WDP - skrypt Flashcards
Czym jest psychologia?
PSYCHE – dusza LOGOS – nauka
PSYCHOLOGIA = NAUKA O DUSZY
PSYCHOLOGIA – „nauka badająca powstawanie i przebieg procesów psychicznych oraz motywy ludzkich zachowań” .
Internet - Słownik PWN
Za główne zadanie psychologii należy uznać zrozumienie umysłu i zachowania różnych organizmów.
Psychologia jako nauka czerpie z filozofii, biologii, medycyny i wielu innych nauk.
Cele w psychologii
Do podstawowych celów psychologii należy zaliczyć:
Opisywanie,
Wyjaśnienie,
Przewidywanie,
Kierowanie (kontrola)…
Opisywanie w psychologii
W opisie będziemy odnosić się do tej sfery, która najbardziej nas interesuje. Jeżeli skupiamy się na mózgu pacjenta i zmianach jakie w nim się pojawiły wtedy opis będzie dotyczył tej właśnie kwestii. W odniesieniu do zachowania np. zachowania nieakceptowalnego społecznie ze względu na zaburzenia pacjenta opis będzie dotyczyć tych właśnie zaburzeń. W opisach w sferze psychologii psycholog może odnieść się na przykład do różnic kulturowych, różnic indywidualnych, kwestii rozwoju pacjenta itd.
Wyjaśnienie w psychologii
Zdolność do znajdywania prawidłowości w pewnych zachowaniach oraz procesach psychicznych.
Psycholog ma za zadanie udzielić wyjaśniającej odpowiedzi:
np. dlaczego ta osoba w takiej sytuacji miała atak paniki?, dlaczego ten człowiek popełnił samobójstwo? Co spowodowało, że oskarżony zachował się w taki sposób?
PRZEWIDYWANIE W PSYCHOLOGII
Psycholog poprzez ten cel chce przewidzieć do jakich zachowań może dojść u pacjenta, jak bodźce zewnętrzne bądź/lub wewnętrzne będą wywierać wpływ na to, że pacjent zachowa się w taki, a nie inny sposób.
Na przykład: Moja żona ma problem z zawiązywaniem nowych przyjaźni, jeżeli pójdziemy na imprezę z mojej pracy będzie czuła się niekomfortowo, co mogę w tej sferze uczynić, aby jej tego zaoszczędzić?
Proces komunikacji / Przekaz informacji
Jest to złożony proces polegający na KODOWANIU danej informacji oraz jej ODBIERANIU.
Aby do niego doszło musi być spełnionych kilka podstawowych zasad. Potrzeba NADAWCY i ODBIORCY. Tutaj mogą to być pojedyncze osoby będące z sobą w procesie komunikacyjnym, grupa osób, zespół , dana populacja ludzi, możemy również zaobserwować komunikację w różnych strukturach relacyjnych mama – dziecko, mąż-żona, przełożony – pracownik.
Elementy procesu komunikacji
NADAWCA – koduje przekaz ( np. mówi w języku który odbiorca jest w stanie zrozumieć, to właśnie doprowadzi do odkodowania).
KANAŁ KOMUNIKACYJNY – jest to droga przekazu danej treści – tutaj można mówić o środowisku przekazu, gdzie można wskazać rozmowę bezpośrednią, rozmowę telefoniczną czy rozmowę z wykorzystaniem nowych technologii typu chat, video itd.) Odbiorca odbiera przekaz i rozkodowuje (np. czyta, patrzy, interpretuje, nadaje własne znaczenia znaków, słów, itp.
ODBIORCA – osoba odpowiedzialna za odbiór i odkodowanie danej treści.
SPRZĘŻENIE ZWROTNE – przekaz werbalny bądź niewerbalny sygnalizujący, że dany proces odbywa się poprawnie.
