wirusologia-baza2 Flashcards
Jakie cechy diagnostyczne pozwalają odróżnić wirusy od bakterii:
cechy wirusów:
- bezwzględne pasożytnictwo - namnażanie tylko wewn. gospodarza
- małe rozmiary (20-300nm)
- 1 rodzaj kwasu nukleinowego w genomie (DNA (zazwyczaj 2n) lub RNA (zazwyczaj 1n))
- antybiotyki nie działają (brak metabolizmu)
- obecność białka wiążącego receptor (kapsyd/osłonka)
- brak struktur typowo kom. np. rybosomów
cechy zmienności wirusa grypy:
- dryf genetyczny (przesuniecie Ag) - MUTACJE PUNKTOWE - powszechne i częste
- skok Ag - WYMIANA SEGMENTÓW GENOMU - pandemie
- rekombinacje genetyczne np. włączanie niewirusowego RNA do genomu wirusa
Diagnostyka CMV
● Izolacja wirusa: -materiał kliniczny: mocz, popłuczyny z gardła, krew, wydzielina szyjki macicy; - zakażenia hodowli komórkowych pochodzenia ludzkiego, efekt cytopatyczny po 2-3 tygodniach;
● Wykrywanie antygenu pp65: IF;
● Wykazanie wirusowego DNA: PCR;
● Badanie serologiczne: ELISA, OWD;
● Wykazanie wielojądrzastych komórek olbrzymich z wtrętami w: ślinie, komórkach osadu moczu, pośmiertnie w komórkach rożnych narządów;
Opisz wirus grypy
- rodzina: Ortomyksowirusy
- kuliste/owalne, jednoniciowe RNA
- 80-120nm
- osłonka z wypustkami HA i NA
- białka zewnętrzne M i NP
- 8 podtypów antygenowych HA i 10 NA
Markery w diagnostyce HBV
okres intubacji - HBsAg
ostra choroba - HBsAg, anty HBc IgM
wczesna rekonwalescencja: anty HBc IgM
późna rekonwalescencja: anty-HBs, anty HBc IgG
w przewlekłym WZW typu B: HBsAg(+)>6mies.
Co to szczepionka atenuowana i w jakich chorobach bakteryjnych jest stosowana?
Szczepionka atenuowana –szczepionka stworzona z sztucznie wychodowanych patogenów o małej wirulencji z zachowaną pełno immunogennością; patogeny są żywe, ale niezdolne do wywołania choroby, natomiast przeciwciała na nie powstają
Przykład: BCG – atenuowany szczep Mycobacterium bovis stosowany jako szczepionka w zapobieganiu gruźlicy.
odra, świnka, różyczka, ospa wietrzna, żółta goroączka
Co to efekt cytopatyczny?
replikacja wirusa --> zahamowanie transkrypcji RNA i syntezy białek gospodarza -->toksyczny wpływ białek wirusa -->zmiany morfologiczne i degeneracyjne komórki Total destruction Subtotal destruction Focal degeneration Swelling and clumping Foamy degeneration Syncytium Inclusion bodies
Metody diagnostyki Rotavirusa.
- metoda referencyjna - wykazywanie wirionów w kale (ME)
- wykrywanie Ag w kale
- metoda immunoenzymatyczna
- aglutynacja lateksu opłaszczonego przeciwciałami
- testy immunochromatograficzne
- elektroforeza RNA w żelu poliakrylamidowym
- techniki molekularne: detekcja i typowanie G i P
Budowa HIV A
- retrowirus
- budowa kulista
- 2 jednakowe, pojedyncze (niekomplementarne) nici RNA
- białkowo-lipidowa osłonka z glikoproteinami: gp41 i gp120
- enzymy: odwrotna transkryptaza, integraza i proteaza
- 2 typy: HIV-1 i HIV-2
Jakimi drogami dostają się wirusy do OUN + przykłady
- Drogą gałązek nerw. - wzdłuż nn. obwodowych - wirus wścieklizny, Herpes B czy polio
- Drogą nerwu ocznego – wirus HHV,
- Drogą krwionośną – po wiremii lub w komórkach krwi – pikornawirusy (w makrofagach), LCM (Lymphocytic choriomeningitis), wirus świnki, CMV (limfocyty)
Opisz białka powierzchniowe wirusa grypy
1) HA – hemaglutynina – aglutynuje erytrocyty
- kieruje adsorbcję wirusa do receptora komórki
- warunkuje integrację z receptorem, penetrację i odpłaszczenie
- czynnik wirulencji
2) NA – neuraminidaza – hamuje nieswoiste inhibitory w otoczeniu wirusa
- upłynnia śluz degradując kwas sialowy
- Udział w uwalnianiu wirusów potomnych
Powikłania po różyczce w czasie ciąży
- niska masa urodzeniowa
- zaburzenia rozwojowe: wady serca i naczyń, wady narządów wzroku (małoocze, zaćma), mikrocefalia, głuchota, opóźnienie rozwoju psychicznego
- hepatosplenomegalia
- zapalenie wątroby, opon i mózgu
- później: cukrzyca, problemy z tarczycą, postępujące zapalenie mózgu
profilaktyka: szczepionka atenuowana MMR
Diagnostyka wirusa grypy
● materiał kliniczny (pobrany do 48h od objawów) : wymazy z gardła, nosa; wydzielina dróg oddechowych
● Izolacja wirusa : na zarodku kurzym/ hodowla komórkowa
● ELISA/ IF do wykrywania wirusa bezpośrednio w materiale klinicznym lub po namnożeniu (Ag)
● Wykazanie poziomu przeciwciał w OZHA
● RT-PCR różnicowanie wirusów A i B, identyfikacje typów HA 1,2,3 (badanie referencyjne potwierdzające zakażenie); jest najdokładniejsze, wynik 1-6h
Budowa wirusów DNA
Wirion - pojedyncza aktywna jednostka wirusa
- kapsyd - płaszcz białkowy, okrywa kwas nukleinowy; zbudowany z łańcuchów białkowych (kapsomerów)
- kwas nukleinowy niesie informację genetyczną niezbędną do replikacji oraz koduje białka strukturalne (kapsomery) i ewentualnie enzymy (np. odwrotną transkryptazę).
Kwas nukleinowy +kapsyd = nukleokapsyd.
Kwas nukleinowy może być pojedynczy albo podwójny.
Opcjonalna osłonka lipidowa i wirusów uwalniających się przez pączkowanie - frgament bł. komórki gospodarza
Wyróżnia się dwa jej rodzaje symetrii przestrzennej wirusów:
- symetrię kubiczną, 20 jednakowych trójkątnych ścianek
- symetrię helikalną, śrubowato zawinięty nukleokapsyd;
Etapy replikacji wirusów w komórce gospodarza
- ADSORPCJA
- WNIKANIE
- ODPŁASZCZENIE
- EKLIPSA
- DOJRZEWANIE
- UWALNIANIE