Tkanki podporowe

Question 1

chrzastka

Answer 1

kom. chondrogenne–> chondroblasty–> chondrocyty
substancja miedzykomorkowa
- wlokna kolagenowe
- proteoglikany bogate w siarczany chondroityny
- bialka niekolagenowe

Question 2

Bialka niekolagenowe

Answer 2

chondronektyna, fibronektyna, ankoryna

Question 3

Kom. chondrogenne

Answer 3

kom. mezenchymatyczne –> chondroblasty –> produkcja substancji miedyzkomorkowej –> chondrocyty

Question 4

cechy wspolne dla wszystkich typow chrzastki

Answer 4

brak naczyn krwionosnych
substancja podstawowa bogata w siarczany chondroityny
chondrocyty zlokalizowane w jamkach: pojedynczo lub w niewielkich grupach (grupy izogeniczne)
jamki z chondrocytami sa otoczone zagęszczoną substancja podstawowa nosząca nazwe terytoriów chrzestnych

Question 5

ochrzestna

Answer 5

warstwa tk. lacznej wloknistej na powierzchni chrzastki

umozliwia wzrost chrzastki przez apozycje (od zewnatrz)

Question 6

wzrost chrzastki

Answer 6

srodmiazszowy (podzialy chondrocytow, produkacja nowej substancji miedzykomorkowej)

Question 7

chrzastka a regeneracja

Answer 7

slaba

Question 8

chrzastka metabolizm

Answer 8

niski

Question 9

Chrzastka szklista

Answer 9

terytoria chrzestne
siec CIENKICH wlokien kolagenowych (II) pomiedzy i wokol terytoriow chrzestnych
w substancji podstawowej dominuje agrekan tworzacy agregaty z kw. hialuronowym
Lokalizacja:
pow. stawowe, drogi oddechowe, przegroda nosowa, modele kości długich w zyciu plodowym
Własciwości mechaniczne:
sztywna
odporna na ściskanie

Question 10

Odporność chrząśtki szklistej na ściskanie wynika z własności cząsteczek agrekanu - polianionów wiążących wodę

Answer 10

Pod wpływem ucisku:

• cząsteczki wody są wypychane spomiedzy łancuchów GAG
• jednoimmienne ładunki grup siarczanowych w GAG odpychają się

Question 11

Chrząstka spręzysta

Answer 11

terytoria chrzęstne
włókna kolagenowe (II)
włókna sprężyste 
substancja podstawowa
Lokalizacja:
małżowina uszna, trąbki słuchowe, niektóre chrząstki krtani
Właściwości mechaniczne:
sztywna
elastyczna

Question 12

Chrzastka włóknista

Answer 12

terytoria chrzestne (NIELICZNE)
równoległe pęczki włókien kolagenowych (I)
substancja podstawowa (NIEWIELE)
BRAK ochrzestnej
Lokalizacja: 
- niektóre przczepy ścięgien i więzadeł do kości
- spojenie łonowe 
- krążki międzykręgowe
- staw skroniowo-żuchwowy
Własności mechaniczne: 
odporna na rozciąganie i rozerwanie

Question 13

Kość

Answer 13

kom. osteogenne –> osteoblasty –> osteocyty - osteoklasty
substancja międzykomórkowa”
fosforany wapnia (ok. 70%)
kryształki hydroksyapatytów (HA) obecne WEWNĄTRZ fibryli kolagenowych i pomiędzy nimi w substancji podstawowej
Włókna kolagenowe typ I
substancja podstawowa: dekoryna, biglikan
białka niekolagenowe

Question 14

Osteonektyna

Answer 14

wiaze kolagen i krysztalki HA

Question 15

Osteokalcyna

Answer 15

wiaze Ca, uczestniczy w regulacji przebudowy kosci, pobudza mineralizacje

Question 16

Osteopontyna

Answer 16

wiaze komorki z substancja podstawowa

Question 17

sialoproteina II

Answer 17

wiaze komorki z substancja podstawowa, silnie pobudza MINERALIZACJE

Question 18

Fibronektyna

Answer 18

wiaze sie z komorkami, kolagenem i innymi skladnikami substancji miedzykomorkowej

