Sociale case work Flashcards
wat is Social casework?
Een methode Gericht op problematische situaties waarin personen, gezinnen en groepen zich bevinden te beïnvloeden
op een procesmatige wijze Vanuit een bepaalde plaats of organisatie Door het gebruik van hulpbronnen uit de micro, meso- en macro-omgeving Waarbij de relatie een essentiële rol speelt.
Wat is het verschil tussen maatschappelijk & sociaal werk?
Wat betekent procesmatig werken? + voorbeeld
Was bedoelen ze met “het EDDA model eclectisch en verloopt spiraalvormig”.
- loopt voor iedere casus anders
- op bepaalde ogenblikken vinden verschillende activiteiten gelijktijdig plaats
we werken op een hectische-integratieve manier
- keuze wordt gemaakt door organisatie zelf of HV
- vanuit persoonlijk koecompetentie van HV
- Altijd in dialoog met client en omgeving
IFSW
internationale federatie van sociaal werkers.
Wat is sociaal werk?
is een op de praktijk gebaseerde professie en academische discipline die sociale verandering en ontwikkeling, sociale cohesie en empowerment en bevrijding van mensen promoot. De fundamentele uitgangspunten sociale rechtvaardigheid, mensenrechten, collectieve verantwoordelijkheid en het respect voor diversiteiten, staan centraal in het sociaal werk. Onderbouwd door theorieën over sociaal werk, maatschappijwetenschappen, menswetenschappen, en door de oorspronkelijke kennis van de groepen waarmee je werkt, zet het sociaal werk mensen en structuren ertoe aan om levensuitdagingen aan te pakken en welzijn te bevorderen.
waarden in het sociaal werk
- zorg
- respect & dialoog
- Empowerment
- Evidentie van spanningsvelden
- Ethiek
Empowerment
Een proces van versterking waarbij individuen, organisaties en gemeenschappen greep krijgen op de eigen situatie en hun omgeving en dit via het verwerven van controle, het aanscherpen van kritisch bewustzijn en het stimuleren van participatie”.
elektrisch- interactief werken
op systematische wijze integreren van elementen uit diverse theorieën en praktijkervaringen
integratief
de uiteindelijke aanpak is een strategie van diverse referentiekaders, werkwijzen, settings, strategieen en technieken
proces
binnen het maatschappelijk werk
een geheel van persoonsgerichte en taakegerichte activiteiten die gedurende een korte of lange periode ten behoeve van cliëntsysteem worden opgezet met de client en diens omgeving
-> op maat van client-> niet lineair of chronologisch
-> EDDA model
methode
een systematiek van werken, doelgericht & procesmatig
methodiek
leer van dergelijke methode
EDDA
exploreren - dialogisch diagnosticeren - actie ondernemen
sociale onvrijwilligheid
stel dat je ouders je verplichten om iets aa je leerproblemen te doen
zorgmijders
hebben negatieve ervaringen opgelopen in hun leven waardoor ze zich gaan afschermen van officiële instanties; zien we bv vaak terugkomen bij jongeren die geplaatst geweest zijn tijdens hun jeugd: wanneer zij hier een negatieve ervaring hebben opgedaan, zullen zij niet snel geneigd zijn om in hun latere leven professionele hulp te zoeken.
Zorgmissers
uit onwetendheid krijgen zij geen zorg, bv uit gebrek aan toegankelijke informatie of uit onwetendheid. Bv mensen die niet over een internetaansluiting beschikken missen vandaag heel wat informatie die als vanzelfsprekend wordt ervaren door de buitenwereld. Bv.
