wprowadzenie Flashcards
Linie żuchwy w cefalo nie pokrywają się - co to może sugerować?
boczne przemieszczenie żuchwy
Czy boczne przemieszczenie żuchwy może być przyczyną problemów SSŻ?
tak
RPE - co to za skrót?
rapid palatal expansion
Czy pacjent po skończonym leczeniu przestaje być pacjentem orto?
nie, pacjent ortodontyczny do końca życia wymaga kontroli - konieczna retencja
Czy ekstrakcje mają wpływ na stabilność leczenia?
nie, nic nie jest stabilne w naszym uzębieniu - czy leczymy się ortodontycznie czy nie i nie ma znaczenia czy leczenie było przeprowadzane z ekstrakcjami czy bez nich
O jakim wymiarze mówi wysokość slotu?
o wymiarze pionowym
O jakim wymiarze mówi głębokość slotu?
o wymiarze poziomym
Jakie parametry cechują slot?
wysokość i głębokość
Jakie wyróżniamy rodzaje aparatów samoligaturujących?
pasywne i aktywne (z aktywną klapką)
Czym jest dyskrepancja?
stłoczenie (różnica obecnego miejsca i potrzebnego miejsca)
Jakie linie wyznaczają trójkąt Tweeda?
linia żuchwy, linia przechodząca przez siekacz dolny i linia frnkfurcka
Do czego prowadzi za szybkie zamykanie luki?
do uzyskania efektu Godona
Z jakimi powikłaniami wiąże się leczenie ekstrakcyjne?
- nadmierne spłaszczenie profilu
- niepowodzenia związane z zamykaniem luk poekstrakcyjnych
- niepowodzenia związane z prostowaniem zębów nachylających się w kierunku luk poekstrakcyjnych
- pogłębianie się zgryzu
Substancja P(SP)
- neuropeptyd
- znajduje się we włóknach nerwowych zaopatrujących miazgę zęba i przyzębia
- jest mediatorem transmisji bólu
- moduluje lub stymuluje aktywność kilku typów komórek
Jak wpływa leczenie ekstrakcyjne na głębokość nagyzu?
pogłębia nagryz
Jak wpływa leczenie ekstrakcyjne na profil
pogłębia profil
Jak wpływa zmiana szerokości międzykłowej dolnej w trakcie leczenia na efekty leczenia?
zwiększenie szerokości międzykłowej dolnej prowadzi do niestabilnych wyników leczenia (tylko kilka szczególnych sytuacji, w których rozbudowa w tym wymiarze jest możliwa)
Jak zmienia się szerokość międzykłowa dolna w ciągu życia?
rośnie do średnio 13 rż, po czym sukcesywnie ulega zmniejszeniu (także w wieku dorosłym)
W jakich przypadkach zwiększenie szerokości międzykłowej dolnej jest stabilne?
- zmiana pierwotnie dojęzykowo ustawionych kłów
- u pacjentów z kl II podgrupą 2
Jaką retencję powinno się stosować po przeprowadzonym leczeniu?
stała g+d + ruchoma góra
Jakie ustawienie zęba pozwala na zmniejszenie recesji?
ustawienie prosto na szczycie wyrostka
Kiedy można przeprowadzić leczenie ektrakcyjne?
pozwoli uzyskać lepszy stan zdrowia przyzębia, stabilny zgryz i dobry profil
RME - co to za skrót?
rapid maxillary expansion
Jak wpływa RME na przyzębie?
gwałtowna ekspansja podniebienia wywiera bardzo duży nacisk na policzkową pow kości co powoduje jej ścieńczenie i rozejście (wg badań u 20% pac po RME występują recesje)
Krzywa Wilsona - przez jakie punkty przebiega?
guzki policzkowe i językowe jednoimiennych zębów bocznych łuku dolnego (głębokość krzywej zależy od torków)
Zalety stosowania aparatów samoligaturujących:
- mniejsze tarcie, niższe i bardziej biologiczne siły = mniej powikłań ze strony przyzębia, mniej resorpcji i mniej bólu
- mniej ekstrakcji (ekstrakcja pod kątem twarzy a nie przestrzeni)
- bardziej higieniczny
- brak konieczności stosowania ekspanderów podniebiennych, ekspansja ortopedyczna
- opcje zmiennego torku
- efekt MEAW w leczeniu kl. III
Jaka jest optymalna siła używana do ruchu zęba?
