vragen Flashcards
zika overdracht
mug
sex
bloed
transplantair
zika veroorzaakt:
microcephalie
flavi koorts
HCG pos in bloed vanaf:
23-24d AD
bij welke vaginitis afwezigheid van lactobacillen?
bacteriele vaginose (gardnerella) -> daardoor minder zuur milieu
COC: naast EE, nieuwe biologische oestrogenen (welke?)
17beta-E2
E2-valeraat
(-> minder krachtig dan EE)
hoeveelheid oestrogeen in meeste COC
20-35 µg/d
E2 tov EE
- minder hoeveelheid bloedverlies
- meer intracyclische bloedingen
% BK = ERpos?
80%
hoeveel % van miskramen zijn door chromosomale afwijking
50-60%
verklaring PPV van NIPT lager in jongere populatie
iemand jong die pos NIPT heeft voor T21 heeft minder kans dat die echt pos is → PPV lager want de incidentie is lager in die leeftijdsgroep
NIPT: soort test
screeningstest (10-14w), GEEN diagnostische test
–> bevestigen dr invasieve test (vruchtwaterpunctie vanaf 15w)
combinatietest
Bloedonderzoek bij zwangere + nekplooimeting met een echo bij het kind
detectie-ratio NIPT trisomie 21/13/18
98,5% (meest accurate screeningstest hiervoor)
mediolaterale episiotomie
m bulbospongiosis,
fascia van pars puborectalis van levator ani,
huid
en vaginawand
welke ligging = indicatie voor vacuumextractie
achterhoofd + 1u niet gevorderde uitdrijving
tamoxifen: agonistisch vr
bot
endometrium
HD/LDL
tamoxifen: antagonistisch vr
borst
raloxifen
~tamoxifen MAAR antagonistisch vr endometrium
bijwerking aromatase-remmer
- arthralgie
- osteoporose
- minder goed werkzaam bij pre/perimenopauzale vrouwen
bijwerkingen SERM
- DVT
- LE
- BM kanker
vrouw met oestrogeen positief, HER2 positief… borstcarcinoom, meest effectieve behandeling
Trastuzumab+antihormoon+chemo+radio
PCOS kenmerken
- gestegen androgenen (androsteendion, T)
- anovulatie, oligomenorroe
- PCO-ovaria op echo
- biochemie: LH>10, insulineresistentie, …
beste chemotherapie bij ovariumcarcinoom
paclitaxel-carboplatinum
foto van placenta na ongecompliceerde bevalling met prenataal af en toe onverklaarde bloedingen
placenta circumvallata
abruptio placentae
vaginaal bloedverlies + PIJN
vasa previa
vaginaal bloedverlies, PIJNLOOS + afwezige/abnle foetale harttonen
(dr exsudatie van bloed van foetus geen kindsbewegingen voelen)
placenta previa
vaginaal bloedverlies, PIJNLOOS
Hoe vaak FIGO I bij ovariumcarcinoom
24%
5jaarsoverleving 80%
mifepriston (progesteronreceptor-blokkeerder) -> dosis?
AAP vs EC
AAP: 200mg
EC: 10-50mg
EC: progesteronreceptor-blokkeerder hoeveel u na coitus?
max 120u na coitus (5d)
EC: LNG hoeveel u na coitus
max 96u na coitus (4d)
EC: Cu-IUCD hoeveel u na coitus
max 120u na coitus (5d)
sentinel bij vulvacarcinoom in stadium 1?