Komunikacja interpersonalna
rozmawiając z sobą tak naprawdę cały czas jesteśmy w procesie KOMUNIKACYJNYM. Robimy to zarówno w sposób świadomy jak i nieświadomy. W domu, szkole, pracy, w przestrzeni publicznej, w sferze naukowej czy towarzyskiej.
Poszczególne etapy procesu komunikacyjnego
Nadawca odpowiedzialny jest za KODOWANIE
Przekazuje informację poprzez KANAŁ
Odbiorca ODBIERA i ODKODOWUJE
Odbiorca przekazuje – dokonuje ponownego zakodowania – w jaki sposób zrozumiał – i w procesie zwrotnym odsyła informacje
Pełna informacja zwrotna …
Koło komunikacji interpersonalnej
Często myślimy o tym, że najważniejsze jest to co mówimy, jednak badania wskazują, że jest całkowicie inaczej.
Z tego co mówimy tylko i wyłącznie 7 % odbiera nasz adresat.
Zasady i sposób mówienia to 38% w tym co odbierzemy, natomiast około 55% to mowa ciała, a więc kwestia komunikacji niewerbalnej.
Treść przekazu – 7%
Sposób mówienia – 38%
Pozostała komunikacja niewerbalna – 55%
Komunikacja pisemna
Komunikacja pisemna poprzez stosowanie znaków, symboli, ikon towarzyszy nam każdego dnia. Coraz częściej komunikujemy się poprzez wszelkiego rodzaju komunikatory. Zamiast prowadzić rozmowy telefoniczne lubimy wysłać wiadomość email, stosujemy SMSy by kogoś poinformować szybko o zaistniałej sytuacji itd.
W tej formie komunikacji istotne jest to, że może nie występować czasowa zbieżność poprzez nadawanie i odbieranie komunikatu. My coś możemy napisać, zaś odbiorca zapozna się z tym po pewnym czasie, a wtedy wydźwięk danej wiadomości jest inny. Pomimo tego, że tę formę przesyłania informacji stosujemy najczęściej nie możemy w pełni przekazać sfery komunikacji niewerbalnej – gestów, mimiki czy barwy naszego głosu. Staramy się to wypełnić poprzez emotikony, ale one również mogą być różnie odebrane.
Elementy komunikacji pisemnej
To między innymi:
Treść,
Polecania działania zawarte w treści,
Długość i złożoność zadań,
Interpunkcja i znaki interpunkcyjne,
Wypunktowania,
Wielkość czcionki,
Kropki, wielokropek, znaki i symbole.
WYWIAD PSYCHOLOGICZNY
- ŚRODOWISKOWY – wywiad, którego głównym celem jest zdobycie jak największej ilości informacji na temat pacjenta, zwłaszcza w odniesieniu do warunków jego życia.
- KLINICZNY – ma za zadanie zrozumieć chorobę pacjenta, co ją wywołało oraz w jaki sposób pacjent z tym zjawiskiem chorobowym radzi sobie w codziennym życiu.
- ANAMNESTYCZNY – czynność w procesie diagnostycznym polegająca na zbieraniu wywiadu chorobowego.
Obserwacja - cechy i warunki
- celowość,
- systematyczność,
- planowość,
- selektywność,
- obiektywność.
Obserwacja - techniki obserwacji
- dzienniczki obserwacji,
- obserwacja fotograficzna,
- próbki czasowe,
- próbki zdarzeń,
- introspekcja.
Eksperyment w psychologii
Eksperyment pomoże nam w udzieleniu odpowiedzi czy zmienna X jest przyczyną zmiennej Y.
- Eksperyment naturalny,
- Eksperyment laboratoryjny,
- Eksperyment o cechach mieszanych.
Badania w psychologii: kwestia korelacji
W kwestiach psychologicznych często będzie się pojawiać kwestia KORELACJI.
Czym jest owa korelacja i jak to rozumieć?
