Weimar Uned 1 Flashcards
Be ydi’r Almaen?
Gweriniaeth
Beth mae safraniaeth yr Almaen yn seiliedig ar?
Y bowl (pwer i’r bobl)
Ffaint oed oedd rhaid bod i bleidleisio?
20
Beth oedd swydd yr Arlywydd?
Rhedeg llywodraeth
Sut oeddech yn cael eich ethol i’r Reichstag?
Pleidlais gyffredinol
Pwy oedd yn y Reichstrat?
Cynrhychiolwyr o pob talaeth
Pa mor aml oedd Arlywydd yn cael ei ethol a beth oedd ei brif swyddi?
Pob 7 mlynedd, pennodi Canghellor a Llywodraeth.
Sut berthynas oedd gan yr Arlywydd a’r Reichstag?
Arlywydd fod i sicrhau fod y Reichstag ddim rhy bwerus, vice versa.
Beth oedd Erthygl 48?
Pwerau arbennig i’r Arlywydd mewn argyfwng gwladol, sicrhau bod llywodraeth yn cario mlaen. Roedd hefyd yn diddymu’r Reichstag.
Engreifftiau o Erthygl 48 yn cael ei ddefnyddio:
Ruhr 1923, Cwymp Wall Street 1930.
Beth oedd gwrthryfel y Sparticiddion?
Gwrthryfel o’r chwith, yn ceisio cael gwared ar lywodraeth Weimar ermwyn creu gwladwriaeth gomiwnyddol.
Sut daeth Gwrthryfel y Sparticiddion i ben?
Friekorps
Pam cafodd Cytundeb Versailles ei arwyddo?
Cafodd yr llywodraeth ei gorfodi i’w arwyddo, Almaen yn cael ei goresgyn os yn gwrthod.
Telerau Versailles:
-Cyfrifoldeb llawn am WW1.
-£6,600 miliwn i’r cyngrheiriaid.
-70’000 km2 o dir i’r cyngrheiriaid.
-Colli tiroedd tramor.
-100’000 yn y fyddin.
-Dim tancs na awyrlu.
-Dim cynhyrchu arfau.
Beth oedd Putch Kapp?
Gwrthryfel o’r dde, ceisiau cipio Berlin a cymryd drosodd.
Pwy oedd arweinyddion Putch Kapp?
Hen arweinydd y Friekorps (Ehrhardt) ac Wolfgang Kapp.
Beth oedd Cefndir Putch Kapp?
Ehrhardt a Kapp yn anhapus gyda’r llywodraeth ar weriniaeth newydd, credwyr cryf yn yr “Hen Almaen”, eisiau pethau fynd yn ol i’r “hen ffordd” (Kaiser).
Pryd ddigwyddodd Putch Kapp?
Mawrth 1920
Beth achosodd ddiwedd Putch Kapp?
Galwodd Weriniaeth Weimar am streic cyffredinol, ochrodd yr Undebau Llafur gyda Weimar. Nid oedd Kapp yn gallu rhedeg gwlad heb weithwyr.
Disgrifiwch sefyllfa Weimar yn y blynyddoedd cynnar.
Gwan, Ansefydlog,
Pam cafodd y Ruhr ei oresgyn?
Glo yn cael ei ddefnyddio i dalu Iawndal i’r Cynghreiriau.
Ble oedd y Ruhr?
Gorllewin yr Almaen, Prif ardal ddiwydianol yr Almaen, holl economi’r Almaen yn dibynnu arno.
Pryd cafodd y Ruhr ei oresgyn?
Ionawr 11 1923.
Faint o filwyr cafodd ei gyrru i’r Ruhr?
60’000
Sut gwnaeth Llywodraeth Weimar ddelio gyda goresgyniad y Ruhr?
Galwodd y llywodraeth am streic cyffredinol i bawb oedd yn gweithio yn y Ruhr, er hynnu cariodd ymlaen ei talu.
Pam gwnaeth ateb Weimar i oresgyniad y Ruhr waethygu ei economi?
Ermwyn talu y gweithwyr roedd angen printio mwy o arian, ac oherwydd bod mwy o arian roedd ei werth yn lleihau yn sylweddol. Erbyn awst 1923 roedd yn costio mwy i brintio’r arian nac ei werth.