Ib: igv unifocale letsels <4cm en >1mm infiltratie
dus NIET igv multifocale letsels of >4cm -> lymfadenetomie
indicaties prikpil (DMPA)
compliantie problemen
ernstige epilepsie
voordeel van implantaat (progestageen) bij obesen
betrouwbaarheid blijft goed, geen ongunstig effect
ook het geval bij LARC zoals IUCD
relatieve CI van IUCD
dismenorroe
Wanneer implantaat > LNG-IUD bij jong meisje dat expliciet vraagt om LARC
frequente vulvo-vaginale infecties
postcoïtaal bloedverlies en heel soms intercyclische bloedingen
Chlamydia uitsluiten
dizygoot -> incidentie afh van:
- ras (afrikaans > aziatisch)
- maternale leeftijd (ouder > jonger)
- pariteit (multipara > primipara)
- fertiliteitsbehandeling (ART»_space;> spontaan)
wereldwijd stijgende frequentie DCDA: fertiliteitsbeh, stijgende maternale leeftijd
dizygoot vs monozygoot voorkomen
di: 2/3
mono: 1/3
monozygoot komt meer voor igv:
IVF/ICSI (1/50 ipv 1/250)
kindbewegingen
multiP: 16-18w
nulliP: 18-20w
gestegen cholesterol
T4 heel sterk gestegen
Fibrinogeen gestegen
WBC gestegen
= nl tijdens zws
Wat veroorzaakt hyperglycemie tijdens zwangerschapsdiabetes?
Polyhydramnios
Stinkende afscheiding met een massa tot in de douglas-holte
PID: abces
tubo-ovarieel abces
eclampsie -> aanval: wat doe je?
beschermen tgn trauma,
oxygenatie,
magnesiumsulfaat
immuniteit zws
cellulair -> humoraal
Hoogste CV risico bij zwangerschap bij een lage weerstand?
pulmonale arteriële hypertensie
zws afgeraden
Behandeling atypische hyperplasie (endometriumproliferatie)
hysterectomie
want premaligne
Behandeling complexe hyperplasie (endometriumproliferatie)
progestageen
soms endometriumablatie, mirenaspiraal, hysterectomie
Behandeling eenvoudige hyperplasie (endometriumproliferatie)
progestageen
soms endometriumablatie, mirenaspiraal
bohr effect
Hb kan meer O2 dragen bij een lage pCO2 (CO2 uit foetaal bloed diffundeert naar moeder -> bij oplopen vh maternaal CO2 zal maternaal Hb O2 verliezen -> foetus)
Zwangere vrouw (A-, man A+) met trauma en mogelijke rhesus-immunisatie. Wat doe je?
bepaal foetale cellen (bloed) -> indirecte Coombs -> thogam geven indien NEGATIEF (indien pos heeft rhogam geen nut want zijn er al AS)
zwangerschapshyperthyreoidie: beeld
meerling zws
hyperemesis
TSH-R abnl gevoelig voor HCG
-> fysiologisch, dus niet behandelen
Op de controle merk je dat de zwangere vrouw voor CMV op 12 weken: IgM+, IgG+ met een lage aviditeit (15%)
= acute CMV infectie
–> en je raadt een amniocentese aan op 21 weken zwangerschapsduur (om te controleren of het kind ook geïnfecteerd is)
in 2e trim: echo ipv AC
eerste trimester
tweede “
derde “
1-14w
14-27w
27-40w
risicofactor voor een postpartum depressie
VG depressie stressfull life events (echtelijke probl, migratie) zwakke sociale/financiele situatie jonge maternele leeftijd alleenstaand MULTIpariteit ongewenste zws slaapdeprivatie
risicofactor postpartumpsychose
VG psychose/bipolaire stoornis gebrek sociale steun alleenstaand PRIMIgravida urgentie tijdens partus
typisch voor adenomose
cysten
endometriumCa
POSTMENOPAUZAAL bloedverlies!!!!!
(bruinverlies, pijn)
echo: DET>5mm
Pipelle: kn groeien vanuit atrofisch en verdikt endometrium
endometrium poliep
intracavitair:
- abnle uteriene bloedingen (menorragie), intermenstruele bloedingen
- POSTMENOPAUZAAL bloedverlies
uitpuilend:
- contactbloedingen
- purulente fluor
adenomyose
abnl bloedverlies
dysmenorroe
echolucente opklaringen myometrium
asymmetrische vergroting
(eenvoudige) endometrium hyperplasie
onregelmatig bloedverlies
infertiliteit
triple diagnostiek bij borstonderzoek
KO
mammo/echo
punctiebiopsie
beleid CMV
preventie: goede voorlichting
slingerpijn is een teken van:
endometritis (=>uterus pijngevoelig, evt adnexitis/pelviperitonitis)) of PID (=> bloeding, onderbuikspijn, koorts, (klin tekens endocervicitis wnr primair))
(ook bij septisch miskraam, ectopische zws)
leeftijd follikelcyste
komt niet meer voor na menopauze
lochia toegenomen bij?
