Test Flashcards
05.12.
Porijeklo riječi psihologija
grč. psiho - duša grč. logos - nauka
Osnivač psihologije
Sigmund Frojd
Čime se bavi psihologija?
Psihologija se bavi unutrašnjim životom čovjeka i poremećajima vezanim za taj unutrašnji život (epilepsija, šizofrenija, depresija).
Koje su čovjekove umne sposobnosti?
Samosvijest, svijest, um, razum
Razum
- je moć shvatanja drugih ljudi i moć komunikacije sa drugim ljudima.
Umni ljudi
- su pronalazači; stvaraju nešto čega nema, što se poslije u toku života koristi.
Svjesna osoba
- je osoba koja svjesno stoji iza svakog svog postupka i riječi i snosi posljedice.
Samosvijest
- je planiranje budućnosti tj. postavljanje životnog cilja na osnovu koga opravdavamo svoje postojanje.
Kako se dijele grane psihologije
Grane psihologije se dijele na primjenjene (praktične) i teoretske.
Šta spada u teoretske, a šta u primjenjene grane psihologije?
U teoretske grane spada opšta psihologija, u primjenjene spadaju: fiziološka psihologija, socijalna, razvojna ili genetska, pedagoška, psihologija rada, klinička psihologija (mentalna higijena), psihologija savjetovanja i psihoterapije.
Šta su tehnike i kako se dijele?
Tehnike podrazumijevaju pomoćna tehnička sredstva i metode koje u procesu istraživanja upotrebljavamo. Dijelimo ih u 4 grupe: 1) Tehnike za prikupljanje podataka - posmatranje (sa učestvovanjem i bez učestvovanja) i razgovori koji se dijele na intervju i ankete 2) Tehnike za sređivanje i prikazivanje podataka: klasifikacija, mjerenje i psihometrija. 3) Tehnike za tumačenje odnosa među pojavama - uporedni metod 4) Ostale tehnike: analiza sadržaja, sociometrija, metod multivarijantne analize.
Šta je nervni sistem i koja je njegova uloga?
Nervni sistem predstavlja osnov svih psihičkih procesa, ima sledeću ulogu: 1. reguliše rad svih organa ali i pojedinih organa posebno 2. ostvaruje vezu organizma sa spoljnim svijetom tj. našom okolinom
Kako se dijeli nervni sistem?
Dijeli se na periferni i centralni.
Šta čini periferni nervni sistem?
Periferni nervni sistem sačinjavaju sva nervna vlakna koja predstavljaju vezu između čula i centralnog nervnog sistema.
Šta je neuron?
Osnovna nervna jedinica je nervna ćelija ili neuron.
Šta su senzorni, a šta motorni nervi?
Senzorni ili aferentni nervi podražavaju CNS o tome šta se dešava u našoj okolini. Motorni ili eferentni nervi su nervni putevi pomoću kojih CNS daje komandu mišićima i žlijezdama sa unutrašnjim lučenjem.
Šta čini centralni nervni sistem?
CNS obuhvata mozak i kičmenu moždinu.
Objasni podjelu i strukturu mozga!
Mozak se dijeli na prednji i zadnji, a između njih se nalazi međumozak u kojem je smješten hipotalamus, koji je važan prenosilac svih podražaja od mozga ka mišićima i žlijezdama. Pored hipotalamusa u mozgu je smješten i talamus koji reguliše sva zbivanja u unutrašnjosti organizma, ali je ujedno i kontrolor naših emocija.
Od čega se sastoji prednji mozak?
- talamus; hipotalamus; drugi potkoreni centar i moždana kora
Koje su funkcije moždane kore?
Moždana kora ima 3 funkcije: senzornu, motornu i asocijativnu.
Od čega se sastoji zadnji mozak?
- produžena moždina, mali mozak
Žlijezde sa unutrašnim lučenjem…
tj. hormoni, odnosno hemijske supstancije koje one proizvode izlučuju se direktno u krv i krvotokom se prenose kroz sve dijelove tijela.
Nabroj žlijezde sa unutrašnjim lučenjem!
- Štitna ili tiroidna žlijezda 2. Nadbubrežne žlijezde 3. Polne ili gonadne žlijezde 4. Hipofiza 5. Pankreas (gušterača)
Koje promjene se javljaju kod poremećenog rada žlijezda sa unutr. lučenjem?
Mijenja se opšti izgled, fizička građa, način ispoljavanja osjećaja , pojačano znojenje i opažaju se promjene u inteligenciji.
Gdje se nalazi hipofiza i koja je njena funkcija?
Hipofiza se nalazi u lobanjskoj duplji ispod velikog mozga i jedna je od najvažnijih žlijezda jer reguliše rad svih ostalih. Osim ove funkcije ona utiče i na rast ljudi.
Hiperpituitarizam
- je pojava velikih tj. gigantskih ljudi.
Hipopituitarizam
- je pojava malih tj. patuljastih ljudi.
Koja je uloga pankreasa (gušterače)?
