Week 1

Question 1

Definitie energiebalans

Answer 1

de balans tussen energie-inname en energieverbruik. voor elke 7500 kcal te veel / te weinig energie-inname neemt het lichaamsgewicht 1 kg toe/af

Question 2

Meten van energie-inname

Answer 2

tellen van calorieën: inname van eiwitten, koolhydraten en vetten.
bijv. bom calorimeter: meten temperatuursverhoging, de warmteproductie bij verbranding

Question 3

Meten van energieverbruik

Answer 3

• directe calorimetrie: warmte
• indirecte calorimetrie: zuurstofconsumptie en CO2 afgifte -> RQ (respiratoire coëfficiënt), voor KH 1, vet 0,7 en eiwit 0,8
• double labelled water methode: CO2

Question 4

Wegen van energieverbruik

Answer 4

• adaptieve thermogenese: diet induced en cold induced (non-shivering thermogenese en shivering thermogenese)
• fysieke activiteit, bewuste arbeid en onbewuste dagelijkse handelingen (NEAT)
• basaal metabolisme, grotendeels sleeping metabolic rate

Question 5

Definitie basaalmetabolisme

Answer 5

de energie die nodig is voor body maintenance (hartfunctie, ademhaling, groei en regeneratie). het is afhankelijk van hoeveelheid vetvrije massa, die vooral bestaat uit eiwitten (spiermassa)

Question 6

Definitie specifiek dynamische werking (SDA)

Answer 6

de energie die nodig is om te verwerken voor eiwitten, KH en vetten

Question 7

Niveaus lichaamssamenstelling

Answer 7

atoom, moleculair, cel, weefsel en gehele lichaam

Question 8

Meten lichaamssamenstelling

Answer 8

onderscheid tussen vetmassa (niet essentieel & essentieel) en vetvrije massa (overig weefsel, vooral water)
- model body composition 1: vrije vetmassa en lean body mass
- model body composition 2: vetmassa en vetvrije massa

Question 9

Definitie lean body mass

Answer 9

overig weefsel + essentieel vet

Question 10

Definitie vrije vetmassa

Answer 10

niet-essentieel vet + opslagvet

Question 11

Meetmethodes lichaamssamenstelling

Answer 11

• huidplooidiktemeting
• lichaamsomtrek meting
• bio-elektrische impedantie analyse
• beeldvormende technieken (CT, MRI en DEXA), vooral CT en MRI beste voor onderscheid visceraal en subcutaan vet

Question 12

Huidplooidiktemeting

Answer 12

70-90% zit subcutaan, in de veronderstelling dat vet gelijkmatig verdeeld is, het wordt gemeten met een skin caliper maar is subjectief en zegt niks over visceraal vet

Question 13

Lichaamsomtrek meting, normaalwaarde en functie insulinecellen heup en taille

Answer 13

het wordt gemeten met de heup-taille ratio (waist-to-hip ratio), omtrek taille / omtrek heup
nw mannen > 0,95 en vrouwen >0,8
vetcellen rondom de buik zijn insulineresistent en geven meer vrije vetzuren en cytokines af, vetcellen rondom de dijen zijn insulinesensitief en minder gevoelig voor stoffen die vet vrij kunnen maken zoals adrenaline en glucagon (gunstiger)

Question 14

Bio-elektrische impedantie

Answer 14

er wordt een elektrode op de vingers, pols en voet aangelegd waar een stroom doorheen wordt gevoerd. weefsel met veel water en elektrolyten (bloed en spieren) geleiden stroom goed; vetmassa, lucht en bot hebben een hogere weerstand
lichaamsgewicht - FFM = FM

Question 15

DEXA (dual emission X-ray absorptiometry)

Answer 15

twee bundels fotonen met verschillende energieniveaus worden door het lichaam gestuurd, de verhouding tussen de stralen geeft de lichaamssamenstelling weer. de absolute hoeveelheid vet in elk lichaamssegment kan worden gemeten.

