Toetsweek 2

Question 1

Publiekrecht

Answer 1

regelt de relatie tussen burgers en overheid (strafrecht).

Question 2

privaatrecht/burgerlijk recht:

Answer 2

regelt hoe burgers onderling met elkaar omgaan.

Question 3

rechtspersonen:

Answer 3

verenigingen of een bedrijf. (valt ook onder privaatrecht)

Question 4

rechtvaardigheid:

Answer 4

de opvattingen die wij als burgers hebben over goed en kwaad.

Question 5

rechtsstaat:

Answer 5

een rechtssysteem waarin burgers door grondrechten worden beschermd tegen machtsmisbruik en willekeur.

Question 6

Kerntaken van de overheid

Answer 6

• Rechtshandhaving: De staat moet ervoor zorgen dat wij ons aan de wet houden.
• De overheid heeft hiervoor meer macht dan ons en een geweldsmonopolie.
• Rechtsbescherming: wetten beschermen ons tegen machtsmisbruik van de overheid.

Question 7

Voorwaarden rechtsstaat

Answer 7

1. De grondrechten zijn vastgelegd in de wet
2. Er is een verdeling van macht
3. Er geldt het legaliteitsbeginsel.

Question 8

Grondwet

Answer 8

hierin staat wat de grondrechten van de inwoners zijn en hoe de staat is ingericht.

Question 9

mensenrechten

Answer 9

vind je terug in grondrechten en internationale verdragen en verklaringen.

Question 10

Klassieke grondrechten

Answer 10

grondrechten die je bij de rechter kunt afdwingen en die de overheid moet garanderen

Question 11

Sociale grondrechten

Answer 11

grondrechten die de overheid niet kan garanderen, maar de overheid moet zich hier wel voor inspannen.

Question 12

trias politica

Answer 12

Wetgevende macht: maakt wetten waaraan burgers zich moeten houden.

Uitvoerende macht: zorgt voor de uitvoering van goedgekeurde wetten.

Rechterlijke macht: doet uitspraak in conflicten en beoordeeld of iemand de wet heeft overtreden.

Question 13

Checks and balances systeem

Answer 13

Als een Nederlands wetsvoorstel strijdig is met de Europese regels, dan roept de rechter de minister en het parlement tot orde.

Question 14

legaliteitsbeginsel

Answer 14

De overheid mag alleen de vrijheid van burgers beperken als die beperkingen in de wetten zijn vastgelegd. (dit zorgt voor rechtszekerheid)

Question 15

Wetboek van Strafrecht

Answer 15

hierin staan de meeste misdrijven en overtredingen.

Question 16

Misdrijven

Answer 16

ernstige strafbare feiten (diefstal, mishandeling, moord. rijden onder invloed en hacken)

Question 17

overtredingen

Answer 17

minder ernstige strafbare feiten. (fietsen zonder licht, wildplassen, vandalisme). Voor overtredingen kun je max. één jaar vastzitten.

Question 18

criminaliteit

Answer 18

alle misdrijven die in de wet staan.

Question 19

misdrijven opsporen (procedure)

Answer 19

1. De politie verzamelt gegevens in een proces-verbaal.
2. Na afronding van het opsporingsonderzoek heeft de officier van justitie drie mogelijkheden: hij seponeert, of doet de zaak zelf af, of stapt naar de rechter.

Question 20

Opsporingsbevoegdheden politie

Answer 20

• De politie mag je alleen fouilleren als er een redelijk vermoeden is dat je de wet overtreed.
• Politie mag iemand staande houden en mag dan ook een boete uitdelen.
• De politie mag iemand ook aanhouden (arresteren)

Question 21

Toestemming van de OVJ is nodig bij de volgende dwangmiddelen:

Answer 21

• Het binnengaan van een woning
• Het afluisteren van telefoongesprekken
• Preventief fouilleren
• Een verdachte langer dan negen uur vasthouden
• infiltratie in misdaadorganisaties (een undercover agent mag niet aanzetten tot strafbare feiten.)

Question 22

OVJ

Answer 22

Seponeren: afzien van verdere rechtsvervolging. (bijv. bij onvoldoende bewijs)
Transactie of strafbeschikking:Het betalen van een geldtransactie of er wordt een straf opgelegd.
Vervolgen: de OVJ stuurt het dossier naar de rechter en begint een rechtzaak.

Question 23

meervoudige strafkamer:

Answer 23

er zijn 3 rechters bij ingewikkelde strafzaken.

Question 24

zitting

Answer 24

het moment waarop rechters de zaak behandelen.

Question 25

Verloop rechtzaak

Answer 25

Stap 1: de opening (controle persoonsgegevens en benoeming rechten verdachte).