Beth oedd enw ac arweinydd gwreiddiol yr NSDAP?
DAP a Anton Drexler.
Sut gwnaeth Hitler ddarganfod y DAP?
Cafodd ei yrru i ysbeio arnynt, ar ol bod yno gwnaeth ddiddordebu Hitler oherwydd ei credoau adain dde cryf.
Yr Nsdap erbyn Chwefror 1920:
Hitler yn gweithio’n agos gyda Drexler, creu rhaglen 20 pwynt, enw yn newid i NSDAP.
Rhestrwch gredoau Natsiaidd:
-Cendlaetholdeb
-Cael gwared o gytundeb Versailles
-Creu 4ydd Reich
-Uno siaradwyr Almaenig
-Hiliaeth
-Anti-Semitaidd
-“Survival of the Fittest”- Ariaid
-Gwrth ddemocratiaeth.
-Dolschloss theory
Beth oedd Putch Munich?
Gwrthryfel adain dde yn Munich, eisiau cael gwared o lywodraeth Weimar.
Pryd oedd Putch Munich a pam cafodd yr amseriad hwn ei ddewis?
Tachwedd 8fed 1923, roedd gorchwyddiant ar ei waethaf. Cyhoedd yn colli ymddiriaeth yn y llywodraeth oherwydd ei polisiau gwael gyda’r Ruhr, Hitler yn meddwl oherwydd hyn gwnaiff y cyhoedd ei cefnogi.
Pwy aeth i’r neuadd gwrw?
Hitler, Groings, Rohm ac ynai yn ddiweddarach Ludendorff. 600 o’r SA hefyd.
Pam neuadd gwrw Munich?
Kahr, sef arweinydd Bafaria yno. Hitler eisiau enill ei gefnogaeth gyda’r putsch.
Yn nwylo pwy gwnaeth Hitler adael y neuadd gwrw a pam fod hyn yn gamgymeriad?
Ludendorff, caniataodd Ludendorff i Kahr “fynd i baratoi” am y putsch, gwnaeth Kahr fynd at y awdurdodau.
Beth ddigwyddodd ar y 9fed o Dachwedd 1923?
Gwnaeth Hitler, Goring, Rohm, a Ludendorff fynd i Munich gyda 3000 o’r SA + Aelodau o’r NSDAP ermwyn cipio’r awennau. Cael ei cyfarfod gan yr heddlu ar fyddin, nid oeddent yn fygythiad iddynt a cafodd y 4 ei dal ai cyhuddo o Uchelfrad.
Beth oedd manteision y Putsch i’r NSDAP?
Llawer o sylw gan yr wasg, NSDAP yn enwog dros nos. Llawer o gyhoeddusrwydd.
Beth gwnaeth Hitler ger bron y llys?
Areithio, dal sylw y barnwr oedd yn cydymdeimlo gyda’i syniadau. Gwnaeth wasg rhoid dyfyniadau hir o’i araith yn ei papurau newydd, achosodd hyn i bobl cychwyn cytuno gyda Hitler.
Beth wnaeth Hitler ddysgu o Putsch Munich?
Nid oedd cipior awennau drwy rym am weithio, roedd angen strategaeth newydd. Penderfynodd fod yr NSDAP am gymryd rhan mewn etholiadau o hyn ymlaen, ond yr eiliad roeddent yn cael ei hethol: chwyldro.
Beth oedd cosb Hitler, a beth ysgrifennodd tra yn y carchar?
Cafodd gosb hael iawn oherwydd bod y barnwr yn gefnogol iddo, cafodd 5 mlynedd ond roedd mond yn y carchar am 9 mis. Pryd roedd yn y carchar ysgrifennodd Mein Kampf
Beth wnaeth Hitler wneud ar ol dod allan o’r carchar?
Cychwynodd recriwtio dynion ifanc i’w blaid a’r SA. Apwyntiodd Joseff Goebbles fel arweinydd propeganda, cychwynodd ledeanu credou natsiaidd dros ardael eang ermwyn codi rhagor o gefnogaeth.