Question 16

Stadia voedselverwerking/metabolisme

Answer 16

• storage mode (na maaltijd), 2 condities: well-fed state en early-refed state -> insuline
• production mode (bij vasten, vanaf 3-4 uur na maaltijd) -> glucagon, adrenaline, cortisol, groeihormoon, schildklierhormoon

Question 17

gluconeogenese

Answer 17

eiwitten (aminozuren) worden door de lever omgezet in glucose

Question 18

stadia productie toestand

Answer 18

• post-absorptive state (overnacht): 4-12 h, glucosevoorraad en leverglycogeen (glycolyse en glycogenolyse)
• early fasting state: 12-36 h, gluconeogenese en eiwitafbraak, lactaat en glycerol
• fasting state: >36 h, veel vetzuren, en ontstaan ketonlichamen (dan minder eiwitafbraak)
• starvation > week, leeft op ketonlichamen

Question 19

activatie sleutelenzymen

Answer 19

verandering in:
- samenstelling ((de)fosforylering)
- vorm (allosterie)
- activiteit (inductie/repressie)

Question 20

Definitie rekrutering

Answer 20

proces waarbij insuline zorgt voor de versmelting van blaasjes waardoor de transporter (bv glucose) op het celmembraan gaat zitten

Question 21

Definitie intermediair metabolisme

Answer 21

alle reacties die betrokken zijn bij het opslaan van energie en het gebruik van deze energie bij cellulaire processen, belangrijke rol voor hormonen

Question 22

Definitie anabole toestand

Answer 22

opslag en aanvulling energievoorraden, reacties:
- eiwitsynthese
- glycogenese (KH -> glycogeen)
- lipogenese (vetzuren -> triglyceriden)
- liponeogenese (KH -> triglyceriden)

Question 23

Definitie katabole toestand

Answer 23

maaltijd is uitgewerkt en energie wordt vrijgemaakt uit energievoorraden, reacties:
- proteolyse (eiwit -> aminozuren)
- gluconeogenese (aminozuren -> glucose)
- glycogenolyse (glycogeen -> glucose)
- lipolyse (triglyceriden -> vetzuren)

Question 24

Functies insuline

Answer 24

stimuleert:
- glucose opname in vet- en spierweefsel
- glycolyse
- glycogeen synthese
- eiwitsynthese
- lipogenese
- opname ionen (kalium en PO4 3-)
inhibeert:
- gluconeogenese
- glycogenolyse
- lipolyse
- ketogenese
- proteolyse

Question 25

anabool hormoon

Answer 25

insuline

Question 26

Anabool hormoon

Answer 26

insuline

Question 27

Katabool hormoon

Answer 27

belangrijkste is glucagon, maar ook adrenaline, noradrenaline, cortisol, groeihormoon en schildklierhormoon
dit zijn counterregulatory hormones van insuline

Question 28

Drie lagen van de cortex, en wat ze aanmaken

Answer 28

• zona glomerulosa: buitenste, maakt mineralocorticoiden (aldosteron)
• zona fasciculata: middelste, maakt glucocorticoiden (cortisol)
• zona reticularis: binnenste, maakt sekshormonen (testosteron)

Question 29

wat maakt de medulla? (bijnier)

Answer 29

catecholamines (zoals adrenaline en noradrenaline)

Question 30

Proces aanmaak cortisol

Answer 30

bijnier staat onder invloed van hypothalamus en hypofyse, hypothalamus geeft CRF af, dit gaat naar de voorkwab van de hypofyse, deze maakt ACTH en dit gaat naar de bijnier, onder invloed hiervan maakt deze cortisol

Question 31

Proces aanmaak cortisol

Answer 31

bijnier staat onder invloed van hypothalamus en hypofyse, hypothalamus geeft CRF af, dit gaat naar de voorkwab van de hypofyse, deze maakt ACTH en dit gaat naar de bijnier, onder invloed hiervan maakt deze cortisol
dit heeft negatieve feedback voor hypothalamus en effect op bloedsuiker en bloeddruk

Question 32

Functie cortisol (glucocorticoid)

Answer 32

1) afbraak spier zodat aminozuren vrijkomen
2) gebruik triglyceriden en glycerol voor glucosespiegels
3) afbraak vetten zodat vrije vetzuren kunnen worden gebruikt

Question 33

Activatie sympathisch zenuwstelsel

Answer 33

te lage bloedsuiker, temperatuur en volumedepletie, daardoor worden bijnier en bijniermerg gestimuleerd voor adrenaline die afgfite van glucose uit lever stimuleren
noradrenaline en adrenaline zorgen voor vrijmaken van glycerole n vetzuren en blokkeren glucoseopname in lever

Question 34

Definitie medische stress

Answer 34

elke lichamelijke verandering die de homeostase van het lichaam dreigt te verstoren
-> stimulatie zenuwstelsel
-> afgifte adrenaline en ACTH
-> afgifte catecholamines en glucocorticoiden (cortisol)
-> genoeg energie (katabole reactie)
en negatieve stikstofbalans door spierafbraak

