ważne rzeczy Flashcards
Zapalenie twardówki tylne:
- często współistnieje z kolagenozami (autoimmuno!)
- obniżenie ostrości wzroku, bóle głowy
- rzadkie (częstsze zap nadtwardówki)
triada objawów:
- lekki wytrzeszcz
- ból szczególnie przy poruszaniu okie
- obrzęk spojówki i nadtwardówki
Leczenie: GKS, NSAIDs, immunosupresja,biologiczne
kiedy leczenie retinopatii wcześniaków
choroba progowa:
stadium 3+ w strefie I i II na przestrzeni 5 godzin ciągłych lub 8 zsumowanych
Czynniki ryzyka AMD:
- występowanie rodzinne
- palenie tytoniu
- nadwzrocznosć
- jasny kolor tęczówek
- nadciśnienie i hipercholesterolemia
- płeć żeńska
- światło sloneczne
- wysoki wskaźnik masy ciała
- niski poziom antyoksydantów w diecie
- chirurgiczne leczenie zaćmy
który rodzaj zaćmy powoduje podwójne widzenie jednooczne:
korowa
który rodzaj zaćmy utrudnia prowadzenie samochodu, rozprasza światło i powstaje w wyniku przewlekłej sterydoterapii:
podtorebkowa tylna
pozagałkowe zapalenie n. II
- doktor nie widzi pacjent nie widzi –> spadek ostrości wzroku bez zmian w dnie oka
- słabsza percepcja światła
- zaburzenie widzenia kolorów
- zaburzenie drogi eferentnej odruchu źrenicznego
Powikłania sterydoterapii:
- zaćma posterydowa (podtorebkowa tylna, z czasem prednia)
- zakażenia
- jaskra
- uszkodzenie rogówki
- nadciśnienie w gałce ocznej
Jaskra wrodzona:
- woloocze
- niebieskawa twardówka (bo rozciągnięta)
- zamglenie rogówki
- wysoka krótkowzroczność osiowa
- pęknięcia błony descemeta (linie Haaba)
- poszerzenie zagłębienia centralnego
- może być światłowstręt i łzawienie
nie ma!!! wydzieliny w worku spojówkowym
Leki w jaskrze jak działają:
IAW –> hamują produkcję cieczy
B- blokery –> j.w. , ale zmniejszają też jej odpływ
alfa-adrenergiki - zwiększają odpływ drogą konwencjonalną
PG –> zwiększają odpływ drogą niekonwencjonalną
Czynniki ryzyka odwarstwienia siatkówki:
- afakia , pseudofakia
- wysoka krótkowzroczność
- choroby systemowe (np. Marfan)
- dodatni wywiad rodzinny
- odwarstwienie w drugim oku
- uraz oka
- zwyrodnienia kraciaste, przedarcia siatkówki
Najczęstszy PIERWOTNY neo wewnątrzgałkowy dorosłych:
Najczęstsze PRZERZUTY:
pierwotny: czerniak naczyniówki
przerzuty: z sutka i płuc
Czerniak ciała rzęskowego, objawy:
- długo bezobjawowy
- przemieszczenie tęczówki do przodu
- ucisk na soczewkę (ASTYGMATYZM, ZAĆMA)
- “naczynia wartownicze” - poszerzone naczynia nadtwardówki ponad guzem
jest częstszy niż tęczówki , ale RZADSZY niż naczyniówki
Co może być w oku po urazie tępym gałki:
w przednim odcinku:
- krwistek
- jaskra (zaczopowanie kąta)
- zwichnięcie soczewki
- zaćma pourazowa
w tylnym odcinku:
- wstrząśnięcie siatkówki
- wybroczyny
- pęknięcie naczyniówki
- odwarstwienie siatkówki
Nagminne (adenowirusowe) zapalenie spojówek i rogówki:
- adenowirusy 8 i 19
- b. zakaźne
- charakterystyczny obrzęk mięska!
