woordenlijst Flashcards
Beïnvloeden
Men spreekt van beïnvloeden wanneer een persoon iemands gedrag of gedachten overneemt.
Als mensen met elkaar omgaan, reageren ze op elkaar en beïnvloeden ze elkaar. Deze wisselwerking tussen personen in een groep noemen we interactie. Interactie is communicatie.
In een groep is het belangrijk dat ideeën, gevoelens en verwachtingen zo ondubbelzinnig mogelijk geformuleerd worden.
Besluitvorming
Dit is een manier om tot een beslissing te komen.
In een wielstructuur worden de leden sterk gemotiveerd om zelf initiatieven te nemen. Iedereen neemt deel aan de besluitvorming. Belangrijke beslissingen worden in overleg genomen.
Cohesie
De sterkte van een onderlinge samenhang.
Communicatie
Het bewust of onbewust uitwisselen van gedachten, meningen en gevoelens.
Wielstructuur
De communicatie gaat niet via 1 centrale figuur.
VOORDELEN:
- De leden worden sterk gemotiveerd om zelf initiatieven te nemen.
- Sterkte verbondenheid tussen de groepsleden. Men zal niet zo snel de groep verlaten.
- Iedereen neemt deel aan de besluitvorming, de beslissingen zijn dan ook belangrijk, overdacht, redelijk en haalbaar.
- Al het werk van de groepsleden moet niet gecontroleerd worden, omdat het door het samenwerken van het werk zelf controleert.
- Veranderen van taken zal soepel vanzelfsprekend gebeuren.
NADELEN:
- Een laag werktempo.
- Groepsleden moeten al ervaring hebben om te werken in een groep.
- Alle leden moeten zich maximaal inzetten, om de beoogde resultaten na te streven.
- Nieuwe leden inwerken kost tijd, ze moeten zowel de taken als de manier van werken leren kennen.
Sterstructuur
De communicatie verloopt via 1 persoon.
VOORDELEN:
- Iedereen is snel op de hoogte van elke taak en afspraken.
- Er gaat geen tijd verloren aan lange discussies.
- Snelle besluitvorming.
- Snelle start voor beginnende groepen.
- Eenvoudig om nieuwe leden wegwijs te maken.
NADELEN:
- De leden worden niet gemotiveerd om op hun eigen manier een taak af te werken, weinig creativiteit, weinig initiatief of overleg.
- Leden verliezen sneller hun interesse in de resultaten van de groep als geheel.
- De centrale figuur krijgt alles op zijn kop en kan overbelast raken met het vele werk. De groep raakt dan als geheel vast te zitten.
- Het is vaak moeilijk om veranderingen aan te brengen in taken of structuren van de groep.
- Als het werk dat verricht is, moet gecontroleerd worden.
Conflicten
Situatie waarin 2 of meer partijen die onderling afhankelijk zijn belangen menen te hebben die elkaar hinderen, storen of blokkeren. Dit kunnen personen of groepen zijn.
Behoefteconflicten
Wanneer personen uiteenlopende wensen, verwachtingen en behoeften hebben en op basis hiervan uiteenlopende doelstelling nastreven die soms moeilijk met elkaar te verzoenen zijn.
Voornamelijk uiteenlopende behoeften.
Instrumentele conflicten
Als de groepsleden het eens zijn over de gemeenschappelijk te bereiken doelstellingen. Dan nog kunnen mensen er verschillende meningen op na houden over de beste manier om dit te doen.
Machtsconflicten
Ongelijke verdeling van macht in inspraak.
Schaarste conflicten
Gevolg van het feit dat bepaalde elementen slechts in beperkte mate in voorhanden zijn.
Sociaal- emotionele conflicten
Omdat er iets schort in de manier waarop de groepsleden met elkaar omgaan.
Conflicten hanteren
Dit hangt af van de mate van gerichtheid van de doelen, en de mate van gerichtheid op de relatie.
Compromis
Beide partijen doen ‘water bij de wijn’. Het is effect is dat niet conflict niet wordt opgelost en dat beide partijen zich tekort gedaan voelen.
Confronteren
Beide partijen zoeken naar oplossingen die én de relatie in stand houdt én zo volledig mogelijk tegemoet komt aan de belangen van elke partij. Er wordt gezocht naar een win-win situatie. Het effect van deze conflicthanteringsstijl is dat oplossing duurzaam zijn en dat de betrokkenheid groot is.
Forceren
Je vindt het belangrijk om je doel te bereiken en gebruikt allerlei machtsmiddelen om je doel te bereiken. Het effect van deze stijl is dat het conflict niet opgelost wordt en dat de verliezen zich al dan niet openlijk verzet.