Question 19

Enzymy: kolagenaza i fosfataza zasadowa

Answer 19

Uczestnicza w procesach przebudowy kosci i mineralizacji

Question 20

Bialka morfogenetyczne kosci

Answer 20

Stymulaja powstawanie osteoblastow, indukuja proces tworzenia nowej kosci

Question 21

Kom. osteogenne

Answer 21

splaszczone
ubogie w organelle
lokalizacja w dojrzałej kości:
nielcizne spoczynkowe w okostnej, w srodkostnej, w kanalach naczyniowych

Question 22

Osteoblasty

Answer 22

owalne, zasadochlonne
szorstka siateczka, aparat Golgiego
egzocytoza konstytutywna
aktywnosc fosfatazy zasadowej
produkuja skladniki substancji miedzykomorkowej i reguluja ich mineralizacje
lokalizacja: obszary nowo tworzonej, przebudowanej kosci, niekaktywne osteoblasty w srodkostnej i kanalach naczyniowych

Question 23

Osteocyty

Answer 23

splaszczone, duze jadro, cienkie wypustki polaczone neksusami z wypustkami sasiednich osteocytow
osteocyty zaajmuja niezmineralizowane przestrzenie w substancji miedzykomorkowej: jamki i kanaliki kostne
System polaczonych jamek i kanalikow stanowi droge dla dyfuzji tlenu, substancji odzywczych i metabolitow - zawsze komunikuje sie z przestrzeniami zawierajacymi naczynia krwionosne (szpik/kanaly naczyniowe)

Question 24

Stany czynnosciowe

Answer 24

spoczynkowy
- slabo rozwiniete organelle
wytworczy
- siateczka szorska, Golgi produkuja niewielkie ilosci substancji miedzykomorkowej
resorbcyjny
- siateczka szorstka, Golgi, lizosomy wydzielaja metaloproteinazy lokalnie trawiące substancje międzykomorkowa, uwalniaja jony Ca

Question 25

Osteocyty a reakcje mechaniczne

Answer 25

Zmieniaja stan czynnosciowy i przekazuja sygnal innym osteocytom
- reaguja na pociaganie integryn
- reaguja na ruch i zmiany cisnienia otaczajacej je warstewki plynu (rzeska pierwotna)
- reaguja na zmiany potencjalu elektrycznego generowane przez sciskane krysztaly HA
- koordynuja swoja aktywnosc czynnosciowa, przekazujac sygnaly chemiczne i jonowe (cAMP, Ca) poprzez neksusy
Sygnaly sa przekazywane osteoblastom i osteoklastom.
efekty - > proces przebudowy kosci w kierunku dzialania sil

Question 26

Osteoklasty

Answer 26

b. duze
wielojadrzaste
brzezek koronkowy
pecherzyki hydrolazowe
pecherzyki endocytotyczne, lizosomy
Pochodzenie: szpik krwiotworczy, fuzja kom. prekursorowych o charakterze monocytow)

Question 27

Resorbcja kosci

Answer 27

1) zamkniecie przestrzeni pomiedzy brzezkiem koronkowym a pow. kosci przez pierscien integryn
2) wydzielenie H+
–> zakwaszenie
–> lokalna demineralizacja
3) wydzielanie enzymow hydrolitycznych
egzocytoza pech. hydrolazowych
–> trawienie zewnatrzkomorkowe
4) endocytoza nadtrawionych fragmentow
–> trawienie wewnatrzkomorkowe w lizosomach

Question 28

Osteoblasty kontroluja roznicowanie i rekrutacje osteoklastow

Answer 28

wydzielaja M-CSF –> indukuje w jednojadrzastych prekursorach osteoklastow ekspresje receptora RANK

• eksponuja ligand dla receptora RANKL ( jego zwiazanie z receptorem powoduje laczenie sie prekursorow w wielojadrzaste osteoklasty (stymulacja roznicowania)
• produkuja osteoprotegeryne (OPG) ktora blokuje RANKL (hamowanie roznicowania)

Question 29

Hamowanie aktywnosci osteoklastow

Answer 29

ESTROGEN

Question 30

Blaszka kostna - jednostka blaszkowatej kosci

Answer 30

Sklad:
- zmineralizowana substancja miedzykomorkowa z rownoleglym ukladem wlokien kolagenowych
- jamki i kanaliki zawierajace osteocyty i ich wypustki
Typy dojrzalej kosci: zbita i gabczasta