omgeving van client als actor
= cliëntsysteem
- omgeving, leefwereld, systeem of persoonlijk netwerk
- persoon situatie configuratie
Spanningen bij omgeving van client als actor
- belangen van client & omgeving kunnen verschillend zijn
- bv. wat is het doel/bedoeling van omgeving van de client om hulpverlening in te schakelen
- omgeving kn meerdere rollen opnemen in een proces: aanmelder, mantelzorger, slachtoffer, aanklager
persoon-situatie-configratie
we gaan mensen altijd bekijken binnen zijn context, terwijl psychologen vaak een individuele benadering hanteren. we hebben oog voor wisselwerking ten client en zijn context
de actor hulpverlener
- beroepsgroep
- de deskundige die gebruik maakt van de methode social casework
spanningen bij de actor hulpverlener
- tussenpositie: bemiddelaar of verbinding maken ten client en organisatie, ts client e maatschappelijke context
- verschillende verwachtingen, bv ten client en maatschappij
de actor organisatie
subsidies van de overheid worden aangewend om de doelstellingen van de organisatie te bereiken
- iedere organisatie: visie & missie: de manier waarop concrete hulpverleningsprocessen moeten/ kunnen uitgevoerd worden
- organisatie richt zich tot:
-> personeel
-> gebruikers
->netwerken met andere organisaties
spanningsvelden bij de actor organisatie
-Hulpverlening wordt aangeboden binnen doelen en mandaat vn de organisatie
- welke doelgroep behoort wel tot de organisatie, welke niet
- effecten moeten kunnen aangetoond worden: efficiënte inzet van middelen
de actor maatschappelijke context
overheid bepaalt welke doelgroepen en probleemvelden meer en minder middelen krijgen.
ze zullen ook verwachtingen & eisen formuleren over de effectiviteit.
spanningen bij de actor maatschappelijke context
- maatschappelijke context bepaalt kijk op problemen, hulpvragen & problematieken of stuurt focus
vb. gedetineerden verdienen geen hulpverlening
exploreren
- verkennen van situatie
- informeren, bevragen & verzamelen van gegevens over hulpvrager, situatie & omgeving gedurende gehele procesverloop
- hierbij gaat het niet alleen om problematische gegevens maar ook verkennen van competenties
- horizontaal kijken
- het is observeren, luisteren, bevragen, doorvragen, lezen & zorgvuldig in kaart brengen
- wederzijds communicatieproces
- SW informeert hulpvrager of organisatie
-Hulpvrager e/of diens omgeving informeert SW over probleemsituatie
doel exploreren
weten, kennis opdoen, ordenen & samenleggen
Socaal caseworker als explorerende actor
- welke ruimte - letterlijk of mentaal - en tijd geeft SW zichzelf bij exploreren
- opgebouwde hulpverleningservaring zal vertrouwen in eigen deskundigheid bij SW bepalen
hulpverlenende organisatie als explorerende actor
- maakt zich bekend aan buitenwereld
- schenkt aandacht aan de taal in brochure & website in hoop va correcte perceptie teweeg brengen
potentiële hulpvrager als explorerende actor
- rugzak van hulpvrager
- individuele vraag of van netwerk
- vrijwillig/ onvrijwillig
- vroegerehulpverleningservaring: zorg misser/mijder
- hulpvrager als persoon: wil, spontaan,..
- relatie hulpvrager & omgeving,g
- is hulpverlener op de hoogte van het doel & de werking van organisatie
verwijzer als explorerende actor
- relatie tussen verwijzer & hulpverlener
- goede samenwerking faciliteit de exploratie
- beeld van client over verwijzer
- vrijheid van client om al dan niet in te gaan op dit aanbod
- verwachtingen van verwijzer naar SW toe
maatschappelijke context als explorerende actor -
- beïnvloedt altijd exploratieproces
- aan welke problemen wordt er wel/ nauwelijks/ geen aandacht aan besteed?
fasen exploratieproces
- proloog
- onthaal/ aanmelding
- intake tot afronding
- of procesmatige hup of verwijzing
proloog
Alles wat voorafgaat aan de aanmelding, onthaal en intake (nog voor er één woord gesproken werd tussen hulpvrager en hulpverlener) én de start of het verdere proces beïnvloedt.
wat is een aanmelding?
het eerste contact met de hulpvrager/aanmelder en een organisatie. Er wordt informatie gevraagd en gegeven die direct nodig is om uit te maken of de hulpvrager of aanmelder op de juiste plaats zit.
onthaal
het contact dat plaatsvindt war de hulpvrager zich voor het eerst aanbiedt bij een organisatie & waarbij vooral praktische info wordt geboden
doel onthaal
de hulpvrager zo efficiënt mogelijk bj juiste hulpverlener brengen
intake
= Een proces, van de aanmelding tot de start van de hulpverlening en de organisatie
doel van een intake
- optimaal afstemmen van hulpaanbod en hulpvraag
- de problematiek van de hulpvrager in een context plaatsen zodat de helper constructief kan meedenken over de aangewezen hulp.
