blanc à petits grains) vanwege aromatische kenmerken.
Wat weet je van de wijnstijlen in Tokaj?
Al heel lang beroemd om zijn zoete wijnen, behoren tot beste van de wereld, maar ook steeds vaker droge wijn. Droog in 75cl, zoet in opvallende flessen van 50cl. Afh v mate v edele rot zal producent vaak wijn maken in aantal verschillende stijlen. Daarom verdelen plukkers oogst in 3 categorieën. Waar edele rot wijdverspreid, meermalen door wijngaard waarbij individuele aszu (rotte) druiven selecteren. Niet aangetaste trossen worden afzonderlijk verzameld. Ook selectie ‘szamorodni’: ‘zoals het komt’: trossen deels aangetast. Uit deze 3 gangen reeks verschillende typen wijnen.
Wat weet je van de droge wijn uit Tokaj?
-Droge wijn zonder botrytis: wordt steeds belangrijker: maakt producenten mogelijk om in jaren met weinig edele rot wijn te maken. Stijl varieert van eenzoudig, niet-houtgerijpt om jong te drinken tot blends met meer concentratie en rijpingsvermogen, op eiken gegist en gerijpt. Meestal van furmint.
-Tokaji Szamorodni: gemaakt van druiven die szamorodni geoogst worden en is droog (szádraz) of zoet (édes) afh van hoeveelheid edele rot aanwezig. Als gevolg van dit type oogst heeft ook droge wijn kenmerken van edele rot. Wijn moet min 6 maanden rijpen op hout en mag pas worden vrijgegeven vanaf maand januari in tweede jaar vd oogst, maar meeste wijn laat men langer rijpen. Vaten worden niet volledig gevuld zodat op natuurlijke wijze een flor-achtige gist vormt. wijn ontwikkelt fino-sherry karakter. Niet bij zoete wijnen die daardoor oxidatief karakter hebben. Moderne trend om minder oxidatieve wijnen te produceren door voor zoete wijn vat volledig te vullen.
Wat weet je van de zoete wijn uit Tokaj?
-Aszú-wijn: Begint met een basiswijn van gezonde druiven. Voor, tijdens of na vergisting laat wijnmaker de aszú-druiven in de basiswijn weken: 12-60 uur. Vroeger een brij van gemaakt van de gebotrytiseerde druiven maar door ongekneusde druiven te gebruiken komen er geen bittere smaken in de wijn. Mengsel van basiswijn en rotte druiven wordt geperst, waarna wijn bepaalde periode rijpt op eikenhout. Hoeveelheid aszú-druiven bepaalt de zoetheid. Klassieke Tokaj is ambergeel, hoog zuur en intense aroma’s en smaken van sinaasappelschil, abrikozen en honing. Als zoeter: geconcentreerder en intenser.
-Tokaji-Eszencia: extreem zz wijn, komen niet buiten productiegebied. Eszencia wordt gemaakt van afloopwijn v aszú-wijn. Most is zo zoet dat jaren duurt om te vergisten en zelfs daarna laag alcohol (<5%). Wettelijk minimumgehalte aan suiker is 450 g/L. In balans door hoog zuur; enorm geconcentreerde smaak. Een eeuw of meer rijpen, behouden frisheid.
-Zoete wijn in moderne stijl: meestal gemaakt van druiven die langere tijd aan druivenstok gehangen hebben: Late Harvest. Soms door botrytis aangetast fruit: gemaakt door te vergisten (cfr Sauternes of TBA) ipv inweekproces zoals Tokaji Aszú. Rijpt ook minder lang.
Wat weet je van de Italiaanse wijnwetgeving?
Geografische indicaties gangbaar in alle wijngebieden:
-AOPwijnen: Denominazione di Origine Protetta (DOP) maar op etiketten vaker volgende aanduidingen:
-Denominazione di Origine Controllata (DOC): moeten uit geografisch afgebakend gebied komen en voldoen aan regels met betrekking tot druivenrassen en productiemethoden.
-Denominazione di Origine Controllata e Garantita (DOCG): Wijnen moeten voldoen aan alle eisen van DOC en nog strengere eisen; moeten meestal ook in productiegebied gebotteld worden.
-IGP: Indicazione Geografica Protetta (IGP) maar meestal Indicazione Geografica Tipica (IGT).
