wątroba/trzustka Flashcards

1
Q

stan przedżółtaczkowy

A

stężenie bilirubiny poniżej 2,5mg/dl (43mikromol/l)

zabarwienie jedynie białkówki i błon śluzowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

co pierwsze się zabarwia w żółtaczce

A

twardówka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

co pierwsze się odbarwia podczas procesu leczenia zółtaczki

A

skóra

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

barwa w żółtaczce hemolitycznej

A

bardziej blady niż żółty

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

barwa w WZW bez cholestazy

A

czysta żółta barwa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

barwa w cholestazie długo trwającej

A

szarozielonkawa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

barwa w chorobie Weila

A

rubinowa barwa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

barwa w płonicy

A

żółta barwa widoczna dopiero po uciśnięciu osutki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

cholestaza

A

wzrost stężenia kwasów żółciowych w tkankach

-wewnątrz wątrobowa- i

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

główne przyczyny OZT

A
  1. kamica żółciowa
  2. alkohol
  3. hiperlipidemia typu 1, 4, 5 (cukrzyca, niektóre leki)
  4. choroby, którym towarzyszy hiperkalcemia
  5. zmiany w obrębie dróg żółciowych
  6. zapalenie trzustki jako powikłanie ECPW
  7. idiopatyczne OZT
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

jaki zmiany strukturalne w obrębie dróg żółciowych powodują OZT?

A
torbiel przewodu żółciowego
zwężające zapalenia dróg żółciowych
pierwotna kamica przewodowa
nieprawidłowe połączenie trzustkowo-żółciowe
trzustka dwudzielna
rak brodawki Vatera
rak trzustki
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

wymień mechanizmy powstania OZT

A
  1. obrzęk lub zapalenie powoduje zatrzymanie odpływu soku trzustkowego-> wzrost ciśnienia w przewodach trzustkowych
  2. kamień żółciowy zatyka wspólne ujście na brodawce Vatera-> zarzucanie żółci do przewodu Virsunga -> zapalenie
  3. refluks dwunastiniczy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

jaka jest główna przyczyna zmian zapalnych z OZT

A

przedwczesna aktywacja proenzymów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

w OZT procesowi uszkodzenia i martwicy komórek towarzyszy aktywacja:

A
mediatorów prozapalnych
układu kinin
układu dopełniacza
układu krzepnięcia
fibrynolizy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

jakie komórki tworzą naciek w OZT

A

neutrofile
monocyty/makrofagi
limfocyty

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

rzadkie przyczyny OZT

A
wirusy (świnki, HIV)
pasożyty (glistnica)
toczeń układowy
zespół Sjogrena
niedobór alfa-1-antytrypsyny
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Uogólniona odpowiedź zapalna (SIRS)

A
temp >38 lub <36
HR>90/min
tachypnoe >20/min
PaCO2 <32mmHg
leu >12000 lub <4000
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Dwie postacie OZT

A

obrzękowa

martwiczo-krwotoczna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

obrzękowa postać OZT

A
proces zapalny obejmuje wyłącznie trzustkę
śmiertelność <5%
wstrząs hipowolemiczny
wstrząs septyczny
sepsa
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

martwiczo-krwotoczna postać OZT

A

stan ogólnoustrojowy
śmiertelność 10-15%
stres oksydacyjny
uszkodzenie włókien elastycznych naczyń

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

przyczyny śmierci w ciągu pierwszych dni OZT

A
  1. niewydolność sercowo-naczyniowa (wstrząs, niewydolność nerek)
  2. niewydolność oddechowa (ARDS)
  3. niewydolność mięśnia sercowego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

przyczyny śmierci po upływie tygodnia w OZT

A

powikłania martwicy trzustki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

objawy OZT

A
  1. ból brzucha
  2. wymioty/nudności
  3. gorączka (początkowa związana z SIRS, potem z zakażeniem spowodowanym martwicą)
  4. zaburzenia świadomości (wstrząs)
  5. tachykardia
  6. żółtaczka
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

badania laboratoryjne przy OZT

A

lipazy we krwi

amylazy w surowicy i w moczu (3krotnie podwyższone)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

badania obrazowe przy OZT

A

USG jamy brzusznej
TK z podaniem środka kontrastującego
RTG klatki piersiowej i brzucha
ECPW

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

powikłania wielonarządowe OZT

A

ARDS
ONN
DIC
Encefalopatia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

powikłania miejscowe OZT

A
torbiel rzekoma
ropień trzustki
krwawienie
tętniak rzekomy
zakażenie martwicze trzustki i tkanek okołotrzustkowych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

zespół zaburzeń wielonarządowych (MODS)