KORELACJA pomaga nam odpowiedzieć czy na podstawie znanego nam X możemy przewidzieć Y. Korelacja to WSPÓŁWYSTĘPOWANIE lub ZWIĄZEK a nie przyczyna!
Np. Uczniowie, którzy osiągają wysokie wyniki z zaliczeniowych prac semestralnych dobrze zdają egzaminy po zakończeniu klas ósmych.
Korelacja, czyli JEDNO IDZIE W PARZEZ DRUGIM!
BADANIA STOSOWANE W PSYCHOLOGII KLINICZNEJ
- Obserwacja,
- Wywiad psychologiczny,
- Wywiad standaryzowany (przeprowadzany zgodnie z zaplanowanymi pytaniami i z notowaniem odpowiedzi przez badającego),
- Testy wypełniane przez obserwatora w formie kwestionariuszy – służące przede wszystkim do standaryzowanej oceny stanu klinicznego,
- Testy uzdolnień pozwalające przewidywać, co jednostka będzie zdolna wykonywać w przyszłości, jeśli będzie miała odpowiednie warunki kształcenia i motywację,
- Testy inteligencji - testy bardzo ogólnych uzdolnień poznawczych - poprzez wystandaryzowany zestaw zadań (np. Test Inteligencji Wechslera, testy gotowości szkolnej) poprzez mierzenie teoretycznie założonej funkcji wskazującej na ogólną inteligencję (np. Test Ravena),
- Testy osiągnięć, których celem jest badanie co jednostka może wykonać, czy umie obecnie np. egzamin,
- Testy osobowości, badające inne niż intelekt cechy osobowości,
Układ nerwowy - podstawowe terminy
Tworzą go dwa typy komórek – GLEJOWE i NEURONY,
KOMÓRKI GLEJOWE – pełnią w całym układzie nerwowym funkcję pomocniczą,
KOMÓRKI NEURONOWE – służą do „komunikacji”,
PERIKARION – część komórki nerwowej zawierająca jej jądro i to od tej komórki odchodzą wypustki zwane DENDRYTAMI,
AKSON – najdłuższa wypustka neuronu, to aksony często pokryte są wypustką mielinową – ONA PRZYŚPIESZA PRZEWODZENIE sygnałów nerwowych,
SYNAPSY – znajdują się na końcu aksonu, posiadają pęcherzyki wypełnione NEUROPRZEKAŹNIKAMI
OŚRODKOWY UKŁAD NERWOWY
Jest zbudowany z MÓZGOWIA i RDZENIA KRĘGOWEGO
OBWODOWY UKŁAD NERWOWY
Jest zbudowany z dwóch części SOMATYCZNEJ i AUTONOMICZNEJ (często nazywanej wegetatywną).
SOMATYCZNY – przekazuje impulsy czuciowe i ruchowe z ośrodkowego układu nerwowego i do niego.
AUTONOMICZNY – odpowiada za kontrolę czynności narządów i gruczołów dokrewnych to on jest dzielony na część WSPÓŁCZULNĄ i PRZYWSPÓŁCZULNĄ .
Część współczulna przygotowuje nas do działa na zasadzie „walcz lub uciekaj”.
Część przywspółczulna to działanie organizmu w codziennych, pozbawionych stresu warunkach.
UKŁAD PRZYWSPÓŁCZULNY odpowiada za m.in.:
zwężanie źrenic;
pobudzanie wydzielania w gruczołach ślinowych i trawiennych;
intensyfikację procesów trawienia;
zwężenie światła oskrzeli;
stymulację syntezy insuliny w trzustce;
spadek ciśnienia tętniczego;
zwolnienie akcji serca;
rozszerzenie naczyń krwionośnych;
rozkurcz zwieracza pęcherza moczowego.
UKŁAD WSPÓŁCZULNY odpowiada za m.in.:
rozszerzanie źrenic;
przyspieszanie akcji serca;
wzrost potliwości ciała, uruchomienie procesów termoregulacji;
rozszerzenie oskrzeli, przyspieszenie oddechu;
zahamowanie procesów trawienia (jako że energia niezbędna do trawienia wykorzystywana jest w inny sposób);
wzrost ciśnienia tętniczego krwi;
skurcz zwieracza pęcherza moczowego.
CHOROBY UKŁADU AUTONOMICZNEGO
Do uszkodzenia autonomicznego układu nerwowego może dojść wskutek wielu różnych chorób.
Najczęściej przyczynami są:
cukrzyca;
choroby autoimmunologiczne, np. zespół Sjogrena, toczeń rumieniowaty układowy, twardzina układowa;
stwardnienie rozsiane;
choroba Parkinsona;
celiakia;
choroby nerwów obwodowych;
nowotwory.
BUDOWA MÓZGU
Dwie półkule: Prawa kontroluje lewą część ciała, Lewa kontroluje prawą część ciała,
Korę mózgową dzielimy na płaty: czołowy, potyliczny, skroniowy, ciemieniowy,
Wzgórze – służy do przekazywania wrażeń zmysłowych,
Układ limbiczny – łączy pamięć i emocje,
Śródmózgowie – składa się z tworu siatkowatego, który odpowiada za regulację cyklu snu i czuwania,
Substancja czarna i pole brzuszne nakrywki – odpowiadają za kontrolę ruchów, doświadczanie przyjemności i uzależnienia,
Tyłomózgowie – znajdują się tutaj struktury pnia mózgu – rdzeń przedłużony, most i śródmózgowie – odpowiadają za odruchy, oddychanie i ciśnienie krwi,
Móżdżek – kontroluje ruch ciała oraz niektóre wspomnienia.
UKŁAD HORMONALNY
Gruczoły układu endokrynnego są odpowiedzialne na wydzielanie hormonów,
PODWZGÓRZE – łącznik pomiędzy układem nerwowym a wewnątrzwydzielniczym,
PRZYSADKA – jest gruczołem nadrzędnym i reguluje działanie wszystkich pozostałych gruczołów,
SZYSZYNKA – melatonina, jest odpowiedzialna za regulację snu oraz inicjuje dojrzewanie płciowe,
GRASICA – tymulina i tymozyna,
TARCZYCA – wydziela tyroksynę odpowiada ona za wzrost i procesy metaboliczne,
NADNERCZA – odpowiadają za działanie, gdy organizm jest wystawiony na stres, tr
TRZUSTKA – źródło insuliny oraz glukagonu – regulują poziom glukozy we krwi
JAJNIKI i JĄDRA – hormony płciowe, popęd seksualny i reprodukcja.
OSOBOWOŚĆ
Jest to dość złożona struktura, poprzez którą można określić względnie stały sposób myślenia, odczuwania a co za tym idzie zachowania.
Poza gwiazdką:
Z języka angielskiego personality,
Dotyczy wewnętrznie spójnych, trwałych cech i wzorców, to one pozwalają, że jednostki myślą, czują i zachowują się w ściśle określony sposób,
Czyni nas unikatowymi,
Każdy z nas ma inne cechy, które pomagają w interakcji z innymi ludźmi oraz całym światem zewnętrznym,
W starożytnej Grecji PERSONA oznaczała maskę, którą zakładali aktorzy do spektakli – maska pomaga przedstawić określoną cechę osobowości.
Zaburzenia osobowości
W przypadku zaburzeń osobowości należy wskazać, że są to utrwalone i nieelastyczne wzorce, które odbiegają od przyjętych norm działania. Charakterystyczny jest ich długi czas trwania oraz obejmowanie co najmniej dwóch z czterech obszarów:
- procesów poznawczych (postrzegania i interpretacji samego siebie oraz otoczenia),
- uczuciowości,
- panowania nad swoimi impulsami,
- relacji z innymi osobami
Zaburzeniom osobowości mogą również towarzyszyć inne zaburzenia psychiczne: uzależnienia, zaburzenia urojeniowe, schizofrenia, depresja czy zaburzenia lękowe. Należy również wspomnieć o dużym ryzyku zachowań samobójczych związanych z zaburzeniem osobowości typu borderline - 8-10% pacjentów z tym rozpoznaniem odbiera sobie życie, 60-70% ma za sobą próby samobójcze.
Zygmunt Freud o osobowości
Zygmunt Freud stwierdził, że osobowość rozwija się w związku z chęcią uzyskania równowagi jednostki pomiędzy dwoma, walczącymi w niej siłami:
- Biologicznym popędem agresji i przyjemności,
- Kontrolą nad tymi wszystkimi popędami.
Podział osobowości wg Freuda
APARAT PSYCHICZNY (OSOBOWOŚĆ) SKŁADA SIĘ Z TRZECH INSTANCJI:
- EGO – (jaźń) – jego funkcją jest rozstrzyganie konfliktów między popędami, a wymogami rzeczywistości zewnętrznej - inaczej pomiędzy ID a ŚWIADOMOŚCIĄ MORALNĄ (SUPEREGO).
- ID – (ono) – czyli ogół pierwotnych popędów podporządkowanych zasadzie przyjemności .
- SUPEREGO – (nadjaźń) – czyli zinterpretowane (uwewnętrznione) zakazy moralne.
GDY EGO NIE POTRAFI DOSTSOSOWAĆ SIĘ DO SWEGO ŚRODOWISKA ALBO NIE MOGĄ ZOSTAĆ ZAPSOKOJONE PORZEBY PODMIOTU, POJAWIAJĄ SIĘ ZABURZENIA ZACHOWANIA, NERWICE CZY PRZESTĘPCZE ZACHOWANIA!
ID
ID – (ono) – czyli ogół pierwotnych popędów podporządkowanych zasadzie przyjemności .
Najbardziej prymitywna, pierwotna część struktury ludzkiej,
Siedlisko popędów – seksualnego i agresywnego,
Zajmuje się zaspokajaniem popędów wskazanych wyżej,
Kieruje się przy tym zasadą przyjemności – dąży do natychmiastowego zaspokojenia potrzeby,
Jest reprezentacją biologicznego podłoża osobowości,
Funkcjonuje wg. Reguł procesów pierwotnych.
EGO
EGO – (jaźń) – jego funkcją jest rozstrzyganie konfliktów między popędami, a wymogami rzeczywistości zewnętrznej - inaczej pomiędzy ID a ŚWIADOMOŚCIĄ MORALNĄ (SUPEREGO).
Rozwija się z części ID,
Jej podstawową funkcją jest radzenie sobie z rzeczywistością,
Pośredniczy między ID – rzeczywistością – a SUPEREGO,
Kieruje się zasadą rzeczywistości (realizmu),
Skłania do wyboru dojrzalszych form gratyfikacji, zwykle odroczonych w czasie,
Dopuszcza potrzeby ID, jeśli SUPEREGO na to pozwoli,
Sterowane jest przez procesy wtórne,
Ocenia i wybiera najbardziej właściwe metody zaspokajania potrzeb,
Wykorzystuje w swym działaniu procesy poznawcze np. myślenie, pamięć, spostrzeganie,
Jest świadome i odpowiedzialne za nasze decyzje i postępowanie,
Pełni funkcję „wykonawczą” – pośredniczy między żądaniami impulsów popędowych a wymaganiami rzeczywistości.
SUPEREGO
SUPEREGO – (nadjaźń) – czyli zinterpretowane (uwewnętrznione) zakazy moralne.
Reprezentuje wartości moralne,
Rozwija się z części EGO,
Kształtuje się poprzez wychowanie,
Złożone z dwóch systemów: SUMIENIE (wskazuje czego nie powinno się robić) i EGO IDEALNE (idealny obraz osoby),
Poczucie winy to kara superego,
Superego poszukuje perfekcji.
