Soorten meditatie

Question 1

Wat is contemplatie

Answer 1

Beschouwen van een (bijbel)tekst waardoor deze tekst een bijzondere betekenis krijgt en verinnelijkt wordt.

Question 2

Wat is yoga

Answer 2

De bewegingen in de geest tot rust brengen. Dan rust de ziener in zijn werkelijke aard. Anders identificeert de ziener zich met de bewegingen. Na complete ontspanning van de aandacht ontstaat een toestand van getuige zijn. De getuige is zelf geen object.

Question 3

Wat is vipassana meditatie

Answer 3

De aandacht wordt niet geconcentreerd op één punt, maar de geest wordt getraind om gewaar te zijn van alle veranderingen die plaats vinden in het lichaam en het bewustzijn. Hierdoor wordt men zich bewust van de veranderlijke aard van de werkelijkheid. Men is zich bewust van de opkomende gedachten en emoties maar laat ze zonder meer aan zich voorbijgaan (keuzeloos gewaarzijn)

Question 4

Wat is transcendente meditatie

Answer 4

Er wordt niet gefocust op de betekenis (contemplatie) en ook niet op concentratie. Aandacht wordt moeiteloos gericht op een vehikel, een klank, die de geest als vanzelf naar binnen doet keren. Door deze verinnerlijking wordt zelfs de geringste gedachtenactiviteit overstegen. Heeft ook een parallelle werking in het lichaam waardoor diepe ontspanning wordt ondergaan.

Question 5

Wat is objectvrije meditatie

Answer 5

Na het eenpuntig worden van de aandacht is de bedoeling dat de aandacht geheel ontspant en dat objectvrije meditatie ontstaat. Terugkeren van de aandacht naar de bron. Dan vervalt het onderscheid tussen ‘een object’ en ‘het geheel’: alles smelt samen tot Eén. Niet gericht op een object of figuur maar ook niet op een gedachte of gevoel. Vrijheid van objecten ontstaat bij ontspanning van de focus

Question 6

Wat is object gerichte meditatie

Answer 6

Richten van de aandacht op 1 punt. Na oefening wordt de aandacht niet meer zo snel afgeleid door impulsen van buitenaf.

Question 7

Meditatie in Tibetaans Boeddhisme

Answer 7

Gom (gewenning): mengvorm van concentratie-meditatie en Vipassanameditatie: gewennen aan de positieve staat van de geest, en vermijden van de negatieve staat van de geest.

Question 8

Verklaar de metafoor van de lotus

Answer 8

De lotus groeit in de modder onder water (de aardse moeilijkheden), het donkere water staat voor de pijnlijke emoties die daardoor worden teweeg gebracht, de bloem ontvouwt zich boven het water door de kracht van de zon wat staat voor het vinden van het geluk en de liefde.

Question 9

Welke boeddhistische school is van invloed op de psychologie

Answer 9

Theravada boeddhisme

Question 10

Wat is de Pali-canon

Answer 10

Verzameling van de oudste neergeschreven boeddhistische teksten.

Question 11

Is boeddhisme, door de nadruk op het lijden, pessimistisch ?

Answer 11

Neen. Je moet eerst accepteren dat je ziek bent, wil je gemotiveerd zijn om behandeling te zoeken. Het probleem negeren maakt het erger.Het boeddhisme ontkent het bestaan van vreugde en geluk niet – het biedt middelen om het geluk te vergroten – maar het wijst er wel op dat alle vormen van geluk niet bestendig zijn. Vroeger of later komt er een eind aan het geluk en laat het een nasmaak van verlies en verlangen achter. In die zin kan geluk als een vorm van dukkha worden gezien.

Question 12

Wat zijn de 4 edele waarheden

Answer 12

De vier edele waarheden bevatten de essentie van de boeddhistische leer. De vier edele waarheden hebben de structuur van de werkwijze van een arts:

1) een diagnose stellen van de ziekte: het alomtegenwoordige dukkha;
2) het vaststellen van de oorzaken van de ziekte : begeerte en onwetendheid;
3) het bepalen of de ziekte te genezen is: nirvana (nibbana) als beëindiging van dukkha; 4) het voorschrijven van een behandeling: het edele achtvoudige pad, dit is de ethische en meditatieve training die tot het beëindigen van het lijden leidt.

