Strafrecht week 4 HC Flashcards
Materieel strafrecht
De voorwaarde die gelden waarop iemand strafbaar kan worden gesteld
Een strafbaar feit (de 4 componenten)
Bestaat uit 4 onderdelen
- Is een gedraging onder bepaalde omstandigheden en met een bepaald gevolg -> daadstrafrecht
- Die valt binnen de grenzen van een wettelijke delictsomschrijving -> legaliteitsbeginsel
- Die wederrechtelijk is (in strijd met het objectieve recht) -> onrechtbeginsel
- En verwijtbaar is aan de verdachte -> schuldbeginsel
Bestanddelen
Onderdelen van een delictsomschrijving (dus ze zijn geschreven
Elementen
Ongeschreven voorwaarden voor een strafbaar feit (onrechtsbeginsel en schuldbeginsel)
De hoofdvragen van materieel strafrecht
- Bewijs tenlastelegging? -> bewezenverklaring
- a Kwalificatie -> Is het tenlastelegging bewezen? Dan vraag je je af of dit ook strafbaar is. Je kwalificeert het bewezenverklaarde in termen van een wettelijke delictsomschrijving
- Lukt dat niet? De verdachte wordt ontslagen van alle rechtsvervolging
2b. Strafbaarheid feit?
3 Strafbaarheid dader?
4 Straf en of maatregel?
Soorten delictsomschrijvingen
Misdrijf en overtreding
- Misdrijven en overtredingen:
- Boek 2 -> misdrijven
- Boek 3 -> overtredingen
- Rechtsdelicten -> zijn de misdrijven
- Wetsdelicten -> zijn de overtredingen
Soorten delictsomschrijvingen
Doleuze en culpoze misdrijven
- Misdrijven hebben altijd een schuldsbestanddeeld, je bent pas strafbaar als vaststaat dat je opzettelijk dat delict hebt gepleegd, of (in uitzondering) dat nalatig hebt gedaan
Doleuze -> Opzetmisdrijven
Culpoze -> Schuldmisdrijven (opzet is niet vereist, maar nalatigheid etc wel)
- Bij de overtredingen is dit niet zo, opzet is niet vereist
commissie, oneigenlijke en omissiedelicten
commissiedelict -> actief handelen, actief iets doen (zware mishandeling
Omissiedelicten -> nalaten, je doet iets niet waartoe een wettelijke verplicting bestaat
Oneigenlijke -> staan in de wet als commissiedelicten, maar kunnen ook worden begaan door na te laten. Denk aan kinderdoodslag, waar je een kind laat verhongeren. Je doet iets niet waardoor het dood gaat
Formeel omschreven en materieel omschreven delicten
Formeel omschreven -> de typering van de handeling
materieel omschreven -> het gevolg van een delict
Typen delictsbestanden: objectieve bestanddelen
Objectieve bestanddelen ->
Gedragingen (handelen of nalaten, soms een verboden toestand),
- gevolg van de gedraging
- soms gekwalificeerde delicten (een strafverhogend gevolg, een slachtoffer overlijd, zonder dat je dat niet had bedoeld, dan gaat de staf omhoog)
- Begeleidende omstandigheid
- Soms: wederrechtelijkheid
- Soms: bijkomende omstandigheid
- Kunnen geobjectiveerd zijn
Typen delictsbestanden: subjectieve bestanddelen
Subjectieve bestanddelen -> schuldbestanddelen, opzet of culpa
- Soms: kwaliteit van de dader
Bronnen van materieel strafrecht
- Wetboek van strafrecht
- Algemene bepalingen -> algemene voorschriften van pogingen, medeplichtig etc
- Misdrijven
- De overtreden
- Daarbuiten zijn wetten in formele zijn die ook strafbepalingen hebben, denk aan de opiumwet, de wegenverkeerswet
Het legaliteitsbeginsel
Hoeksteen van ons materiële strafrecht
- Beschermt de burger tegen de overheid
- Rechtszekerheid
- Legitimeert overheidsoptreden
- Fundeert strafrechtelijke aansprakelijkheid
Deelnormen van het legaliteitsbeginsel
- Verbod op terugwerkende kracht
- Verbod van toegankelijkheid en scherpe normen
- Verbod van te extensieve en te analogische interpretatie (lega)
- Verbod op terugwerkende kracht (lega)
- Geen straf zonder een voorafgaande wet
- Je kan dus niet worden gestraft voor iets waarvan je niet eerder had kunnen achterhalen dat het strafbaar had kunnen zijn
- Instructienorm zowel gericht naar de rechter als de wetgever
- Verlangt van de wetgever op alertheid op ontwikkelingen
- Voor de rechter is belangrijk: tijdpunt van het strafbare feit