- przerkwienie spojówek
- surowicza wydzielina w oku
- odczyn grudkowy na spojówkach
- wysięki rzekomobłoniaste
- geograficzne ubytki nabłonka rogowki
- czas wylęgania 4-10 dni
- zakaźność do 12 dni po wystąpieniu objawów
- nie ma leczenia przyczynowego, leczy się objawowo
najczęstsza zaćma wrodzona:
warstwowa
Do czego może prowadzić obustronna zaćma wrodzona:
- oczopląs
- zez
Przyczyny zaćmy wrodzonej:
- idiopatyczne
- aberracje chromosomowe
- toksyczne uszkodzenie płodu
- zaburzenia metabliczne
- infekcje wewnątrzmaciczne
Zmiany dna oka w jaskrze:
- cupping (zagłębienie tarczy nerwu)
- zwężenie pierścienia nerwowo-siatkówkowego lub jego wcięcie
- widoczna struktura porowata blaszki sitowej
- nosowe przesunięcie wiązki naczyniowej
- bagnetowate uginanie naczyń
NIE MA zatarcia granic tarczy nerwu
Zakrzepowe zapalenie zatoki jamistej:
- obrzęk zapalno-zastoinowy powiek i oczodołu
- WYTRZESZCZ (a zapadnięcie w złamaniu blow-out)
- ROZSZERZENIE ŹRENICY
- unieruchomienie gałki ocznej (bierne i czynne)
- podwójne widzenie
- zaburzenia czucia na skórze czoła, powiece i rogówce
dodatkowo utrudnienie odpływu żylnego powoduje obrzęk tarczy n II i zaniewidzenie
Jakie zwyrodnienia siatkówki predysponują do odwarstwienia:
- kraciaste
- typu śladu ślimaka
- szroniaste
- białe bez ucisku
ale nie drobnotorbielowate
AMD objawy:
- METAMORFOPSJE
- spadek strości wzroku
- zaburzenia widzenia barw
- zaburzenia widzenia kontrastu
- mroczek centralny
Zapalenie wspólczulne oka:
- zapalenie oka rozwijające się kilka miesięcy (lub dłużej) po urazie oka sąsiednego
Leczenie Rb:
złoty standard –> chemia systemowa
Chemioterapia wstępna + leczenie miejscowe takie jak:
a) krioterapia
b) fotooagulacja
c) termoterapia
d) brachyterapia
e) usunięcie gałki ocznej
f) wypatroszenie oczodołu
g) radioterapia z zewnętrznego źródła
h) radioterapia protonowa
Pozagałkowe zapalenie nerwu wzrokowego:
- defekt eferentny odruchu źrenicznego
- pogorszenie widzenia (spadek ostrości)
- ograniczenie pola widzenia
- zaburenia widzenia barw (szczególnie czerwona)
- ból w głębi oczodołu, szczególnie przy ruchach
Badania: MRI mózgu, OB, CRP, pole widzenia
Zapalenie naczyniówki:
a) tęczówka i ciało rzęskowe: cyklopegika + sterydy miejscowo / dogałkowo
b) naczyniówka: sterydy dogałkowo / ogólnie, czasem immunosupresja
w zapaleniu naczyniówki NIE MOŻNA podać anty-VEGF (bo to białko, a zapalenie to jest immunologiczne)
Test Pelli - Robson
badanie widzenia kontrastu
Test Ishihary
badanie widzenia barw
test muchy
stereopsje
Możliwe przyczyny leukokorii:
- Rb
- retinopatia wcześniacza
- zaćma wrodzona
- choroba Coatsa
- toksokaroza oczna
- zapalenie wnętrza gałki ocznej
- ## odwarstwienie siatkówki
Retinopatia nadciśnieniowa stadium I:
- zwężenie tętniczek