Question 35

Verschillende stadia tijdens langdurig vasten

Answer 35

I well fed (0-4 uur)
II post absorptive (4-12 uur)
IIIa matig uitgehongerd (12-16 dagen)
IIIb ernstig uitgehongerd (meer dan 16 dagen)

Question 36

Belangrijkste brandstof en hormonale regulatie in well fed stadia

Answer 36

glucose en door stijging van insuline is er meer glucose opname, meer glycogeen-, TG- en eiwitsynthese

Question 37

Belangrijkste brandstof en hormonale regulatie in post absorptive stadia

Answer 37

voor de hersenen glucose en voor spieren en lever FFA (vrije vetzuren)

door stijging van glucagon en noradrenaline is er glycogenolyse en lipolyse. insuline is gedaald

Question 38

Belangrijkste brandstof en hormonale regulatie in matig uitgehongerd stadia

Answer 38

voor de hersenen glucose en wat ketonlichamen, voor de lever FFA en voor spieren voornamelijk FFA en ketonlichamen

het mechanisme: glucagon en noradrenaline stijgen -> lipolyse en ketogenese
door cortisol stijging is er afbraak van spiereiwit waardoor aminozuren beschikbaar zijn voor gluconeogese

Question 39

Belangrijkste brandstof en hormonale regulatie in ernstig uitgehongerd stadia

Answer 39

de hersenen gebruiken ketonlichamen en spieren FFA
glucagon en noradrenaline blijven hoog

Question 40

Cori-cyclus

Answer 40

de erytrocyten hebben geen mitochondrien dus bij de verbranding van glucose komt lactaat vrij wat weer wordt terug vervoerd wordt naar de lever voor glucosevorming

Question 41

Stappen glycogenolyse

Answer 41

glycogeen fosforylase voegt een fosfaatgroep toe aan glycogeen -> glycogeen-6-fosfaat
glycose-6-fosfatase haalt fosfaatgroep eraf zodat glucose in bloedbaan kan
dit kan enkel in de lever plaatsvinden
in de spier wordt glucose-6-fosfaat omgezet naar pyruvat of lactaat

Question 42

Stappen gluconeogenese

Answer 42

aminozuren, lactaat en glycerol kunnen worden omgezet in glucose-6-fosfaat, vervolgens wordt fosfaatgroep verwijderd

Question 43

glycerol als gluconeogeen substraat, proces en voordeel

Answer 43

omzetting naar glucose kost geen energie
door glycerol kinase wordt glycerol gefosforyleerd en actief, dit kost ATP
door dihydroxyacetonfosfaat wordt dit omgezet in glucose en pyruvaat, wat NADH oplevert (2,5 ATP)

Question 44

2 soorten aminozuren

Answer 44

• ketogenese aminozuren (leucine, lysine en tryptofaan), kunnen geen glucose vormen maar leveren acetyl-CoA wat wordt omgezet in ketonlichamen
• glucogene aminozuren (alanine, glycine, cysteine) leveren oxaalacetaat en kunnen wel glucose vormen

Question 45

ureumcyclus

Answer 45

ammoniak is schadelijk voor bijvoorbeeld de hersenen en wordt via deze cyclus onschadelijk gemaakt
ureum wordt gesynthetiseerd in de citroenzuurcyclus en bestaat uit twee aminogroepen, een wordt aangeleverd in het mitochondrien en de andere in de vorm van een aminozuur (asparaat), dit vormt arginine en na hydrolyse ontstaat ureum

Question 46

stikstoftransport via glutamine

Answer 46

vrij ammoniak in de spier wordt gekoppeld aan glutamaat en vormt glutamine, voordeel is dat er 2 ammoniakgroepen tegelijk kunnen worden weggenomen. wanneer beide worden verwijderd ontstaat alfa-ketoglutaraat

Question 47

Vetzuuroxidatie en gluconeogenese

Answer 47

vindt plaats in mitochondrien in 4 stadia
- stadium 0: activering vetzuur
- stadium 1: beta-oxidatie -> ontstan acetyl-CoA, bij iedere splitsing ontstaat NADH en FADH2
- stadium 2: acetyl-CoA gaat in citroenzuurcyclus -> meer NADH en FADH2
- stadium 3: zuurstof wordt gereduceerd -> vrijkomen ATP
er ontstaat geen glucose maar wel veel ATP voor gluconeogenese

ook stimuleert ATP de omzetting van pyruvaat naar oxaalacetaat voor gluconeogese

Question 48

transaminering

Answer 48

aan ander aminozuur

Question 49

deaminering

Answer 49

vrij ammoniak