starberries Flashcards
De arteria subclavia gaat over in de arteria axillaris. Welke anatomische structuur geeft de grens aan?
1e rib
Wat is het latijnse woord voor duim?
pollux
Met welk gewricht zit de schouder aan de romp?
het acromioclaviculaire (AC) gewricht
T.o.v. de m. teres minor ligt de m. teres major?
caudaal
De arteria brachialis is een voortzetting van de arteria axillaris. Welke anatomische structuur markeert de overgang?
musculus teres minor
Welke rotatorcuff spier heeft een insertie aan het tuberculum minus?
musculus subscapularis
Welke rotatorcuffspieren hebben een insertie aan het tuberculum majus?
supraspinatus
infraspinatus
teres minor
hoeveel rotator cuff spieren zijn er?
4
Wat zijn de rotator cuff spieren?
supraspinatus
infraspinatus
teres minor
subscapularis
Waar ligt de pees van de lange biceps kop?
in de biceptale groeve (sulcus intertubercularis), deels intra-articulair
Waar zit de lange biceps kop aan vast?
een tuberculum boven het glenoïd
Waar zit de korte biceps kop aan vast?
het coracoid
met welke diagnostiek kan een pop eye worden bevestigd als er twijfel is over de diagnose?
echo of MRI
met welk gewricht zit de schoudergordel aan het axiale skelet?
sternoclavicularis (hiertussen zit het AC gewricht)
Welke ligamenten zijn geruptureerd bij een AC luxatie?
Ligamentum acromioclaviculare, het ligamentum coracoclaviculare (lig.
conoideum en het lig. trapezoideum)
Welke oppervlakkige spieren gaan van romp naar arm?
musculus pectoralis major
musculus latissimus dorsi
welke oppervlakkige spieren gaan van romp naar schouder?
musculus trapezius
musculus levator scapulae
welke oppervlakkige spieren gaan van schouder naar arm?
musculus deltoideus
musculuus triceps brachii
de rotator cuff spieren
Wat is de functie van de musculus pectoralis major?
anteflextie en adductie van de arm
Wat is de functie van de musculus levator scapulae?
optillen van het schouderblad
Wat is de functie van de musculus deltoideus?
abductie (optillen van de arm), ook ante en retroflectie
Wat is de origo van de musculus deltoideus?
3 origos (pars clavicularis, pars acromialis en pars spinalis)
Wat is de functie van de musculus triceps brachii?
extensie van de elleboog en retroflextie van de arm
Wat is de functie van de musculus biceps brachii?
flexie van de elleboog en anteflexie van de arm
welke spier moet worden losgemaakt voor een deltopectorale benadering (ventraal) van de schouder?
musculus subscapularis
Welke vene loopt tussen de musculus deltoideus en de musculus pectoralis major?
vena cephalica
Door welke zenuw wordt de musculus deltoideus geinerveerd?
nervus axillaris
Door welke zenuw wordt de musculus pectoralis major geinnerveerd?
nervus pectoralis lateralis en nervus pectoralis medialis
Welke spieren hebben naast de musculus subscapularis een endoroterende functie?
musculus pectoralis major, musculus latissimus dorsi, musculus teres major
Welke namen hebben de arteriën vanaf de truncus brachiocephalica tot de
hand?
A. subclavia , A. axillaris , A. brachialis, A. radialis , A. ulnaris
uit welke fasciculi ontspringt de nervus radialis?
fasciculus posterior
uit welke fasciculus ontspringt de nervus axillaris?
fasciculus posterior
Welke zenuwen ontspringen uit de fasciculus medialis?
nervus ulnaris
nervus medianus
uit welke fasciculus ontspringt de nervus ulnaris?
fasciculus medialis
uit welke fasciculus ontspringt de nervus medianus?
vasciculus medialis en lateralis
uit welke fasciculus ontspringt de nervus musculocutaneus?
fasciculus lateralis
Welke zenuwen ontspringen uit de fasciculus lateralis?
nervus medianus
nervus musculocutaneus
Welke zenuwen ontspringen uit de fasciculus posterior?
axillaris
radialis
Welke spieren in de bovenarm worden door de n. musculocutaneus
geïnnerveerd?
m. biceps brachii, m. (coraco)brachialis
Wat is de voortzetting van de nervus musculocutaneus?
nervus cutaneus antebrachii lateralis
Waarin splitst de arteria brachialis?
arteria ulnaris en arteria radialis
Waar loopt de nervus medianus?
nervus medianus loopt meestal tussen de 2 koppen (caput humerale en caput
ulnare) van de m. pronator teres door
Wat is een andere naam voor de nervus radialis ramus profundus?
posterior interosseous nerve (PIN)
Waar is de insertie van de biceps pees?
de tuberositas radii
Wat heb je als je posterior interosseous nerve (PIN) beklemd raakt?
perifere drukneuropathie / supinator loge syndroom (beknelling door supinator spier
0
Wat is een Salter-Harris type 1 fractuur?
Fractuur door epifysairschijf
Wat is een Salter-Harris type 2 fractuur?
Fractuur door metafyse en epifysairschijf
Wat is een Salter-Harris type 3 fractuur?
Fractuur door epifyse en epifysairschijf
Wat is een Salter-Harris type 4 fractuur?
Fractuur door epifyse, metafyse en epifysairschijf
Wat is een Swanneck deformiteit?
Hyperextensie in PIP-gewricht en hyperflexie in DIP-gewricht
Wat is een Boutonniere deformiteit?
Hyperflexie in PIP-gewricht en hyperextensie in DIP-gewricht
Wat is de origo van de flexoren van de pols en hand?
epicondylus medialis
Wat is de origo van de extensoren van de pols en hand?
epicondylus lateralis
Waardoor wordt de musculus brachialis geinnerveerd?
de nervus musculocutaneus
Waardoor wordt de musculus brachioradialis geinnerveerd?
nervus radialis
Waardoor wordt de musculus pronator teres geinnerveerd?
nervus medianus
Welke spierpees loopt over het olecranon?
die van de musculus triceps brachii
via welke benadering van het elleboog gewricht heb je de minste kans op het aanrichten van schade?
de dorsolaterale benadering
Welk ligament vormt de carpaal tunnel?
Retinaculum Flexorum / Ligamentum Carpi Transversum
aan welke ossale stucturen zit het Retinaculum Flexorum bevestigd aan de ulnaire zijde?
os pisiforme en os triquetrum
aan welke ossale stucturen zit het Retinaculum Flexorum bevestigd aan de radiaire zijde?
os scaphoideum en os trapezium
Welke anatomische structuren lopen door de carpale tunnel?
9 pezen en een zenuw
- Flexor digitorum superficialis (FDS) en FDP ( 2 x 4 )
- Flexor pollicis longus
- N. medianus
Waar is de insertie van de musculus extensor carpi ulnaris?
metacarpale V
Waar is de insertie van de musculus extensor carpi radialis brevis en longus?
metacarpale II
Waarvoor is de musculus extensor carpi ulnaris?
extensie van de pols
Waarvoor is de musculus extensor digiti minimi?
extensie van de pink
Waarvoor is de musculus extensor digitorum communis?
extensie van de vingers
Waarvoor zijn de musculus extensor carpi radialis brevis en longus?
extensie van de pols
Waarvoor zijn de musculus extensor pollicis longus en brevis?
extensie van de duim
hoe heten de verbindingen tussen de pezen van de musculus extensor digitorum?
