Uned 4: deiet a maeth

Question 1

Rhoi Tanwydd i’r Systemau Egni

Answer 1

-carbohydradau yw’r brif ffynhonnell egni sy’n rhoi tanwydd ar gyfer ymarfer dwysedd canolig i uchel,
- braster yn darparu egni wrth ymarfer sy’n digwydd ar lefel dwysedd is.
-wrth i ddwysedd ymarfer gynyddu, bydd y corff yn dechrau metaboleiddio carbohydradau yn lle braster
-

Question 2

Yr Indecs Glycemig ac Ymarfer

Answer 2

-Mae’r indecs glycemig (GI) yn dangos pa mor gyflym y mae carbohydrad yn rhyddhau egni (glwcos) i lif y gwaed.
-carbohydradau yn amrywio’n fawr o ran pa mor gyflym y maent yn cynyddu lefelau siwgr yn y gwaed
-rhai mathau o garbohydrad yn rhyddhau egni yn gyflym ac yn cynyddu lefelau glwcos yn y gwaed yn gyflym iawn (bwydydd ‘GI uchel’), tra bod eraill yn rhyddhau glwcos yn arafach (bwydydd ‘GI isel’).

Question 3

Sut mae’r indecs Glycemig yn cael ei ddefnyddio mewn chwaraeon

Answer 3

-Dylai athletwr sy’n cymryd rhan mewn gornest ddygnwch fwyta pryd bwyd GI isel rhwng 3-4 awr cyn ymarfer
-cynnwys bwydydd fel bara brown, ffrwythau, llysiau, uwd
-bwydydd GI uchel fel diodydd a geliau isotonig, losin jeli a chacennau jaffa yn aml yn cael eu bwyta.

Question 4

Carbolwytho

Answer 4

= deiet neu broses o fwyta mwy o garbohydradau a chynyddu’r stôr glycogen, cyn gornest ddygnwch gan amlaf.

Question 5

3 cam carbolwytho techeng shearman

Answer 5

1.darwagio
2.tapro
3.cam llwytho

Question 6

Cam Darwagio (carbolwytho)

Answer 6

lleihau’r storau glycogen yn y cyhyrau
dwysedd
yr ymarfer yn parhau neu mewn rhai achosion yn cynyddu
cymeriant
carbohydradau’n cael ei leihau
ddamcaniaeth yw y bydd y corff yn storio mwy o
garbohydrad pan fydd ar gael.

Question 7

Cam Tapro (carbolwytho

Answer 7

cyfanswm yr ymarfer yn cael ei leihau ond mae cymeriant
carbohydradau’n aros yr un fath
paratoi ar gyfer y digwyddiad ac ailgyflenwi storau glycogen yn digwydd yn ystod y cam hwn.

Question 8

Cam Llwytho (carbolwytho)

Answer 8

dwysedd wedi gostwng
cynnydd mewn cymeriant carbohydradau
mae’r corff yn gallu gorlwytho’r systemau â glycogen
Ar ddiwedd y trydydd diwrnod o ymarfer, bydd y corff yn meddwl bod problem gyda’i storau glycogen ac y dylai storio mwy o glycogen na’r arfer
Yn ystod y tri diwrnod olaf o ymarfer, pan fydd yr athletwr yn bwyta carbohydrad, bydd y corff yn ailgyflenwi’r storau glycogen â glycogen ychwanegol nes eu bod yn llawn. Gelwir y broses hon yn Gorgywiro.

Question 9

Dull Cyflymach o lwytho carbohydradau

Answer 9

darwagio storau glycogen un diwrnod cyn y gystadleuaeth gyda hyrddiad byr o weithgaredd dwysedd uchel am ddim mwy na 15 munud.

Question 10

Atchwanegu yn y Byd Chwaraeon

Answer 10

Enw arall ar atchwanegu yw cymhorthion ergogenig
Cynhyrchion i wella perfformiad athletig yw’r rhain a gallant gynnwys fitaminau, mwynau, proteinau
Mae atchwanegion chwaraeon yn tueddu i fod yn atchwanegion deietegol, ond mae llawer o sefydliadau yn cynnwys y Pwyllgor Olympaidd Rhyngwladol
atchwanegion mwyaf cyffredin sef protein, caffein a chreatin i gyd yn cael effeithiau
gwahanol ar y corff.

