TẮC RUỘT Flashcards
Tắc ruột là gì?
Sự ngừng lưu thông các chất trong lòng ruột.
Tắc ruột cơ học là gì?
Tắc ruột do nguyên nhân cơ học gây tắc nghẽn lòng ruột.
Tắc ruột cơ năng là gì?
Mất nhu động ruột dù lòng ruột vẫn thông suốt.
Chẩn đoán tắc ruột đơn thuần có khó khăn không?
Không quá khó, nhưng chẩn đoán tắc ruột thắt nghẹt là thách thức.
Có những dạng tắc ruột nào?
Dựa vào số điểm tắc và mạch máu mạc treo có ảnh hưởng hay không.
Tắc ruột đơn thuần là gì?
Một điểm tắc, mạch máu mạc treo không bị ảnh hưởng.
Tắc ruột thắt nghẹt là gì?
Mạch máu mạc treo bị ảnh hưởng.
Tắc ruột quai kín là gì?
Hai điểm tắc, mạch máu có thể bị ảnh hưởng.
Nguyên nhân của tắc ruột đơn thuần là gì?
Gồm 3 nhóm: bên trong, từ thành ruột, bên ngoài.
Nguyên nhân bên trong gây tắc ruột là gì?
Do bít: phân su trẻ sơ sinh, bã thức ăn, sỏi, giun.
Nguyên nhân từ thành ruột gây tắc ruột là gì?
Teo ruột, viêm do lao, Crohn, bướu lành, ung thư.
Nguyên nhân bên ngoài gây tắc ruột là gì?
Dính ruột, u tạng kế cận ruột.
Tắc ruột thắt nghẹt thường gặp ở đâu?
Dính ruột dạng dây chằng hay dây dính.
Xoắn ruột thường gặp ở phần nào?
Phần ruột di động, thường gặp đại tràng sigma, ruột non.
Thoát vị là gì?
Quai ruột chui qua một lỗ/khe/ngách hình thành sau mổ hay chấn thương.
Giả tắc ruột là gì?
Mất cân bằng của thần kinh tự động dẫn đến liệt đại tràng.
Có mấy nhóm nguyên nhân gây giả tắc ruột?
Bốn nhóm nguyên nhân.
Nguyên nhân thứ nhất của giả tắc ruột là gì?
Thiểu năng thần kinh cung cấp cho ruột.
Nguyên nhân thứ hai của giả tắc ruột là gì?
Thiểu năng cơ ruột.
Nguyên nhân thứ ba của giả tắc ruột là gì?
Kết hợp cả hai.
Nguyên nhân thứ tư của giả tắc ruột là gì?
Rối loạn chất tạo keo và mô kẽ của ruột.
Biểu hiện tại chỗ của tắc ruột quai kín là gì?
Tăng áp lực lòng ruột trên chỗ tắc.
Nguy cơ vỡ ruột cao trong trường hợp nào?
Tắc ruột quai kín.
Triệu chứng đau bụng trong tắc ruột đơn thuần là gì?
Đau quặn bụng từng cơn, khoảng cách cơn 2-5 phút.
Nôn trong tắc ruột cao có gì đặc biệt?
Nôn sớm, nôn nhiều.
Bí trung đại tiện là triệu chứng của tình trạng nào?
Tắc đơn thuần hoàn toàn.
Chẩn đoán tắc ruột bằng X-quang có thể phát hiện điều gì?
Ruột giãn, mức nước hơi, giảm hay mất hơi và phân.
CT Scan có giá trị gì trong chẩn đoán tắc ruột?
Nhạy, đặc hiệu >90% trong chẩn đoán, xác định vị trí tắc.
Chụp cản quang đường tiêu hóa có thể giúp gì?
Xác định vị trí và mức độ tắc, tiên đoán khả năng điều trị.
Siêu âm bụng có độ nhạy bao nhiêu trong tắc ruột hoàn toàn?
85%.
Siêu âm bụng có độ nhạy là bao nhiêu trong tắc ruột hoàn toàn?
85%
Hình ảnh siêu âm bụng trong tắc ruột hoàn toàn thường thấy những dấu hiệu nào?
- Ruột giãn cạnh ruột xẹp
- Ruột tăng nhu động trên chỗ tắc
- Thành ruột dày
- Báng bụng thành lập nhanh
CT bụng có ưu điểm gì so với siêu âm?
CT dần thay thế siêu âm, hữu ích khi bệnh nhân huyết động không ổn định hoặc có chống chỉ định tia X
MRI có những đặc điểm gì so với CT?
Nhạy cao hơn CT, đắt tiền hơn, hiếm có
Các dấu hiệu xét nghiệm cho thấy tình trạng tắc ruột là gì?
- Hgb tăng do cô đặc máu
- WBC tăng, chuyển trái do nhiễm trùng
- Hoại tử ruột
- Viêm phúc mạc
Triệu chứng của giả tắc ruột là gì?
- Chướng bụng
- Đau bụng
- Nôn
- Bí trung đại tiện 60%
Khi nào thì cần mổ trong trường hợp tắc ruột?
Thắt nghẹt hay nghi ngờ thắt nghẹt
Điều trị nội khoa trong tắc ruột bao gồm những gì?
- Bù nước
- Điện giải
- Toan kiềm
- Chống nhiễm trùng
- Giảm ứ đọng hơi/dịch
Bù nước trong điều trị tắc ruột được đánh giá như thế nào?