Vinculae intertendiniae
Wat is het effect van de vinculae intertendiniae?
hoe meer verbindingen, hoe lastiger de vingers
apart van elkaar te bewegen, maar geeft wel stabiliteit.
Hoe veel loges zijn er aan de dorsale zijde van de pols?
6
Door welke structuren wordt de “tabatiere anatomique” gevormd?
M. extensor pollicis brevis en M. extensor pollicis longus
Wat loopt er door loge 1?
M. abductor pollicis longus en M. extensor pollicis brevis
Wat loopt er door loge 2?
M. ext carpi radialis brevis en M. ext carpi radialis longus
Wat loopt er door loge 3?
M. ext pollicis longus
Wat loopt er door loge 4?
M. ext digitorum communis
Wat loopt er door loge 5?
M. ext digiti minimi
Wat loopt er door loge 6?
M. ext carpi ulnaris
Wat wordt bedoeld met het opponeren van de duim?
het brengen van de top van de duim naar de andere
vingers van dezelfde hand
Waarvoor is de musculus carpi ulnaris?
flexie van de pols
Waarvoor is de flexor digitorum profundus/superficialis?
flexie van de vingers
Waar is de insertie van de musculus flexor carpi radialis?
metacarpale II en III
Waarvoor is de musculus flexor carpi radialis?
flexie van de pols
Waarvoor is de musculus flexor pollicis longus?
flexie, adductie en oppositie van de duim
Waarvoor is musculus palmaris longus?
flexie van de pols
Wat is de insertie van de flexor digitorum profundus?
distale phalangen
Waarvoor is de flexor digitorum profundus?
flexie van de DIP
Wat is de insertie van de flexor digitorum superficialis?
middelste phalangen
Waarvoor is de flexor digitorum superficialis?
flexie van de pip
Wat zijn pulleys?
ligamentaire verbinding met doel de flexor pezen op zijn plaats te houden
Waar liggen pulleys?
aan de volaire zijde van de hand
Welke pulleys zijn er?
ligamentum annulare (A-pulleys, 5/vinger)
ligamentum cruciata (C-pulleys, 3/vinger
Door welke arteriën worden de onderarm / pols / hand en vingers gevasculariseerd?
A. radialis en A. ulnaris
Wat vormen de arteria radialis en ulnaris in de palm?
Zij vormen hier een arteriële arcus, welke bestaat uit een arcus superficialis
en een arcus profundus
Welke zenuwen innerveren de hand?
nervus ulnaris
nervus medianus
nervus radialis alleen sensibel
Wat is dropping hand fenomeen?
uitval van de extensoren van de pols en vingers door uitval van de nervus radialis
Wat is predikers hand fenomeen?
uitval van de flexoren van de duim, wijsvinger en middelvinger door uitval van de nervus medianus
Wat is een klauwhand?
uitval van de meeste intrinsieke
handspieren en van de flexoren van de ringvinger en pink door uitval van de ulnaris
Waar is de insertie van de musculus gluteus minimus?
trochanter major
Waar is de insertie van de musculus gluteus medius?
trochanter major
Waar is de insertie van musculus ilipsoas?
trochanter minor
Waar is de origo van de musculus rectus femoris?
spina iliaca anterior inferior
Welke spieren vormen de hamstrings?
m. semitendinosus, semimembranosus en biceps femoris
waar is de origo van de hamstrings?
tuber ischiadicum
Welke spieren vormen de quadriceps?
m. vastus medialis, lateralis, intermedius en rectus femoris
Welke spieren vormen de gluteaalmusculatuur?
m. gluteus minimus, medius en maximus
Waar komen de drie delen van het os coxae samen?
in het acetabulum
Wat zijn de 3 ligamenten van het articulatio coxae gaan richting het been?
Lig. Iliofemorale
Lig. Pubofemorale
Lig. Ischiofemorale
Wat is de functie van de adductoren (van de heup)?
ballanceren van de romp op het been
Wat is de insertie van de musculus gracillis?
op de proximale mediale schacht van de tibia
Wat is de pes anserinus (ganzenvoet)
m. sartorius, m. semitendinosus en musculus gracilis
deze spieren zijn alle drie verantwoordelijk voor flexie van de knie
Wat doet de musculus gracillis?
Bij extensie is het vooral een adductor
Bij flexie in het kniegewricht komt de insertie van de m. gracilis achter de draaiings as van het kniegewricht te liggen en zal de spier helpen met verdere
flexie
Wat voor spier is de musculus sartorius?
bi-articulair
Wat doet de musculus sartorius?
anteflexie heup, exorotatie heup, flexie in de knie
Wat doet de m. quadriceps femoris?
flexie heup en extensie knie
Wat voor spier is de musuclus rectus femoris?
bi-articulair, de overige quadriceps spieren zijn monoarticulair
Wat voor spier is de m. iliopsoas?
polyarticulair
Wat is de origo van de m. iliopsoas?
de m. psoas major heeft zijn origo op de wervellichamen en de
processus costales van de L1-L5 (en de processus transversus van T12)
Wat doet de musculus iliopsoas?
anteflexie van de heup
Bij welke spier hoort het ligamentum patellae?
quadriceps
Hoe heet de verdikking in de fascia lata?
Tractus iliotibialis
Hoe ontstaat de Tractus iliotibialis?
bij lopen wordt trochanter kop naar buiten geduwd, m.
tensor fascia lata spant aan > trekkrachten op de fascie, waardoor de collageen vezels in lengterichting gaan lopen > ontstaan tractus iliotibialis
Wat zijn de aBductoren van de heup?
M. tensor fascia lata, m. glutaeus medius en m. glutaeus minimus
Waardoor worden de aBductoren van de heup geinnerveerd?
nervus gluteus superior
Waaruit bestaan de hamstrings?
musculus biceps femoris
musculus semimembranosus
musculus semitendinosus
Wat is de origo van de biceps femoris?
dorsale zijde van de femur
Wat is de origo van de musculus semimembranosus?
tuber ischiadicum
Wat is de origo van de musculus semitendinosus?
tuber ischiadicum
Wat is de insertie van de musculus biceps femoris?
caput fibulare
Wat is de insertie van de musculus
condylus medialis tibiae
Wat is de insertie van de musculus semitendinosus?
mediale tibiavlak
Welke spieren vormen de begrenzing van de fossa poplitea?
lateraal; m. biceps femoris
mediaal; m. semimembranosus
Wat doet de musculus gluteus minimus?
abductie
Wat is de insertie van de musculus gluteus minimus?
trochanter major
Wat doet de musculus gluteus medius?
abductie
Wat is de insertie van de musculus gluteus medius?
trochanter major
Wat zijn de exorotatoren van het articulatio coxae?
M. Piriformis
M. Gemelli inf en sup
M. Obturatorius internus
M. Obturatorius externus
Wat is de insertie van de exorotatoren van het articulatio coxae?
trochanter major
Welke spier in het heupgewricht kan worden vergeleken met de musculus deltoideus?
de musculus glutaneus
Waar treed de vaatzenuwstreng het been in?
trigonum femorale
Welke spieren vormen de begrenzing van het trigonum femorale?
lateraal: m. sartorius
mediaal: m. adductor longus craniaal: lig. inguinalis
Hoe noemt met de arteriën die van de a. femoralis afsplitsen en de circulatie van het collum femoris en het caput femoris verzorgen?
De a. femoralis profunda met de aa. Circumflexa femoris lateralis en
medialis.
