Worksphops

Question 1

Sabinus

Answer 1

Heeft rond 40 na Chr. een stelselmatige beschrijving van het Romeinse recht gegeven, het ius civile.

Question 2

Ulpianus

Answer 2

Schreef boeken met commentaar over het werk van Sabinus. Dit commentaar is overgenomen in de Digesten

Question 3

koopovereenkomst volgens Ulpianus

Answer 3

Behandelt in dit stukje tekst dwaling, zonder andere wilsgebreken te noemen.

Question 4

Hoe ziet dwaling eruit in het Romeinse recht

Answer 4

Dwaling heeft een zelfstandig karakter, wat ook nu nog te zien is (boek 6, andere wilsgebreken in boek 3)

Dwaling werd in het Romeinse recht dan ook eigenlijk alleen behandeld bij de koopovereenkomst omdat het daar ging om consensus

Question 5

Verschil tussen consensus in het Romeinse recht en Nederlandse recht

Answer 5

Bij het romeinse recht was dwaling alleen van toepassing bij koopovereenkomsten omdat alleen daar consensus was.

In ons recht gaan alle overeenkomsten op basis van consensus, en is dwaling dus op alle overeenkomsten van toepassing. Niet alleen op koopovereenkomsten

Question 6

Wanneer is er volgens Ulpianus geen sprake van dwaling?

Answer 6

Zolang er op hoofdlijnen consensus aangenomen kan worden

Question 7

Waar richt de consensus zich op?

Answer 7

De consensus richt zich zogezegd niet op alle details van de overeenkomst, maar alleen op de ‘corpus’ (kern). Men moet dus consensus over de corpus hebben

Question 8

Wat was de Corpus in het Romeinse recht dan?

Answer 8

Romeinse juristen waren het al niet eens wat precies tot de corpus behoorde en wat niet. Duidelijk is in ieder geval dat als men aan verschillende voorwerpen denkt, er geen geldige koopovereenkomst tot stand komt

Lastiger is het als men wel aan hetzelfde voorwerp denkt, maar een verschillende voorstelling heeft van een eigenschap van het voorwerp

Question 9

Marcellus zijn visie over de Corpus

Answer 9

De Romeinse jurist Marcellus vond dat als men toch consensus had over het voorwerp, de koop geldig was. Dus als men een gouden beeldje aan iemand verkoopt, maar het in de praktijk een bronzen beeldje is, maakt dat niet uit, want er was consensus dat het een gouden beeldje was

Question 10

Ulpianus over de Corpus

Answer 10

Ulpianus vond echter dat in zo’n geval iets anders verkocht dan gekocht was, aliud pro alio noemt men dat. Let wel, het moet echt om het ‘materiaal’ gaan (substantia), een verguld (met goud bedekt) beeldje is dus wel goed volgens Ulpianus.

Question 11

Huidige situatie Substania

Answer 11

Tegenwoordig is substantia vertaald naar elke ‘wezenlijke eigenschap’ van het goed

Question 12

Het huidige criterium Dwaling

Answer 12

Het huidige criterium is: als hij wist dat deze eigenschap anders was, dan had hij het goed niet gekocht.

De Hoge Raad heeft ook benadrukt dat wordt gelet op de bedoeling van de partijen.
Heeft de verkoper schuld aan de verkeerde voorstelling door de koper? Had hij deze verkeerde voorstelling weg moeten nemen? Maar ook: had de koper geen inlichtingen moeten treffen?

Question 13

Is de Romeinse basis nog steeds te herkennen in het criterium dat ‘de overeenkomst bij een juiste voorstelling van zaken niet zou zijn gesloten’?

Answer 13

Ja, als dit het geval is, is er sprake van een dwalingsactie. Of dit ook echt dwaling oplevert, ligt dus ook aan het gedrag van de wederpartij (verkoper) (art. 6:228 lid 1 BW).

Question 14

Wederzijdse dwaling

Answer 14

Wederzijdse dwaling is het geval als beide partijen dezelfde verkeerde voorstelling van zaken hadden (art. 6:228 lid 1 BW). In dat geval is de koopovereenkomst ook vernietigbaar, tenzij de verkoper ervan uit mocht gaan dat de koper de koop ook zou doen als hij wel een juiste voorstelling van zaken had gehad.

Question 15

Wanneer was dwaling nietig volgens de Romeinen?

Answer 15

De Romeinen vonden dat de overeenkomst in geval van dwaling nietig moest zijn, omdat het corpus ontbrak. De Fransen namen dit later over in de Code civil, net als in ons oude Burgerlijk Wetboek

Question 16

Wat was het probleem bij nietigheid van de dwaling?

Answer 16

Probleem was dat nietigheid door iedere derde mag worden ingeroepen, dus ook iemand buiten de overeenkomst was betrokken

Question 17

Is dwaling nu nietig of vernietigbaar?

Answer 17

Om de reden dat anders nietigheid door een derde in het leven kan worden geroepen is via de rechtspraktijk geswitcht naar vernietigbaar

Question 18

Von Savigny over nietigheid dwaling

Answer 18

Von Savigny deed er nog een schepje bovenop, door te stellen dat bij dwaling de wil ontbreekt, en er dus nooit een rechtsgeldige overeenkomst is geweest, oftewel nietig.

Question 19

Hoe hebben we dwaling van nietig naar vernietigbaar gemaakt?

Answer 19

Later hebben ze dit weer terug weten te draaien via invoering van de term ‘wilsgebrek’. Er is dan dus wel een wil, maar deze is gebrekkig tot stand gekomen. Dit mag je volgens de rechtsleer dan weer wel onder vernietigbaar brengen, omdat de overeenkomst destijds wel gewoon goed was, en pas later verkeerd blijkt te zijn

Question 20

aliud pro alio

Answer 20

Iets anders is gekocht dan verkocht (ulanus)

Question 21

ius civile

Answer 21

Het werk van Sabinus

Question 22

Digesten

Answer 22

Het werk van Ulpianus als reactie op de Ius civile