Stap 2: de aanklacht: De ovj leest het strafbare feit waar de verdachte van beschuldigd wordt op.

Stap 3: Onderzoek: de rechter ondervraagd de verdachte, de advocaat en ovj mogen getuigen en deskundige ondervragen.

Stap 4: Requisitoir: de OVJ probeert aan te tonen dat de verdachte schuldig is en eist een bepaalde straf.

Stap 5: Pleidooi: de advocaat verdedigd de verdachte.

Stap 6: Laatste woord: De verdachte krijgt het laatste woord.

Stap 7: Vonnis: De rechter legt uit of hij bewezen acht dat de verdachte het strafbare feit heeft gepleegd en welke straf hij eventueel oplegt.

Question 26

Waarom straffen we?

Answer 26

• Wraak en vergelding
• Afschrikking
• Voorkomen van eigenrichting
• Resocialisatie (heropvoeding)
• Beveiliging van de samenleving

Question 27

Soorten straffen

Answer 27

• vrijheidsstraffen (gevangenisstraf)
• taakstraffen (werkstraf en een gedragstraining)

-Geldboetes
Bij geldboetes kan een rechter vervangende hechtenis opleggen, dat moet je voor elke 50 euro die je niet betaalt een gevangenisstraf uitzitten.

Question 28

Strafrechtelijke strafmaatregelen

Answer 28

• Een strafrechtelijke maatregel kan ook als doel hebben de samenleving te beschermen (Terbeschikkingstelling)

Jeugdstrafrecht: strafrecht voor jongeren van twaalf tot en met zeventien jaar.
(Via een Halt Bureau voor overtredingen en kinderrechter voor misdrijven.)

Adolescentenstrafrecht: Hierbij kan de rechter kiezen tussen het jeugdstrafrecht en het volwassenenstrafrecht.

Question 29

Juridisch conflict oplossen

Answer 29

-Kinder- en jongerenrechtswinkel
-rechtswinkel/ juridisch loket
-Mediation: Hier proberen de betrokkenen hun conflict op te lossen met behulp van een onafhankelijke bemiddelaar. (mediator wordt geadviseerd door de rechtswinkel)
-

Question 30

Eiser

Answer 30

degene die de zaak aan de rechter voorgelegd.

Question 31

Gedaagde

Answer 31

de persoon van wie iets wordt geëist en die daarom voor de rechter wordt gedaagd.

Question 32

Dagvaarding

Answer 32

schriftelijke mededeling aan een persoon dat hij voor de rechter moet verschijnen. Hier staat ook de eis in.

Question 33

Uitspraak van de rechter

Answer 33

Dwangsom: De rechter beslist dat iemand ergens mee moet stoppen, wanneer iemand hier toch mee doorgaat moet hij/zij een bedrag betalen.

immateriële schade + vermogensschade

Kort geding: een versnelde en vereenvoudigde procedure voor spoedeisende zaken.

Question 34

Botsende grondrechten

Answer 34

Vrijheid van meningsuiting:
Je mag zeggen wat je vind, maar iemand niet vals beschuldigen.
Het is niet altijd eenvoudig vast te stellen wanneer je iemand opzettelijk beledigd, je aanzet tot haat of je discrimineert. Soms is het dus moeilijk te zeggen of iets onder vrijheid van meningsuiting valt.

Vrijheid van geloof: Iedereen in Nederland is vrij om te geloven in wat hij wil en zijn geloof te verspreiden. Maar soms schrijft een religie dingen voor die niet binnen de grondwet passen.

Vrijheid van onderwijs: Iedereen mag een school oprichten en hier geld voor krijgen van de overheid. Sommige bijzondere scholen zijn in strijd met de grondwet. Bijvoorbeeld scholen die ouders bepaalde verklaringen laten tekenen over dat een homoseksuele levenswijze in strijd is met gods woord en wordt afgewezen

Question 35

technologie brengen rechten in gevaar

Answer 35

Digitale technologie
Soms brengt het gebruik van digitale technologie ernstige risico’s voor onze veiligheid en rechten.

Overheid:
Algoritmes: wiskundige formules waarmee je snel data kunt analyseren.
Soms gaat het fout met algoritmes. Bijvoorbeeld bij belastingdienst. Hier werden mensen met een niet Nederlandse nationaliteit automatisch als fraudeur aangemerkt.

Bedrijven:
Digitale monitoring zoals camera’s en drones worden ook steeds vaker gebruikt bij bedrijven.
om schending van privacy te voorkomen zijn er twee regels
1. Het personeel moet vooraf geïnformeerd worden over de monitoring
2.Voor de monitoring moet de organisatie goede, zwaarwegende argumenten hebben.