taka, która aktywuje komórki w kości ale nie zamyka naczyń krwionośnych → jeśli siła będzie zbyt duża i dojdzie do zamknięcia naczyń krwionośnych powstaną ogniska martwicy, które spowolnią lub zatrzymają ruch zęba
W leczeniu wad której klasy wykorzystujemy efekt MEAW?
w leczeniu klasy III
Jakie wyróżniamy strefy w kości w reakcji na przykładane siły ortodontyczne?
strefa nacisku - resorpcja czołowa
strefa ciągnienia - dobudowa kości
Jak zmienia się siła w czasie pomiędzy wizytami w aparatach samoligaturujących i konwencjonalnych?
- samoligatury - cały czas mała siła
- konwencjonalne - większa siła na początku, która szybko wygasa → konieczna ciągła aktywacja (częstsze wizyty)
Translacja zęba - co to za ruch?
osiowe przemieszczenie
Dlaczego intruzja jest ruchem o dużym ryzyku powstania resorpcji?
duża siła przyłożona na małą powierzchnię → optymalnie 10-20 g (siła niemożliwa do uzyskania)
SAP - co to za skrót?
smile arch protection
6 kluczy Andrewsa:
1) angulacja korony
2) tork (inklinacja)
3) I klasa Anglea
4) brak rotacji
5) brak szpar
6) krzywa Spee
Wychylenia i przechylenia a nazewnictwo torku:
wychylenie = tork dodatni
przechylenie = tork ujemny
odnosi się do korony, w odniesieniu do korzenia jest dokładnie na odwrót, ale zawsze mówimy o tym koronowym
W jakiej pozycji naklejamy zamek na zęba w przypadku braku zębowego?
w pozycji odpowiadającej brakującemu zębowi (jeśli chcemy przesunąć ząb na miejsce brakującego)
Jak wpływa założenie zamka bliżej środka oporu zęba?
im bliżej środka oporu (wyżej) tym bardziej kontrolujemy ruch (mniejsze wychylenia) ale trudniej ten ruch uzyskać
Które zamki mają te same wartości - w związku z czym można je dowolnie zamieniać?
14, 24, 15, 25
31, 32, 41, 42
W jakiej pozycji w stosunku do długiej osi zęba kleimy zamki na siódemkach górnych?
- zamek kleimy prosto w przebiegu łuku a nie prostopadle długiej osi zęba = nie zmieniamy angulacji = pod zamkiem guzek bliższy nieco dłuższy od dystalnego
- pozycja tuz poniżej największej wypukłości korony
- angulacji 6tek też nie zmieniamy
Jaki ruch zawsze odbywa się z ruchem wychylania?
częściowa intruzja
(i z ruchem intruzji zawsze jest częściowe wychylanie)
Jaki ruch zawsze odbywa się z ruchem przechylania?
częściowa ekstruzja
(i z ruchem ekstruzji zawsze jest częściowe przechylanie)
Jak wygląda poziom girlandy dziąsłowej w okolicy górnych siekaczy i kłów?