- Khát nước, môi khô, lưỡi khô: mất mức độ nhẹ, bù 4l dịch
- Mắt trũng, véo da dương tính: mất trung bình, bù 6l dịch
- Thiểu niệu, vô niệu, tụt HA: mất nặng, bù khoảng 8l dịch
Kháng sinh có cần thiết trong điều trị tắc ruột không?
TR đơn thuần có thể không cần kháng sinh, nhưng bắt buộc trong TR thắt nghẹt
Xét nghiệm nào giúp đánh giá tình trạng mất nước trong tắc ruột?
Điện giải đồ, WBC, XQ
Dấu hiệu của thắt nghẹt trong tắc ruột là gì?
Quai giãn im lìm – 5 phút giữ nguyên đầu do không thấy nhu động
Tắc ruột do dính cần xử lý như thế nào?
- Cắt dây dính
- Gỡ dính
- Khâu vùi thanh cơ nếu rách
Trong tắc ruột do K đại trực tràng, nếu không còn cắt bỏ được thì làm gì?
Làm hậu môn tạo vĩnh viễn
Tắc ruột do búi giun cần xử lý như thế nào?
Bóp đẩy búi giun qua manh tràng hoặc mở thành ruột lấy giun
Tắc ruột do sỏi mật cần xử lý như thế nào?
Mở lòng ruột lấy sỏi
Khi nào cần mổ trong trường hợp tắc ruột non hoàn toàn?
Khi các nguyên nhân khác ngoài dính ruột
Dịch ổ bụng có màu gì trong tắc đơn thuần?
Dịch vàng trong
Điều trị tắc ruột do bã thức ăn được thực hiện như thế nào?
Đẩy khối bã qua manh tràng nếu không quá lớn, nếu lớn thì mở lòng ruột lấy bã
Xoắn ruột non được xử lý như thế nào nếu bảo tồn?
Tháo xoắn
Tắc ruột do lao hồi manh tràng cần thực hiện phẫu thuật gì?
Cắt hồi manh tràng hoặc cắt đại tràng phải nếu thể trạng cho phép
Tại sao cần mổ cắt đại tràng trong trường hợp tái phát?
Nếu không mổ cắt, tỷ lệ tái phát lên tới 40-60%.
Khi nào nên mổ khẩn cắt đại tràng sigmoid?
Nếu bệnh nhân không có nhiều nguy cơ phẫu thuật.
Nếu đại tràng sigmoid đã hoại tử, phải làm gì?
Cắt đại tràng và làm hậu môn tạm là bắt buộc.
Điều trị gỡ dính quai ruột qua nội soi ổ bụng có những lợi ích gì?
Nội soi hồi phục nhanh hơn, bớt đau hơn, nằm viện ngắn hơn.
Điều kiện nào để khuyến cáo gỡ dính quai ruột qua nội soi?
- Tiền sử mổ <= 2 lần
- Bụng chướng ít
- Đường kính ruột giãn trên Xquang < 4cm
- Không có chống chỉ định bơm hơi ổ bụng
- Không shock/viêm phúc mạc.
Khi nào nên chuyển sang mổ mở trong điều trị tắc ruột?
- Thương tổn dính chặt, khó gỡ
- Tai biến thủng khi gỡ
- Ruột tắc đã hoại tử cần cắt bỏ.
Stent trong tắc đại tràng được đặt qua đâu?
Đặt stent qua nội soi đại tràng kết hợp XQuang.
Stent kim loại tự bung (SEMS) được sử dụng để làm gì?
- Chuẩn bị cho giai đoạn cắt nối đại tràng nếu u còn cắt bỏ được
- Giữ stent để điều trị giảm nhẹ triệu chứng nếu giai đoạn xâm lấn rộng.
Điều trị giả tắc đại tràng bao gồm những phương pháp nào?
- Điều chỉnh yếu tố thúc đẩy giả tắc
- Nhịn ăn uống
- Sonda dạ dày hút ngắt quãng
- Thông trực tràng giải áp
- Tư thế bệnh nhân thuận lợi thoát hơi trực tràng.
Thời gian bảo tồn trong điều trị giả tắc đại tràng được khuyến cáo là bao lâu?
24-48 giờ.
Các loại thuốc nào có thể dùng khi không đáp ứng với bảo tồn trong điều trị giả tắc đại tràng?
- Erythromycin
- Domperidone
- Metaclopramide
- Cisapride
- Neostigmine.
Neostigmine có tác dụng gì trong điều trị giả tắc đại tràng?
Giúp tăng nhu động ruột.
Liều lượng Neostigmine thường dùng là gì?
2mg truyền tĩnh mạch trong 3-5 phút, lặp lại sau 1 giờ, 3 giờ.
Chống chỉ định của Neostigmine là gì?
- Chưa loại trừ được tắc ruột cơ học
- Loạn nhịp chưa kiểm soát
- Suy thận
- Co thắt phế quản nặng.
Nguy cơ thủng của nội soi đại tràng trong giả tắc đại tràng là bao nhiêu?
3%.
Chỉ định mổ trong giả tắc đại tràng là gì?
- Không đáp ứng điều trị nội và nội soi đại tràng giải áp
- Giả tắc có biến chứng thiếu máu nuôi, thủng ruột.
- Chướng bụng gây suy hô hấp và/hoặc huyết động không ổn định.
Phương pháp mổ nào được sử dụng khi đại tràng đã hoại tử?
Cắt đại tràng và nếu cắt thì tốt hơn là mở thông hồi tràng ra da hoặc làm hậu môn tạm.