Retinopatia nadciśnieniowa stadium II
- zwężenie tętniczek
- skrzyżowania tętniczo-żylne
Retinopatia nadciśnieniowa stadium III:
- zwężenie tętniczek
- skrzyżowania tętniczo żylne
- kłębki waty
- płomykowate krwotoczki
- drut miedziany - utrata krętego przebiegu tętniczek
Retinopatia nadciśnieniowa stadium IV:
- zwężenie tętniczek
- skrzyżowania tętniczo żylne
- kłębki waty
- płomykowate krwotoczki
- drut miedziany - utrata krętego przebiegu tętniczek
- obrzęk siatkówki
- srebrny drut - utrata drożności tętniczek
- wysięki twarde
- obrzęk plamki (papilledema)
Leczenie przedarć siatkówki:
Laser Argonowy
Gdzie można podać anty-VEGF:
- wysiękowe AMD
- obrzęk plamki w retinopatii cukrzycowej
- neowaskularyzacja naczyniowa w wysokiej krótkowzroczności
- retinopatia wcześniaków
- torbielowaty obrzęk plamki (z. Irvine-Gassa)
- neowaskularyzacja / obrzęk siatkówki w przebiegu zakrzepu żył siatkówki
NIE MOŻNA w zapaleniu naczyniówki
Amblyopia (leniwe oko) może być spowodowane:
- zezem towarzyszącym
- mocno opadającą powieką górną
- dużą wadą refrakcji w jednym oku
Drożdżakowe zapalenie rogówki:
- biały naciek z penetrującymi do zdrowego miąższu wypustkami na końcu których są nowe zmiany (satelitarne)
Herpetyczne zapalenie rogówki:
- drzewkowate erozje, a w zaawansowanej postaci erozje geograficzne
- zawsze z zaburzeniami czucia rogówkowego
- może prowadzić do keratopatii neurotroficznej
Bakteryjne zapalenie spojówek:
- obrzęk powiek
- przekrwienie spojówek
- krwawe wybroczyny pod spojówką gałkową
- wydzielina ropna sklejająca rzęsy
- “uczucie piasku pod powiekami”
- światłowstręt
Nagłe bezbolesne zaniewidzenie:
- odwarstwienie siatkówki
- zator t środkowej siatkówki (blade dno oka z objawem wisienki w miejscu plamki żółtej)
- zakrzep ż. środowek / wgl ukłądu żylnego siatówki
- neuropatia zapalna / niedokrwienna / toksyczna n II
Ostre zapalenie tęczówki z dodatnim HLA-B27:
- ZZSK
- ŁZS
- Crohn
- CU
- z. Reitera
MIZS:
- przewlekłe zapalenie tęczówki, najczęstsze w postaci skąpostawowej
Kontrole okulistyczne w MIZS:
- początek uogólniony - brak
- początek wielostawowy ANA(-) –> co 9 mies
- początek wielostawowy ANA (+) –> co 6 mies
- początek skąpostawowy ANA (-) –> co 4 mies
- początek skąpostawowy ANA (+) –> co 3 mies
Ostre zapalenie cz. przedniej błony naczyniowej:
- czerwone oko (głębokie - rzęskowe - zadrażenieni oka)
- odczyn zapalny w przedniej komorze (płyn opalizujące, efekt Tyndalla)
- osady rogówkowe
- zrosty tylne (źrenica jak koniczynka)
- niregularna, wąska, słabo reaktywna źrenica
Ostre zamknięcie kąta przesączania:
- silny ból, twarda gałka oczna - wysokie ciśnienie
- mogą być obj ogólne - nudności, wymioty
- zmętnienie rogówki
- źrenica: SZEROKA pionowo-owalna, nie reaguje na światło
- przekrwienie głębokie i powierzchowne gałki