górny siekacz przyśrodkowy i kieł wysokość łuku dziąsła na podobnym poziomie, a wysokość łuku dziąsła siekacza bocznego 1-2 mm niżej (równy poziom może być akceptowalny ale nie może być wyższy, a na trójce może być nieznacznie wyższy niż na jedynce)
Lokalizacja rurki na pierwszym trzonowcu dolnym:
- górna część rurki znajduje się na linii punktów stycznych
- wcięcie na rurce znajduje się na środkowej lub przedniej bruździe
- przy dużych (z trzema guzkami policzkowymi) należy nakleić rurkę nieco bardziej dystalnie względem bruzdy policzkowej (lub skoordynować położenie względem powierzchni językowej)
*dolne 6 i 7 na tej samej wysokości
Lokalizacja zamka na górnym siekaczu przyśrodkowym:
o 1-2 mm wyżej niż na siekaczu bocznym i kle
Lokalizacja zamka na górnym kle:
- dolna powierzchnia zamka nieco powyżej linii łączącej punkty styczne
- nieco mezjalnie = więcej szkliwa widocznego za zamkiem niż przed
przesunięcie zamka w górę lub w dół o 1 mm powoduje zmianę torku nawet o 5st -> to wpływa na zwiększenie lub zmniejszenie długości łuku
Lokalizacja zamka na górnym pierwszym przedtrzonowcu:
- dolna powierzchnia zamka na linii łączącej punkty styczne
- zgodnie z osią zęba
- w wadach II klasy lokalizujemy zamek bardziej mezjalnie - odrotowanie zęba odzyskuje przestrzeń
Lokalizacja zamka na górnym drugim przedtrzonowcu:
- dolna powierzchnia zamka na linii łączącej punkty styczne
- zgodnie z osią zęba
- w wadach II klasy lokalizujemy zamek bardziej mezjalnie - odrotowanie zęba odzyskuje przestrzeń
Lokalizacja zamka na górnym pierwszym trzonowcu:
- nie zmieniamy angulacji (przeciwna do drugiego trzonowca - dzięki temu mamy idealne zaguzkowanie)
- dolna powierzchnia rurki na linii łączącej punkty styczne
- wejście do rurki na wysokości zarysu guzka mezjalnego
- zagłębienie na rurce na mezjalnej policzkowej bruździe
Lokalizacja zamka na dolnym drugim przedtrzonowcu:
- górna część rurki znajduje się na linii punktów stycznych
- zgodnie z osią zęba
Lokalizacja zamka na dolnym pierwszym przedtrzonowcu:
- górna część rurki znajduje się na linii punktów stycznych (1-2 mm bardziej dodziąsłowo niż na 5)
- zgodnie z osią zęba
Lokalizacja zamka na dolnym kle:
- mniej szkliwa nad zamkiem niż na przedtrzonowcu
- nieco mezjalnie = więcej szkliwa widocznego za zamkiem niż przed
Lokalizacja zamka na dolnych siekaczach:
- górna powierzchnia zamka poniżej linii łączącej punkty styczne
- zgodnie z osią zęba
Lokalizacja rurki na pierwszym trzonowcu dolnym:
- górna część rurki znajduje się na linii punktów stycznych
- wejście do rurki znajduje się na mezjalnej bruździe policzkowej
- na tej samej wysokości co 7 dolne
Co determinuje sposób klejenia górnego łuku?
linia uśmiechu (kleimy, żeby pacjent ładnie wyglądał)
SAP nie zmieniamy widoczności siekaczy górnych
SAP+ zwiększmy ekspozycję siekaczy górnych
SAP++ jeszcze bardziej zwiększamy ekspozycję siekaczy górnych
Co determinuje sposób klejenia dolnego łuku?
wymiar pionowy nagryzu
do zgryzu normalnego (krzywa Spee nie jest ani pogłębiona ani odwrócona)
do zgryzu głębokiego (tyłozgryz z pogłębioną krzywą Spee)
do zgryzu otwartego
Kiedy należy wykonać korektę długości zębów - przed leczeniem czy po?
przed klejeniem aparatu
Z jakiego innego wskazania niż zwiększenie ekspozycji siekaczy kleimy zamki w SAP+ lub ++?
kiedy pacjent ma wychylone siekacze górne i nie chcemy wychylać ich bardziej
Co oznacza skrót SAP?
smile arch protection
W jaki sposób wypłynie na ruch zęba nieprawidłowe przyklejenie zamka w wymiarze poziomym (mezjalnie/dystalnie)?
zrotuje ząb
W jaki sposób wypłynie na ruch zęba nieprawidłowe przyklejenie zamka w osi zęba (skośnie)?
zmieni angulację
W jaki sposób wypłynie na ruch zęba nieprawidłowe przyklejenie zamka w wymiarze pionowym (dodziąsłowo/ do pow żującej)?
zmieni tork
Czy można kleić zamki na zęby niecałkowicie wyrznięte?