A
SIRS
ARDS
ONN
hipotensja
DIC
ostra niewydolność kory nadnerczy
OZW
encefalopatia metaboliczna
niedrożność
zaburzenie więcej niż jednego niezbędnego do życia narządu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

postacie PZT

A

przewlekłe wapniejące
zaporowe
zapalne z przewagą destrukcji miąższu
włókniejące

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

przyczyny PZT

A
nadużywaznie alkoholu ok. 80%
polekowe
nadczynność przytarczyc
hiperlipidemia
trzustka podzielona
kamica przewodowa
uraz 
PZT tropikalne
zaburzenia autoimmunologiczne
PZT wrodzone
mukowiscydoza
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

przyczyny zaporowego PZT

A

nowotwory trzustki
łagodne guzy w przewodzie trzustkowym
zwężenie ujścia przewodu trzustkowego
bliznowate zwężenie przewodu trzustkowego po OZT

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

przyczyny bólu w PZT

A

wzrost ciśnienia wewnątrzprzewodowego i śródmiąższowego
zmniejszony przepływ krwi przez trzustkę
zapalenie nerwów towarzyszące PZT
martwica trzustki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

objawy PZT

A
ból brzucha - napady po spożyciu alkoholu lub posiłku bogatotłuszczowego
wzdęcia
uczucie pełności w nadbrzuszu
wymioty
przewlekła biegunka
żółtaczka
34
Q

badania przy PZT

A

RTG jamy brzusznej- zwapnienie trzustki
USG i TK- zmiany wielkości, pseudotorbiele, poszerzenie przewodów trzustkowych
ECPW

35
Q

test sekretynowo-cholecystokinowy

A
  • diagnoza PZT
  • najczulszy
  • w PZT wydzielanie wodorowęglanów <20mmol/l
36
Q

powikłania PZT

A
torbiele rzekome
wodobrzusze trzustkowe
zakrzepica żyły śledzionowej
zwężenie przewodu żółciowego wspólnego z żółtaczką
zwężenie dwunastnicy
tętniaki rzekome naczyń
rak trzustki
37
Q

żółtaczka

A

żółte zabarwienie skóry, błon śluzowych i białkówek

bilirubina podwyższona dwukrotnie

38
Q

cholestaza

A

podwyższone stężenie we krwi i w tkankach kwasów żółciowych
-zaburzenia wydzielania z hepatocytów
-zaburzenia przepływu przez wenątrzwątrobowe lub zewnątrzwątrobowe drogi żółciowe
może jej towarzyszyć żółtaczka

39
Q

metabolizm bilirubiny

A

hem-> bilirubina wolna transportowana z albuminami->kom. wątrobowe-> bilirubina związana z kwasem glukuronowym

40
Q

jaka żółtaczka więcej bilirubiny wolnej w osoczu

A

hemolityczna

41
Q

w jakiej żółtaczce bilirubina w moczu

A

miąższowa i mechaniczna

42
Q

w jakiej żółtaczce brak urobilinogenu w moczu

A

w mechanicznej

43
Q

w jakiej żółtaczce sterkobilinogen w kale wzmożony

A

hemolityczna

44
Q

kolor moczu i stolca w żółtaczce hemolitycznej

A

normalny mocz

ciemny stolec

45
Q

kolor moczu i stolca w żółtaczce miąższowej

A

mocz ciemniejszy niż normalnie

stolec odbarwiony

46
Q

kolor moczu w żółtaczce mechanicznej

A

mocz koloru ciemnego piwa

stolec odbarwiony

47
Q

żółtaczka przedwątrobowa

A

hemolityczna

48
Q

żółtaczka wewnątrzwątrobowa

A

miąższowa

49
Q

żółtaczka pozawątrobowa

A

mechaniczna

50
Q

które parametry w żółtaczce hemolitycznej podwyższone

A

LDH

51
Q

które parametry w żółtaczce miąższowej podwyższone

A
ALP
GGTP
LDH
gammaglobuliny
ALAT i ASPAT kilkukrotnie
52
Q

które parametry podwyższone w żółtaczce mechanicznej

A

ALAT i ASPAT
LDH
ALP i GGTP kilkutronie

53
Q

w ktorej żółtaczce występuje świąd skóry

A

mechanicznej

54
Q

żółtaczka wrodzona gdzie podwyższona bilirubina wolna

A

zespół Criglera- Najjara typu I

zespół Gilberta

55
Q

żółtaczka wrodzona gdy rośnie bilirubina związana

A

zespół Dubina-Johnsona

zespół Rotora

56
Q

drogi zakażenia HAV

A

pokarmowa
kontakt seksualny
krew

57
Q

postacie WZW A

A

bezżółtaczkowa (u dzieci)
żółtaczkowa
cholestatyczna

58
Q

objawy WZW A

A
męczliwość
nudności
wymioty
bół brzucha
bóle mięśni i stawów

w postaci cholestatycznej świąd skóry

59
Q

diagnostyka WZW A

A

wzrost AlAT i AspAT

przeciwciała anty-HAV (najpierw IgM potem IgG)