Gladstrijken
Je vind de relatie uiterst belangrijk. Je lacht het probleem weg of biedt je verontschuldigen aan. Gladstrijken heeft als effect dat er geen reële feedback op elkaars functioneren gegeven wordt.
Vermijden
Je stelt je noch doelgericht, noch relatiegericht op. Je omzeilt een geladen onderwerp. Deze stijl kan een tijdelijke oplossing zijn totdat partijen bereid zijn het conflict op te lossen of tot de emoties bedaard zijn.
Hulp inroepen van een derde partij
Soms is het nodig om een buitenstaander te betrekken om een conflict op te lossen. Deze persoon kan op verschillende manieren tussen komen.
- Als autoriteit die een oplossing oplegt.
- Als scheidsrechter die de partijen hoort en op basis daarvan een beslissing neemt.
- Als bemiddelaar die de partijen onder druk zet om tot een oplossing te komen.
- Als procesbegeleider die de partijen helpt om conflicteren te hanteren.
- Als belangbehartiger die ervoor zorgt dat ook minder mondige partijen in een conflict aan bod komen.
Fasen in de groepsontwikkeling
Er zijn 5 ontwikkelingsfasen in de groepsontwikkeling:
- beginfase
- confrontatiefase
- evenwichtsfase
- prestatiefase
- eindfase
Beginfase
In de eerste fase van een nieuwe groep of als bestaande groep nieuwe leden krijgt speelt onzekerheid en onveiligheid een grote rol. Vaak zal men trachten zekerheid te verwerven bij de begeleider van een groep.
Tevens kunnen gevoelens van onzekerheid van verminderd door enige structuur te bieden en door ruim aandacht te besteden aan kennismaking waardoor de leden aan elkaar leren kennen en vertrouwen.
Confrontatiefase
In deze fase van de groepsontwikkeling worden er een aantal structuren in de groep duidelijk. Tegelijkertijd kan men constateren dat deze structuren een ernstige bedreiging kunnen vormen voor de voortgang van de groep in zijn totaliteit.
De groepsleider dient er in deze fase vooral voor te zorgen dat de onderlinge samenhang bewaard blijft en moet alert zijn op de bedreigingen van deze samenhang.
De leider dient eveneens respect af te dringen voor de regels en doelstellingen.
Evenwichtsfase
In deze fase bepalen vooral de positieve elementen de sfeer in de groep en er is een grote bereidheid ontstaan om met elkaar samen te werken.
De begeleider moet vooral de bereidheid hebben om conflicten op te lossen te stimuleren.
Prestatiefase
Alle ervaringen uit de voorgaande fase op een positieve manier worden ingezet om de groepsdoelen te bereiken.
Slechts weinig groepen bereiken deze fase en/of vertoeven hier lang in.
Evaluatiefase
Deze fase is onderverdeeld in 2 onderliggende fasen:
- PROCESEVALUATIE:
Hier wordt nagegaan hoe de taak- en relatieaspecten geëvauleerd zijn en wat de bijdrage van elk groepslid hierin is geweest.
- PRODUCTEVALUATIE:
Hier wordt nagegaan in hoeverre de doelstellingen gerealiseerd werden.
Uitgangspunten bij het geven van feedback
- Als je feedback geeft, heb je de intentie om de ander te willen helpen, beter te leren kennen of beter op elkaar af te stemmen.
- Je hebt het recht om feedback naast je neer te leggen.
- Feedback kan alleen maar plaats vinden in een sfeer van vertrouwen en veiligheid.
- Hou er rekening mee dat feedback meer over jezelf zegt dan over de ander. Wees je steeds bewust dat feedback altijd gegeven wordt op basis van jouw waarneming, je eigen referentiekader, de context.
Regels voor het geven van feedback
- Kies een goed moment, let op de uitgangspunten.
- Concreet: beschrijf kort het gedrag dat je waarneemt.
- Spreek iemand aan op wat hij doet. Niet op wat hij is.
- Gebruik ik-boodschappen.
- Benoem ook zeker het positief gedrag.
- Blijf hier en nu. Beperk je tot 1 onderwerp.
- Vraag het niet het onmogelijke.
- Geef ruimte om te reageren.
Feedback ontvangen
- Neem de feedback serieus.
- Luister actief, ontken niet meteen, voel je niet aangevallen of beledigd, ge niet meteen in de verdediging. Ga niet verder zolang je niet precies begrepen hebt wat de ander bedoelt.
- Reageer rustig en eerlijk.
- Ga na wat je met deze feedback kan doen.
Formele groepen
Groep met vaste regels.
Informele groepen
Groep zonder duidelijke regels.
