Vinnutækni

Question 1

Hvað er vinnuvernd?

Answer 1

Er samheiti yfir marga þætti sem að hafa áhrif á öryggi heilsu og líðan starfsmanna í starfi

● Húsnæði og umhverfisþættir
(efni, vélar, tæki o.fl.)

● Hreyfi- og stoðkerfi
(líkamlegir áhættuþættir, líkamsbeiting o.fl.)

● Starfsmannaheilsuvernd
(bólusetningar, sýkingavarnir o.fl.)

● Félagslegir og andlegir þættir
(samskipti, einelti o.fl.)

Question 2

Rétt líkamsbeiting og vinnutækni

Answer 2

Er forvörn gegn stoðkerfisvandamálum. Stoðkerfisvandamál eru algengasta orsök vinnutendra veikinda.

Question 3

Vinnutengd stoðkerfisvandamál hafa fyrst og fremst áhrif á

Answer 3

● Bak
● Háls
● Axlir
● Efri útlimi
● (En geta einnig haft áhrif á neðri útlimi)

Question 4

Dæmi um álagseinkenni og álagssjúkdóma

Answer 4

● Slit í liðum
● Vöðvabólga
● Þursabit
● Brjósklos
● Sinaskeiðabólga
● Slitgigt

Question 5

Álagseinkenni

Answer 5

Eru sársauki eða óþægindi í vöðvum, sinum og/eða liðum og orsakast af því að ekki eru notuð rétt vinnubrögð eða röng líkamsbeiting. Getur leitt til minni hreyfigetu og skertrar starfhæfni

Question 6

Áhættuþættir álagseinkenna

Answer 6

● Síendurteknar hreyfingar án hvíldar

● Kröftug áreynsla
(lyfta þungu eða ýta/draga)

● Stöðug vöðvaspenna

● Streita

● Vinnuskipulag óheppilegt

● Umhverfisáhrif
(inniloft, hávaði, lýsing)

● Líkamsástand okkar

● Lítil líkamsvitund

Question 7

70-80% starfsfólks í umönnunarstörfum fær verki í

Answer 7

● Mjóbak
● Herðar
● Axlir
● Háls
● Hnakka

Question 8

Hvernig má draga úr eða koma í veg fyrir álagseinkenni?

Answer 8

● Læra rétta líkamsbeitingu og vinnutækni
● Þekkja uppbyggingu líkamans
● Þekkja áhættuþætti álagseinkenna
● Vera meðvituð um vinnuvernd

Question 9

Hvað er stöðuvinna?

Answer 9

Erum með vöðva í stöðugri spennu

Þegar það er stöðug spenna þá leiðir það til lélegs blóðflæðis um vöðvann. Vöðvinn þarf næringarríkt blóð til að vinna. Það safnast fyrir úrgangsefni sem komast ekki úr vöðvanum og næringarefni komast ekki til vöðvans. Verðum fljótt þreytt í stöðuvinnu og getum ekki unnið hana lengi

Question 10

Hvað er hreyfivinna?

Answer 10

Spenna og slökun til skiptis

Þar sem að það kemur alltaf slökun í vöðvann inn á milli þá ná æðarnar að flytja súrefnisríkt blóð til vöðvans og að losa vöðvann við úrgangsefni. Við getum með hreyfivinnu unnið mjög lengi án þess að það komi verkir

Question 11

Lykilatriði við góð vinnubrögð er að vinna með liðina í?

Answer 11

Miðstöðu

Question 12

Miðstaða

Answer 12

Þá erum við að halda liðnum þannig að hann er í miðstöðu en ekki ystu stöðu. Þegar við erum með liði í miðstöðu þá er álagið mest þar sem að brjóskið er þykkast, ef við erum með í ystu stöðu þá er álagið þar sem að brjóskið er þynnst og meiri líkur á að það komi slit í brjóskið

Question 13

Hvernig getum við minnkað álag töluvert?