nie, dopiero jak się całkowicie wyrzną
Jakie znaczenie dla klejenia aparatu ma stan zapalny dziąseł?
stan zapalny wiąże się z obrzękiem, który zakłamuje realną długość kliniczną zęba
Zęby nadmiernie wychylone wydają się optycznie dłuższe czy krótsze?
krótsze
Zęby nadmiernie przechylone wydają się optycznie dłuższe czy krótsze?
dłuższe
Analiza uśmiechu pacjenta - widoczność siekaczy górnych:
- warga górna znajduje się na poziomie lub w pobliżu brzegu dziąsłowego
- niewielki widoczny rąbek dziąsła jest dopuszczalny jako cecha estetyczna i młodzieńcza
- najbardziej atrakcyjny wygląd przy widoczności 100% siekaczy (minimum 75%)
Średnia długość siekacza przyśrodkowego górnego:
10-11mm
Średnia długość siekacza bocznego górnego:
8,2 mm (zwykle 1 mm krótszy od brzegu siecznego i 1 mm krótszy przy girlandzie dziąsłowej w stosunku do przyśrodkowego)
Jaka jest średnia odległość CEJ góra - CEJ dół?
19+/-1 mm
Jaka jest średnia proporcja szerokości do długości siekacza przyśrodkowego górnego?
80%
Jaka jest średnia proporcja szerokości do długości siekacza bocznego górnego?
69%
Jaka jest średnia proporcja szerokości do długości kła górnego?
72%
Ile średnio powinien wynosić overbite?
1mm
Co trzeba zrobić przed przyklejeniem płytki nakładowej?
czy pasuje na zęby i czy pozwoli na ruchy (jeśli nie to należy ją skorygować)
Jakie kleszcze najlepiej przydadzą się do włożenia drutu w siódemki?
winegarty
Czym zamykamy klapki aparatu?
winegartami lub palcami
W jaki sposób można zabezpieczyć łuk przed przesuwaniem przy stłoczeniach?
robiąc stopery z flow (za i przed zamkiem)
W jakim przypadku można od razu włączyć dolne siódemki do łuku?
przy skróconym łuku
Dlaczego przy dużych stłoczeniach nie włączamy zęba poza łukiem do łuku?
bo będzie ciągnął zęby sąsiednie do siebie
można ligaturą przywiązać go do łuku żeby stabilizować jego pozycję + sprężynka zaktywowana o pół zamka do uzyskania miejsca w łuku
Do czego może prowadzić nadmiernie zaktywowana sprężynka?
do wychylenia zębów (lub pacjent nie nosi wyciągów)
BROAD / STANDARD:
- kiedy tylko możemy stosujemy BROAD
- klasa III - góra BROAD, dół STANDARD
- cienki biotyp - STANDARD, a potem jeśli możliwe i konieczne BROAD
Jakie łuki (STANDARD/BROAD) zalecane są w leczeniu III klasy?
góra BROAD
dół STANDARD
BROAD+ / BROAD ++
kiedy chcemy poszerzyć łuk
łuki stalowe SS - właściwości:
- duża sztywność, mała elastyczność
- łatwość kształtowania, duża plastyczność
- odporność na ostre zgięcia
- niewielkie tarcie w relacji łuk-zamek
- są źródłem dużej, krótko działającej siły
- tylko na etapie finishingu, tylko u ekstrakcyjnych
Zastosowanie łuków stalowych:
- przesuwanie zębów wzdłuż łuku
- korekta krzywej Spee (poprzez wprowadzenie sweepu)
- kontrola torku
- korekty ustawień zębów w końcowej fazie leczenia (łuk ostateczny)
- tylko na etapie finishingu, tylko u ekstrakcyjnych
Łuki plecione twist-flex - z jakiego materiału są wykonane?