- Bepalen of de hulpvrager cliënt kan/mag/wil worden van de organisatie.
- Wederkerig of interactief proces:
zowel hulpvrager als social caseworker hebben een informatieve opdracht tijdens de intake. - Afstemming mondt uit in een contract (meestal mondeling, kan ook schriftelijk).
hoe noemt een intake in crisissituatie?
taxatie
wat is het doel van taxatie?
inschatting maken en overzichtelijk maken van de informatie.
wat zijn de 6 klassieke intake vragen?
1) Wat is de hulpvraag, wat is er aan de hand?
2) Wat betekent de vraag, het probleem voor de hulpvrager op dit moment?
3) Hoe ontwikkelde de vraag of het probleem zich?
4) Wat heeft de hulpvrager reeds ondernomen om het probleem te verlichten?
5) Wat verlangt de hulpvrager van de hulpverlener/hulpverlening
6) Welke hulp kan de organisatie bieden?
3 belangrijke punten bij een intake gesprek
- geef duidelijk info aan hulpvrager over verloop vn procedure
- bevraag het geen dat nodig is om een beslissing over het al dan niet opstarten van de begeleiding te kunnen nemen
- belang van goede screening bij aanmelding of eerste intake benadrukken, hou persoon niet aan het lijntje als je deze niet kan helpen
enkele intake
in de ambulante sector. Alle stappen worden zorgvuldig doorlopen alvorens een hulpverleningsvoorstel te formuleren.
dubbele intake
bij crisissituaties of in de residentiële sector. Onderscheid tussen Gesprek Directe Opname (GDO) en Gesprek Passende Hulpverlening (GPH)
instroomoverleg
Bespreking over welke dossiers recent zijn ingestroomd in de organisatie en welke intakes hebben plaatsgevonden. Tijdens het overleg beoordelen ze of ze de hulpvraag kunnen beantwoorden, op welke manier ze dit kunnen doen, welk aanbod ze kunnen bieden en wie de begeleiding op zich zal nemen
Doel instroomoverleg
o Consensus over de aangewezen hulpverleningsvorm.
o Beslissing op basis van voorlopige diagnose: eerste hulpverleningsvoorstel. De intaker stelt één of meerdere hulpverleningsvormen voor.
o Afspreken wie de verdere begeleiding op zich zal nemen.
o Verslaggeving als signaleringsinstrument *
wat is instroomoverleg
o Een bespreking tussen de intakecoördinator en alle intakers en social caseworkers.
o Vindt op regelmatige basis plaats. Bv. Tweewekelijks.
o Intakes worden besproken.
o Cliënt inlichten over ISO: wie, wat, waarom?
welke expertise vereist exploreren?
- informatie vs empathie
- participatie van de hulpvrager vs inbreng vd SW
- een vaste vs flexibele structuur
- integraal vs schroomvol afbakenen
- ver vs dichtbij
- betrouwbaarheid vs gezonde argwaan
- uitgebreide vs beknopte versie
zie pg 25 sv
wat is een exploratiechecklist
een reeks vragen/items die als geheugensteun fungeert tijdens het gesprek
waartoe gaat de exploratiechecklist?
- systemen tijdens de exploratie bewaken
- laat toe dat de intakers duidelijk weten welke items aan bod moeten/ kunnen komen tijdens het exploreren
- laat toe dat de intakers hier flexibel mee omgaan, afgestemd op het gesprek
wat is een aanmeldingsformulier?