Question 11

Protein

Answer 11

angen protein ar gyfer twf ac atgyweirio.
Caiff proteinau eu dadelfennu’n asidau amino a’u defnyddio gan y cyhyr i atgyweirio unrhyw feinwe sydd wedi cael niwed ar ôl ymarfer dwys
hypertroffedd cyhyrol

Question 12

Caffein

Answer 12

cadw’r ymennydd yn effro.
rhwystro adenosin, ac
yn arafu signalau eraill yn yr ymennydd gan wneud i ni deimlo’n llai blinedig a chynyddu
ein ffocws

Question 13

Effeithiau cadarnhaol caffein

Answer 13

rhai
dwysedd uchel, cryfder, gwibiau lluosog, a gall helpu gydag ymadfer

Question 14

Creatin

Answer 14

wella cryfder
gallai’r gwelliannau mewn cryfder a phŵer fod yn blasebo

Question 15

Sgil effeithiau Creatin

Answer 15

magu pwysau
na ddylai pobl sy’n cael problemau gyda’u harennau ddefnyddio creatin oherwydd mae’n gallu effeithio ar weithrediad yr arennau.

Question 16

Cymhorthion Anghyfreithlon

Answer 16

Dopio yw pan mae athletwyr yn cymryd sylweddau anghyfreithlon i wella’u perfformiad.

pum dosbarth o gyffuriau wedi’u gwahardd, a’r mwyaf cyffredin o’r rhain yw symbylyddion a hormonau

Question 17

Meini Prawf Gwahardd Sylwedd

Answer 17

Asiantaeth Atal Dopio’r DU, mae sylweddau a dulliau wedi’u gwahardd
-Gwella perfformiad,
-Bygwth iechyd athletwr,
-Mynd yn groes i ysbryd y gamp.

Question 18

Steroidau Anabolig galluogi athletwyr i

Answer 18

ymarfer yn galetach
ymadfer yn gyflymach
a magu mwy o gyhyrau,

Question 19

Steroidau Anabolig gallu arwain at

Answer 19

niwed i’r arennau
gwneud pobl yn fwy ymosodol o ran natur.
Mae sgil-effeithiau eraill yn cynnwys moelni a chyfrif sberm isel mewn dynion, a mwy o flew wyneb a lleisiau dyfnach mewn menywod.

Question 20

Symbylyddion

Answer 20

gwneud athletwyr yn fwy effro a’u galluogi i oresgyn
effeithiau blinder drwy gynyddu cyfradd curiad y galon a llif gwaed.
gaethiwus

Question 21

Diwretigion

Answer 21

defnyddio i waredu hylif o’r corff
campau fel bocsio a rasio ceffylau, yn helpu cystadleuwyr i fod y pwysau cywir.

Question 22

Hormon Twf Dynol

Answer 22

atgyfnerthydd testosteron naturiol sy’n cael ei gynhyrchu ar ei ben ei hun yn y chwarren bitẅidol ac mae’n chwarae rôl hanfodol mewn atffurfiant celloedd,
ddwy brif effaith yw:
1. Cynnydd yng Nghryfder Cyhyrau
2. Cynyddu’r risg o glefyd cardiofasgwlaidd.

Question 23

Dopio Gwaed

Answer 23

camddefnyddio technegau a/neu sylweddau penodol i gynyddu’r mas o gelloedd coch y gwaed
cynyddu stamina a pherfformia
Erythropoietin (EPO) yw’r cludydd ocsigen synthetig mwyaf cyffredin.

Question 24

EPO

Answer 24

cael ei ryddhau o’r arennau ac yn gweithio ar fêr yr esgyrn i ysgogi cynhyrchiant celloedd coch y gwaed
cynyddu swmp, cryfder a chyfrif celloedd coch y gwaed ac yn rhoi mwy o egni i athletwyr.

Question 25

Beta-atalyddion

Answer 25

gallu cael eu rhoi ar bresgripsiwn i atal trawiad ar y galon ac ar gyfer pwysedd gwaed uchel