Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

polski > średniowiecze > Flashcards

średniowiecze Flashcards

1
Q

europa czas

A

476-1453

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

polska czas

A

966-1477

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

uniwersalizm

A

jedna religia, jeden język, wspólne wzorce kulturowe i społeczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

teocentryzm

A

Bóg w centrum, zbawienie celem życia człowieka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

dualizm

A

dobro i zlo, swiatlo i ciemnosc
sacrum - wszystko co swiete
profanum - ziemskie, zwyczajne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

feudalizm

A

hierarchiczność (duchowieństwo, rycerstwo, chłopstwo)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

alegoryczność

A

przekaz ktory ma znaczenie doslowne i inne, ktore jest bardziej ukryte

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

anonimowość

A

autorzy nie podpisywali sie pod dzielami bo nie chcieli byc chwaleni, chcieli aby chwalono Boga

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

pareneza

A

porada, pouczenie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

dydaktyzm

A

przekaz naukowy, moral

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

deesis

A

blaganie (Bogurodzica)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

stabat Mater Dolorosa

A

lament swietokrzyski

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

ars moriendi

A

sztuka umierania (Piesn o Rollandzie)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

dansce macarbe

A

taniec smierci (rozmowa mistrza Polikarpa ze Smiercia)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

momento mori

A

pamietaj o smierci (rozmowa mistrza Polikarpa ze Smiercia)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

sztuka - architektura
styl gotycki

A

wysokie budowle, duze okna z witrazami, katedry, zamki

17
Q

sztuka - architektura
styl romanski

A

budowle z kamienia, male okna

18
Q

sztuka - malarstwo

A

-motywy fantastyczne
-alegorycznosc
-zaklocone proporcje
-linearyzm (zaznaczone kontury)
-scienne i tablicowe

19
Q

filozofia swietego augustyna

A

augustynizm
- czlowiek jest zlozony z wiecznej duszy i smiertelnego ciala (dualizm)
- szczescie = Bog

20
Q

filozofia swietego Tomasza

A

tomizm
- wiara i rozum to drogi do poznania Boga
- istnienie Boga mozna logicznie udowodnic
- hierarchia ( Bog jest szczytem )

21
Q

Asceta

A

dla Boga odrzuca wszelkie luksusy, aby zyc w nedzy i usbostwie. Wyrzeka sie przyjemnosci i podejmuje sie cierpienia za grzechy jego i innych
(legenda o sw Aleksym)

22
Q

Rycerz

A

milosc do ojczyzny, posluszenstwo i wiara chrzescijanska, odwazny, lojalny, wytrwaly, religijny
(Piesn o Rollandzie)

23
Q

Władca

A

wiernosc dla poddanych, troszcza sie i stawiaja ponad siebie
(Kronika Polska)

24
Q

Bogurodzica

A
  • adresat: Maryja (jako swieta)
  • nadawca: wierni
  • deesis
  • rymy wewn.
  • modlitwa o zbawienie i dobre zycie na ziemi
  • charakter podniosly
    -kyrieelejson
  • pierwszy narodowy hymn polski
  • wiele archaizmow
25
Q

Lament Swietokrzyski

A
  • zale matki Boskiej pod krzyzem
  • adresat: ludzie, syn(jezus), aniol Gabriel, matki
  • nadawca: Maryja
  • Stabat Mater Dolorosa
  • temat: cierpienie Maryji - opowiada o tym, potrzebuje wspolczucia, jest seiadkiem smierci syna
  • ludzki wizerunek Maryji
  • wezwanie do wspolnego cierpienia
26
Q

Legena o swietym Aleksym

A

— Aleksy - asceta (skupia sie na modlitwie, zamartwia sie, rezygnuje z wygod i przyjemnosci)
- rozdal majatek
- opuscil zone
- byl urodzony przez cud
- doswiadczyl cudu Matki Boskiej gdyz ta na jego oczach zeszla z obrazu i kazala mu wstapic do kosciola

27
Q

Piesn o Rollandzie

A
  • ars moriendi
  • jak pieknie umrzec
  • nienawisc wszystkich nie-chrzescijan
  • wzorzec rycerza
  • gorliwy chrzescijan - Rolland
  • umierajac kladzie sie na mieczu, ktorego ostrze skierowane jest w strone sarecenow (plemiona przeciwko ktorym byl)
  • zabral go do nieba Archaniol Gabraniel
28
Q

Rozmowa mistrza Polikarpa ze Smiercia

A
  • danse mocabre
  • smierc: rozkladajacy sie kosciotrup kobiety (alegoria)
  • momento mori
  • smierc mowi ze dopadnie wszystkich
  • przerazenie i fascynacja obrazem smierci
  • tragizm i komizm
29
Q

leksykalne

A

wyrazy, ktore wyszly z uzycia

30
Q

fonetyczne

A

formy bez przeglosu polskiego (zmiana E w O, K w CH)

slawena(slawiona)
krzciciela(chrzciciela)

31
Q

skladniowe

A

bez uzycia przyimka
Bogiem slawiena (przez Boga slawiona)

32
Q

semantyczne

A

wyrazy o innym znaczeniu niz wspolczesne
- napeln mysli (spelnij pragnienia)

polski (1 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions