wdp 1 Flashcards
system stanowiony (civil law)
oparty na ustawach, hierarchiczny. Niemcy, Polska, Francja
system precedensowy (common law)
prawo pochodzi z ustaw jak i z wcześniejszych wyroków sądowych (precedensów) Anglia, USA, Australia
model kontynentalny
stosowany w Polsce i w Europie. Opiera się na analizie przepisów prawnych. Jest bardziej teoretyczny
model amerykański Case Method
opiera się na analizie konkretnych przypadków (kazusów) czyli praktyczne uczenie się prawa, nie tylko suchej teorii, edukacja kliniczna (legal clinic)
prawo naturalne
Cyceron- utożsamiał prawo naturalne z poczuciem sprawiedliwości
Św Augustyn i św. Tomasz- „lex inuista non est lex” niesprawiedliwe prawo nie jest prawem
imperatyw kategoryczny
Ludzie powinni działać według reguł, które chcieliby aby obowiązywały wszystkich, Immanuel Kant (prawo naturalne)
Prawo naturalne substancjalne
normy są wywodzone z wartości i bytów istniejących w rzeczywistości (np. etyka, moralność) John Finnis
prawo naturalne proceduralne
prawo jest zmienne, a jego źródłem jest rozum i rozkazy
pozytywizm prawniczy
prawo to system reguł i norm, który nie musi mieć związku z moralnością. Dominuje w systemach prawa stanowionego w Polsce
sylogizm prawniczy
prawo stosuje się w sposób schematyczny, matematyczny
juryspudencja pojęciowa
precyzyjna, logiczna analiza pojęć prawnych. Suche, analityczne podejście bez kontekstu moralnego
hard cases
sprawy które nie mają jednoznacznego rozwiązania w ramach reguł prawa
right anwser
dworkin uważał że zawsze istnieje jedna najlepsza odpowiedź w trudnych sprawch, którą można odnaleźć analizując zasady prawne (principles) i polityki prawa (policiea)
hermeneutyka prawnicza
filozoficzne podejście do prawa, które podkreśla że prawo nie istnieje poza interpretacją-prawo jest produktem interpretacji a nie zbiorem obiektywnych reguł
realizm prawniczy
prawo można sprowadzić do psychologicznych faktów. Odrzucenie prawa natury i metafizyki jako źródła prawa pozytywnego
law in books
ustanowione przez suwerena, ale martwe
law in action
rzeczywiste prawi, które stosują sędziowie
realizm skandynawski
naturalistyczny, psychologiczny (Alf Ross, Karl Olivecorna)