Türkçemizin Güzellikleri

Question 1

kurumlu

Answer 1

sıfat
Kendini büyük ve önemli gösteren; azametli, dikbaşlı.

Question 2

merhale

Answer 2

Arapça merḥale
1. isim ► evre:
“Bu yolun üstünde Edirne bir konak, hürriyet bir merhaledir.” - Falih Rıfkı Atay

2. isim ► aşama:
   “Bu gece yolculuğumuzun son merhalesine varacaktık.” - Hamdullah Suphi Tanrıöver
3. isim, eskimiş Bir yolcunun sekiz saatte gidebileceği mesafe.

Question 3

fakih

Answer 3

isim, eskimiş, (faki:hi), Arapça faḳīh
Fıkıh bilgini.

Question 4

izzet

Answer 4

isim, Arapça ʿizzet
► ululuk.

şeref, onur

Question 5

müşkül

Answer 5

Arapça muşkil
1. sıfat ► zor:
“Mektubunuzu aldım, çok müşkül olan sualinize hatıralarımı yoklayarak cevap vermeye çalışacağım.” - Hamdullah Suphi Tanrıöver

2. isim ► zorluk:
   “Müşkül budur ki ölmeden evvel ölür kişi.” - Yahya Kemal Beyatlı
3. isim ► sorun.

Question 6

benmerkezcilik

Answer 6

isim, felsefe
► beniçincilik.

Question 7

doktrin

Answer 7

isim, Fransızca doctrine
► öğreti:
“Millî kültür bir doktrin değil, yüzlerce eserden mürekkep bir kütüphane ve müzedir.” - Mehmet Kaplan

Question 8

içkinlik

Answer 8

isim, felsefe
İçkin olma durumu.

Varlığın içinde yer alan, herhangi bir varlığın yapısına karışan

Question 9

ikircikli

Answer 9

1. sıfat ► kuşkucu.
2. sıfat ► kararsız.
3. zarf Kararsız bir biçimde:
   “Canı sıkılan, görevi gereği de bir türlü tam uykuya geçemeyen sürücü yardımcısı ikircikli bakıyor.” - Adalet Ağaoğlu

Question 10

müstesna

Answer 10

(müstesna:), Arapça mustes̱nā
1. sıfat Bir bütünün veya kuralın dışında olan.

2. sıfat Benzerlerinden üstün olan, benzerleri az bulunan:
   “Kendisi bu resimlerin hepsinden daha sevimli, daha canlı, daha müstesna bir simaydı.” - Yakup Kadri Karaosmanoğlu
3. sıfat ► kural dışı.
4. zarf Dışında, ayrı, hariç tutularak:
   “Şehrinde yerleşen ve alışan halk müstesna, şiirin burada fazla beğeneceği bir yer de kalmamıştı.” - Asaf Halet Çelebi

Question 11

imgelem

Answer 11

isim, ruh bilimi
Geçmiş yaşantılara özgü ögelerle şimdiki yaşantı arasında bağ kurma gücü; hayal gücü, imajinasyon:
“İmgelemimde bir sahne uyduruyorum. Deniz kenarında oturuluyor.” - Nezihe Meriç

Question 12

retorik

Answer 12

Fransızca rhétorique
1. isim, edebiyat Güzel söz söyleme.

2. isim ► belagat.

Konuşma, söz söyleme sanatı

Question 13

tin

Answer 13

1. isim, ruh bilimi ► ruh.
2. isim, felsefe Birtakım fizikötesi kurucularının, gerçeği ve evreni açıklamak için her şeyin özü, temeli veya yapıcısı olarak benimsedikleri madde dışı varlık.

Question 14

güleç

Answer 14

sıfat
Her zaman gülümseyen; mütebessim:
“Biraz sonra geceki güleç memur, hafif kapalı gözleriyle göründü.” - Çetin Altan

Question 15

tahkim etmek

Answer 15

kuvvetlendirmek, sağlamlaştırmak:
“Her yerde bize derece derece verilen kanaat, burada biraz daha tahkim edilmiş oldu.” - Hamdullah Suphi Tanrıöver

Question 16

nüve

Answer 16

isim, Arapça nuve
Bir şeyin özü.

Question 17

kalburüstü

Answer 17

(kalbu’rüstü)
1. sıfat, mecaz Seçkin, sivrilmiş, önde gelen:
“Beylerbeyi, eski Boğaziçi’nin en kalburüstü bürokratlarını barındıran güngörmüşlüğünün simgesi, bir köşesidir.” - Haldun Taner

2. sıfat, mecaz Benzerleri içinde daha üstün olan:
   “Bugün dahi kalburüstü üç dört oyunu hâlâ, başta Viyana ve Peşte olmak üzere oynanır durur.” - Haldun Taner

Question 18

sümen altı etmek

Answer 18

1. bir evrakın işleme konulmasını engellemek.
2. bir işin yapılmasını geciktirmek.

Question 19

günaşırı

Answer 19

İki günde bir