-classico: aantal appellations zijn opgerekt buiten originele zones; classico verwijst naar wijnen van druiven uit oorspronkelijke gebied. veel vd beste wijnen.
-riserva: wijnen met een hoger alcoholgehalte én langere rijping dan wat appellation minimaal voorschrijft.
Wat weet je van het klimaat en de druiventeelt in Noord Italië?
Wijngaarden Noord-Italië liggen op hellingen in voetheuvels vd Alpen en in vlakten langs rivieren. Over geheel genomen heeft streek gematigd klimaat met droge korte zomers. Alpen vormen barrière langs hele Noord-Italiaanse grens: beschermen tegen regen. Lokale rivieren en gletsjermeren (Gardameer) hebben matigende invloed op landinwaarts gelegen gebieden. Dichter bij zee hogere regenval–> schimmelproblemen.
Van oudsher wijnstokken met hoge opbrengst en lage plantdichtheid. Complex geleidingssysteem: ‘pergola’: wijnstok omhoog geleid en druiven naar beneden hangend onder horizontaal bladerdek, beschermt druiven tegen zonnebrand en laat luchtcirculatie toe–> minder rot. Nog steeds pergola’s in gevallen waar hoog zuur en laag suiker vereist is (bijv mousserende wijn) en wijn van gedroogde druiven, vrij van beschadiging en ziekten. Tegenwoordig hogere plantdichtheid en VSP-geleiding.
Wat weet je van Alto Adige?
Alto Adige ligt rond Bolzano in de voetheuvels van de Alpen, Italiës noordelijkste wijngebied. Wijngaarden aangelegd op terrassen op hellingen langs dal van rivier de Adige. Hellingen zijn op zuidoosten en zuidwesten gericht. Gematigd klimaat met korte droge zomers en weinig regen tijdens groeiseizoen. Meeste wijngaarden hebben vanwege ligging groot verschil tussen dag-en nachttemp, waardoor ideaal voor aromatische witte wijn en elegant rood met lichte body.
PINOT GRIGIO: meestal droge stijl, met licht/gemiddelde body, hoog zuur en smaken van citrus en groen fruit. verder meest aangeplant gewürztraminer, chardonnay, pinot blanc.
productie rode wijn gedomineerd door schiava, lichte fruitige wijn met gemiddelde tannine en smaken van frambozen en pruimen.
Gelabeld onder DOC Alto Adige.
Wat weet je van Trentino?
Direct ten zuiden van Alto Aldige.Wijnstokken zowel in dal als hellingen. Net Alto Adige droge zomers en weinig neerslag in groeiseizoen, maar globaal wel iets warmer klimaat dankzij zuidelijkere ligging, meer wijngaarden op mindere hoogte en bergen aan westkant remmen verkoelende invloed Gardameer.
Belangrijkste rassen chardonnay en pinot grigio. Wijnen uit dal gemiddelde body, gemiddeld zuur en smaken van rijpe steenvruchten. Wijn v grote hoogte lijken meer op Alto Aldige. Merlot en italiaanse ras teroldego meest aangeplante blauwe rassen. Voornamelijk halverwege hellingen en in dal.
TEROLDEGO: diepe kleur, gemiddeld-hoog tannine, hoog zuur, gemiddeld/volle body en aroma’s van zwart fruit. Beste wijnen op hout en vermogen te ouderen. Gebotteld onder DOC Trentino.
Wat weet je van Friuli-Venezia Giulia?
Oostelijke hoek van Noord-Italië. Noordelijkste wijngaarden in voetheuvels Alpen. Klimaat is gematigd en continentaal, verkoelend effect van koude lucht uit bergen. Wijngaarden in zuiden geplant op vlakte nabij Adriatische Zee en kennen warm, maritiem klimaat. Groot aantal rassen, volle rijpe witte/rode wijnen. vooral pinot grigio en merlot. Pinot Grigio is rijkste uit Italië. Gemiddelde/volle body en smaken van sappige perzik en tropische vruchten. Merlot meest aangeplant blauw: gemiddelde body, gemiddeld zuur en tannine, smaken van rijp rood fruit met hing van specerijen door het hout. Inheemse witte friulano veel geteeld: gemiddeld/hoog zuur, gemiddelde body en aroma’s van peer, rode appel en kruiden.
Oranje wijnen traditie v gebied, kleine hoeveelheden, hoge kwaliteit.
