Sozlu Flashcards
çürük etkenleri
Plaktaki Bakteriler
Diyetteki Karbonhidratlar
Normalden zayıf Mine (KONAK)
*belli bir süre içinde oluşur
çürükten koruyucu faktörler
tükürük, non karyojenik şekerler, besinlerde çürük önleyici maddeler
çürük patolojik faktörler
asidojenik bakteriler (s mutans, laktobasilli), karbonhidrat tüketim sıkılığı, tükürükte azalma
ph ile apatit çözünürlüğü arasındaki ilişki
her 1 ph düşmesi apatit çözünürlüğünü 10 kat arttırır
kritik ph nedir? kaçtır?
kristallerin çözünmeye başladığı ph
hidroksiapatit: 5,5
florapatit: 4,5
florid çürüğü nasıl azaltır
florapatit oluşumu
demineralizasyonu azaltır: ortamı satüre tutarak
remineralizasyonu arttırır:
florid neden sürekli bağlı halde
en elektronegatif ve reaktif element
ideal sistemik florür miktarı (suya eklenen)
başta: 1 ppm güncel: 0,3-0,5 ppm (kümülatif etkinin azaltılması için miktar azaltılmış)
florun sistemik/topikal etkisi nasıl olur
florün etkisi topikaldir, sistemik etkisi dolaylı yoldan florün kandan tükürüğe geçmesiyle olur
florid uygulama yöntemleri
profesyonel
evde
toplumsal
sistemik florid uygulanmasıyla ilgili problemler
florozis
etki dolaylı
kişisel özgürlük
kalıcı etki yok -sürekli uygulama gerektirir
suda ve gıdalarda florid en çok nerelerde bulunur
volkanik bölgelerde ve yeraltı sularının olduğu bölgelerde fazladır
balıkların kalsifiye dokularında birikimi fazladır
en çok florid alımı su içme vasıtasıyla
florün diş oluşumunda sistemik etkisi
hidroksiapatit yerine florapatit veya Florlanmış apatit kristallerinin oluşumu
4 yaşından önce alındığında diş germinin kalsifikasyon döneminde katılarak etki
plasentadan geçmediği için süt dişlerine etki sağlanamaz
ancak asıl etki sistemik değil
sistemik alınan florun vücutta dağılımı
%99 kalsifiye dokularda birikim
erişkinlerde alınan florün %50si 24 saat kalsifiye dokularda tutulur gerisi idrarla atılır
gelişimde %65e kadar çıkabilir
flor vücuttan atılımı
emilmeyen: dışkı ile
emilen: büyük oranda böbreklerden
mine olgunlaşması ne kadar sürer
4 yıl. olgunlaşmayan mine tebeşirimsi, daha kolay demineralize olur
klinikte uyguladığımız flor formları
APF jel: asitlendirilmiş fosfat florid *ph: 3,2 *1 saat yeme içme yasak *yılda 2-4 kez *4 dk bekleme süresi Vernik: tükürük varlığında bile hızlıca korur ama yine de ağızda pamuklar ve tükürük emiciyle izolasyon sağlayarak uygularız *1 saat yeme içme yasak *yılda 2-4 kez
akut flor toksisitesi
bir defada çok miktar
toksik doz: 5 mg/kg üzeri
kusma arttırılması
midede floru bağlamak için süt, maden suyu
bulantı, kusma (Hidroflorik asitten dolayı)
kana geçerse dehidratasyon, ishal, tetani
iv. kalsiyum glukonat ve diüretik verilir
kronik flor toksisitesi (florozis)
uzun zamanda küçük miktarlar kemik ve kıkırdaktaysa: iskeletsel florozis: osteoskleroz, osteoporoz görülebilir minedeki etki: dental florozis 1,5-3 ppm hafif florozis 3 üzerinde kozmetik sorunlar
Florozis indeksleri
Dean’s Index (1-4)
Thylstrup&Fejerskov İndeksi (TFI) (1-9)
pedodontide tam ve yeterli teşhis için gerekenler
anamnez
çocuk ve aileyle iletişim
intraoral -ekstraoral muayene
radyolojik muayene - ölçü alınması ve gerekli testler
oral kötü alışkanlıklar
parmak emme emzik dudak alışkanlıkları tırnak yeme bruksizm
parmak emmede görülen değişiklikler, tedavi
anterior: openbite
üst kesici: labiale
alt kesici: linguale
maksilla: darlık
tedavi: ödül,öğüt, hatırlatma
emzik en geç bırakma yaşı ve değişiklikler
en geç :2 yaş anterior: openbite posterior: crossbite class 2 süt kanin ilişkisi maxillar interkanin genişliği azalması maxillar keserler: labiale
bruksizm nedenleri, tedavisi
maloklüzyon yüksek restorasyon rahatsız edici dişsel koşullar stres kas bozukluğu mental retardasyon tedavi; yumuşak plastik koruyuc, oklüzyon düzeltilmesi, konsültasyon