retentie placentaweefsel en vliezen
-> endometritis uitsluiten
pijn bij torsie
houdingsgebonden = OP EN AFGAAND
gewone VIN door:
HPV
gedifferentieerde VIN
LSA, Ca
hypogonadotrope hypoE
dr progestageen
cyste op echo
anechogeen
Vrouw met braken en zich niet goed voelen na fertiliteitsbehandeling met ovulatie-inductie
ovarieel hyperstimulatiesyndroom
PCT
progesteron challenge test
hyperprolactinemie inhibeert …
GnRH-secretie (-> oestrogenentekort)
PCT bij hyperprolactinemie
negatief
biochemie hyperprolactinemie
LH < 3 IU/L
LH/FSH < 1
BK: TN, negatief voor HBOC genen -> beh?
zo snel mogelijk neo-adjuvante therapie
BORDERLINE ovarium, grootmoeder BK gehad (oud, geen eerstegraadverwant) -> risico?
niet verhoogd
kans op ovariumtumor bij BRCA? + leeftijd?
BRCA1: 40% voor 70j (vnl hooggradig sereus)
-> zelden voor 40j
BRCA2: 20% voor 70j
-> zelden voor 50j
(itt bij borstca: net jong)
Vlaamse perinatale mortaliteit
5-10 per 1000
Wereldwijd hoogste sterfte moeder door:
- bloeding
- infectie
- eclampsie
MR borst ikv screening?
wnr erfelijk belast (hoogrisico, vanaf 30j)
AMH als merker bij PCOS
correleert met ernst
AMH ~ ovariële reserve
mifepriston
blokkeert werking van P uit corpus luteum (thv receptor)
mola
trofoblasttumor
witte brokkelige vaginale fluor
candida
ovariële tumoren: wnr op echo verdacht vr ontaarding?
soliede partijen,
4 of meer papillaire woekeringen,
sterke flow op doppler,
irreguliere multiloculaire solide tumoren >100 ml
4 papillaire structuren, wat doe je? Jonge vrouw, beeld van borderline
adenexectomie unilateraal
thecacellen en granulosacellen
LH -> thecacellen: vorming van androgenen (vnl androsteendion) uit cholesterol. -> androsteendion diffundeert naar de granulosacellen -> oiv FSH omgezet in estradiol (aromatisering)
PCOS sympt
Hirsutisme
Amenorroe
Hyperinsulinemie
Welk chemotherapeuticum geeft meest hartschade
antracycline
Wat vertraagt de afbraak van anti-contraceptiva (pil )?
Fluconazole: CYP-inhibitor
leeftijd screening cervix met uitstrijkjes
25-64j
Hep B: moeder pos
neonaat actief/passief immuniseren
Wat veroorzaakt hyperinsulinemie tijdens zwangerschapsdiabetes?
macrosomie
oestrogeen stimuleert lever tot aanmaken meer proteine
klopt
Vrouw met appendicitis op 13 w. Welke tocolyse geef je op <13w?
PG-inhibitoren
astma -> welke tocolyse NIET?
PG-synthetase remmer (indomethacine)
Placenta wordt geboren met de foetale kant eerst
schultze ( Duncan)
zaadcellen voor HIUI
min 5 miljoen
zaadcellen IVF
min 1 miljoen
zaadcellen ICSI
igv < 1 miljoen OF < 2% nle vorm
Bij wie pas je op met vitamine D
pt met sarcoidose
normale # bloedverlies bij menstruatie
30-50 ml
mannen met BK: meer kans op genetisch
BRCA2
Waarvoor is de Foeto-maternale-placentaire eenheid belangrijk?