Question 13

Wat is de eerste edele waarheid

Answer 13

(1) Geboorte is leedvol, ouderdom is leedvol, sterven is leedvol; (2) bedroefdheid , weeklagen, pijn, terneergeslagenheid en vertwijfeling zijn leedvol; (3) verbonden zijn met iets of iemand van wie je niet houdt, gescheiden zijn van iets of iemand van wie je houdt is leedvol; iets waarnaar je verlangt niet krijgen is leedvol; (4) de vijfgeledingen van het toe-eigenen zijn leedvol.

Question 14

Wat is de 5-geleding van het toe-eigenen

Answer 14

Het gaat om de 5 groepen als objecten van onze gehechtheid:De vijf groepen van toe-eigenen beslaan de vijf factoren waaruit de menselijke persoon is opgebouwd:
1) lichaam (rupa), 2) gevoel (vedana), 3) cognitie (sanna), 4) drijfveren, wils-impulsen of conditioneringen (sankhara) en 5) gewaarwording of bewustzijn (vinnana)

Question 15

Geef de 3 kenmerken van de werkelijkheid zoals die zich aan ons voordoet

Answer 15

Lijden, vergankelijkheid en de afwezigheid van een zelf (ook wel niet-zelf genoemd )

Question 16

Wat is lijden als kenmerk van de werkelijkheid zoals die zich aan ons voordoet?

Answer 16

De vergankelijkheid:Niets is permanent, alles is vergankelijk en veranderlijk. Onze gedachten, onze gevoelens, ons lichaam, bergen, wereldrijken, alles ontstaat als de juiste condities aanwezig zijn en vergaat als de juiste condities niet meer aanwezig zijn.

Question 17

Wat is “identiteit” in het boeddhisme ?

Answer 17

een stroom van lichamelijkheid, gevoelens, waarnemingen, impulsen en conditioneringen en bewustzijn, die we als “ik” ervaren. Deze stroom wordt bepaald door onze omstandigheden, relaties en vroegere conditioneringen. Het is een constante stroom van ontstaan, tot rijping komen en weer vergaan, al naar gelang van de condities die aanwezig zijn

Question 18

Wat is de tweede edele waarheid ?

Answer 18

De oorsprong van het lijden is begeerte (tanha), die in deze en gene zaken behagen schept, namelijk: de begeerte naar lust, de begeerte naar bestaan, de begeerte naar niet-bestaan

Question 19

Wat is de oorzaak van de begeerte (tanha) ?

Answer 19

onwetendheid (het verkeerd begrijpen van de werkelijkheid) wat betreft de ware aard van de werkelijkheid namelijk vergankelijkheid en niet-zelf

Question 20

Wat zijn de 3 vormen van begeerte ?

Answer 20

De begeerte naar lust duidt op onze gehechtheid aan zintuiglijke genoegens, comfort en weelde. De begeerte naar bestaan duidt op onze levensdrift, die ons aanzet tot het vervullen van onze basisbehoeftes als eten en drinken, maar ons ook aanzet om ons (extra) te manifesteren, om onze eigenwaarde te vergroten (of om ons zelf te verheerlijken). De begeerte naar niet-bestaan gaat over ons verlangen om iets niet (meer) te hebben of te zijn, bijv. om onaangename fysieke of mentale ervaringen kwijt te raken.

Question 21

Wat is de doctrine van het onderling afhankelijk ontstaan ?

Answer 21

Hiermee wordt aangegeven dat alle verschijnselen, mentaal en fysiek, ontstaan en bestaan als bepaalde condities aanwezig zijn en weer verdwijnen als deze condities niet meer aanwezig zijn. Deze doctrine complementeert het onderricht dat alles vergankelijk is en geen permanent zelf bevat

Question 22

Zijn wij, volgens het boeddhisme, unieke individuen ?

