SSR Flashcards
Bacteriële vaginose
Amsel criteria:
pH > 4,5
Amine test positief (whiff)
cleu cells (bact op plaveisel epitheel)
Homogene niet viskeuze witte afscheiding
BPH (benigne prostaathyperplasie)
Groter aantal cellen prostaat
LUTS
Behandeling: Alfa blokker, 5-alpha-reducatseremmer (remmen androgynen), muscarine antagonist.
Dysbacteriose
Verstoorde balans bacteriële flora mens of dier.
Ejaculatio praecox
binnen 1 min klaarkomen
behandeling: serotonine re-uptake inhibitor
Lage ruggenmerglaesie
Blaas= slap
Sluitmechanisme= uit
stressincontinent/overloop
Geen mictiereflex
grote capaciteit+ lage druk
Mediale (directe) liesbreuk
Direct door achterwand
Verworven
Laterale (indirecte) liesbreuk
indirect door annulus internen
Aangeboren
operatief behandelen
Myoom
Oestrogeen gevoelig
symtomen: dyspareunie, pijn bij menstruatie
Parafiele stoornis
Voyeuristische stoornis → zonder toestemming kijken naar anderen
bij seksuele activiteiten, uitkleden of naakt zijn.
- Exhibitionistische stoornis → tonen van geslachtsorganen aan
nietsvermoedende vreemdeling.
- Frotteurstische stoornis → zonder toestemming aanraken en
aanwrijven tegen een ander persoon.
- Seksueel sadistische stoornis → toebrengen van lichamelijk of
psychisch lijden bij een ander.
- Seksueel masochistische stoornis → vernederd, geslagen,
vastgebonden of anderszins gepijnigd worden.
- Pedofiele stoornis → aantrekking tot kind jonger dan 13 jaar
- Fetisjistische stoornis → niet-levende objecten
- Transvestische stoornis → dragen van kledij van de andere sekse
Menopauze behandeling
Oestrogenen en progestagenen slikken
Vasomotorische klachten
Urogenitale klachten: atrofie, UWI, urge continentie.
Atypische overgangsklachten: moeheid
Bij bloed onderzoek: FSH verhoogd, oestrogeen verlaagd.
Prostaatcarcinoom
Moeilijk plassen
Harde modus bij rectaal toucher
Provoked vestibulodynie
Oppervlakkige dyspareunie
Verlaagd IFN-y. verlaagd MBL plasmaspiegel
Syndroom van Klinefelter
XXY, kleine testes, borstvorming, weinig lichaamsbeharing baardgroei
Behandeling: androgynen
Syndroom van Turner
XO
uitwendige genitale vrouwelijk
Ovaria afwezig (hypoplastisch)
Peyronie
Fibrotisering rondom zwellichaam
Stuggere penis
Mannen na 40e
Nadeel hechten = kortere penis
Kromming naar boven op opzij
Menorragie
langere duur bloedingen
Postmenopauzaal bloedverlies
Bloedverlies 1 jaar na menopauze
Stress incontinentie
Urineverlies door sfinctermechanisme tekort schiet
Drukverhogende dingen
vaak bij vrouwen: na transvaginale geboorten en kleine bekken chirurgie.
Urgency incontinentie
Ongewild urineverlies met hevige mictiedrang
Aantoonbare blaascontractie
Idiopatische blaasoveractiviteit
Neurologische aandoening
Fistel incontinentie
verbinding blaas vagina –> hele tijd urineverlies
Urge-incontinentie
Aandrang incontintentie, m.detrusor gaat op een moment dat je het niet wil aanspannen. Dit is heel vervelend. Overactieve blaas. Heel vaak aandrang (> 6-10 x). Nycturie (>1 x)
5-alfa-reductase defect
Geen omzetting Testosteron in dihydrotestosteron
Masculinisatie van het brein
Als meisje opgevoed, in puberteit ontwikkeling mannelijke genitaliën
Androgeen ongevoeligheidssyndroom
Inwendig–> mannelijk
Uitwendig + brein –> vrouwelijk
XY, veel testosteron maar androgeenreceptor effect.
Congenitale adrenale hyperplasie (CAH)
enzymdefect –> geen cortisol in de bijnieren.
verminderde negatieve feedback naar ACTH productie (veel ACTH) –> masculinisatie.
XX, mannelijke genderrol, vrouwelijke genderidentiteit (micropenis, grote clit)
Extra uterine graviditeit
innesteling buiten de baarmoeder
‘Over tijd’,
Zonder tuba ruptuur: peritoneale prikkeling
Met tuba ruptuur: collapsneiging, schouderpijn
HCG < 1500/200 –> expectatief
HCG > 5000 –> chirurgisch
HCG 1500-5000 –> methotrexaat
Risicofactoren EUG
- eerdere EUG
-PID - Subfertiliteit
- IVF
IUD
Sterilisatie.