Toksokaroza:
- ziarniniak obwodowy (młodzi dorośli)
- ziarniniak bieguna tylnego (2-9 rż)
- przewlekłę zapalenie błony naczyniowej i wnętrza gałki (leukokoria)
wędrująca larwa trzewna : < 2 rż., wtedy zmiany ogólnoustrojowe bez zmian ocznych
Retinopatia wcześniacza stopnie:
I - linia demarkacyjna
II - wał demarkacyjny
III - wał z proliferacjami naczyniowo-włóknistymi
IV - częściowe trakcyjne odwarstwienie siatkówki
V - całkowite trakcyjne odwarstwienie siatkówki
Kontrola okulistyczna w retinopatii wcześniaczej:
4 , 8 , 12 tż, potem 12 mż i po 6 roku, lub indywidualnie w zależności od potrzeb
Retinopatia wcześniacza objawy:
- Leukocoria
- oczopląs i małoocze - późne objawy
Retinopatia wcześniacza powikłania:
- odwarstwienie siatkówki
- zaćma
- jaskra
- niedowidzenie
- zez
- oczopląs
- wady refrakcji
Wskazania do witrektomii:
- wylewy do ciała szklistego
- otworopochodne i trakcyjne odwarstwienie siatkówki
- idiopatyczny otwór w plamce
- błona nasiatkówkowa
- cukrzycowy obrzęk plamki z trakcą siatkówkowo-szklistkową
- wysiękowe AMD
- zapalenie wnętrza gałki ocznej
nie robi się witrektomii w wysiękowym odwarstwieniu siatkówki
Przyczyny keratopatii neurotroficznej:
- poinfekcjne (herpetyczne lub po VZV)
- zabiegi chir w neuralgii n V
- nerwiak n. VIII
- dysautonomia
- choroby ogólne
Ograniczenie tylne komory przedniej:
przepona tęczówkowo-soczewkowa
Próba fluoresceinowa:
wykrywanie ubytków nabłonka rogówki
OKRYPLAZMINA:
leczenie trakcji szkliskowo-plamkowej
Obrazowanie tarczy nerwu II:
- OCT, tomografia HRT
diagnostyka guzów wewnątrzgałkowych:
- USG I oftalmoskopia pośrednia
Charakterystyczne dla retinopatii cukrzycowej przedproliferacyjnej:
- IRMA (nieprawidłowosci naczyń siatkówki)
Zmiany w zaawansowanej retinopatii cukrzycowej:
- trakcja szklistkowo-siatkówkowa
- proliferacje włóknisto-naczyniowe
- krwawienia doszklistkowe i przedsiatkówkowe
- jaskra neowaskularna
Objawy oczne oftalmopatii tarczycowej:
- Moebiusa
- Stellwaga
- Graffego
- Dalrymple’a
- Jellinka
- Rosenbacha
Stożek rogówki częściej w:
- Downie
- Marfanie
- chorobach atopowych
- wypadaniu płatków zastawki dwudzielnej
Stożek rogówki objawy:
- obniżenie ostrości wzroku
- nieregularny ASTYGMATYZM
- krótkowzrocznosć
Zmiany w rogówce:
- pęknięcia i fragmentacja błony Bowmana
- ścieńczenie!! istoty właściwej rogówki
- pofałdowanie i pęknięcie błony descemeta
- bliznowacenie
Leczenie erozji rogówki:
- cycloplegia
- znieczulenie miejscowe
- antybiotyk
NIE MOŻNA dać GKS
Plamki Rotha występują w:
- IZW
- białaczkach
- anemii złośliwej
- epizodach niedokrwienia
ekran Hessa
badanie pola widzenia
Fizjologiczne połączenia szklistkowo-siatkówkowe:
- okolice plamki
- okolice tarczy nerwu
- okolice rąbka zębatego (podstawa ciała szklistego)
- okolice naczyń