Answer 22

We zijn stuk voor stuk unieke, constant veranderende manifestaties, die
naadloos verbonden zijn met de rest van de werkelijkheid. In een klassieke metafoor wordt een mens vergeleken met een golf. Een golf heeft een uniek verloop, dat afhankelijk is van talloze condities (de ander golven, de stromingen in de zee, etc.). Tegelijkertijd is de golf als water één met de rest van de zee

Question 23

Wat is “begeerte” (lobha) als worteloorzaak van het onheilzame ?

Answer 23

Begeerte is een toestand van gemis en gebrek, die tevergeefs naar vervulling zoekt.

Question 24

Wat is “haat” (dosa) als worteloorzaak van het onheilzame ?

Answer 24

Haat is een toestand van onbevredigd zijn, conflict en frustratie.

Question 25

Wat is “verblinding” (moha) als worteloorzaak van het onheilzame ?

Answer 25

Verblinding is een toestand van onwetendheid en verwarring, die zich ook kan uiten in een dogmatische kijk en (religieus) fanatisme.

Question 26

Wat zijn de 3 worteloorzaken van het onheilzame ?

Answer 26

Begeerte, haat en verblinding

Question 27

Wat is “niet-begeerte” (alobha) ?

Answer 27

Niet-begeerte beslaat onzelfzuchtigheid, vrijgevigheid en verzaking.

Question 28

Wat is “niet-haat” (adosa) ?

Answer 28

Niet-haat komt tot uitdrukking in liefdevolle vriendelijkheid, liefdevolle goedheid en mededogen.

Question 29

Wat is “niet-verblinding” (amoha) ?

Answer 29

Niet-verblinding toont zich als inzicht en wijsheid.

Question 30

Wat is de vierde edele waarheid ?

Answer 30

De weg die tot opheffing van het lijden voert, het is het edele achtvoudige pad, namelijk (1) de juiste zienswijze; (2) de juiste gerichtheid; (3) het juiste spreken; (4) het juiste handelen; (5) de juiste wijze van levensonderhoud; (6) de juiste inspanning; (7) de juiste aandacht;
(8) de juiste concentratie.

Question 31

Welke zijn de geledingen van het edele achtvoudige pad

Answer 31

Moraliteit (sila), concentratie (samadhi) en inzicht (panna)

Question 32

Wat is de “juiste zienswijze” ?

Answer 32

Het omvat onder meer het onderscheiden van wat heilzaam en wat onheilzaam is; het onderkennen van de vier edele waarheden; het doorzien van de drie kenmerken van de werkelijkheid zoals wij die waarnemen (lijden, vergankelijkheid en niet-zelf). Ook omvat de juiste zienswijze het opgeven van de vier verkeerde visies: dat men duurzaamheid zoekt in het onbestendige, geluk in het onbevredigende, een zelf in wat geen zelf heeft, en schoonheid in dat wat lelijk is.

Question 33

Wat is de “juiste gerichtheid” ?

Answer 33

De juiste gerichtheid bestaat uit het gericht houden van de geest op het uiteindelijke doel van de opheffing van het lijden. Ook adviseert men om drie soorten gedachten te ondersteunen of versterken: gedachten waarin afstand wordt gedaan van (zintuiglijk) verlangen, gedachten die niet geworteld zijn in haat en boosheid, gedachten die vrij zijn van wrok.

Question 34

Wat is het “juiste spreken” ?

Answer 34

Het juiste spreken bestaat uit het advies om zich te onthouden van liegen, roddelen, vloeken en kletspraat. Het gaat hier om spreken dat pijn, verwarring en verdriet kan veroorzaken. De waarde van het spreken ligt er vooral in dat men hiermee anderen tot heilzame daden kan bewegen.

Question 35

Wat is het “juiste handelen” ?

Answer 35

Zich onthouden van gedrag dat harmonie verstorend en (zelf)destructief is, zoals doden, stelen, gebruik van verdovende middelen en seksueel gedrag dat schadelijk is voor de persoon zelf en de ander.

Question 36

Wat is het “juiste levensonderhoud” ?

Answer 36

Geen beroep uitoefenen waarmee anderen leed wordt toegebracht, zoals wapenhandel, handel in vlees, handel in dieren en handel in verdovende middelen.

Question 37

Wat is de “juiste inspanning” ?

Answer 37

Evenwichtige inzet om onheilzame gedachten en emoties niet (langer) te voeden en ze te beëindigen. Tevens dient men heilzame gedachten en emoties te ontwikkelen en ze te doen groeien.

Question 38

Wat is de “juiste aandacht” ?

Answer 38

Het observatievermogen met betrekking tot wat er zich op het moment in of aan je voordoet. Het is de open aandacht met betrekking tot het lichaam, gevoelens, gedachten, zintuiglijke prikkelingen en de emotionele gesteldheid in het hier-en-nu”

Question 39

Wat is de “juiste concentratie” ?

Answer 39

De juiste concentratie betreft de één-puntigheid van de geest. In strikte zin refereert de juiste concentratie naar de vier meditatie stadia (jhana) die gekenmerkt worden door een diepe kalmte en concentratie.

Question 40

Wat is appamada ?

Answer 40

Afwezigheid van onoplettendheid. Dit begrip draagt elementen van volharding, ijver en opmerkzaamheid in zich. Het wordt ook omschreven als “ever present watchfulness or heedfulness in avoiding ill or doing good” en “non-neglicence or absence of madness”.

Question 41

Wat is sampajanna ?

Answer 41

Helder begrip.Er is sprake van helder begrip als er enige vorm van activiteit wordt vereist, inclusief actieve reflectie op grond van waarnemingsfeiten.

Question 42

Wat is de eerste fase van waarneming bij Nyanaponika ?

Answer 42

De eerste fase duurt gewoonlijk zeer kort. Het bewustzijn verkeert in een open en een receptieve toestand en de aandacht blijft beperkt tot het louter opmerken van het object. Normaal gesproken levert deze korte fase slechts een oppervlakkig en onvolledig beeld op.

Question 43

Wat is de tweede fase van waarneming bij Nyanaponika ?

Answer 43

In de tweede fase wordt de aandacht toegespitst op de bijzonderheden van het object. De aandacht richt zich niet alleen op de eigenschappen van het object, maar ook op de relatie tussen het object en de waarnemer. In deze fase wordt de huidige ervaring vergeleken met ervaringen uit het verleden en wordt associatief en abstract denken mogelijk.

Question 44

Wat zijn de “4 verheven toestanden” in het Theravada boeddhisme ?

Answer 44

(1) metta: liefde of liefdevolle vriendelijkheid, (2) karuna: mededogen, (3) mudita: medevreugde en (4) upekkha: gelijkmoedigheid. Ze worden ook wel de “onmetelijke toestanden genoemd” omdat ze in hun ware verwerkelijking niemand uitsluiten, onpartijdig zijn en niet gebonden zijn door voorkeuren of vooroordelen.

Question 45

Wat is “metta” in het Theravada boeddhisme?

Answer 45

Belangeloze, onzelfzuchtige liefde.Metta is het verlangen om jezelf en anderen welzijn en geluk te brengen. De liefde die niemand uitsluit en alle wezens omvat, of ze nu “goed”of “slecht” zijn. De liefde die niet “ik” zegt, omdat het illusoire karakter van een afgescheiden “zelf” is doorzien.

Question 46

Wat is de verheven toestand Karuna ?

Answer 46

Karuna wordt vaak vertaald met mededogen of compassie. Het is de wens om het lijden te verzachten en op te heffen. In de klassieke teksten heeft karuna twee functies: het actieve ingrijpen om het lijden van anderen op te heffen en het afzien van het toebrengen van leed aan anderen. Karuna verzoent ons ook met ons eigen lot, door ons het nog zwaardere lot van anderen te tonen.

Question 47

Wat is de verheven toestand “mudita” ?

Answer 47

Medevreugde, zorgt ervoor dat we ons hart niet alleen openen voor het lijden van anderen, maar ook voor de vreugde van anderen. Het boeddhisme kent een grote gevoeligheid voor lijden. Maar “edele vreugde” is niet vreemd is aan de leer van de Boeddha.