60
Q

WZW typu D

A

tylko równoczesna z WZW B lub nadkażenie WZW B

61
Q

drogi zakażenie HBV

A

pozajelitowa
płciowa
okołoporodowa

62
Q

powikłania WZW B

A

odkładanie się kompleksów immunologicznych: guzkowe zapalenie tętnic, kłębuszkowe zapalenie nerek, zespół nerczycowy
piorunujące zapalenie wątroby

63
Q

drogi zakażenie HCV

A

pokarmowa

64
Q

przebieg kliniczny WZW różnych typów

A

WZW A i WZW C takie samo tylko C niebezpieczne dla kobiet w trzecim trymestrze
WZW B objawy takie same, cięższy przebieg

65
Q

przewlekłe WZW B powikłania

A

marskość
rak wątrobowokomórkowy
choroby kompleksów immunologicznych (KZN, guzkowe zapalenie tętnic)

66
Q

powikłania WZW C

A

marskość
rak wątrobowokomórkowy (HCV nie jest onkogenny jak HBV więc ni widomo czemu)
choroby kompleksów immunologicznych: zapalenie tarczycy, autoimmunologiczne zapalenie wątroby

67
Q

etiologia marskości wątroby

A

zależy od kraju: wirusowa, alkoholowa, polekowa (paracetamol), po zatruciu grzybami (polsza i muchomory), od przewlekłej kamicy lub nowotworów, w chorobach spichrzeniowych

68
Q

główny element patogenezy marskości wątroby

A

zaburzenie równowagi między fibrynolizą a fibrynogenezą
zaburzenia metaboliczne
nadciśnienie wrotne

69
Q

objawy ogólne marskości wątroby

A
osłabienie i łatwe męczenie się
stan podgorączkowy
utrata łaknienie
spadek masy ciała
świąd
powiększony obwód brzucha
70
Q

zmiany skórne w marskości wątroby

A

żółtaczka
naczyniaki wątrobowe
rumień dłoniowy i podeszwowy
głowa meduzy

71
Q

objawy ze strony układu pokarmowego marskości wątroby

A
wzdęcia
nudności
wymioty
lakierowane wargi i język
powiększenie wątroby i śledziony
72
Q

marskość wątroby w wynikach laboratoryjnych

A
małopłytkowość
niedokrwistość
leukopenia
zwiększona aktywność aminotransferaz
wzrost ALP
wzrost GGTP
hiperbilirubinemia
hipoalbuminemia
hipoglikemia
zaburzenia elektrolitowe
wzrost kreatyniny i amoniaku
73
Q

powikłania marskości wątroby

A
wodobrzusze
zapalenie otrzewnej
krwawienie z przewodu pokarmowego (żylaków przełyku)
żółtaczka
zaburzenia krzepnięcia
encefalopatia wątrobowa
zespół wątrobowo-nerkowy
zespół wątrobowo- płucny
hipersplenizm
zaburzenia hormonalne ( np insulinooporność hepatocytów)
rak wątrobowokomórkowy
74
Q

mechanizm wodobrzusza

A

skurcz naczyń nerkowych-> upośledzenie wydzielania wody
hipoalbuminemia-> zaburzenia odpływu chłonki
nadciśnienie-> rozkurcz naczyń -> wzrost przepływu trzewnego

75
Q

mechanizm encefalopatii wątrobowej

A

przedostawanie się np amoniaku przez uszkodzoną barierę krew-mózg
toksyny
przekształcanie aa. aromatycznych w fałszywe neuroprzekaźniki
wzrost GABA

76
Q

przyczyny ostrej niewydolności wątroby

A
WZW typu B, D, A
polekowe
toksyny
wstrząs 
posocznica
77
Q

ostra niewydolność wątroby- objawy

A
utrata łaknienia
biegunka
gorączka
osutka
hipotensja
tachykardia

GŁÓWNE OBJAWY:

  1. encefalopatia
  2. żółtaczka
  3. objawy skazy krwotocznej
  4. niestabilność hemodynamiczna
  5. wodobrzusze
  6. niewydolność nerek
  7. napady padaczkowe
78
Q

obraz ostrej niewydolności wątroby w badaniach laboratoryjnych

A

zwiększona aktywność aminotransferaz
wydłużony czas protrombinowy
hipoglikemia

79
Q

czynniki ryzyka kamicy żółciowej

A
genetyczne
płeć żeńska
ciąża
estrogeny
starczy wiek
otyłość
cukrzyca
wahania masy ciała
dlugotrwałe żywienie pozajelitowe
Crohn
anemia hemolityczna
marskość wątroby
80
Q

objawy kamicy żółciowej

A

kolka żółciowa
nudności wymioty
przemijająca zółtaczka
objaw Chełmońskiego

81
Q

powikłania kamicy żółciowej

A

OZT
ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego
przewlekłe zapalenie pęcherzyka żółciowego
kamica przewodowa