Centralna surowicza chorioretinopatia
- u młodych ludzi
- pogorszenie widzenia w jednym oku z mikropsjami, metamorfopsjami i mroczkiem centralnym
DGN:
angiografia fluoresceinowa –> ogniska HIPERfluorescencji w różnych kształtach: - słup dymu
- kleks atramentu
- wachlarz / płomień świecy / latarnia we mgle
Jeśli długo trwa i nie poprawia się samo, można leczyć laserokoagulacją
Afakia, objawy i leczenie:
objawy:
- głęboka komora przednia
- duża nadwzroczność
- drżenie tęczówki - drży jak nie ma podparci
korekcja:
- okulary
- szkła kontaktowe
- sztuczna soczewka w komorze przedniej lub tylnej
Przyczyny krwawień podspojówkowych:
- kaszel, kichanie wysiłek
- uraz, zabieg na gałce ocznej
- nadciśnienie, miażdżyca
- zaburzenia krzepliwości krwi
- zapalenia spojówek (szczególnie wirusowe)
Rogówka:
- prawidłowa średnica 10-12 mm (> 13 to rogówka olbrzymia)
- ma 5 warstw (nabłonek, błona Bowmana, istota właściwa, błona descemeta, śródbłonek)
- śródbłonek rogówki NIE regeneruje się
- grubość rogówki (badana w pachymetrii) ma wpływ na IOP
- grubość rogówki ok 0,5 - 0,7 mm
Iniekcje doszklistkowe:
- wykonuje się przez pars plana ciała rzęskowego
- odległość 3,5 - 4 mm od rąbka rogówki (mniejsza odległość dla sztucznej soczewki)
Naczyniak włośniczkowy:
- pojawia się w pierwszym tyg. życia, szybko rośnie
- nie trzeba leczyć - 75% samoistnie włóknienie i zanika między 5 a 7 rż
(leczy się tylko jeżeli zasłania źrenicę)
Kąty w zezach:
zez towarzyszący –> kąt pierwotny i wtórny równe
zez nietowarzyszący (oko nie idzie za tym drugim) –> kąt wtórny WIĘKSZY
pomiar kąta zeza –> synoptofor
Kolejność zmian w jaskrze:
- objaw Seidla (poszerzenie i zagłębienie tarczy nerwu wzrokowego)
- mroczki paracentralne Bjerruma
- mroczek łukowaty
- schód Ronnego (rozszerzenie mroczka łukowatego klinowo i u podstawy)
- utrata górnej hemisfery z lunetowym polem widzenia centralnego
- wyspa skroniowa
CNV (neowaskularyzacja naczyniówkowa)
- w wysiękowym AMD
- objaw koronki
Oczny zespół maskujący:
Objawy zapalenia np. wnętrza gałki, maskujące inne choroby:
- białaczki
- chłoniak wewnątrzgałkowy
- guzy przerzutowe
- zespoły paraneoplastyczne
- czerniak błony naczyniowej
- siatkówczak
- przestarzałe ciało obce
drobnotorbielowaty obrzęk plamki NIE SPOWODUJE go
Karty Tellera
badanie ostrości wzroku u niemowląt i małych dzieci
Przyczyny drobnotorbielowatego obrzęku plamki:
- retinopatia cukrzycowa
- pseudo- I afakia
- niedrożność żył siatkówki
- uveitis
- retinitis pigments
- makulopatia spowodowana kwasem nikotynowym
W jakich chorobach zaćma wtórna?
- cukrzyca
- tężyczka
- dystrofia miotoniczna
- wtórnie do chorób gałek ocznych
- posterydowo
- ch. Burger
- ch. Takayasu
- jaskra wrodzona
- nowotwory
- pourazowo
Starczowzrocznosć:
- naturalne zmiany po 40 rż.