Corpus luteum bloeding
Peritoneale prikkeling
Irregulair bloedverlies
Geen orale anticonceptie
Rechts vaker dan links
vrij vocht
Behandeling: Pil
Pelvic inflammatory disease= adnexitis SYMPTOMEN
Opstijgende infectie die ontsteking ik buik geeft
koorts + acute buikpijn > 48 bestaand
LOB ROB
Opstoot en slingerpijn
fluor vaginalis
Fitz Hugh curtis
PID andere kenmerken
behandeling: levofloxacine, metronidazol
verwekker: chlam, gon, bacteriën
Bloed: BSE hoog, CRP en Leuko’s hoog
Torsie Cyste
Acuut begin
Misselijk+ braken
Peritoneaal prikkeling
(soms) verhoogd CRP
Behandeling: detorsie
Endometriose
Endometrium buiten de uterus
Peritoneum, ovaria, septum rectovaginale, sacro-uteriene ligament
Pijn verbonden aan cyclus.
Behandeling: hormonen of operatief
Candida
Niet riekende brokkelige fluor
ontstaan pseudohyfen
Behandeling: miconasol/flucodisol
Chlamydia
verwekker: chlamydia trachomatis –> intracellulaire bacterie zonder celwand (PCR)
incubatietijd –> 1-3 weken
Behandeling: Azitromycone –> antibiotica
30-70% kans op besmetting
Genitale wratten (condylomata acuminata)
Incubatietijd= 1-6 maanden
HPV type 6 en 11
60-80% kans op besmetting
behandeling: podofyllotoxine = creme
Gonorroe
Verwekker: neisseria gonorrhoeae (gram - diplokok)
incub= 2 dagen - 2 weken.
Asymptomatisch 30-60%
besmettingskans = 50-80%
diagnostiek –> trampreparaat + kweek
behandeling = ceftriaxon, ook klam PLUS azitromycine.
Herpes genitalis
Incub= 2-12 dagen
Herpes simplex virus:
HSV-1 –> koortslip
HSV-2 –> genitale herpes
Laesies zijn besmettelijk
diagnostiek= PCR
Behandeling= valaciclovir crème
Prodromale fase: koorts.
Klachten 6-7 dagen: blaasjes met helder vocht.
Schaamluis (behandeling)
Permetrine crème
Syfilis
Verwekker: treponema pallidum
Incub: 10-90 dagen
50% kans op besmetting
Behandeling: penicilline
Microscopie op donker veld.
Bloedonderzoek: aanraking
Primaire syfilis
Na 3 weken
Pijnloos ulcus durum: harde sjanker
Opgezwolle lymfeklieren
Secundaire syfilis
3-6 weken na primaire
Maculopapuleus niet jeukend exantheem op en rond extremiteiten
Ragaden
Alopecia
COndolymata lata (wratten)
Teriaire syfilis
na 2-4 jaar –> orgaan syfilis
Neurosyfilis
Cardiovasculaire syfilis (na 20-30 jaar) –> aneurysma van de aorta.
Trichomoniasis
Incub 1-4 weken
Schuimende fluor (vrouw) urethritis (man)
Eencellige protozoa
behandeling: metronidazol
Epispadie
Zeldzaam, urinebuis mondt dorsaal uit
Hypospadie
Komt vaker voor. Urinebuis mondt ventraal uit.
Paraphimosis
Zwelling door niet volledig terug schuiven van voorhuid na het wassen, veneuze afvoer is verstoord. Behandeling: oedeem er uit knijpen.
Epididymitis
Ontsteking van epididymis –> chlam of gonorroe
zwelling roodheid scrotum
Pijn, koorts urethritis
geeft het optillen van het scrotum verlichting?
Behandeling: levofloxacine 14 dagen
Orchitis
Veroorzaakt door chlam of gonorroe
Bof orchitis
Torsio testis
Gedraaide zaadbal
jongens tussen 12-18 jaar
pijn testis met uitstraling naar buik
Misselijkheid en braken
geen koorts of fictie klachten
Echo
Operatief: detorsie en orchidopexie
Hydrocele
Goedaardige zwelling die gevuld is met vocht
LO–> testis moeilijk afgrensbaar
Spermatocele
Holte gevuld met sperma
Bal nog wel voelbaar
Varicocele
soort spatader in de balzak
LINKERKANT
Last bij inspanning
Anti-Müller hormoon
Cellen van leydig:
Degradatie van buizen van Muller –> stoppen vorming eileiders
Buizen van Wolff verder ontwikkelen.
Follikelstimulerend hormoon
Rijpt follikel tot ovulatie
Stimuleert na ovulatie corpus luteum
Neemt toe bij menopauze (post menopauzaal > 17 U/l)
tijdens ovulatie = 8-20 U/l
Luteïniserend hormoon (LH)
Ontwikkeling corpus luteum
Noodzakelijk voor spermatogenese
Oestrogeen
Soepelheid vagina
Ovulatie
Opbouw baarmoederslijmvlies
Remt FSH
Neemt af bij menopauze
Progesteron
Maakt baarmoederslijmvlies klaar voor zwangerschap
remt FSH en LH
Hoger bij hogere
Oestrogeensubstitutie
Bij vrouwen in de overgang; Lagere dosering dan de pil; kans op bijwerkingen verminderen.