Welke spieren worden geïnnerveerd door de n. femoralis?
M. sartorius en m. quadriceps femoris
Welke zenuw innerveert de adductoren en waar ontspringt deze zenuw?
N. obturatorius, ontspringt uit de plexus lumbalis (L2-L4)
Welke zenuw innerveert de aBductoren van de heup?
de nervus glutaneus superior
Welke zenuw innerveert de gluteus maximus?
de nervus glutaneus inferior
Welke structuren kunnen verkort zijn bij een flexiecontractuur van de heup?
m. psoas major en minor en de m. iliacus (m. iliopsoas), de m. rectus femoris en het heupkapsel
Wat is de test van thomas?
je brengt een been omhoog, bij een flexiecontractuur komt het andere been ook omhoog
Wat is een trendelenburg gang?
mensen met heupklachten gaan mank lopen, de patient zakt door de aangedane heup
Welke spieren verzwakken bij mensen met een trendelenburg gang?
m. gluteus medius en m. gluteus minimus
Wat is de test van trendelenburg?
als de patient het gezonde been in 90 graden optilt zakt hij/zij door het been met heupklachten
Waar passeert de arteria femoralis van anterieur naar posterieur?
kanaal van Hunter (hiatus adductorius)
Welke adductor wordt het meest vaak doorgenomen bij een adductorenotomie?
m. adductor longus
Welke adductor kan endorotatie geven?
musculus gracillis
Wat is de origo van de musculus gracillis?
os pubis
Welke spieren worden geoogst voor een kruisband reconstructie?
musculus gracillis
musculus semitendinosus
Waar is de insertie van de musculus semitendinosus?
pes anserinus (ganzevoet)
Waar is de insertie van de musculus sartorius?
pes anserinus (ganzevoet)
Welke benadering wordt door kinderothopedisch chirurgen vaak gebruikt om een heupluxatie te behandelen?
anterieure benadering
Hoe werkt de anterieure benadering van de heup?
incisie over crista iliaca tussen m. sartorius en m. tensor fasciae latae
Waardoor wordt de musculus sartorius geinnerveerd?
nervus femoralis
Waardoor wordt de musculus fasciae latae geinnerveerd?
nervus gluteus superior
Wat doet de n. cutaneus femoris lateralis?
innerveert de huid aan de laterale zijde van het bovenbeen
Welke zenuw is betrokken bij het pijnsyndroom meralgia paresthetica?
n. cutaneus femoris lateralis
Waar zit de origo van de musculus rectus femoris
anterolaterale deel van het heupkapsel
Wat is het caput reflexum m. rectus femoris?
een uitloper van de musculus
Waar bevindt zich de origo van de m. rectus femoris?
spina iliaca anterior inferior
Hoe werkt de posterolaterale benadering van de heup?
De incisie verloopt midden over de trochanter major
en buigt over de m. gluteus maximus af naar posterieur richting de spina iliaca
posterior superior.
Waaruit is de fascia lata opgebouwd?
collageen
Welke zenuw innerveert de musculus gluteus medius?
nervus gluteus superior
Waar is de insertie van de musculus piriformis?
op de achterrand van de trochanter major.
Wat zijn de korte exorotatoren van de heup?
Musculus piriformis
Musculus obturatorius internus
Musculus obturatorius externus
Musculus gemellus superior
Musculus gemellus inferior
Musculus quadratus femoris
Wat is het latijnse woord voor een kanteling naar ventraal (van het acetabulum)?
anteversie
bij patiënten met een heupdysplasie wordt het acetabulum naar lateraal en vaak ook naar anterieur over
het caput femoris gekanteld wordt Hoe heet deze osteotomie?
peri-acetabulaire osteotomie
Uit welke gewrichten bestaat de schouder?
gleno-humeraal
acromio-claviculair
sterno-claviculair
scapulo-thoracaal
Wat is kenmerkend voor rotatorcuff disease?
Scherpe pijn bij overhead motion
bewegingsbeperking (rom of krachtverlies)
Atrofie van infraspinatus spier
Welke testen voor rotator cuff disease?
painfull arc test
lag test
drop arm test
external rotation resistance test
Wat is de lag test?
bij rotator cuff dissease heeft iemand ‘altijd’ last bij endorotatie achter de rug
Wanneer begint de pijn bij adductie bij een patient met rotatorcuff disease?
bij 60 graden
Welke schouder luxatie komt het meest vaak voor, bij wie komen ander soort luxaties voor?
unidirectioneel, anterieur bij trauma.
mensen met hypermobiliteit
Hoe verlaag je het risico op een recidief schouderluxatie?
door operatieve stabilisatie
Welk letsel kan ontstaan aan de humerus kop bij een schouder luxatie?
hill-sachs impressie
Welk letsel kan ontstaan aan het glenoid bij een schouder luxatie?
bankart letsel (gescheurd labrum glenoidale aan de onderkant)
op welke 2 manieren kan een bankart leasie gerepareerd worden?
open bankart repair
arthroscopische bankart repair
Wat zijn kenmerken van omartrose?
Oudere patient, Meestal in de heup, nachtpijn, verdwenen gewichtsspleet
Wat zijn behandelingen voor omartrose?
Pijnstilling, oefentherapie, prothese
Welke botten ontstaan door gebruik?
os pisiforme en patella
Wat is het fad pad sign?
vet wordt naar buiten geduwd bij bloeding in articulatio cubiti > breuk
Wat is een fractura antebrachii?
zowel ulna als radius gebroken
Wat is de behandeling van fractura antebrachii?
fixatie is noodzakelijk
Wat is een galeazzi fractuur?
radius fractuur + ulna luxatie
Wat is een monteggia fractuur?
fractuur van de ulna, luxatie van de radius
Wat is essex lopresti?
luxatie van de ulna, breuk van de radius kop
Hoe controleer je de doorbloeding van de hand bij distale radius fracturen?
door naar pulsaties te voelen bij de radius en de ulna
Wat is een colles fractuur?
breuk bij extensie van de hand, meest voorkomend
Wat is een smith fractuur?
breuk bij flexie van de hand, naar volair gekanteld
Bij wie komt een smith fractuur voor?
bij ouderen
Wat is een barton fractuur?
een dorsale dislocatie van het distale radiusfragment
Wat is een reversed barton fractuur?
een volaire dislocatie van het distale radiusfragment
Wat is een chauffeurs fractuur?
een breuk bij het styloid
Wat is een die punch fractuur?
breuk van het laterale deel van de tibia
Hoe ontstaat een die-punch fractuur?
bij bestuurders bij auto ongelukken
Wat is een type A fractuur (AO mbt gewrichten)?
extraarticulair
Wat is een type B fractuur(AO mbt gewrichten)?
partieel articulair
Wat is een type C fractuur?
compleet articulair
Wat is het eerste getal bij de muller AO classificatie?
aanduiding van het bot
Wat is de behandeling van een distale radius fractuur?
repositie + gips
operatie
Wanneer gebruik je een externe fixatie?
bij zwelling van de weke delen
Wat is een zondagsarm/ pulled elbow?
radius uit de kom, vaak bij kinderen
Welke zenuw kan beschadigd raken na een val op de elleboog?
nervus ulnaris
Wat is de hook test?
je kan de biceps pees palperen om te weten of deze gescheurd is
Welke spieren voor proneren?
Pronator teres en pronator quadratus
Welke spieren voor supineren?
musculus supinator en musculus biceps brachii
Wat is synostose radius-ulna?
radius en ulna groeien aan elkaar > geen pro/supinatie
Wat is epidcondylitis (tennis elleboog)?
een aanhechtingsprobleem
Wat is de behandeling van epicondylitis?
meestal conservatief beleid anders percutane naaldtherapie of operatie (wel fysio)
Waardoor kunnen slotklachten aan de elleboog ontstaan?
een los stukje bot
Welke diagnostiek bij slotklachten?
arthroscopie
Wat is de TFCC?
meniscus van de pols
Wat is het gevolg van een TFCC leasie?
instabiele pols, schuiflade radius-pols
Wat is de behandeling van een TFCC leasie?
discus fixeren
Wat zie je bij een scapholunate ligament leasie?
Op x-hand (met gebalde vuist) afstand tussen os lunatum en os scaphoideum
Wat is de behandeling van een SL leasie?
bij <6 weken K-draden
bij >6 weken kapselplastiek
Wat is de meest voorkomende carpus fractuur?
scaphoid fractuur
Hoe diagnostiseer je een scaphoid fractuur?
niet te zien op rontgen foto, drukpijn op anatomische snuifdoos
Wat is de behandeling van een scaphoid fractuur?
lang in het gips vanwege slechte doorbloeding soms operatie
Wat is een behandel indicatie voor operatie van een scaphoidfractuur?
Vaak nonunion > slecht belastbare pols
Wat zijn risicofactoren voor het niet vastgroeien van fracturen?
roken
voeding
osteoporose
Wat is tenosynovitis?
steriele ontsteking van de pezen
Wat zijn oorzaken van tenosynovitis?
overbelasting, RA, jicht of amyloidosis
Wat zijn symptomen van tenosynovitis door overbelasting?
Pijn, crepitus (kraken), functie verlies, zwelling
Wat is de behandeling voor congenitale tenosynovitis?
o Kinderen; conservatief > operatie
o Volwassenen; corticosteroid injectie in de peeschede > tenolyse na 2 injecties
Waar heb je last van bij een quervain’s tenosynvitis?
o Pezen van eerste extensor compartiment; abductor pollicis longus en extensor pollicis brevis
Wie heeft erosieve tenosynovitis?
patienten met reumatische artritis
Wat is een complicatie van erosieve tenosynovitis?
peesrupturen
Wat is de behandeling van erosieve tenosynovitis?
o methotrexaat en anti-TNF
o soms operatie
Patienten van welke aandoening krijgen klikkende vingers?
DM
Waarop berust onbegrepen extentie van een duim vaak?
tendovaginitis congenitalis, nauwe pulley
Hoe werkt paracetamol?
Het is een zwakke remmer van COX-1 en COX-2
Welke functie van de onderarm is het belangrijkst bij het schrijven?
pronatie
Wat is de ratio en/of het doel achter het gebruik van de stok rechts bij klachten aan de heup?
Ondersteunen van de zwakke abductoren links of ondersteunen van de zwakke m. gluteus medius links en m. gluteus minimus links
Wat zie je op rontgen bij RA?
subluxaties
erosie
gewrichtsdestructie
Hoe heet het als kraakbeen verbeent?
chondrale osteogenese
Hoe werkt chondrale osteogenese?
Osteoblasten uit bloedvaten > kalk afzetten
Waaruit wordt de epifisairschijf/groeiplaat gevormd?
chondrocyten
Wat is het effect van kracht op botvorming?
hogere kracht > hogere dichtheid > kleinere kans op osteoporose
Welke 3 soorten gewrichten zijn er?
- Juctura cartilaginea
- Juntura synovialis
- Junctura fibrosa
Waar vind je junctura cartilaginea?
o Groeischijven
o Discus intervertebralis
Waar vind je junctura fibrosa?
syndesmosis
Waar vind je synoviaal gewrichten?
knie, eleboog, heup, ect
Hoe ontstaat de meniscus?
door drukkrachten
Wat is de invloed van trekkrachten op vezels?
vezels verlengen
Hoe ontstaan uncovertabrale gewrichten?
door het inzakken van wervelschijven in de nek veranderen syndesmoses in synoviale gewrichten
Hoe werkt de aanleg van de zenuwen?
zenuwen worden meegetrokken door de spieren
spieren zijn samengesteld uit meerdere myotomen > innervatie uit meerdere ruggenmergsegmenten
Hoe wordt de bursa gevormd?
door druk op een pees
Hoe noem je een ingreep waarbij je kijkt in een gewricht?
athroscopie
Hoe noem je een ingreep waarbij je een stuk van een gewricht weghaalt?
resectiearthroplatiek
Hoe noem je een ingreep waarbij je een gewricht verstijft?
arthrodese
Hoe noem je een ingreep waarbij je een gewricht los maakt?
arthrolyse
Hoe noem je een gewrichtspunctie?
arathrocentese
Hoe noem je een ingreep waarbij je het synoviaal membraan verwijderd?
synovectomie
Hoe noem je een ingreep waarbij je in een bot snijdt?
osteotomie
Hoe noem je een ingreep waarbij je twee botdelen verbind?
osteosynthese
Hoe noem je een ingreep waarbij je een bot verlengd?
distractie osteogenese
Hoe noem je een ingreep waarbij je iets (een tumor) uit een bot haalt?
resectie
Hoe noem je een ingreep waarbij je een bot uitlepeld?
exochleatie
Waarbij voer je een exochleatie uit?
beninge of laaggradige tumor
Hoe noem je een ingreep waarbij je de fascia insnijd?
fasciotomie
Hoe noem je een ingreep waarbij je de fascie weghaald?
fasciectomie
Hoe noem je een ingreep waarbij je de fascie verschuift?
fascieplastiek
Welke ingrepen kan je doen aan de bursae?
bursectomie
drainage
injectie
Welke ingrepen worden aan de spieren gedaan?
resectie
Wat is een internervous plane?
je gaat tussen spieren door die vanaf een andere kant geinerveerd worden
Wat is kinematica?
beschrijving van beweging zonder op de oorzaak te letten
Wat is dynamica?
beschrijving verband tussen kracht en beweging
Wat is materiaalkunde?
de relatie tussen kracht en vervorming
Welke twee botvormen zijn er?
corticaal bot
spongieus bot
Wat zie je in de opbouw van corticaal bot?
laminae (dit zorgt voor stevigheid)
Waarvoor is collageen in botten?
zorgt voor flexibiliteit
Wat is het verschil tussen corticaal en spongieus bot?
compact/open sponsachtig
poreusheid 5-30%/30-90%
minder rek/meer rek
bestand tegen grotere spanningen/niet
breekt eerder/vervormbaar
Beide botvormen zijn anisotroop, wat betekent dit?
mechanische eigenschappen zijn richtingsafhankelijk
Wat is de vloeigrens?
de kracht die nodig is om een bot permanent te vervormen
Wat is het plastische gebied?
gebied tussen vloeigrens en breekpunt
Wat is het elastische gebied?
de hoeveelheid rek dat een bot aankan voordat het vervormd
Wat is taaiheid?