Fazy LIBIDO
LIBIDO W SWOIM ROZWOJU PRZECHODZI PRZEZ KILKA FAZ:
Oralną,
Analną,
Falliczną (Kompleks Edypa) (Kompleks Elektry),
Okres utajenia,
Faza genitalna.
LIBIDO: Oralne
ORALNE – (0-2 lata)
Źródłem przyjemności jest głównie zaspokajanie potrzeb biologicznych – jedzenie.
Czynnością dominującą jest ssanie.
Dzięki ssaniu wytwarza się ufna relacja z matką.
Gdy na tym etapie wystąpi konflikt między chęcią otrzymywania, a możliwością może dojść do fiksacji.
Wykształca się wtedy charakter oralny, który objawia się zachłannością, niecierpliwością, nastawieniem na branie, chęcią podporządkowania sobie innych.
LIBIDO: Analne
ANALNE – (2-3 lata)
Źródłem przyjemności jest możliwość kontrolowania potrzeb fizjologicznych i pochwały od rodziców.
Jeśli na tym etapie dojdzie do fiksacji wytwarza się charakter analny, który charakteryzuje upór, systematyczność, zamiłowanie do porządku, skąpstwo, pedantyzm, koncentrowanie się na błędach, a nie na mocnych stronach oraz agresja.
LIBIDO: Falliczne
FALLICZNE – (3 – 5 lat)
Źródłem przyjemności są popędy seksualne, identyfikacja seksualna, aktywność autoerotyczna.
W fazie tej występuje duże zainteresowanie płcią i różnicami płci, objawia się to np. zabawą w lekarza.
Faza ta jest bardzo ważna w identyfikacji płci – w tej fazie występuje kompleks Edypa i Elektry.
Zafiksowanie prowadzi do wytworzenia cech: agresywności i zuchwałości.
LIBIDO: Latencji
LETENCJI – (6 – 12 lat)
Wyciszenie zachowań seksualnych i skupienie się na nauce.
LIBIDO: Genitalne
GENITALNE – (12 – 18 lat)
Powrót do zainteresowań seksualnych,
Pierwsze kontakty seksualne,
Pierwsze masturbacyjne doznania,
Źródłem przyjemności jest zdolność do miłości i seksualności.
Mechanizmy obronne
- Zaprzeczenie - odmowa akceptacji rzeczywistości, ponieważ jest nieprzyjemna.
Np. Kasia zaprzecza jakoby miała problem z alkoholem, mimo że nie jest w stanie przeżyć dnia bez przyjęcia dużych jego ilości
- Przemieszczenie - transfer nieodpowiednich pragnień lub zachowań na budzący mniej lęku i możliwy do przyjęcia cel
Np. podczas lunchu w restauracji Marek zezłościł się na swojego starszego brata i zamiast to z nim omówić słownie atakuje kelnera
- Projekcja - przypisywanie innym niemożliwych do przyjęcia przez siebie pragnień
Np. Krzysiek często zdradza swojego chłopaka, ponieważ podejrzewa, że on robi to samo
- Racjonalizacja - usprawiedliwianie zachowań poprzez zastępowanie trudniejszych do przyjęcia, acz prawdziwych powodów powodami wzbudzającymi mniejszy lęk
Np. Jan oblał zajęcia z historii, ponieważ ani się nie uczył, ani nie uczęszczał na zajęcia. Współlokatorom powiedział jednak, że powodem oblania była niechęć prowadzącego
- Reakcja upozorowana - zmniejszanie niepokoju poprzez przyjmowanie przekonań przeciwnych do własnych, które dzięki temu zostają wyparte
Np. Natalię irytuje zachowanie koleżanki z pracy Basi, która do pracy zawsze przychodzi spóźniona z powodu imprez. Mimo to Natalia jest dla niej uprzejma i w jej obecności mówi, że chodzenie na imprezy jest fajne
- Regresja - powrót do strategii radzenia sobie typowych dla mniej dojrzałych etapów rozwoju