Answer 13

Með því að við reynum að vera með sem stystan vogararm. Reynum að vinna sem næst líkamanum í uppréttri stöðu

Question 14

Hvað er vogararmur?

Answer 14

Er fjarlægð frá átakspunkti að byrði. Eftir því sem við höfum lengri vogararm þá margfaldast álag á liðamótin

Question 15

Hverjar eru grunnhreyfingarnar?

Answer 15

1) Hnébeygjur
2) Gangstaða og þungaflutningur

Question 16

Grunnhreyfingar
-Hnébeygjur

Answer 16

Beygjum okkur í hnjám og mjöðmum með bakið í miðstöðu

Question 17

Grunnhreyfingar
- Gangstaða og þungaflutningur

Answer 17

Færsla fram og aftur, þá erum við að nota lærvöðvana og rassvöðvana í færsluna en ekki að lyfta með því að nota handleggi og herðarnar. Nota fætur og hlífa baki.

Question 18

Áður en sjúklingur er færður þarf að hafa í huga

Answer 18

● Skipuleggja færsluna áður en við byrjum
● Meta vinnumhverfið
● Gera áhættumat
● Fá upplýsingar um getu sjúklings
● Minnka núning við flutning
● Nota léttitæki þegar við á
● Forðast að lyfta með handafli

Question 19

Grunnreglur líkamsbeitingar

Answer 19

● Vinna verk sem næst líkamanum (stuttan vogararm)

● Vinna í gangstöðu með góðan undirstöðuflöt

● Nota fætur og flytja líkamsþunga

● Vinna með fætur, mjaðmir, handleggi og axlir í sömu stefnu

● Nota þægilegt grip, með úlnliði í miðstöðu

● Halda eðlilegum sveig hryggjar í miðstöðu (beint bak)

● Vinna í jöfnum takti (anda út við átak)

● Forðast að lyfta með handafli (nota léttitæki)

● Virkja sjúkling (gefa leiðbeiningar og tíma til að vinna með)

● Sá sem þekkir sjúkling betur stýrir færslunni

Question 20

Hvar á rennilak að vera á sjúkrarúmi?

Answer 20

Er staðsett milli laks og þverlaks

lak → rennilak → þverlak

L-R-Þ stafróf

Fyrst venjulegt lak, svo rennilak og ofan á þverlak

Question 21

Eiginleikar rennilaks

Answer 21

Það minnkar viðnám geng rennsli en hleypir samt lofti í gegn. Er jafn stórt og þverlakið. Rennilakið er fast.

Question 22

Hvar á þverlak að vera á sjúkrarúmi?

Answer 22

Sjúklingur liggur ofan á þverlaki. Það er efst. Þverlakið er laust til þess að hægt sé að færa sjúkling með því.

lak → rennilak → þverlak

Question 23

Færa ofar í rúm með þverlaki

Answer 23

1) Þverlak losað báðum megin frá báðum hliðum.

2) Gott grip - Náum góðu gripi á þverlaki með báðum höndum

3) Þungaflutningur - dregið

Byrjum með þungann á fremri fót og færum síðan þungann í færslunni um leið og við færum á aftari fót. Handleggirnir við líkama. Bak í miðstöðu.

Question 24

Hliðarflutningur með þverlaki

Answer 24

1) Þverlak er losað frá báðum hliðum

2) Gott grip - Ná góðu taki á þverlaki með báðum höndum

3) Þungaflutningur - aftur og dregið

Við færum þungann frá fremri fæti til aftari. Bak í miðstöðu. Handleggir við líkama

Question 25

Velta og snúa með þverlaki

Answer 25

1) Þverlak er losað frá báðum hliðum

2) Gott grip - ná góðu taki á þverlaki með báðum höndum

3) Þungaflutningur

a. starfmaður dregur sjúkling að sér
- þungi færður aftur, frá fremri fæti yfir á aftari
- bak í miðstöðu
- handleggir við líkama

b. starfsmaður veltir sjúklingi með því að færa þungann fram frá aftari yfir á fremri - þungaflutningur fram