Brosse materialen hebben een klein plastisch gebied
Ductiele materialen hebben een groot plastisch gebied
Welke 3 type vezels zijn er?
collagene vezels
elastische vezels
reticulaire vezels
Waarvoor zijn elastische vezels?
rekbaarheid onder belasting
Waarvoor zijn collagene vezels?
sterkte en stijfheid
Waarvoor zijn reticulaire vezels?
volume /vorm
Waar vind je collagene vezels?
ligamenten en pezen
Waar vind je elastische vezels?
wanden van bloedvaten
Waar vind je reticulaire vezels?
lever, milt, beenmerg
Waardoor wordt het gedrag van weefsels onder belasting bepaald?
orientatie van de vezels
eigenschappen collagene en elastische vezels
verhouding collagene en elastische vezels
Hoe liggen de vezels in een pees en wat is het effect hiervan?
vezels liggen parallel voor hoge trekbelasting in een richting
Hoe liggen de vezels in een ligament en wat is het effect hiervan?
vooral in een richting maar ook in andere richtingen voor trekbelasting in beide richtingen. bij een hogere belasting in een bepaalde richting past het ligament zich aan
Hoe liggen de vezels in de huid en wat is het effect hiervan?
in alle richtingen voor trekbelasting in alle richtingen
Wat zijn kenmerken van een platgewricht?
geschikt voor compressie maar niet voor afschuiving
weinig draaibaar
Waar vind je platgewrichten?
voet, wervelkolom, sacroiliacale gewricht
Wat zijn kenmerkken van een bolgewricht?
minder geschikt voor buigend moment
zeer draaibaar
geschikt voor grote dwarskrachten/bestand tegen afschuiving
Waar vind je bolgewrichten?
heupgewricht, schoudergewricht
Welke krachten zijn er in het lichaam?
compressiekracht
trekkracht
afschuifkracht
Wat is een moment?
een kracht op een afstand van een rotatiepunt
Hoe ontstaat complex regionaal pijn syndroom
(CRPS)?
na trauma/chirurgie
Hoe begint CRPS?
met autoinflamatie
Waar zitten de klachten bij CRPS?
als een sok of handschoen
Wat zijn symptomen van CRPS?
- Pijn
- Sensibele stoornissen
- Motorische stoornissen
- Kleur of temperatuur veranderingen
- Zwelling
- Transpiratie
- Asymetrie
- Haar en nagelgroei afwijkingen
Wat is het verschil tussen CRPS 1 en 2?
CRPS 1 geen aantoonbare zenuwschade
CRPS 2 aantoonbare zenuwschade
Wie krijgen vooral CRPS?
vrouwen 50-60 jaar
Welk aanvullend onderzoek voor CRPS?
Geen, bij CRPS 2 kan een elextromyogram worden gemaakt
Wat is de behandeling van CRPS?
Advies om zoveel te bewegen dat de verergering van de pijn binnen 2 uur is opgeheven
Welke pijnstilling voor CRPS?
Geen reguliere pijnstilling, wel co-analgetica zoals tricyclische anti-depresiva of anti-epileptica
Hoe werken NSAID’s?
het zijn prostaglandine syntase remmers
ze remmen de omzetting van arachidon zuur in prostaglandine
Hoe werken corticosteroiden tegen pijn?
ze remmen de omzetting van fosfolipiden in arachidonzuur
Wat doet aspirine?
- lage dosis preventie coronaire hartziekten, tia en cva
- hoge dosis; anti-inflamatoir en pijnbestreiding
Wat is het effect van NSAID op de bloedstolling?
het remt tromboxaan en daarmee de plaatjes agregatie
Welke COX is voor pijn en inflamatie?
COX-2
Wat doet postaglandine naast het veroorzaken van pijn?
beschermd de maag en darmen
Wat doet paracetamol?
het is een zwakke cox 1 en 2 remmer
Remt koorts en pijn maar niet inflamatie
Wat is een belangrijke bijwerking van paracetamol?
lever toxiciteit boven de 3 gram
Wat is nociceptieve pijn?
weefsel beschadiging
Wat is neuropatische pijn?
zenuwletsel
Waarvoor zijn delta vezels?
Directe, scherpe en prikkende pijn
Waarvoor zijn C-vezels?
langdurige, diepe en doffe pijn
Wat is het verschil tussen delta en C vezels?
delta vezels zijn gemyleniseerd, C vezels niet
Wat is hyperalgesie?
verlaagde activatie van affente nocieptieve zenuwen (pijn bij niet pijnlijke stimuli)
In welke volgorde word pijn medicatie voorgeschreven?
1a paracetamol
1b NSAID
1c paracetamol + NSAID
2 zwak opioid
3 sterk opioid
4 parenterale toediening van een opioid (buiten het maag-darm kanaal)
Wat is fibromyalgie?
chronisch pijnsysdroom (somatisch onbegrepen lichamelijke klacht)
uit welk kiemblad ontstaan spieren en bot?
mesoderm
Waarom wordt tetracycline gebruikt voor onderzoek naar mineralisatie?
Wordt opgenomen in de mineralisatiezone
Fluoriseert in de microscopische coupe waardoor de zones makkelijk zichtbaar zijn
Wie krijgen artrose?
- Jonge trauma patienten
- Hemofilie
- Infecties
- oudere patienten
jicht
reumatische artritis
Wat zijn radiologische afwijkingen bij artrose?
o Osteofytvorming
o Subchondrale cystevorming
o Subchondrale sclerosis
o gewrichtspleet versmalling
o vormverandering
Wat zijn kenmerken van artrose?
- verlies van kraakbeen
- subchondraal kraakbeen wordt harder
- ontsteking van het synovium (synovitis)
Wat voor klachten bij artrose?
gewrichtspijn na belasting
stijfheid (<30 min in de ochtend)
verminderde flexie of extensie
Wat zie je bij LO van artrose?
crepitaties bij beweging
gevoeligheid van de gewrichtsspleet
benige verbreding van het gewricht
Wat zijn indicaties voor aanvullend onderzoek bij artrose?
- atypische presentatie
- snelle progressie
- bij gewrichtsvervangende prothese
Wat zijn indicaties voor een prothese bij artrose?
pijn bij een versleten gewricht
Waaruit bestaat kraakbeen
suikerketens (GAGs)
collageen
chondrocyten
hyaluronzuur
proteoglycanen
water
Waar vind je hyalien kraakbeen?
epifysairschijven van pijpbeenderen, in de wand van ademhalingswegen en aan de uiteinden van ribben
Welk soort collageen in hyalien kraakbeen?
collageen type 2
Welke soorten kraakbeen zijn er?
hyalien
vezelig/fibrocartilaginair
elastisch
Welk type collageen in vezelig kraakbeen?
collageen type 1
Waar vind je fibrocartilaginair kraakbeen?
menisci en tussenwervelschijven
Waar vind je elastisch kraakbeen?
oorschelp
Waar wordt het kraakbeen niet omsloten door het perichondrium?
op gewrichtsvlakken
hoe wordt het kraakbeen ‘gevoed’?
via het perichondrium
Wat zijn de onderscheidende kenmerken van de atlas?
geen corpus, wel arcus ant en post.
proc.tranversus met opening.
Fascies articularis sup en inf.
Wat zijn de onderscheidende kenmerken van de axis?
Dens (voorzijde)
Corpus vertebrae met proc. transversus en spinosus.
foramen vertebrale
Wat zijn onderscheidende kenmerken van C2-C7?
Processus uncinatis (Uncus corporis)
lamina arcus vertebrae
Welke structuur loopt door het foramen processus transversus?
a. vertebralis
Hoe zijn de facetgewrichten in de cervicale wervelkolom gestapeld?
dakpansgewijs
Wat is kenmerkend aan thoracale gewrichten?
1) articuleert met de costae op proc. tranv. en corpus vertebrae.