Meestal DOC Friuli Grave. Doorgaans wit en eenvoudige fruitige stijl. DOC Collio en DOC Colli Orientali, allebei in heuvels, geconcentreerde witte wijnen van hoge kwaliteit, Colli Orientali ook reputatie voor rood.
Wat weet je van Veneto in algemene zin?
Een van de grootste wijnproducerende gebieden van Italië, bakermat van Soave en Valpolicella. Sterkt zich uit van zuidelijke punt van Gardameer in westen tot Venetië in oosten, van voetheuvels Alpen tot platte vlakten in zuiden. Klimaat is warm, gematigde regenval. Hogere ligging brengt verkoeling waardoor wijngaarden in voetheuvels groot verschil in dag/nacht temp terwijl bries v Gardameer verkoelen wijngaarden in het westen. Vlakte heeft te maken met vochtige lucht en mist v rivieren–> meer spuiten tegen ziekten en rot.
Vlakte is bron van druiven voor goedkope, massaal geproduceerde merkwijnen van internationale rassen zoals pinot grigio, merlot, chardonnay en Italiaanse zoals corvina, garganega, trebbiano. Hoge opbrengst, simpel en fruitig. IGT Veneto.
In 2017 nieuwe appellation: DOC Pinot Grigio delle Venezie: omvat Veneto, Friuli-Venezia Giulia en Trentino. wordt gebruikt voor Pinot Grigio. Overgrote deel prosecco uit Veneto, maar mag ook in Friuli-Venezia Giulia gemaakt worden.
Wat weet je van Soave ?
Ten oosten van Verona; 2 duidelijk onderscheiden delen: voetheuvels in noorden, platte vlakte in zuiden dicht bij rivier Adige. Bodems in voetheuvels bestaan uit kalksteen en klei met wat vulkanisch gesteente; zijn van nature koel en samen met invloed van hoogteligging vertraagt rijping–> druiven op volle smaakrijpheid maar hoog zuur. Wijnen kunnen aantal jaar rijpen. Stokken in de vlakte op zandige alluviale bodems die rijping bevorderen waar druiven fruitiger en gemiddeld zuur–> jong drinken. Belangrijkste is gargagena, italiaanse witte druif, maar soms toevoegen andere witte rassen. Wijn heeft gemiddeld tot hoog zuur, gemiddelde body en smaken van peer, rode appel, steenvruchten en soms witte peper. Nieuw eiken niet typisch voor deze wijnen. Beste exemplaren kunnen ouderen waarbij aroma’s van amandelen en honing. Wijn van druiven uit hele gebied DOC Soave, maar wijnen die uit oorspronkelijke gebied komen mogen alleen DOC Soave Classico heten.
Wat weet je van Valpolicella?
Ten noordwesten van Verona: topografie cfr Soave. Voetheuvels in noorden hebben bodems van kalksteen, klei, vulkanisch die rijping vertragen zodat druiven meer zuur hebben. Bodems in vlakke zuiden kiezels en zand: warmer, daardoor fruitigere druiven en minder zuur. belangrijkste druif Corvina, italiaans inheems. Gemiddelde kleur, laag/gemidded tannine, hoog zuur. Voor kleur en tannine blends met lokale rassen. Wijn van druiven uit hele gebied DOC Valpollicella, wijn uit oorspronkelijk deel DOC Valpolicella Classico. Wijnen eenvoudig en fruitig, lichte tannines en smaken van rode kersen. Zelden houtrijping, bedoeld om direct te drinken.
Wat weet je van de passito methode?
wordt veel in Veneto gebruikt om structuur en smaakconcentratie te verbeteren (en bij rood: kleur). Druiven worden vroeg geplukt met hoog zuurgehalte en binnen gedroogd (concentreert suikers en smaak). Vergisting begint niet voor wintermaanden. 2 types:
DOCG Amarone della Valpolicella: droog/iets zoet, volle body, hoog alcohol, gemiddeld tot hoge tannine, intens geconcentreerde smaken van rode bes en specerijen. Wijnen rijpen in grote eiken vaten.
DOCG Recioto della Valpolicella: druiven zo zoet dat vergisting op natuurlijke wijze stilvalt. Zoete wijn, intense smaak van rood fruit, gemiddeld tot hoog alcohol, volle body, gemiddeld-hoog tannine. in Soave idem zoete witte wijn: DOCG Recioto di Soave.
wat weet je van de Ripasso methode?