Question 48

Wat is de verheven toestand “upekkha” ?

Answer 48

Upekkha, gelijkmoedigheid, is een onwankelbaar evenwicht van de geest, gebaseerd op inzicht in de ware aard van de werkelijkheid. Upekkha kent de oorzaken van geluk en lijden en is geworteld in het inzicht van het ontbreken van een permanent zelf. Upekkha beziet onze constant veranderende ervaringen en omstandigheden met een kalme blik, zonder zich ermee te identificeren.

Question 49

Wat zijn de 4 kenmerken van “helder begrip”?

Answer 49

(1) het heldere begrip van het doel, (2) het heldere begrip van gepastheid, (3) het heldere begrip van het domein (van meditatie), (4) het heldere begrip van de werkelijkheid (letterlijk: vrijheid van begoocheling).

Question 50

Wat is het “helder begrip van het doel” ?

Answer 50

Overeenstemming tussen een handeling en de eigen doelstellingen en waarden.

Question 51

Wat is het “helder begrip van gepastheid” ?

Answer 51

Helder begrip van gepastheid leert ons om ons handelen af te stemmen op onze huidige omstandigheden. Het leert ons de “juiste middelen” te kiezen, afhankelijk van de tijd, de plaats en het individu. Het houdt onze impulsiviteit en onze halsstarrigheid in toom.

Question 52

Wat is het “helder begrip van de werkelijkheid” ?

Answer 52

Het boeddhisme biedt een kader dat ontwikkeld is om deze vertekening van de waarneming tegen te gaan. Het boeddhisme benadrukt de vergankelijke aard van alle fenomenen en het ontbreken van een permanent zelf. Helder begrip van de werkelijkheid waarschuwt ons ervoor om ons niet met onze ervaringen te identificeren. Er is slechts een constant veranderende stroom van ervaringen, zonder een zelf dat deze ervaringen heeft.

Question 53

Wat is het hoogste doel van mindfulness in het boeddhisme ?

Answer 53

Het hoogste doel van mindfulness is een direct, non-conceptueel inzicht in de ware aard van de werkelijkheid (d.w.z. de onbestendigheid, het lijden en het ontbreken van een zelf).

Question 54

Wat is Samadhi ?

Answer 54

een geconcentreerde, ontspannen, naar binnen gerichte aandacht of meditatie, die voor een langere periode gehandhaafd is.
Een alternatieve omschrijving is het ‘samenkomen van de geest’ of ‘eenpuntigheid van geest’. ‘Juiste samadhi’ is het achtste onderdeel van het Achtvoudig Pad.

Question 54

Wat is Samadhi ?

Answer 54

een geconcentreerde, ontspannen, naar binnen gerichte aandacht of meditatie, die voor een langere periode gehandhaafd is.
Een alternatieve omschrijving is het ‘samenkomen van de geest’ of ‘eenpuntigheid van geest’. ‘Juiste samadhi’ is het achtste onderdeel van het Achtvoudig Pad.

Question 55

Wat is ‘vipassana’ ?

Answer 55

Vipassana is een vorm van inzichtsmeditatie.Vipassanameditatie is een proces van zelfobservatie met als doel de geest tot in de diepste lagen te zuiveren van negativiteit en onzuiverheden als woede, haat, hebzucht en angst. Naarmate de invloed hiervan zwakker wordt, komen positieve eigenschappen zoals wijsheid (pañña), liefde, mededogen, vreugde en gelijkmoedigheid vanzelf tot ontwikkeling.

Question 55

Wat is ‘vipassana’ ?

Answer 55

Vipassana is een vorm van inzichtsmeditatie.Vipassanameditatie is een proces van zelfobservatie met als doel de geest tot in de diepste lagen te zuiveren van negativiteit en onzuiverheden als woede, haat, hebzucht en angst. Naarmate de invloed hiervan zwakker wordt, komen positieve eigenschappen zoals wijsheid (pañña), liefde, mededogen, vreugde en gelijkmoedigheid vanzelf tot ontwikkeling.