- spadek elastyczności soczewki
- oddalenie się od oka punktu bliży wzrokowej
Wysoka krótkowzroczność zwyrodnieniowa:
- tylny garbiak twardówki
- zanik naczyniówki
- Plamka Fuchsa
- zwiększanie długości gałki
Czynniki ryzyka neuropatii jaskrowej:
ogólne:
- nadciśnienie
- niedociśnienie
- cukrzyca
- zawał mózgu i serca
miejscowe:
- wzrost IOP
- proliferacje szklisto-siatkówkowe
- krwotoczki przy tarczy n II
- okołotarczowy zanik naczyniówki
Jak będzie wyglądał przerzut do naczyniówki:
płaski, rozlany na tylną powierzchnię gałki
Ośrodki optyczne oka:
rogówka - 40 D
soczewka
płyn wodnisty w komorze przedniej
ciało szkliste
Film łzowy:
- warstwa wewn. - MUCYNY
- warstwa środkowa, najgrubsza - wodna
- warstwa zewn, chroni przed odparowaniem –> lipidowa
Zapalenie części pośredniej naczyniówki:
- idiopatyczne, przewlekłe
- często dzieci i młodzi dorośli
- “kule śnieżne” - wysięk w szklistce
- “zaspa śnieżna” - wysięk wzdłuż pars plana
Często towarzyszą choroby ogólne –> borelioza, sarkoidoza, MS, toktokaroza
Zwyrodnienie barwnikowe siatkówki:
- koncentryczne zawężanie pola widzenia –> widzenie lunetowe
- obustronna i symetryczna utrata pola widzenia
- ślepota zmierzchowa ok 20 rż
w dnie oka
- zwężenie naczyń
- zmiany barwnikowe (w kształcie komórek kostnych)
- WOSKOWOBLADA tarcza nerwu
do objawów zaćmy należą:
- oświecenie
- zamglenie obrazu
- diplopia jednooczna - w zaćmie korowej
Zaburzenia widzenia barw:
- częściej u M
- możliwe w zapaleniach n II
- możliwe w AMD i innych uszkodzeniach plamki
- najczęściej oś czerwono-zielona (zw. z uszkodzeniem n., uszkodzenie siatkówki daje zaburzenia w osi niebiesko-żółtej)
perymetria ma znaczenie w:
- chorobach n. wzrokowego
- chorobach siatkówki
- jaskrze
- odwarstwieniu siatkówki
- chorobach OUN
- AMD
nie trzeba go podobno w porażeniu n. VII i w migrenie
Leczenie:
astygmatyzm - soczewki toryczne
krótkowzroczność - wklęsłe
dalekowzroczność - wypukłe
odczyny brodawkowe na spojówkach mogą być w:
- alergicznym zap spojówek (szczególnie wiosenne - ogromne brodawki)
- w zapaleniu bakteryjnym
Leki powodujące ostre zamknięcie kąta przesączania:
- alfa-agoniści
- parasympatykolityki (atropina)
3 sulfonamidy - leki na parkinsona
- TCA’s
- przeciwdrgawkowe
Otwór w plamce:
a) idiopatyczny - częściej u kobiet, spowodowany trakcją szklistkowo-siatkówkową
b) wysoka krótkowzroczność
c) tępy uraz oka
d) powikłanie retinopatii słonecznej
Leczenie; TYLKO WITREKTOMIA
Cechy kliniczne dna oka krótkowzrocznego:
- ścieńczenie RPE - blade dno
- wyspy zaniku chorioretinalnego
- garbiak tylny
- makulopatia
- obwodowe zwyrodnienia siatkówki
- otwory w siatkówce
dodatkowo:
- zaćma (jądrowa, podtorebkowa tylna)
- predyspozycja do JPOK
- odwarstwienie siatkówki
Makulopatia w krótkowzroczności:
- pęknięcia lakieru - pękniecia w błonie Brucha
- neowaskularyzacja naczyniówkowa
- plama Fuchsa
- otwór w plamce
- makulopatia zanikowa
Najczęstsze zmiany w AIDS:
- retinitis spowodowane CMV
- retinopatia w przebiegu AIDS (kłębki waty)
- mięsak Kaposiego powiek i spojówki
- całe mnóśtwo zakażeń oportunistycznych
Diagnostyczna mydriaza:
dorośli –> tropikamid
(chyba że jaskra zamkniętego kąta –> neosynefryna, bo można odwrócić działanie)
dzieci –> atropina (bo u dzieci musi być silny, żeby porazić akomodację)