Druivenschillen van gistende Amarone della Valpolicella.Kort voor vergisting voltooid wordt de amarone vd schillen gehaald. Aan het vat met ongeperste schillen wordt uitvergiste Valpolicella toegevoegd. Suiker die nog op amarone schillen zit wordt vergist door de gist die nog op de schillen zit. Tijdens dit proces geven schillen extra kleur, smaak en tannine af. Wijn wordt gelabeld als DOC Valpolicella Ripasso en hebben gemiddeld-hoog tannine, gemiddeld-volle body, smaken van gestoofde rode kersen en pruimen.
Wat weet je in het algemeen van de Piemonte?
Noordwestelijke hoek van Italië. Bergen in noorden bieden regenschaduw, beschermd tegen noordenwind en neerslag. Klimaat is gematigd en continentaal, lange koude winters en zomers met evt onweer, hagel en mist. Bekend om voetheuvels, variëren in hoogte van 150-600m, verschillende exposities en hoogte voor wijnbouw. Belangrijkste druiven: nebbiolo, barbera, dolcetto (blauw) en cortese, moscato (wit). Veel afgebakende gebieden, beroemdste ten zuiden van Turijn rond kleine stad Alba. DOCG Barolo en DOCG Barbaresco meest prestigieuze appellations, maar nog meer DOC en DOCG in groter gebied.
Wat weet je van Barolo?
Omvat verschillende dorpen met steile hellingen (300-500m) op zuiden. DOCG Barolo moet 100% Nebbiolo zijn: blauwe druif, veel zuur en tannine, weinig kleur. Druiven rijpen langzaam op deze hoogten, geurige aroma’s van zure kersen, kruiden en soms gedroogde bloemen. In beste jaren vol van body, hoog zuur en tannine, potentieel om op fles te rijpen. Gemaakt van druiven uit verschillende dorpen. Gemeentenaam op etiket als druiven uitsluitend daarvandaan (bijv DOCG Barolo Serralunga d’Alba). Beste wijnen komen uit crus die op etiket genoemd mogen worden bijv DOCG Barolo Cannubi. Ook andere druiven zoals dolcetto en barbera. Wijnen worden onder generieke DOC Alba of DOC Langhe gebotteld.
DOCG Barolo min 36 maanden gerijpt (min 18 maanden op hout) en mag worden vrijgegeven vanaf maand januari van 4e jaar na oogst. Van oudsher een aantal jaren op grote eiken vaten om harde tannines te verzachten. Tegenwoordig beter wijngaardbeheer en zachtere extractiemethoden–> zachtere rijpere tannine–> kortere rijpingsmethode. Rijping op eiken in kleine vaten(deels nieuw) of grotere vaten, afh v stijl. Alle Barolo’s ip beter van flesrijping, verzacht tannine verder en voegt complexiteit toe met aroma’s van truffel, teer, leer.
Wat weet je van Barbaresco?
Beroemd om wijnen van nebbiolo. Op zuiden gerichte hellingen lager dan Barolo (200-400m). Lagere ligging en invloed van plaatselijke rivier–> nebbiolo vroeger rijp dan Barolo, fruitiger en minder geparfumeerd. Vergelijkbaar gehalte aan zuren en tannine waardoor flesrijping mogelijk. DOCG Barbaresco: minimaal 26 maanden rijpen, min 9 maanden op hout, pas 3e jaar na oogst vanaf januari op markt. Hoge kwaliteit–> afkomstig van specifieke wijngaard of cru.
Wat weet je van Asti en Alba?
Grotere gebied rond Asti en Alba is bakermat van aantal DOC’s en DOCG’s. De meerderheid van wijnen uit deze appellation genoemd naar druivenras, gevolgd door naam v dichtstbijzijnde stad. Barbera meest aangeplant, wordt gebruikt voor productie van DOC Barbera d’Alba en DOCG Barbera d’Asti (laatste hogere kwaliteit). Laatrijpend ras, gemiddeld tot diepe kleur, laag tot gemiddeld tannine, hoog zuur, aroma’s van rode kersen en pruimen, soms zwarte peper. Doorgaans in 1 vd 2 stijlen: jeugdig en fris zonder hout, of vatgerijpt met extra smaken van specerijen. Dolcetto staat breed aangeplant. Rijpt vroeger dan nebbiolo en barbera, kan daarom op koelste locaties. Veel vd beste wijnen uit DOC Dolcetto d’Alba. Diepe paarse kleur, gemiddeld tot hoog tannine, gemiddeld zuur. Aroma’s van zwarte pruimen, rode kersen en gedroogde kruiden. zowel Barbera als Dolcetto jong als na verschillende jaren rijpen. Asti verder bekend om mousserende moscato
Wat weet je van Gavi?