oestrogeen
PID graad 1
acute adnexitis
PID graad 2
acute adnexitis + pelviperitonitis
BM kanker: POLE-mutatie
prognostisch gunstig
Welke onderzoeken doe je steeds pre-operatief bij een borstcarcinoom
labo
RX thorax
echo abdomen
volledig solied is meer kwaadaardig dan multiloculair solied
klopt
hyperemesis, zeer lage BP 80/60, ketonurie, uitgerekend >5% gewicht verloren -> beleid
ZH (rehydratatie)
Atosiban
oxytocine antagonist (tocolyse)
beh lichen sclerosis
hoge dosis CS (lokaal betamethasone/clobetazol)
PUL -> beleid
PUL opvolgen
fibroadenoom kleiner dan 2cm en geen symptomen -> R/
geruststellen
echo-controle na 6m
fibroadenoom groter dan 2cm en symptomen -> R/
resectie
ABO
rhesus
1e zws
2e zws
HPL = insuline antagonst
klopt
E -> veralgemeende VD
ok
Vrouw met zwangerschap na IVF. Presenteert zich met pijnloos bloedverlies
placenta praevia
artificiële bevruchting is een risicofactor voor placenta previa
ok
POP tijdsmarge
3u voor LNG
12u voor desogestrel
anticonceptie en BV
geen PPR
geen spiraal
wel condoom/POP/LARC (implantaat)
hoort metrorragie bij endometriose?
nee
mogelijke klachten endometriose
a. dyspareunie
b. dysmenorroe
c. subfertiliteit
d. dyscheziei
premenstrueel syndroom
Bij PMS is er sensitisatie van het CZS voor hormonale schommelingen
Rubella levend afgezwakt vaccin (zws?)
terratogeen
bordeline chemo?
borderline tumoren niet gevoelig voor (adjuvante) chemo
MRI: T1 en T2
T1: vocht laag, vet hoog, bloed hoog
T2: hoog
beh submuceus myoom
hysteroscopische myomectomie
intramuraal/subsereus:
myomectomie (laparoscopisch/laparatomie)
Wat zorgt voor de ‘uterine constraint’ bij pre-gestational diabetes
pre-eclampsie
- Zwangere met oligohydramnios, ze vraagt wat de gevolgen voor het kind zijn
a) faciale dysmorfie
b) longhypoplasie
c) klompvoet
is trombose een bijwerking van tamoxifen?
ja
haaruitval tot 2-4maanden na bevalling
nl
meest kwaadaardig?
kleurendoppler score 4
Wat is zeker een miskraam?
a) foetus van 7mm zonder hartslag
b) lege vruchtzak van 26 mm
Recidief risico van een pre-eclampsie
25%
Emesis gravidarum met TSH van 0,05
fysiologisch
Complicatie van DM voor de foetus die je enkel hebt bij pre-gestational diabetes
hartafwijking
Kallman syndroom
lang, eunuchoidaal, geen/kleine borsten, normale beharing
amenorroe
defect GnRH secretie (lage LH en FSH)
syndroom van turnher
klein gestalte, webbed neck, schildvormige borstkas, kleine borsten, tepels vr uiteen, weinig axillaire/pubische beharing, verhoogde draaihoek armen
amenorroe
geheel of gedeeltelijk ontbreken van een X-chromosoom
ovaria falen → geen E en P → geen inhibitie op hypofyse → hoge FSH en LH
hyperprolactinemie
Negatieve PCT, LH < FSH, LH <3
sentinel bij vulvacarcinoom
unifocaal <4cm, >1mm infiltratie
sentinel
enkel wnr N0M0
monochoriale tweeling: nazicht
echo vanaf 16w om de 2w
borst FNAC
cysten, klieren
borst CNB
vastweefsel letsels, distorsie, microverkalkingen
borst VACNB
distorsie, microverkalkingen
. Gardasil vermindert de kans op HPV condylomata met hoeveel %
90
Rokitansky nodulus
terratoom
endometrioom is hyperintens op MR T1 door bloedproducten
jup
graden perineumruptuur
1: huid + vaginawandepitheel
2: huid/vaginawand + onderliggend BW/spierweefsel
3: ruptuur anale sfincter (a,b,c)
4: totaal ruptuur = volledige sfincter tem anale mucosa
zws daling creatinine en urinezuur
yes
nevenwerkingen van epidurale
a) hypotensie
b) verlengde arbeid
c) persreflex vermindering
d) meer kunstverlossing
Eerste trimester screening met echo is meest accuraat om zwangerschapsduur te schatten
3-5d nauwkeurigheid
totale ijzebehoefte zws
800mg
Bij welk type HPV heb je het meest risico op het ontwikkelen van een LSIL indien het virus persisteert?