Question 31

Kosc gabczasta

Answer 31

Rownolegle blaszki kostne buduja beleczki kostne. Beleczki tworza siec, w oczkach szpik kostny z naczyniami
Lokalizacja: kosci plaskie i nieregularne, nasady kosci dlugi

Question 32

Kosc zbita

Answer 32

Blaszki kostne koncentrycznie wokol kanalow naczyniowych tworzac osteony (sytemy hawersa)
Lokalizacja: trzony kosci dlugich
powierzchniowa warstwa kosci plaskich i nieregularnych

Question 33

Osteon

Answer 33

• walec, 5-15 blaszek kostnych
• cienka warstwa zmineralizowanej substancji podstawowej (linia cementowa) - kanaliki kostne nie przechodza do sasiedniego osteonu
  zawartosc kanalu Haversa:
• naczynia wlosowate
• zmienilinizowane wlokno nerwowe
• kom. osteogenne
• nieaktywne osteoblasty i osteoklasty
  ODŚRODKOWA dyfuzja tlenu i subst. odzywczych

Question 34

Naczynia

Answer 34

haversy

Question 35

Typy blaszek kostnych w trzonie kosci dlugiej

Answer 35

• systemowe
• miedzysystemowe
• okrezne
  zew i wew
  Okostna:
  tk. laczna wloknista
  naczynia krwionoscne wchodzace do kosci
  w warstwie wew obecne komorki osteneogenne i nieaktywne osteoklasty
  Srodkostna:
  pojedyncza warstwa splaszczonych komorek (komorki wysciolkowe: nieaktywne osteoblas) wyscielajaca wewnetrzne powierzchnie kosci)

Question 36

Kostnienia na podlozu mezenchymatycznym (kosci plaskie)

Answer 36

1. komorki mezenchymy produkuja substancje podstawowa (osteoid)
2. Przeksztalcaja sie w kom. osteogenne i osteoblasty
3. Osteoblasty produkuja substancje miedzykomorkowa kosci otaczaja sie nia
4. rozpoczyna sie mineralizacja, osteoblasty -> osteocyty
5. pierwotne beleczki kostne

Question 37

Rozrost kosci

Answer 37

Wymaga skoordynowanej dzialalnosci osteoblastow i osteoklastow
k. grubowloknista (plecionkowata) –> kosc. blaszkowata

Question 38

Kostnienie na podlozu chrzestnym (k. dlugie)

Answer 38

1. Degeneracja i mineralizacja chrzastki wewnatrz trzonu (wytworzenie pierwotnego punktu kostnienia), mankiet kostny wokol trzonu
2. Wnikniecie peczka okostnowo-naczyniowego z kom. osteogennymi
3. Dalsza degeneracja chrzastki, tworza sie beleczki kostne i jama szpikowa
4. wtorne punkty kostnienia w nasadach
5. kostnienie nasad, ograniczenie stref zajetych przez chrzastke do pow. stawowych i plytek wzrostowych
6. Kostnienie plytek wzrostowych

Question 39

Mineralizacja substancji miedzykomorkowej

Answer 39

1. odszczepianie sie od degenerujacych chondrocytow i osteoblastow pecherzykow z CA i P (pecherzyki macierzy)
2. Krystalizacja Ca-P wewnatrz pecherzykow (nukleatory: sialoproteina kosci II i osteokalcyna)
3. wzrost krysztalow - rozerwanie pecherzykow
4. Dalszy wzrost, zlewanie sie i przebudowa krysztalow w obrebie substancji miedzykomorkowej

Question 40

Blaszki miedzysystemowe

Answer 40

pozostalosc dawnych osteonow

Question 41

Gojenie

Answer 41

uraz -> faza reaktywna (krwiak - stan zapalny = angiogeneza - indukcja kom. chondro i osteogennych) -> miekki zrost –> zrost kostny (grubowloknista) –> przebudowa kosci

Question 42

Budowa stawu

Answer 42

Torebka stawowa:
warstwa wloknista (tkanka laczna zbita)
blona maziowa:
tkanka laczna wiotka
- makrofagi (synowiocyty A)
- fibroblasty (synowiocyty B)
naczynia krwionosne