Wittewijngebied zuidoosten van Piemonte. Wijnstokken groeien in heuvels, hoogteligging en zeewind leiden tot langzame en lange rijping van cortese waardoor bloemige karakter en natuurlijke hoog zuur benadrukt wordt. Gelabeld als DOCG Gavi of DOCG Cortese di Gavi. Als druiven uit dorp Gavi: DOCG Gavi di Gavi. Licht van kleur, lichte body, hoog zuur, aroma’s en smaken van citrusvrucht, groene appel en peer. Anaerobe vinificatie met koele vergisting in rvs is de norm, sommige producenten oude eiken vaten voor vergisting en bâtonnage (doorroeren van de lie) om complexiteit toe te voegen. Meeste wijnen jong drinken, beste producenten kunnen rijpen op fles.
Wat weet je in het algemeen van het klimaat en druiventeelt in Midden-Italië?
Ten zuiden van Podal wijngebieden van midden-Italië. Gedomineerd door Apennijnen, gebergte dat over hele lengte van Italiaans schiereiland loopt. Druiven in heuvels en dalen, hogere ligging heeft matigende invloed op hete klimaat. Kustgebieden aan weerszijden profiteren van verkoelende zeewind
Wat weet je in het algemeen van Toscane?
Sterkt zich uit langs westkust van Midden-Italië. In 3 delen te verdelen: bergachtige Chianti in Noorden, de heuvels & dalen in zuiden, en platte kustvlakte.
SANGIOVESE: meest dominante en prestigieuze druivenras. levert wijn met hoog gehalte aan zuren en tannine. Rijpt laat, dus warm klimaat nodig en voelt zich dan ook thuis in dit deel van Italië. Wijnen hebben aroma’s van rode kersen, pruimen en gedroogde kruiden. Meestal een periode van houtrijping om tannine te verzachten en soms smaken van specerijen toe te voegen. Zowel grote als kleine vaten te gebruiken. Met de leeftijd ontwikkelen wijnen in de fles aroma’s van vlees en wild. Rode wijnen overheersen maar in heel Toscane ook witte wijnen.
Wat weet je van Chianti?
In de voetheuvels van de Apennijnen tussen Pisa, Florence en Siena. Beslaat een groot gebied, onderverdeeld in 7 subzones. Sangiovese overheersende druif maar wijnen vaak blends met kleine hoeveelheden andere druiven (Frans of Italiaans). Producenten van grote hoeveelheden halen hun druiven uit grotere gebied en gebruiken DOCG Chianti op het etiket. DOCG Chianti van hogere kwaliteit worden gemaakt van druiven uit specifieke subzone waarvan naam op etiket kan staan. (is niet DOCG Chianti Classico!). Subzones DOCG Chianti Rufina en DOCG Chianti Colli Senesi in het bijzonder bekend om kwaliteit.
DOCG Chianti Classico: heeft zijn eigen DOCG en is geen subzone van DOCG Chianti. Wijngaarden op grotere hoogten dan DOCG Chianti–> vertraagt rijping van sangiovese en geeft hoger zuurgehalte en meer kruidige aroma’s. Chianti Classico moet 12 maanden gerijpt zijn voor ze op de markt komen.
DOCG Chianti Classico Reserva: moet 24 maanden rijping krijgen, met ten minste 3 maanden flesrijping.
Gran Selezione: is hoogste classificatie binnen Chianti Classico; druiven moeten van 1 domein komen en wijnen 6 maanden langer rijpen dan Riserva.
Geen bepalingen voor houtrijping, is aan producent zelf om te beslissen over houtrijping en hoe lang. In praktijk rijpt overgrote deel in ieder geval deel vd periode voor ze vrijgegeven worden op vat
Wat weet je van Zuid-Toscane?
Wijngaarden van Zuid-Toscane liggen lager dan noorden en hebben warmer klimaat. Koele maritieme wind uit zuidwesten kan temp matigen. DOCG Brunello di Montalcino en DOCG Vino Nobile di Montepulciano bekendste appellations. Intenser en meer body dan Chianti.