2) stand van de proc. spinosus (gericht naar caudaal Th 3 – Th 9)
3) facet gewrichten staan in het frontale vlak
Wat is kenmerkend aan lumbale wervels?
pediculus arcus vertebrae
Wat zijn uncovertebrale gewrichten?
de discus intervertebralis in de cervicale gewrichten zijn veranderd in synoviale gewrichten
Welk hormoon zorgt dat het os sacrum ruimte maakt voor de bevalling?
relaxine
Wat is het gevolg van te snel bewegen met losse ligamenten in het sacroiliacale gewricht na de bevaling?
bekkeninstabiliteit
Welke 2 spiergroepen vormen de intrinsieke rugspieren?
De transversospinale spieren en de m. erector spinae
Uit welke spieren bestaan de m. erector spinae?
m. iliocostalis cervicis/thoracis/lumborum
m. longissimus cervicis/thoracis/capitis
m. quadratus lumborum
Wat zijn de intrinsieke spieren aan de dorsale zijde van de nek?
m. rectus capitis posterior minor/major
m. obliquus capitis superior/inferior
Wat zijn de extrinsieke spieren aan de dorsale zijde van de nek?
m. scalenus posterior
m. trapezius
m. levator scapulae
m. splenius cervicis
Wat zijn de intrinsieke spieren aan de ventrale zijde van de nek?
m. longus capitis
m. longus colli
m. rectus capitis anterior
m. scalenus anterior
Wat zijn de extrinsieke spieren aan de ventrale zijde van de nek?
m. sternocleidomastoideus
m. sternohyoideus
m. sternothyroideus
m. thyrohyoideus
Welke spieren zijn verantwoordelijk voor het stabiliseren van de rug?
rugspieren, buikspieren en mm, multifidus
Uit welke gewrichten bestaat het articulatio genu?
Art. femoropatellaris; Art. meniscofemorale; Art. meniscotibiale
Watvoor gewricht is het articulatio genu?
rolglij gewricht
Welke meniscus beweegt mee bij flexie van de knie?
de laterale meniscus
Wat is de origo van het ligamentum cruciatum anterius?
mediale zijde condylus lateralis femoris
Wat is de insertie van het ligamentum cruciatum anterius?
area intercondylaris anterior tibiae
Wat is de origo van het ligamentum cruciatum posterius?
laterale vlak van de condylus medialis femoris
Wat is de insertie van het ligamentum cruciatum posterius?
area intercondylaris posterior
Bij welke beweging komt het ligamentum cruciatum posterius op grotere spanning te staan?
flexie van de knie
Bij welke beweging komt het ligamentum cruciatum anterius op grotere spanning te staan?
extensie van de knie
Uit welke gewrichten bestaat het enkelgewricht?
articulatio talocruralis
articulatio subtalaris
articulatio talocalcaneonavicularis
Wat is het bovenste spronggewricht?
articulatio talocruralis
Wat is het gewricht van chopart?
articulatio talocalcaneonavicularis
Welke beweging kan worden gemaakt in het bovenste spronggewricht?
plantair en dorsaalflexie
Welke bewegingen kunnen worden gemaakt in het onderste spronggewricht?
varus en valgus stand
Welk gewricht zorgt voor pro en supinatie van de enkel?
articulatio talo calcaneonavicularis
Wat is ventraal?
buikzijde
Wat is plantair flexie?
extensie
Waarom gaat supinatie van de enkel over het algemeen makkelijker dan pronatie?
De laterale malleolus eindigt lager (meer naar distaal) dan de mediale malleolus. Dus de benige structuren alleen al bieden meer ruimte mediaal dan lateraal
Welk ligament ligt aan de mediale zijde vanaf de tibia en fibula?
ligamentum deltoideum
Welke ligamenten liggen aan de laterale zijde vanaf de tibia en fibula?
Lig. talo-fibulare ant.
Lig. calcaneo-fibulare
Lig. talo-fibulare post
Welke ligamentaire verbinding is er bij het distale art. tibio-fibulare?
syndesmosis tibiofibulare anterior en posterior
Wat is de functie van de syndesmosis tibiofibulare anterior?
het in stand houden van de “enkelvork”
Waarvoor is de musculus gastrocnemius caput laterale en mediale?
flexie knie en plantairflexie enkel
Waarvoor is de musculus soleus?
flexie knie en plantairflexie enkel
welke twee spieren komen samen in de achilles pees?
musculus gastrocnemius lateraal en mediaal
musculus soleus
Wat voor spier is de musculus gastrocnemius?
bi articulair
Wat voor spier is de musculus soleus?
mono articulair
Wat is de origo van de musculus flexor digitorum longus?
dorsale vlak van de tibia
Wat is de insertie van de musculus flexor digitorum longus?
falanx distalis
Welke spieren zijn verantwoordelijk voor de plantairflexie van de voet?
musculus flexor digitorum longus
musculus tibialis posterior
musculus flexor hallucis longus
musculus gastrocnemius
musculus soleus
Wat is de origo van de musculus tibialis posterior?
membrana interossea, tibia, fibula
Wat is de insertie van de musculus tibialis posterior?
os naviculare en ossae cuniforme
Wat is de origo van de musculus flexor hallucis longus?
dorsale vlak van de tibia, membrana interossea
Wat is de insertie van de musculus flexor hallucis longus?
falanx distalis 1
Hoe noem je de tunnel waardoor de pezen in de voet lopen?
tarsale tunnel
Wat is een jefferson fractuur?
atlas is opengebroken
Welk type dens fractuur is het meest instabiel?
type 2 (1 tm 3)
Wat is een hangman fractuur?
achterkant van de atlas breekt af
Wat is dish?
verkalking van de (anterieure) ligamenten van de wervel
Welke spieren gaan van romp naar schouder?
musculus trapezius
musculus serratus anterior
musculus levator scapulae
musculus pectoralis minor
musculus rhomboideus
Wat is ankylose?
de voorkant van de wervels groeit aan elkaar
Wat is de behandeling van ankylose?
altijd opereren
Wat zijn risicofactoren voor de ziekte van bechterew?
jongvolwassen man
Wat zijn kenmerken van de ziekte van bechterew?
rugklachten
sacroilitis
enthestitis
artritis
s’nachts pijn
dactylitis
psoriasis
IBD
goede reactie op NSAID’s
verhoogd CRP
met welk HLA type is bechterew geassocieerd?
HLA-b27
Wat is sacroilitis?
ontsteking van het sacroiliaal gewricht
Welke rontgenafwijking bij sacroilitis?
ossificatie ligamentum longitudinale anterius (pas na 10 jaar)
Wat is stap 1 in de behandeling van rugklachten?
NSAID’s
oefentherapie
Wat is stap 2 in de behandeling van rugklachten?
TNF blokkers
anti IL-17
Wat is scoliose?