Laat toe op een snelle en overzichtelijke manier de eerste gegevens te bevragen én te registreren.
waartoe leidt het aanmeldingsformulier?
Op basis van deze gegevens wordt het proces vervolgd: directe verwijzing? Intake?…
o Alle praktische informatie staat er op genoteerd, handig instrument om in dossier van de cliënt te hebben.
o Bevordert het vertrouwen van de cliënt: zorgvuldige en correcte registratie, in regel met de vertrouwelijkheidsregels! Bij vertellen waartoe deze informatie dient, zo niet creëer je wantrouwen.
wat is een intakeformulier?
Formulier met alle verzamelde informatie uit een of meerdere intakegesprekken.
waartoe leidt een intakeformulier?
Beslissen of hulpvrager cliënt wordt.
o Eerste inzicht in de hulpvraag: bijdrage tot het eerste hulpverleningsvoorstel.
o Instrument voor het instroomoverleg.
o Een antwoord bieden op de vraag: “wat brengt deze mensen op dit moment op deze plaats?”
wat is een life event lijn?
Een grafische voorstelling van betekenisvolle momenten in het leven.
o Deze sleutelmomenten worden op een horizontale of verticale tijds-as genoteerd.
waartoe leidt een life even lijn?
Op een sneller manier een overzicht krijgen van betekenisvolle levensmomenten.
o Structuur in gesprek brengen => inzicht zowel voor de hulpverlener als voor de hulpvrager.
o Indicatie over de levens- en lijdensdruk van een individu of gezin.
wat is een genogram?
Een grafische voorstelling van het generationeel netwerk van de cliënt
Verwantschappen en gezinssamenstelling over verschillende generaties heen.
waartoe leidt een life eventlijn?
Het intergenerationele netwerk van de cliënt grafisch voorstellen.
o Betekenisvolle, feitelijke informatie verzamelen over de soms complexe familiale context.
wat is een ecogram?
Grafische voorstelling van het ecologisch beeld of netwerk van een cliënt.
o Beeld over nabije familiale en persoonlijke leefomgeving, maar ook de ruimere context waarin een cliënt leeft (bv buurt).
waartoe leidt een ecogram?
Gegevens over het netwerk ordenen.
o Kennisleemtes aantonen over het sociaal netwerk: waar dient de social caseworker nog meer over te weten?
Diagnose
een geheel van (empirisch) getoetste uitspraken over condities die – afzonderlijk of in samenhang – de probleemsituatie, de probleemgedragingen of groepen van probleemgedragingen in het individuele geval verklaren.
Diagnostiek in de hulpverlening (De Roos):
samenhangende reeks handelingen die er op gericht zijn te begrijpen wat de cliënt beweegt en wat de oorzaken van de problemen zijn.
doel van een diagnose
o Iets verklaren, iets beter doen begrijpen.
o Om van daaruit aanwijzingen te verzamelen voor verdere hulpverlening, m.o.o. het opstellen van een handelingsplan => directe koppeling tussen diagnose en opstellen van een “werkplan”.
probleemanalyse
= systematische voortzetting en uitdieping van hetgeen in de exploratiefase begonnen is als ‘onderzoek van de hulpvraag’ en ‘eerste formulering van het probleem’. (p. 120)
hypothese
niet getoetste, diagnostische uitspraak.
hoe toets je een hypothese?
o Oren en ogen open houden voor feiten die op een andere richting kunnen wijzen.
o Toetsen via gesprek, observatie, overleg met cliënten en/ of professionelen.
probleemdefiniering
o Wat is er aan de hand in de situatie van de cliënt en met de cliënt zelf?
o Kunnen problemen worden verklaard? Samenhang tussen de verschillende aspecten van de problematiek?
o Welke mogelijkheden heeft de cliënt om aan de oplossing van de problemen te werken?
Indicatiestelling
Een theoretisch of empirisch onderbouwde aanbeveling voor een of meerdere behandelingen.
Interne attributie
de situatie wordt toegeschreven aan zichzelf.