Np. Nie zdawszy egzaminu doktorskiego Grzegorz spędza dni w łóżku, tuląc się do swojej ulubionej zabawki z dzieciństwa
- Wyparcie - Niedopuszczanie do świadomości bolesnych myśli, wspomnień i uczuć
Np. Justyna nie potrafi przypomnieć sobie śmiertelnego zawału serca dziadka, chociaż była przy tym
- Sublimacja - zamiana trudnych do zaakceptowania pragnień w bardziej akceptowalne społecznie działania
Np. Jeremi zamienia swoją chęć zemsty na pijanym kierowcy - sprawcy śmierci jego syna - na pracę na rzecz grupy wsparcia dla osób, które straciły bliskich w wypadkach drogowych spowodowanych przez pijanych kierowców
6 podstawowych emocji
STRACH – „można odczuwać z małą lub dużą intensywnością. Brwi podniesione i ściągnięte do siebie, stają się mniej zaokrąglone (bardziej wyprostowanie), górne powieki podniesione a dolne napięte, oczy zaokrąglone – przy silnym strachu wybałuszone, nad brwiami i nosem pojawiają się podłużne zmarszczki krótsze od szerokości czoła. Cofnięcie głowy i schowanie jej w ramionach. Pojawia się po raz pierwszy u 7-miesięcznego dziecka”.
ZŁOŚĆ – „Można odczuwać z małą lub dużą intensywnością. Źrenice stają się mniejsze. Opuszczone brwi, lecz czasem poruszają się ku górze; nozdrza rozszerzają się, wargi zwężają, następnie usta rozchylają się w kształt wąskiego prostokąta, zaciśnięte zęby; czasem zaczerwienienie się twarzy, gdy złość nie jest kontrolowana lub gdy ją kontrolujemy, ale blisko wybuchu. Zaciśnięcie pięści i wychylenie głowy nieco do przodu. Mowa szybsza i głośniejsza. Pojawia się w 3-4 tygodniu życia dziecka. Uruchamia działania ukierunkowane na odzyskanie utraconych lub zagrożonych celów działania.”
SMUTEK – „Opuszczenie kącików ust, ale podbródek na stałym miejscu, wewnętrzne końce brwi uniesione ku górze, co sprawia, że górne powieki mają trójkątny kształt, a na środku czoła pojawiają się zmarszczki; charakterystyczne spoglądanie w dół. Opuszczone
ramiona i zgarbienie się. Spowolniona i cichsza mowa. Pojawia się w 3-4 tygodniu życia dziecka”.
RADOŚĆ – „Można odczuwać z małą lub dużą intensywnością. Pracują mięśnie orbicularis oculi, otaczające oczy oraz mięsień jarzmowy większy (rozciąga się od kości policzkowych do kącików ust). Źrenice powiększają się. Przejaw radości, czyli uśmiech pojawia się w 3-4 tygodniu życia dziecka”.
WSTRĘT – „Pojawia się w odpowiedzi na groźbę zatrucia lub skażenia organizmu. Przekształcił się także w emocję oceny moralnej. Toteż odczuwamy wstręt, kiedy obserwowane zachowania nie są zgodne z naszym kodem moralnym. Uniesione mięśnie policzkowe oraz górna warga.”
ZASKOCZENIE – „Zawsze z dużą intensywnością. Pojawia się bez oceny poznawczej. Łatwo je wywołać, lecz bardzo trudno powstrzymać się od jego okazania, gdy zadziała silny bodziec. Brwi się podnoszą, na czole dłuższe (niż w przypadku strachu) zmarszczki, oczy wytrzeszczone, ale dolna powieka nie jest napięta (jak w przypadku strach) lecz wyraźnie rozluźniona, wargi nie są napięte i mają owalny kształt. Sylwetka odchyla się trochę do tyłu.