- 3d vervorming van de rug
- Cobbse hoek (grootste hoek)> 10 graden
Wie krijgt vaker scoliose?
vrouwen
Wat is functionele scoliose?
scoliose die een beenlengteverschil compenseerd
Wat is de convexe zijde van een bocht in de wervelkolom?
de buitenkant bij de bolling
Wat is de concave zijde van een bocht in de wervelkolom?
de binnenzijde
Hoe zie je het verschil tussen functionele en structurele scoliose?
buktest; Bij een structurele scoliose is een asymetrie in de thorax als de patient naar voren buigt, ribben promineren aan 1 kant naar dorsaa (gibbus/bochel)
Wat is vaak de oorzaak van secundaire scoliose?
neuromusculaire aandoeningen
Waarbij passen cafe au lair vlekken bij scoliose?
neurofibromatosis type 1
Wat is typisch van infantiele scoliose?
links ipv rechts convex
wat duidt op bindweefselaandoeningen zoals marfan of ehler danlos bij scoliose?
overmatige striae
Wat duidt op intraspinale afwijkingen zoals syringomyelie of diasthemathomyelie bij scoliose?
afwijkende buikhuidreflex
holvoet
Wanneer kan je afwachten bij scoliose?
bocht <45 graden (bij uitgegroeide kinderen)
Wat is de behandeling van scoliose?
afwachten
fysio
brace
operatie
Wat zijn doelen van een operatie voor scoliose?
stop progressie bocht
voorkomen pijnklachten en longproblemen
esthetiek
Welke operatie voor scoliose?
dorsale spondylodese
Wat zijn voorwaarden voor een brace bij scoliose?
o > 10 jaar
o Bocht 25-40 graden
o Th8 of lager
o Geen eerdere behandeling
o Tot 1 jaar post menarche
Wat is de meest voorkomende verwekker van spondylodicitis?
staphylococcus aureus
Welke diagnostiek voor spondylodicitis?
MRI
kweek
Welke labwaarde bij spondylodicitis?
verhoogd BSE
Wat is spondylolisthesis?
de ene wervel glijd van de ander af
Hoe ontstaat degeneratieve spondylolisthesis?
verlies chondroitinesulfaat en water
verminderde turgor en elasticiteit discus
minder schokbreker functie
annulusfibrosus scheurt langzaam > hernia
Wat is de prognose van een hernia?
lost zichzelf op
Wat is spondylolyse?
breuk van het processus spinosus
Bij wie komt spondylolyse vooral voor?
tieners
Wat is de behandeling van spondylolyse?
- Bij tieners 3 maanden stoppen met belasten > operatie bij falen conservatief beleid of hoog gradige (3-4) slip
- Bij ouderen; fysio > operatie bij falen conservatief beleid als radiculaire klachten op de voorgrond staan
Waaruit bestaat het bewegingssegment van Junghanns?
twee wervellichamen
de discus
4 facetgewrichten
de ligamenten
Welke dignostiek bij CWK letsel?
CT in eerste uur
anders MRI
Wat is type A is de AO classificatie van wervelkolomfracturen?
compressie van anterieure structuren (corpus)
Wat is type B is de AO classificatie van wervelkolomfracturen?
compressie van anterieure en posterieure structuren (corpus en processus spinosus)
Wat is type C is de AO classificatie van wervelkolomfracturen?
verplaatsing van de wervels
Wat is de behandeling van een type B of C wervelkolomfractuur?
opereren, stabilisatie van achter
Wat is de behandeling van een type A wervelkolomfractuur?
pijnstilling
Wat is een laminectomie?
processus spinosus wordt verwijderd voor decompressie
Wat zijn alarm signalen voor een wervelkolomtumor?
- Voorgeschiedenis maligniteit
- Progresieve bewegingsafhankelijke pijn
- Nachtpijn
- Neurologische uitval
Welke behandeling voor wervelkolom tumoren?
- Radiotherapie eerste keus bij symptomatische metastase
- Operatie bij instabiliteit of neurologische uitval
Wat zijn de histologische kenmerken van mediaal tibiaal stress syndroom?
micro fracturen
verminderde botdichtheid
Wat zijn radiologische kenmerken van de ziekte van paget?
Verdikte cortex
Grove trabeculatie
hoe heet een maligne bot tumor?
osteosarcoom
Hoe ontstaan tumoren in het bot?
meestal metastases
Wat is myosistis ossificans?
hematoom in een spier calcificeert
Wat is callus?
eerste vorm van botgenezing
Wie krijgt een niet ossificerend fibroom?
kinderen, het verdwijnt vanzelf
Wie krijgt ewing sarcoom?
jonge mensen
Hoe zie je op een rontgenfoto hoe kwaadaardig een bottumor is?
hoe scherper begrensd hoe meer kwaadaardig
Wat is jicht?
een ontstekingsreactie op urinezuurkristallen
Wat zijn de stadia van jicht?
asymptomatische hyperuricaemie (geen jicht)
acute jicht
chronische jicht
Waarom krijgen zoogdieren geen jicht?
die hebben uricase
Hoe ontstaat urinezuur?
Purine > xanthine > urinezuur
Welke symptomen van acute jicht?
roodheid en koorts
Welke labwaarden bij acute jicht?
acute fase eiwitten en leucocytose
Waar komt acute jicht voor?
Meestal monoarticulair, vaak MTP I (hallucis)
Wat is de behandeling van acute jicht?
- Rust
- Ijs
- Nsaid’s
- Corticosteroiden
- Colchicine
Wat zijn kenmerken van chronische jicht?
- Gewrichtsdestructie
- Erosies
- Chronische artritis
- Tophi
Wat is de behandeling voor chronische jicht?
anti IL-1
urinezuur verlagende theapie;
xantine oxidase remmer
benzromaron
Welke IL1 receptor antagonisten zijn er?
canakunimab
anakinra
Wat zijn indicaties voor urinezuur verlagende therapie?
> 3 aanvallen per jaar
tophi
erosieve schade
Wat doet benzbromaron?
bevorderd uitscheiding van urine zuur
Welke xantine oxidase remmers zijn er?
allopurinol/febuxostat
Wat zijn contra-indicaties van benzbromaron?
uraatstenen
slechten nierfunctie
Wie krijgt jicht?
oudere mannen
Wie krijgt pseudojicht?
bejaarde vrouwen
Wat is de oorzaak van pseudojicht?
Calcium/pyrofosfaat kristallen
Waaraan herken je pseudojicht?
het is vaker niet in de hallucis
radiologische bevestiging
Wat is de behandeling van pseudojicht?
- Rust
- Ijs
- Nsaid
- Colchicine
- steroiden
Wat is CPPD?
pseudojicht
Welke spier inserseert aan de mediale os naviculare en houdt de cavus instand?
musculus tibialis posterior
Welke zone of deel van het lange pijpbeen ontstaat uit dit primaire ossificatiecentrum?
diafyse
Welk systeem in de spiervezel genereert de spierkracht?
Het actine / myosine systeem (sacromeer)
Wat is de functie van het costameer?
Het verbinden van de sarcomeren met de extracellulaire matrix
Hoe vind spiergroei plaats?
hypertrofie van dwarsgestreepte spiercellen
mitosen van satalietcellen
Wat is osteomyelitis?
ontsteking van het bot
Wat is de pathogenese van osteomyelitis?
Bacterien vormen een glycocalyx microfilm
Onsteking > abcess van bot; kan doorbreken door weke delen > fistel
Wat zijn risicofactoren voor hematogene osteomyelitis?
endocarditis
intravasculaire hulpmiddelen
orthopedische implantaten
IV drugsgebruik
hemodialysis
sikkelcel ziekte
recente operatie
Wat is het histologische beeld van acute osteomyelitis?
micro- organismen
infiltraten van neutrofielen
trombosering en stuwing van bloedvaatjes
Wat is het histologische beeld van chronische osteomyelitis?
necrotisch bot (afwezigheid van osteocyten)
granulatie- en fibreus weefsel vervangt bot
Wat zijn kenmerken van osteomyelitis?
koorts
verhoogd BSE, CRP en leucocytose
lokale pijn
bevestiging met technetiumdifosfonaat skeletscintigrafie
Welke radiologische afwijkingen bij osteomyelitis?
holtevorming
periostale botvorming
sekwester
sclerose
Welke verwekkers van hematogene osteomyelitis?
s. aureus
enterobacter
streptococcus
Welke verwekkers van niet hematogene osteomyelitis?