stalowe lub NiTi
Łuki plecione twist-flex - zastosowanie:
okrągłe - niwelizacja
krawężne - finishing
rzadko stosowane, używamy gdy jeden łuk ma zostać a drugi do niego dociągamy
Łuki NiTi - właściwości
- pamięć kształtu
- duża sprężystość (mały moduł elastyczności)
- wysoka odporność na trwałą deformację
- źródło małych, długo działających sił
- do niedawna nie można było trwale kształtować (dostępne specjalne kleszcze do doginania)
- termoaktywne = aktywują się pod wpływem ciepła śluzówki, chłodna woda zmniejsza jego działanie (jak nie wskakuje do zamka można go schłodzić chlorkiem)
Łuki NiTi - zastosowanie:
na każdym etapie leczenia
nie nadają się do zamykania luk poekstrakcyjnych
Łuki beta-tytanowe BTMA - właściwości:
- niska sztywność
- wysoka sprężystość
- znaczna podatność na kształtowanie
- generowanie średnich, przewidywalnych sił
- biokompatybilnosć (nie zawiera niklu)
BTMA - zastowowanie:
- ostateczne odrotowanie i osiowe ustawienie zębów
- wczesna kontrola torku
- przesunięcia zębów
- kontrola i wyrównanie krzywej Spee
- wyrównanie i ustawienie zębów w fazie końcowej
- nadanie i utrzymanie ostatecznego kształtu łuku (łuk ostateczny)
- jako łuki retrakcyjne, intruzyjne (np. utiliti) oraz łuki złożone
- do formowania łuków fragmentarycznych i pętli
Gummetal - właściwości:
- stop tytanowo-niobowy powstały na bazie stopu BTMA
- pierwszy stop na świecie z niskim modułem Younga i jednocześnie dużą wytrzymałością
- łatwo formowalny
- niska sztywność
- niskie tarcie powierzchniowe
- duża sprężystość
Gummental - zastosowanie:
0,36 i 0,32 do poszerzania łuków
Flipping - co to?
odwrócenie zamów 2-2
Flocking - co to?
odwrócenie zamków 3-3
Jaki tork stosujemy w wadach III klasy?
wysoki tok na dolnych i niski na górnych (gdy przechylone dolne ciągniemy do tyłu)
Jaki tork stosujemy gdy chcemy zagospodarować overjet?
wysoki tok na dolnych i niski na górnych
Jaki tork stosujemy w przypadkach ekstrakcyjnych lub wymagających zamykania luk?
- maksymalnie wysoki tork górnych siekaczy, kły w normalnej pozycji
- maksymalnie wysoko tork dolnych siekaczy
Jaki tork ma wbudowany w zamek górny siekacz przyśrodkowy?
+12
Jaki tork ma wbudowany w zamek górny siekacz boczny?
+6
Jaki tork ma wbudowany w zamek górny kieł?
+9
Jaki tork ma wbudowany w zamek dolny siekacz przyśrodkowy?
-6
Jaki tork ma wbudowany w zamek dolny siekacz boczny?
-6
Jaki tork ma wbudowany w zamek dolny kieł?
+9
O czym należy pamiętać gdy stosujemy flipping lub flocking?
KONTROLA KORZENIA!
przeklejamy na prawidłowe ustawienie zamka, gdy uzyskamy optymalne przechylenie
uwaga! gdy pacjent ze szparowatością
Wytyczne dot standardowego klejenia zamów:
- brak wychylonych siekaczy górnych i dolnych
- brak stłoczenia w górnym łuku
- możliwość użycia mechaniki II klasy
Wytyczne dot flippingu:
- średnie wychylenie siekaczy górnych
- stłoczenie w górnym łuku
- wady klasy III (zapobiega wychyleniu)
TAD - co to?
mikroimplanty
Wytyczne dot flockingu:
- wychylenie
- masywne stłoczenie w łuku górnym
- wady klasy III
Flocked (góra) i fliped (dół) - kiedy?
- wychylenie siekaczy górnych
- stłoczenia
- bardzo nasilone wady kl III
- wady wymagające zastosowania mikroimplantów
Jaką widoczność siekaczy dolnych zazwyczaj prezentują pacjenci III klasy?
zwiększona ekspozycja siekaczy dolnych
Kiedy przekręcamy siekacze górne (flipping)?
- protruzja dwuszczękowa nieekstrakcyjna
- stłoczenia (leczenie bez ekstrakcji)
- mało wychylone siekacze w II klasie
- niechirurgiczna III klasa
Kiedy przekręcamy górne kły (flocking)?
