test Flashcards
pershkruaj fotosintezen
fotosinteza eshte procesi qe krijohet ne te gjitha bimet e blereta ne prani te drites se diellit dhe t e klorofiles ku bima formon ushqimin e saj . bimet kapin energjine e drites se diellit dhe e kthejne at ene energji kimike ne molekulat e glukozes . glukoza dhe lendet e formuara prej saj jane depozita energjie
biomase
materiali biologjik ne organizmat e gjalle formon biomssen e tyre
kur ndodh fotosinteza
fotosinteza ndodh ne kloroplaste . keto organele te qlizave bimore permbajne nje pigment te gjelber te quajtur klorofil , i cili perthith energjine e drites se diellit .
pse fotosinteza eshte reaksion endotermik
per shkak se energjia perthithet nga mjedisi rrethues , produktet e fotosintezes kane me shume energji se substancat nistore . prandaj ky eshte nje reaksion endo termik
cfare jane produktet e fotosintezes dhe per cfare sherbejne
produktet e fotosintezes jane oksigjeni dhe glukoza . pasi formohen , molekulat e glukozes lidhen se bashku per te formuar nje polimer te quajtur amidon . amidoni qendron ne kloroplaste deri ne perfundim te fotosinteses . me pas amidoni zberthehet ne substanca me te thjeshta , qe depertojne ne citoplazme dhe perdoren per te formuar saharozen , nje tjeter molekule sheqeri , saharoza transportohet neper bime dhe mund te perdoret per te prodhuar amidon , molekula te tjera per nevojat e bimes si : celulozen , lipidet ose proteinat , glukoze per frymemarrje .
funksioni i gojezave
dioksidi i karbonit , i nevojshem per fotosintezen , vjen nga ajri . gjethet permbajne pore mikroskopike , te quajtura . gojezat lejojne dioksidin e karbonit te hyje dhe te perhapet prenda gjethes . gojezat mbyllen dhe hapen nga qeliza te specializuara qe quhen qeliza roje . gjate dites , uji futet neper ciftet e qelizave roje . keshtu ato forcohen dhe gojezat hapen . gjate nates uji del jashte dhe gojeza mbyllen . gojezat bejne gjithashtu te mundur qe oksigjeni i prodhuar gjate fotosintezes te clirohet ne ajer , njesoj sic del edhe avulli i ujit . levizja e gazeve te ndryshme brenda dhe jashte gjethes eshte shembull i shkembimit te gazeve
cilet jane faktoret qe ndikojne ne fotosinteze
% i dioksidit te karbonit ne ajer
nxehtesia
inetsiteti i drites .
maj amli me pak % dioksidi karboni , reaksionet e fotosintezes kaltalizatohen nga enizma qe funksionojne me mire ne temperatura te ngohta
faktor kufizues eshte shpejtesia e ftotosintezes
shpejtesia maksimale e fotosintezes kontrollohet nga faktori qe eshte ne mungese me te madhe .
kur rritet intesiteti i drites rritet dhe shpejtesia e fotosintezes .
hidroponi dhe aeroponi
hidroponi - kur bima merr sasi te konsiderushme uji nga rrenjet dhe quhet bime ujore .
aeroponi -kur bima i ka rrenjet jashte dhe e merr oksigjenin e ajrit dhe ujin e marrin nga sperkatja .
qimet thithese te rrenjes
siperfaqet e jashtme te shume rrenjeve jane te mbuluara nga qeliza me qime . qimet jane zgjatime t eqelizes qe sigurojne nje siperfaqe te madhe per te thithur me shpjet ujin dhe jonet minerale . gjithashtu qimet kane mure te holla qelizore , per te mos e ngadalesuar hyrjen e ujit ne qeliza .
gypat e ksilemes
gypat e ksilemes transportojne ujin
gypat e floemes
gypat e floemes transportojne molekula me te medhaja si sheqernat
difuzioni
kalimi nga vendi me perqendrim me te madh tek vendi me perqendrim me te vogel permes nje membrane gjysme te pershkrueshme qelizore . diferencen
transporti aktiv
kalimi nga vendi me perqendrim me te madh tek vendi me perqendrim me te vogel permes nje membrane gjysme te pershkrueshme qelizore duke perdory energji atp quhet transpor aktiv .
cfare funksioni ka lulja ne bime
lulja permban organet riprodhuese , prodhon fara
cfare funksioni ka rrenja ne bime
mban bimen , mbeshtet bimen , transporton , ben thithjen e h2o dhe te kriperave