pit fissür sealant uygulaması
- diş yüzeyinin mekanik temizlenmesi
- izolasyon: rubber dam veya pamuk
- asitleme: 15-30 sn, %35 fosforik asit kullanılır, minede 50 mikron çözülme, tebeşirimsi görüntü, tükürükle kontamine olmamalı, 10 sn yıkama 5 sn kurutma
- sealant materyali uygulaması: pit ve fissürlere, tükürükten izolasyona dikkat, 20 sn ışınlama, sondla kontrol, oklüzyon kontrolü
fissür sealant endikasyonları
profilaktik amaçlı
minede renklenmeler
çürük yatkınlığı yüksek bireyler
amalgam restorasyonda sızıntı önleme
PRR uygulaması
- sadece çürük kaldırılır
- yüzeyel çürüğün kaldırıldığı bölgede: restoratif materyal (akışkan veya normal kompozit)
- kalan fissürlerde: fissür sealant
- dentin ekspoze olursa: cam iyonomer siman, kalsiyum hidroksit
çürük teşhis yöntemleri
konvansiyonel *gözle muayene *sondla muayene *röntgen yeni yöntemler *mikrobiyolojik incelemeler *tükürük incelenmesi *boyama ajanları
S. mutansın çürük oluşturma mekanizmaları
- diş yüzeyine yapışma, plak oluşturma
- karbonhidratları metabolize ederek glukan ve diğer polisakkaritler ortaya çıkararak plak oluşturma
- asit üretme, ph ı düşürerek asidojenik bakterilere ortamı uygun hale getirme
enfeksiyon penceresi
2-6 arası s mutanstan etkilenme daha az
tüm süt dişler sürünce kapalı
6 yaşında 1. molar sürmesiyle açılır
davranış yönlendirme yöntemleri
anlat-göster-uygula modelleme pozitif davranış yönlendirme (ödüllendirme) ağzın elle örtülmesi aşılama (kademeli)
süt diş çekimi endikasyonları
yoğun çürük: restore edilemeyecek kadar harap travma ankiloz: daimi dişlerin sürememesi infrapozisyon: komşu dişleri devirme endodontik başarısızlık çürüğün furkasyona yayılması artı dişler ortodontik amaçlar gingival kenarda sağlıklı dişeti yok engellilerde komplikasyonlu tedavi yerine tercih edilir
radyografi endikasyonları
çürük tespiti
dental yaralanmada periapikal kontrol
diş gelişimi ve dentisyondaki bozukluklar
kemikte patolojik durum
radyografi çekim kriterleri
çürük pulpal periapikal patoloji travmatik yaralanmalar sürme problemleri gelişimsel problemler ortodontik tedavi planlaması şişme mobilite derin periodontal cep fistül diş migrasyonu tedavilere olumsuz yanıt anormal morfoloji, kalsifikasyon, renk değişimi gelişim anomalileri değişik okluzal ilişkiler sistemik hastalık teşhisinde yardım
kalıcı diş sürme zamanları
Maxilla Mandibula
1: 7 6
2: 8 7
3: 11 9
4: 10 10
5: 10 11
6: 6 6
7: 12 11
8: 17+ 17+
yer tutucu planlamasında dikkat edilenler
çekimden sonra 6 ay içinde çıkmıyorsa
mevcut yer varlığı
daimi diş germi üzerindeki kemik kalınlığı (1 mm=6 ay)
daimi dişin kongenital eksikliği
daimi dişin yaşı (kök oluşumu ne durumda)
daimi diş sürmesinde gecikme
dişlerin sürme sırasının değerlendirilmesi
ebeveyn bilgilendirilmesi
yer tutucu çeşitleri
sabit hareketli -kron loop -band loop -lingual ark -transpalatal ark -nayce apareyi
sabit yer tutucu avantajları dezavantajları
avantaj;
- hasta kooperasyonu gerektirmez
- etkisi kesin
dezavantaj:
- temizlemesi zor
- siman maddesi retantif boşluklar oluşturabilir
- siman maddesi dekalsifikasyon oluşturabilir
- vertikal boyutu korumaz
- çiğneme kuvvetlerine dayanıklı değil
- fonksiyonel değil
hareketli yer tutucu avantajları dezavantajları
avantaj:
- vertikal ilişkiyi de korur
- fonksiyon sağlar (çğneme)
- ön bölgede estetik sağlar
- temizlemesi kolay
- alttaki dokunun stimülasyonu sürmeyi hızlandırır
- yapımı kolay maliyeti ucuz
dezavantaj:
- kaybolabilir
- hasta koop gerektirir
- kroşeler uygun yapılmazsa çene gelişimi olumsuz etkilenebilir
- aktif kroşe: dişte kayma
- sbt e göre daha fazla alan kaplar
- yumuşak dokuları irrite edebilir
- akril allerjiisi