Brunello di Montalcino: volledig van sangiovese en pas vanaf maand januari van 5e jaar na oogst vrijgeven. Minimaal 2 jaar op hout.
Vino Nobile di Montepulciano: mag een blend zijn van sangiovese met andere toegestane rassen en moet voor verkoop min 2 jaar rijpen.
Producenten van BdM of VNdM kunnen wijnen declasseren naar DOC als nodig is. (bijv in slecht oogstjaar of jonge stokken). Heten dan DOC Rosso di Montalcino of DOC Rosso di Montepulciano
Wat weet je van het kustgebied van Toscane?
Relatief vlakke kustgebied wordt afgekoeld door wind van zee en niet door hoogte. Blauwe Bordeaux druiven en aantal internationale rassen breed aangeplant. Kust was getuige van eerste ‘Super-Tuscan’:oorspronkelijk van cab sav en voor hoge prijs verkocht, ondanks dat niet in aanmerking kwam voor AOP status. SuperTuscans vormen keerpunt voor internationale imago van Italiaanse wijnen omdat ze reputatie vh land voor uitestekende wijnen herstelden. Veel Toscaanse producenten volgden voorbeeld en maken wijn van hoge kwaliteit van internat rassen, soms gemengd met Italiaanse rassen. Vaak gebotteld als IGT Toscana. Relatief kortgeleden gevormde appellations DOC Bolgheri en DOC Maremma Toscana staan allebei wijnen toe die volledig van niet-Italiaanse rassen zijn gemaakt (cab sav, merlot, syrah)
Wat weet je van Umbrië?
Klimaat lijkt op Toscane maar meer continentaal zonder invloed van Middellandse Zee. Bekend om witte DOC Orvieto: blend van grechetto, trebbiano en enkele lokale druivenrassen. Lichte body, gemiddeld tot hoog zuur, smaken van rijp grapefruit en perziken. Beste exemplaren zijn meestal met grootste aandeel grechetto in de blend. Wijn wordt anaeroob gevinifieerd en ondergaat koele vergisting in rvs tank. Meest prestigieuze wijn is DOCG Sagrantino di Montefalco, gemaakt van sagrantino druif, ras met dikke schil.
Wat weet je van Lazio?
Ligt ten zuiden van Toscane. Bekendste wijn is DOC Frascati. WIjngaarden liggen in heuvels ten zuiden van Rome en worden verkoeld door hoogte waarop ze liggen en ook door aantal meren in de buurt: perfect voor witte druiven. Meestal blends van malvasia en trebbiano, gemaakt in frisse stijl zonder hout. Gemiddelde body met gemiddeld tot hoog zuur en smaken van citrus. Malvasia levert soms bloemige aroma’s van sinaasappelbloesem.
Wat weet je van Marche?
Marche ligt aan de oostkant van Apennijnen en is het bekendst om zijn witte wijnen van verdicchio. De beroemdste is DOC Verdicchio dei Castelli di Jesi. Verdicchio heeft van nature hoog zuurgehalte, smaken van groene appel, citroen en soms tonen van venkel en amandelen. Veel vd wijnen zijn eenvoudig en fruitig, maar beste hebben meer concentratie en kunnen met rijping op fles tonen van honing of amandelen ontwikkelen. Rode wijnen zijn blends van montepulciano en sangiovese, bekendste DOCG Conero.
Wat weet je van Abruzzo?
Onder marche gelegen. Beroemd om druivenras montepulciano, geeft zijn naam aan belangrijkste wijn: DOC Montepulciano d’Abruzzo (geen connectie met Toscane). Montepulciano druif heeft hoog gehalte aan kleur en tannine, gemiddeld zuur en smaken van zwarte pruimen en kersen. Veel wijnen eenvoudig en fruitig en gemaakt zonder houtrijping maar wijn met meeste concentratie vaak korte periode van hout.
Wat weet je van het klimaat en druiventeelt in Zuid-Italië?
De streek ligt ten zuiden van Lazio en omvat de voet vd laars incl schiereiland Puglia (hiel) en Sicilië. Klimaat landinwaarts is heet en droog en wordt dichter bij de kust vochtiger. Veel van de wijngaarden liggen op de hellingen van de Apennijnen; hoogte geeft verlichting in de hitte. Zeewind verkoelt de wijngaarden die op het vlakkere terrein vh schiereiland Puglia liggen.
Landbouw belangrijkste economische activiteit, druiventeelt met name belangrijk in Puglia en Sicilië waar grote hoeveelheden wijn gemaakt worden. Traditioneel als bush vines gesnoeid, dichtbij de grond waarbij bladerdek de druiven tegen zonnebrand beschermd. Oude stokken laten dit nog zien, tegenwoordig cordonsnoei en geleiding langs palen en draden meer gangbaar. Daardoor ook mechanisatie mogelijk in vlakte van Puglia
Wat weet je van Campanië?
Herbergt meer DOCG’s dan enig ander gebied. Dankzij gevariëerd landschap met bergen, dalen en kustvlakten kan hier een hele reeks blauwe en witte druivenrassen geteeld worden. Fiano en Greco produceren de beste witte wijnen van dit gebied; allebei populaire zuidelijke witte rassen die ook in veel andere gebieden geteeld worden. Veel van de beste voorbeelden komen uit de appellations DOCG Fiano di Avellino en DOCG Greco di Trufo.
FIANO: wijnen met gemiddeld zuur, gemiddeld tot volle body en aroma’s van steenvruchten, meloenen en mango. Bedoeld om jong te drinken maar betere wijnen worden op hout gerijpt en kunnen ouderen op de fles, waarbij aroma’s van was en honing.
GRECO:hoger zuurgehalte, slanker van body, smaken van groene appel, steenvruchten en passiefruit. meestal rvs, soms oud eiken doorroeren van de lie om textuur te verbeteren.
AGLIANICO: meest prestigeuze blauwe druif. Diepe kleur, hoog zuur- en tannine gehalte, smaken van zwart fruit. Rijpt op eiken en kan ouderen op de fles waarbij aardse en bosgrondachtige tonen ontstaan. Wordt gebruikt voor aantal wijnen in Campanië en andere gebieden, op zijn best in DOCG Taurasi
Wat weet je van Sicilië?
Enorme hoeveelheden druiven geteeld. Meeste als IGT Terre di Sicilia/Terre Siciliane. Als opbrengsten lager: DOC Sicilia.
NERO D’AVOLA:dominante blauwe druif, overal op eiland aangeplant. Produceert wijn met gemiddelde tot volle body, gemiddeld zuur en tannine, aroma’s van pruimen en zwarte bessen. Vaak gemaakt in fruitige, jong te drinken stijl, wijnen van beste producenten complexer en concentreerder. Lokale witte druivenrassen verkocht als 1 ras of blends, meestal zonder hout, met smaken van citrus- en steenvruchten. Ook internationale rassen zoals chardonnay en syrah (syrah: succesvol)
Enkele kleine appellations. Beste wijnen van DOC Etna van oude stokken met lage opbrengst, groeiend op grote hoogte. Met name mooie rode wijnen. Gemaakt van nerello mascalese en nerello cappuccio. Worden gemengd tot geurige wijn met hoog zuur en hoog tannine, aroma’s van zure rode kersenm cranberry’s en frambozen en soms van gedroogde kruiden. Met flesrijping worden tannines zachter en komen paddestoelachtige aroma’s. Ook wit van hoge kwaliteit: gemiddelde body, hoog zuur, tonen van citrusvruchten met steen en staalachtig karakter. Bij oudering honing en was.
Wat weet je van Basilicata?
Ligt net onder Campanië. Extreem bergachtig, wijngaarden tot op 900 meter, met name op de vlakte die uitgedoofde vulkaan Monte Vulture omringt. Aglianico is belangrijkste druif en DOC Anglianico del Vulture is beste wijn vh gebied
Wat weet je van Puglia?
Enorm langbouwgebied, grote hoeveelheden druiven. Hete klimaat: vooral blauwe druiven: negroamaro en primitivo. BIj hoge opbrengsten eenvoudige fruitige wijnen, gemaakt om jong te drinken, verkocht als IGT Puglia. Bij lagere opbrengsten: negroamaro geeft wijn met volle body van hoge kwaliteit met gemiddeld tannine, hoog alcohol en smaken van gebakken rood en zwart fruit. Veel vd beste wijnen uit DOC Salice Salentino. Primitivo: eveneens wijn van hoge kwaliteit in vergelijkbare kwaliteit. Beste wijnen hebben volle body, gemiddeld tannine en zuur, hoog alcohol en uitgesproken smaken van heel rijpe bessen.