Oestrogenen én (bij intacte uterus) progestagenen (alléén oestrogenen verhoogt de kans op endometriumcarcinoom).
Twee soorten:
Oestrogeen + cyclisch progestageen = perimenopauzaal
Oestrogeen+continuprogestageen = postmenopauzaal
Sekshormoon bindend globuline
Geslachtshormonen zijn niet meer biologisch actief
Testes determining factor
Komt na 7 a 8 weken na conceptie op het Y-CHROMOSOOM tot expressie.
Stimuleert tot cellen van Leydig vorming.
Testosteron
Cellen van Leydig
Inwendige genitalien –> worden door dit hormoon gestimuleerd.
Uitwendige genitale= Testosteron + 5-alpha-reductase= dihydrotestosteeon (werkt 10x zo actief als testosteron.
PSMA-PET
prostaatspecifiek membraan antigeen PET scan.
PSMA vaak verhoogd bij prostaatcarcinoom
Embolisatie
Bloedtoevoer naar het myoom wordt gestopt en het myoom zal krimpen.
GnRH
remt puberteit en geeft pt meer tijd om na te denken over geslacht bevestigende behandeling. = omkeerbaar.
Myoom menucleatie
incisie in baarmoeder, kapsel van myoom komt in beeld en myoom is uit te pellen.
Selectieve serotonine heropname inhibitor (SSRI)
geef je bij ejaculatie praecox
Transcervicale resectie myoom
ALLEEN submuceus myoom
Estradiol
Medicamenteuze behandeling voor transvrouwen
Metaidoioplastiek
- kleine penis
- niet staand plassen
- geen penetratie
- wel sensitiviteit
Phalloplastiek
- broekvulling
- staand lassen
- geen sensitiviteit
- Pentratie mogelijk
Erectieprothese
twee cilinders in het zwellichaam, zelf opvullen met pompje (hydraulische erectieprothese)
of siliconen staafjes (semirigid erectieprothese)
Tripelfosfaat kristallen
Niet-pathologisch
Leucine kristallen
leverfunctiestoornis
Cystine kristallen
Gendefect
Calciumoxalaat kristallen
Niet-pathologisch
Bilirubine kristallen
leverfunctiestoornis
vetcilinder
Nefrotisch syndroom
Leukocytencilinder
Pyelonefritis
Korrelcilinder
Chronische nierziekte
Hyaline cilinder
Stress en inspanning
Erytrocytencilinder
Acute glomerulonefritis
Epitheelcilinder
Chronische glomerulonefritis
Tunica vaginalis
Peritoneum
Fascia spermatica interna
fascia transversalen
M. cremaster
M. obliquus internes
Fascia spermatica externa
m. obliquus externes
Tunica dartos
Fascia superficialis
Glans area
Man–> glans penis
Vrouw > clitoris
Gubernaculum
Man → scrotale ligament
Vrouw → Lig. ovarium en lig. teres uteri
Labioscrotale wallen
Man = scrotum
Vrouw = labia major
Mesonephrosgang
(gang van Wolff)
Man → ductus ejaculatorius, epididymis, vesicula seminalis, vas deferens
Paramesonephrosgang
(gang van Müller)
vrouw –> uterus, fallopian tubes, inner vagina
Plica umbilicalis lateralis
Vasa epigastrica inferior
Plica umbilicalis medianus
Restant urachus
Plica umbilicalis medialis
restant a. umbilmcalis
Tubernaculum genitale
Man → schaft penis, glans penis
Vrouw → corpus clitoris
Urogenitale plooien
Man → raphe
Vrouw → labia minora
Sekse
chromosomen en fysieke kenmerken van het geslacht (geboorte)
gender
psychosociale aspecten (opgevoed met)
genderdysforie (FACTOREN)
- genetisch
- omgeving
IQ
Persoonlijk
Psychiatrisch stoornissen
Anticonceptie pil
GnRH remming
Oestrogeen en progestageen
Anticonceptiepleister
norelgestromin en ethinylestradiol
eierstokken geven geen eicel meer af
Baarmoederslijmvlies dunner
Anticonceptiering (Nuvaring)
Bevat zowel progestagenen als oestrogenen
Anticonceptiestaaf
Bevat progestageen
Hormoonspiraal
Bevat progestageen
Koperspiraal
Bevat geen hormonen
monringafterpil
Werkt tot 72 uur na onbeschermde seks
Prikpil
Bevat alleen progestagenen
1 injectie per 3 maanden
geen eisprong
organiserend
foetale fase
Ontwikkeling brein
activerend
Kort na geboorte en tijdens puberteit
Zwelling in scrotumhuid
atheroomcyste