Verlichting Flashcards
Welke ongemakkelijke waarheid presenteren terroristische aanslagen ons?
Dat sommige landgenoten ons samenlevingsmodel zo erg haten, dat ze bereid zijn zichzekf op te blazen
Geef enkele verlichtingswaarden
Universele mensenrechten
Vrijheid van mening
Vrijheid van religie
Waarom mogen we niet doen alsof de verlichting superieur is?
Dat is contraproductief. De ‘vijand’ van de verlichting kan een extra argument geven om zich af te zetten van onze manier van leven
Wat is potentia
De kracht die de mens zelf heeft
Wat is potestas
De politieke macht
Wat is het grootste probleem van de verlichting vandaag?
We beschouwen de verwezenlijkingen van de verlichting als vanzelfsprekend. Gierdoor wordt onze samenleving kwetsbaarder
Geef 4 verlichtingsdenkers.
Voltaire
John Locke
Jean-Jaques Rousseau
Hobbes
Wat hebben de verlichtingsdenkers gemeen?
Ze stelden de samenleving waarin ze leefden kritisch in vraag, ze gingen op zoek naar nieuwe vormen van samenleven en probeerden die toe te passen
Door wat wert het ancien regime gekenmerkt?
Absolutisme
Staatsgodsdienst
Standenmaatschappij
Mercantilisme
Wat is de 18e eeuw
Een scharniereeuw: maakt uit van de vroegmoderne tijd maar draagt ook de overgang naar de moderne tijd in zich
Door wat word de 18e eeuw gekenmerkt?
Verlichting
Industriële revolutie
Amerikaanse en franse revolutie
Waarom willen veel mensen onmondig blijven?
Omdat de meeste mensen het gemakkelijker vinden om zelf geen mening te moeten vormen
Wat is een belangrijke voorwaarde om tot verlichting te komen
Durf te denken
Wat is de verlichting
Een filosofische stroming die in de 18e eeuw is ontstaan. Het menselijk verstand wordt onbegrensd vertrouwd. Het licht van het menselijk verstand zou de duisternis van de onwetendheid en vooroordelen doe verdwijnen. Je kan ‘het licht zien’ door je eigen verstand te gebruiken.
Wat had de mens voor de verlichting meegemaakt
Al 2 intellectuele revoluties
Geef de eerste intellectuele revolutie
Vlnd plaats tijdens de klassieke oudheid, wanneer griekse filosofen een verstandelijke uitleg trachten te vinden voor het bestaan van de wereld en de mens
Geef de tweede intellectuele revolutie
In de vroegmoderne tijd, wanneer de humanisten de plaats van de mens en de wereld kritisch onderzochten.
Welke 2 ‘methodes’ ontwikkelden de voorlopers van de revolutie
Empirisme & rationalisme
Geef de etymologie van empirisme
‘Empirie’ -> betekent zintuigelijke waarneming
Wie is de grondlegger van het empirisme
Francis Bacon
Wat was het centraal idee van het empirisme
Ervaring en waarnemingen leiden tot kennis
Wat was de methode van het empirisme
Indictieve methode: experimenten en waarnemingen -> fundamentele principes
Wat is de etymologie van het rationalisme
‘Ratio’ -> verstand
Wie is de grondlegger van het rationalisme
René descartes
Wat is het centraal idee bij het rationalisme
Verstand leidt tot kennis
Welke methode hoort bij het rationalisme
Deductieve methode: fundamenteel principe -> via logisch redeneren -> nieuwe inzichten
Hie werden de ideen van de verkichting verspreid
Loges
Salons
Boekdrukkunst
Wat zijn salons
Bijeenkomsten van verschillende mensen waarop zaken op het gebied van o.a. literatuur worden besproken
Wat zijn loges
Een genootschap van mensen die streven naar geestelijke en morele verheffing en wederzijdse hulp
Wie schreef de enclycopedie
D’Alembert
Wat is volksoeverniteit
Het principe dat het volk het hoogste gezegd vormt van de staat
Voor welke scheiding der machten pleit locke?
Wetgevende macht (volk)
Uitvoerende macht (staat)
Voor welke machten pleit montesquieu
Wetgevende
Uitvoerende
Rechterlijke
Wat is het verschil tussen montesquieu en locke als je kijkt naar de scheiding der machten
M: 3
L: 2
Wat is het gevaar van machtsconcentratie
Als 1 persoon tot meerdere machten behoort is er geen vrijheid meer. Hij wordt dan een alleenheerser
Wie mocht er allemaal mee beslissen van montesquieu
Alleen het eijke volk
De armen waren te dom
Wat is rechtszekerheid
De zekerheid dat je er als burger op kan rekenen dat je rechten geëerbiedigd zullen worden
Wat is rechtsstaat
Een staat waarin de rechten van burgers door wetten worden beschermd tegen de staatsmacht
Verschil tussen rousseau locke en montesquieu
L & R: voorstander volksoeverniteit
M: geen voorstander
Welk begrip zorgt voor veel miserie
Bezit
Welke ideologie heeft zich laten inspireren door Rousseau
Communisme
Pleit Voltaire voor volksoeverniteit
Neen
Welk doel streeft een vorst na
Het lot van hun onderdanen te verbeteren
Wat is een deïst
Een religieus-filosofische opvatting die god als transcedente oorzaak van de natuurwetten beschouwd
Wie is de vader van het economisch liberalisme
Adam Smith
Tegen wat verzette Smith zich?
Mercantilisme
Planeconomie: geen wet van vraag en aanbod wel de overheid die de prijzen betaald
Welke taken kan de staat wel behartigen volgens Smith? !!!
Maatschappij beschermen
Openbare instelingen oprichten en in stand houden om zo een veilige plaats voor handel te voeren te creëren
Handel faciliteren via een rechtssysteem, ordehandhaving en het voorzien van infrastructuur
Wat is volgens Smith de drijfveer van de mens?
Hun eigen belangen en behoeften
Wag is een van de belangrijkste elementen in een verkicht economisch systeem
Rationalisering van arbeid
Ergenis van de verlichting politiek
Verlicht despotisme en revoluties
Erfenis van de verlichting economisch
Industriële revolutie
Erfenis van de verlichting sociaal
Emancipatiebewegingen