PSYCHOLODZY O RELIGII
ZYGMUNT FREUD
„Uważał religię za iluzję, pochodną potrzeb ludzkich: potrzeby ładu moralnego oraz potrzeby bezpiecznego świata. Religia w jego ujęciu jest przedmiotem przeniesienia uczuć w stosunku do ojca (którego w religii zastępuje Bóg. […] Uznał, iż religia to nerwica natręctw”
CARL GUSTAV JUNG:
„Nie negował religii. Według niego religia to sztywna, skodyfikowana forma doświadczenia religijnego, chroniąca człowieka przed niszczącymi, bezpośrednimi aspektami, jakie doświadczenie to potencjalnie posiada. Religia pozwala na włączenie w świat człowieka potężnych sił. Tradycje religijne powinny mieć wpływ na życie psychiczne człowieka. To, że rozumem nie możemy poznać Boga, nie oznacza, że on nie istnieje. Bóg – zdaniem Junga – nie jest stworzony, ale wybierany. Jung uważał również, że z biegiem czasu psychologia zastąpi religię”.
ABRAHAM MASLOV
„twierdził, że przyszłość należy do religii opartej na doświadczeniu szczytowym; zadaniem psychologii jest wyzwolenie w człowieku tych najwyższych doświadczeń. Religia jest ważna dla życia psychicznego, gdyż ukazuje więzi między sacrum a człowiekiem; może być przedmiotem badań naukowych, aby lepiej wyjaśnić pewne zachowania człowieka”.
PSYCHOLOGIA SPOŁECZNA – PSYCHOLOGIA RELIGII
PSYCHOLOGIA RELIGII – stosunkowo nowa gałąź psychologii poruszająca kwestie z pogranicza psychologii i religioznawstwa. W tej dziedzinie będziemy się skupiać na kwestiach związanych z religijnością indywidualną np. przekonania religijne, doświadczenia religijne, konwersja, fundamentalizm jak i ateizm. W sferze psychologii klinicznej religii odnajdziemy opisy relacji pomiędzy religijnością a zdrowiem psychicznym pacjenta.
Rodzaje pamięci
- DOŚWIADCZENIA POPRZEDNICH POKOLEŃ – pamięć gatunkowa.
- PAMIĘĆ ZWIĄZANA Z INDYWIDUALNYMI DOŚWIADCZENIAMI JEDNOSTKI – pamięć osobnicza.
ZABURZENIA PAMIĘCI
NADCZYNNOŚĆ PAMIĘCI – HIPERMNEZJA:
- Towarzyszy wysokiemu poziomowi wszystkich zdolności intelektualnych,
- Szybkie zapamiętywanie,
- Wzmożona gotowość pamięci do działania,
- Może występować u osób z upośledzeniem intelektualnym,
- Należy pamiętać, że może być, ale nie musi zaburzeniem procesów pamięciowych.
NIEDOCZYNNOŚĆ PAMIĘCI – HIPOMNEZJA:
- Wpływ silnych stanów emocjonalnych,
- Może pojawić się w odniesieniu do choroby (nerwicy),
- Wynika – często- z uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego np. zespół otępienny, uszkodzenia czaszki itd..
ZAFAŁSZOWANIA PAMIĘCI– PARAMNEZJE:
- Konfabulacje – wypełnienie luk pamięci, informacjami nieprawdziwymi,
- Złudzenia – zniekształcone przypominanie rzeczy zapamiętanych,
- Omamy pamięciowe – przypominanie rzeczy, które nigdy nie miały miejsca,
- Zjawisko deja vu
UWAGA
UWAGA – polega na skierowaniu świadomości na jakiś konkretny przedmiot lub zjawisko. Należy pamiętać, że ma charakter selektywny, człowiek bowiem odwracając uwagę od jednego przedmiotu skupia się na drugim itd.