- przy wychyleniu
- masywne stłoczenia zębów przednich
- przy poszerzaniu na wysokości kłów
Kiedy przechylamy dolne siekacze (flipping)?
- klasa III niechirurgiczna
- przechylone siekacze
- ekstrakcje
- planowana retrakcja siekaczy
TB 16,26
niewystarczająca widoczność górnych przednich zz
TB zgryz otwarty
pierwszy i drugi lub tylko drugi trzonowiec górny
TB zgryz głęboki
niepodłączony drugi trzonowiec dolny
Wysokość TB
1-2 mm
TB 36,46
większość przypadków
Dysartykulacja w odcinku przednim:
- jeśli widoczność górnych zz jest dobra
- w zgryzach głębokich i krzyżowych (przy przesuniętej linii środka działają jak deprogramacja)
- na górnych kłach lub siekaczach przyśrodkowych (przy długotrwałych podniesieniach na 3 czasem się intrudują)
- pomaga intrudować dolne przednie zęby
Kiedy nie wolno zakładać TB w odcinku przednim?
przy retruzji siekaczy
Kiedy TB na przedtrzonowacach
leczenie wad klasy II
Kiedy TB na siekaczach dolnych
- klasa III
- zgryz krzyżowy przedni
NIE WOLNO PRZY PRZECHYLONYCH ZZ (problem z przyzębiem)
SAP + / ++ gdzie TB
górne 6 lub 7
SAP gdzie TB
6 dolne
II klasa, pogłębiona krzywa Spee gdzie TB
3,4 górne lub płytka nagryzowa lub dolne 7 niepodłączone do łuku
Plusy dysartykulacji:
- większa wydajność z noszonych wyciągów
- zabezpiecza zgryz przed utrwaleniem wady zgryzu
- mobilizuje do powstania linii uśmiehcu przednich górnych zębów
- większa kontrola pożądanych/niepożądanych ruchów zębów
- ułatwia pożądaną rotację płaszczyzny zgryzu
O ile bezpiecznie aktywować sprężynkę?
aktywacja o połowę zamka
Jakie parametry wyciągów przy łukach NiTi
2,5-3,5 oz (3/16, 1/4, 5/16)
Jakie parametry wyciągów przy łukach BeTi & SS
3,5-4,5 oz (3/16, 1/4, 5/16)
ISLE - co to?
Immediate Light Short Elastic = wyciągi
wyciągi light - ile oz?
2,5 oz
wyciągi medium - ile oz?
3,5 oz
wyciągi light - ile oz?
4,5 oz
Od którego momentu leczenia włączamy wyciągi?
od samego początku
ILSE - zalety:
- małe siły = komfort pacjentów
- minimalizuje niechciane ruchy zębów
- maksymalizuje pożądane ruchy zębów
- kontrolują płaszczyznę zgryzu
- wysokoefektywne przy cienkich łukach
Zalecenia dot wyciągów dla pacjenta:
- nosić 25/24 = ściągać tylko do jedzenia
- po każdym głównym posiłku nowe gumeczki
(pacjent nie powinien czuć nacisku)
Przy jakim łuku można zwiększyć siłę wyciągów?
tylko 2,5 oz aż do 18/18
Wyciągi II klasy (SCL2) - gdzie zaczepiamy?
dolna 6 do górnej 4 (ewentualnie do górnej 3)
NIGDY do dolnej 7
Wyciągi III klasy (SCL3) - gdzie zaczepiamy?
górna 5 do dolnej 3
Wyciągi TTB:
= przez zgryz
- najczęściej pierwsze 2-3 wizyty, później przechodzimy do wyciągów od strony wargowej
- przyspiesza poszerzanie obu łuków
- najczęściej stosowane z flippingiem na górze
Po jakim czasie od reendo z powodu obecności zmiany okw można zaczynać orto?
po 3 mscach pod warunkiem oznak gojenia
Wyciągi III klasy - zalecenia:
- wyrównanie krzywej Spee
- rozładowanie stłoczeń
- poprawa klas