HPV 16
21-jarige vrouw met laag BMI en hypogonadotrope hypo-oestrogenemie
gedaald libido
gating radiotherapie
inspiratie -> hart en longen minder dosis
oorzaak LOOP
verhoogd FSH
gevolg LOOP
oestrogeenexces
Lege uterus en mobiele amorfe massa tussen ovarium en uterus
is diagnostisch voor extra-uteriene zwangerschap
koorts - pijn - massa in douglas
tubo-ovarieel abces
candida klachten -> meteen …
microscopisch onderzoek vaginaal verlies
endometriumhyperplasie mogelijke oorzaak
granulosaceltumor
Vrouwen van 45 die symptomatisch zijn behandelen met cyclisch P en ctu E
= indicatie HST
endometrioom
geen sterke doorbloeding
controle zws
<28: 4-6
na 28
na 36
na 40
schouderdystocie
geen fundusdruk
zwanger -> GM niet geven:
ACE-I
diuretica
zuivere beta blokkers
Vrouw met IUGR op 34 weken zwangerschapsduur (foetus bereikt niet het groeipotentieel). Wat is hier relevant?
Doppler op bloedvaten
HELLP
meteen ZH
Voorafgaande diabetes bij een nu zwangere vrouw zal veel complicaties veroorzaken die ook optreden bij zwangerschapsdiabetes. Maar wat treedt alleen op bij voorafgaande diabetes?
hartafwijking
anti-conc zonder verhoogd risico VTE
LARC
POP
anticonceptie igv migraine
POP
lagere dosis anticonceptie -> meer bloedingsdagen
yihaa
cystocoele
bekkenbodemtherapie gekregen, maar hielp niet goed.
pessarium (2/3e kans dat helpt)
cyclische hormoontherapie
(continue oestrogenen, cyclisch progesteron)
Endometriomen bevatten bloedafbraakproducten waardoor ze … kleuren op T1 MRI
hyperintens
colpitis macularis: welke verwekker
trichomonas
mola hydatidosa
-> wat opvolgen?
wekelijks HCG
UPA
werkt ook nog als LH piek reeds is ingezet, itt LNG
Waarom is obese prediabetische vrouw soms hyperandrogeen?
Insulineresistentie afhankelijke hyperinsulinemie en normale respons op insuline in de ovaria
mature terratoom: R/
laparscopisch verwijderen
immature terratoom: R/
USO + chemo
Alcohol is risicofactor voor borstkanker
:(
Bij ER+ en HER- doen we meestal (<50%) geen chemo
ok
avastin
bevacuzimab
BD tijdens zws
daalt
complement gemedieerde immuniteit vrouw tijdens zws
daalt (th1 -> th2)
wnr dating echo?
tss 6 en 10 w AD
Adrenogenitaal syndroom (21 hydroxylase deficiëntie)
cortisol&aldosteron laag
ACTH gestegen
androgenen gestegen
obesitas op POST menopauzale leeftijd
= RF BK
ovariumcyste: punctie gecontraïndiceerd bij >4 papillaire letsels!
niet doen dus
fibroadenoma
jonge vrouwen (14-25j) goed afgelijnd beweeglijk meestal <3cm (kan groter zijn, kan pijnlijk en snelgroeiend z)
phyllodestumor
zz
goed afgelijnd, mobiel
pijnloos, snelgroeiend
cyste (borst)
vnl tss 35-55j
groot
gevoelig/pijnlijk
goed afgelijnd, mobiel
CT bij erstige endometriose
overbodig
cyste in endometrium bij adenomyosis
klopt
phyllodes fibroadenoom, letsel van 4 cm
-> beleid?
Resectie met vrije snijranden
LSIL-> beleid?
na 6m/1j opnieuw onderzoeken
CI misoprostol
(vaginaal toegediend dus wss geen van bovenstaande op examen)
insuline resistentie te onderzoeken bij een vrouw met PCOS
gedaald SHBG
een vrouw neemt anti-epileptica wat dien je toe
4 mg/d foliumzuur en vit K op het einde van de zwangerschap