S. aureus
coagulase neg staphylococcen
gram neg staven
Welke verwekkers van osteomyelitis bij ernstig letsel aan weke delen?
clostridium welchii
clostridium tetani
Welke verwekkers van osteomyelitis bij neonaten?
staphylococcus aureus
groep A en B streptokokken
E. coli
Wat is de behandeling van osteomyelitis?
Antibiotica
Abcessen en sekwesters > chirugisch
Pus draineren
Wat is een gevreesde complicatie van osteomyelitis?
septische artritis
Welke houding bij septische artritis?
Bonnetse stand 30 graden flexie
Hoe stel je de diagnose septische artritis?
kocher criteria
Wat zijn de kocher criteria?
- Koorts
- Pijnlijk vooral bij belasten
- Bezinking >40
- Leukocyten >12
Wat is de behandeling van septische artritis?
antibiotica, IV tot CRP is genormaliseerd
Wat is de ziekte van buchem?
genmutatie > te weinig sclerostine > meer bot (vooral bij de schedel) > zenuw beklemming
Wat is osteopetrose?
te hoge botmassa door te lage osteoclast activiteit
Wat is osteogenesis imperfecta?
erfelijk
abnormaal collageen type I
klachten van huid, gewrichten, ogen, bot
Wat is fibreuze dysplasie?
gezond bot wordt vervangen door fibreus bot
Welke symptomen bij fibreuze dysplasie?
deformatie
pijn
zenuwproblematiek
Wat is de behandeling van fibreuze displasie?
bisfosfonaten en denosumab
Wat is M paget?
verhoogde botombouw
Wat zijn risicofactoren voor M paget?
oudere mannen
Waar komt M paget vooral voor?
- bekken, femur, wervelkolom, tibia, schedel
Wat zijn symptomen van M paget?
- meestal asymptomatisch
- botpijn
- warmte
- soms artritis
- verhoogd fractuur risico
- doofheid
Welke labwaarden zijn verhoogd bij M paget en waarom?
Verhoogd alkalische fosfatase door osteoblast activiteit
Verhoogd hydroxyproline door osteoclasten activiteit
Wat is de behandeling voor M paget?
- remmen ostoclast activiteit
- bisfonaten eerste keus
Hoe vind de groei van de pijpbeenderen plaats?
Lengtegroei van lange pijpbeenderen vindt plaats door enchondrale verbening (indirect, uit kraakbeen , breedtegroei door desmale verbening (direct, uit bindweefsel)
Welke botten ontstaan door desmale verbening?
schouder en schedel
Hoe ontstaat een bot?
Mesenchymale stamcel > osteoblast > osteoid > mineralisatie
Waaruit bestaat osteoid?
- Collageen I
- Bot-vormende proteines; osteonectine, osteocalcine, af
- Glycoproteine, proteoglycanan
Na hoeveel dagen mineraliseerd osteoid?
ongeveer 10
Waarmee wordt een bot gemineraliseerd?
hydroxyapatiet
Welke stoffen worden tijdens de mineralisatie diagnostisch ingebouwd?
tetraxycline (pathologie) en radionucleotiden (nucleaire gnk)
Wat is een osteocyt?
een gematureerde osteoblast
Wat doet een osteocyt?
- Mechano transductie; meet kracht
- Contact via canalucili
Welke stoffen spelen een rol bij bot absorbtie?
- H+ voor oplossen bot in lacunae
- RANK ligand voor meer afbraak
Wat doet calcitonine?
remt osteoclasten
Wat gebeurd er bij fractuur genezing?
<12 uur hematoom
>48 uur granulatieweefsel (bloedvaten en macrofagen)
1-4 weken extra osteoblasten en kraakbeen
>1 maand remodelling naar lamellair bod
Wat is pseudoartrose?
een fractuur veroorzaakt een gewricht dat er niet hoort te zijn
Waarmee neem je een bot biopt?
jamshidi naald
Wat is osteoporose?
resorbtie > formatie
lage botmassa
Wat zijn risicofactoren van osteoporose?
Oudere vrouwen, ondergewicht, corticosteroiden gebruik, immobititeit
Wat zijn secundaire oorzaken van osteoporose?
endocrien (hyperparathyriodie, vit D)
medicatie
nier/ lever ziekten
autoimmuunziekten
Wat is de behandeling van een hoog fractuur risico?
- 20ug vit D
- 1000-11000 mg calcium
- Gezonde leefstijl
- Valpreventie
- medicatie
Welke medicatie voor osteoporose?
antiresorptiva
anabolica
Wat zijn voorbeelden van antiresorptiva?
oestrogenen
bisfosfonaten
densosumab (anti-rankl)
Wat zijn voorbeelden van anabolica?
teriparatide
Wat is hyperparathyroidie?
verhoogd PTH
Wat is secundair hyperparathyroidie?
neiging tot daling van de serum calcium concentratie door nieraandoening of ernstig vit-D gebrek
Wat is tertiaire hyperparathyroidie?
bijschildklieren gaan autonoom functioneren bij patient met secundaire vorm
Welke botafwijkingen bij hyperparathyroidie?
- Botverlies
- Subperiostale botresorbtie
- Multipele botcysten
- Zot en peper aspect
- Pathologische fracturen
- Bruine tumoren (lijkt op reuscel tumor)
Welke symptomen van hyperparathyroidie?
- Vermoeidheid
- Buikpijn
- Spierzwakte
- Psygische veranderingen
- Polyurie
- Niersteenkolieken
Wat zie je op lab van hyperparathyroidie?
- Licht verhoogd calcium
- Bij primaire hyperparathyroidie; verlaagd fosfaat
Wat is de behandeling van hyperparathyroidie?
- bijschildklier verwijderen
- cinacalcet; verhoogd gevoeligheid van calciumreceptor
Wat is rachitis?
osteomalacie wanneer het bij kinderen voorkomt
Wat is rachitis/osteomalacie?
osteoid mineraliseerd niet
Wat zijn oorzaken van rachitis/osteomalacie?
- Absoluut of relatief vit D tekort
- Epileptica gebruik
Waaraan herken je rachitis?
O-benen
Waaraan herken je osteomallacie?
botzwakte
Wat zijn kenmerken van zowel rachitis als osteomallacie?
hypocalciemie > spierzwakte
botpijn
fractuur risico
Welke rontgen kenmerken van rachitis/osteomallacie?
Pseudofracturen/looser zones
Wat is de behandeling van rachitis/osteomallacie?
- Vit D/calcitrol geven
- X-gebonden hypofosfatemie (PHEX mutatie); burosumab
Waarvoor is het inbedden van plastic in bot?
onderzoek naar metabole botziekten en hematologische ziekten
Wat is een osteoom?
goedaardige bottumor
Waarvoor ontkalk je een bot?
tumor vraagstellingen
Hoe ontkalk je een bot?
met EDTA of mierenzuur
Hoe wordt vit D geactiveerd?
De nieren zetten 25-hydroxy vit D om in 1,23-dihydroxy vit D
Wat doet FGF23?
verlaagt serum fosfaat