Pankreas je žlijezda koja reguliše nivo i količinu šećera u krvi. Kod smanjenog lučenja imamo pojavu dijabetesa (pojačan šećer u krvi), a kod pojačane funkcije može doći do dijabetične kome (nivo šećera jako nizak).
Prema ruskom psihologu Alekseju Leontjevu psihički život se razvija u tri etape tj. 3 tipa ponašanja ljudi…
1) Instiktivno ponašanje 2) Ponašanje na osnovu navika 3) Intelektualno ponašanje
Vidni osjeti se dijele u 2 boje…
hromatske (prirodne) i ahromatske (vještačke)
Šta je učenje?
Učenje je relativno trajno mijenjanje pojedinca pod uticajem njegove aktivnosti i uticajem sredine u kojoj živi.
Podjela učenja
- Klasično uslovljavanje; 2. Instrumentalno učenje; 3. Mehaničko učenje; 4. Učenje putem uviđanja; 5. Učenje po modelu
Razlika između opažaja i osjeta
Opažaj ili percepcija se odnosi na saznanje predmeta u cjelini, a osjeti se odnose na pojedina svojstva predmeta (oblik, boja, veličina)
Daltonizam
- Osoba koja je daltonista ne prima vidne podražaje i zbog toga ne može da razlikuje boje. Ovu pojavu nazivamo i sljepilo za boje.
4 zakona organizacije draži i opažaja
- ZAKON BLIZINE - prostorno i vremenski bliske draži; 2. ZAKON SLIČNOSTI - slične draži opažamo kao cjelinu; 3. ZAKON SIMETRIČNOSTI ILI DOBRE FORME - pravilno i simetrično raspoređivanje osobina opažamo kao cjeline; 4. ZAKON KONTINUITETA - grupa tačaka na presjeku prave ili krive linije opažamo kao dijelove koji se sijeku
Šta je opažanje?
Opažanje je selektivno (izborno) usmjeravanje mentalne aktivnosti na određene sadržaje; koncentrisanost na određeni predmet, objekat ili ličnost.
Kada praktikujemo učenje uviđanjem?
Učenje putem uviđanja praktikujemo u situacijama kada imamo neki problem, odnosno kada trebamo riješiti ili tražiti novo rješenje za vezu među podacima.
Nabroj objektivne znake učenja putem uviđanja
Psiholog Keler je uočio da postoje objektivni znaci ovog tipa učenja: 1. naglo rješavanje problema; 2. u situaciji koja se ponavlja nema ponavljanja pogrešnih postupaka; 3. životinja koristi slična sredstva što znači da je uvidjela način rješavanja problema
Učenje po modelu
- predstavlja tipičan oblik socijalnog učenja (učenje u kojem važnu ulogu igraju drugi ljudi u okolini u kojoj živimo). Razlikujemo 3 oblika ovog učenja: oponašanje (inutacija); poistovjećivanje (identifikacija); učenje uloga
Inutacija?
Inutacija podrazumijeva usvajanje pojedinih oblika ponašanja druge osobe.
Poistovjećivanje?
Poistovjećivanje je uočavanje pozitivnih osobina određene osobe;učenje putem identifikacije obično ima trajniji karakter.
Učenje uloga?
Učenje uloga je veoma složeno učenje koje zahtjeva izuzetan trud i napor jer se uči po uzoru na određene modele (ličnosti).
Šta je pamćenje
Pod pojmom pamćenja se podrazumijeva ono što smo naučili tj. reprodukovali.
Kako se pamćenje može manifestovati?
- Kao reprodukcija ili obnavljanje utisaka; 2. Rekognicija ili prepoznavanje onoga što se nekada učilo; 3. Ušteda u učenju; 4. Rekonstrukcija
Šta je rekonstrukcija?
Rekonstrukcija je jedan vid reprodukcije karakterističan po tome što zahtjeva određen vid znanja tj. sjećanje ne samo elemenata več i tačnog redoslijeda činjenica i samih odnosa među njima.
Zaboravljanje
- je proces koji započinje odmah po završetku učenja i kojim se gube detalji i blijede utisci.
Psiholog Bartlet eksperimentalno je ustanovio 3 vrste promjena u naučenom materijalu…
I vrsta je uproštavanje sadržaja (gubi se i zaboravlja više detalja, a ostali obrazuju jednu prilično uprošćenu cjelinu) II promjena je naglašavanje (pojedini detalji koji u originalnom materijalu nisu bili istaknuti, prilikom ponovljenih reprodukcija se naglašavaju) III promjenu autor je nazvao racionalizmom (sastoji se u sklonosti da se zapamćeni sadržaj osmisli, da se nepoznato učini poznatim…)
Asimilacija pamćenja
- novi materijal se transformiše tj. prilagođava starom znanju i uklapa u njega.
Mišljenje
Pod pojmom mišljenja podrazumijevamo uviđamo ili shvatamo odnose između nekih elemenata i pojava.
Pojam
- je skup zajedničkih i bitnih osobina jedne određene grupe predmeta.
Vrste mišljenja
- apstraktno i konkretno 2. realističko i imaginarno 3. stvaralačko mišljenje