Externe attributie
de situatie wordt toegeschreven aan externe factoren.
coping
een min of meer vast gedragspatroon waarmee mensen zich proberen te handhaven in moeilijke situaties en trachten het evenwicht te bewaren. P. 127.
Mandaat
= de sociale, gelegitimeerde en mentale opdracht die een hulpverlener krijgt
Wat zijn de 4 referentiekaders?
1) Leertheoretisch referentiekader
2) Sociaal-ecologisch referentiekader
3) Systeemtheoretisch referentiekader
4) Taakgericht casework als hulpverleningsmodel
wat is Leertheoretisch referentiekader
o Psychosociaal functioneren v/e persoon = geheel van aangeleerde responsen.
o Ongewenst gedrag (=probleem) kan dus afgeleerd worden en nieuw (wenselijk) gedrag (= doel) aangeleerd.
o Probleemdefiniëring in termen van ongewenst gedrag.
o Doelgedrag zo nauwkeurig mogelijk omschrijven: concreet waarneembare stappen en veranderingen op weg naar het te bereiken doel -> effectmeting.
wat is de visie om te helpen bij Leertheoretisch referentiekader
o Helpen = een vorm van leren.
o Leerproces op basis van conditionering:
herhaling en bekrachtiging van het wenselijk en te bereiken gedrag.
o Kritiek:
geen aandacht voor de diepere motieven en emoties die het gedrag sturen.
wat zijn de basisprincipes van een sociaal-ecologisch referentiekader
o Psychosociaal functioneren van mensen is enkel mogelijk in interactie met anderen.
o Problemen ontstaan door een evenwichtsstoornis tussen de persoon en diens omgeving.
o Diagnosticeren vanuit ecologische bril:
exploreren van het ecologisch netwerk, de hulpbronnen in de omgeving: personen, diensten, groepen, beleidsinstanties,…
o Ecologisch diagnosticeren verklaart de sterkte en de kwetsbaarheid van het netwerk.
o Ontbrekende schakels i/e netwerk signaleren en suggesties om verbroken of verzwakte relatieverbindingen terug te activeren.
wat is de visie op helpen bij sociaal-ecologisch referentiekader?
o Sociaal-ecologisch referentiekader wordt in beeld gebracht aan de hand van een ecogram.
o Helpen wordt gezien als bemiddelen en activeren
o Visie empowerment: voor wie kan de cliënt zelf een krachtige hulpbron zijn?
o Accent op netwerkontwikkeling.
o Hulpverlener in de rol van bemiddelaar, veeleer dan begeleider of probleemoplosser.
o Helende kracht van het “natural support system
wat zijn de basisprincipes van het systeemtheoretisch referentiekader?
o Inzicht krijgen in het systeem waar de cliënt deel van uitmaakt.
o Inzicht krijgen in de patronen en systemische mechanismen om het dysfunctioneren van mensen te begrijpen of te verklaren.
o Circulaire causaliteit!!!
o Veranderingen verwachten van één persoon includeert het benaderen van het systeem en nagaan hoe elk lid van het systeem bijdraagt tot het instandhouden van een vorm van homeostase.
o Symptoomontwikkeling:
signaal van een onderliggend communicatieprobleem.
o Vaak geassocieerd met relatie- en gezinstherapie.
wat is de visie op helpen bij het Systeemtheoretisch referentiekader?
o Beïnvloeden van systeemregels en versteende systeempatronen die een vorm van evenwicht willen in stand houden.
o Het gehele systeem activeren en niet enkel de probleemdrager isoleren tot zondebok.
o Inzicht verwerven in beïnvloeding en interactie tussen de verschillende leden van het systeem.
o Gebruik van ecogram én genogram
wat zijn de basisprincipes van Taakgericht casework als hulpverleningsmodel?
o Actief werken aan de probleemverlichting centraal ipv aan de persoon!
o Geen formele diagnose in het proces (≠ social casework)
o Wél in dialoog met cliënt over de probleemomschrijving en over de doel- of taakbepaling.
o Kritiek op klassiek social casework: vertrekt teveel vanuit toegeschreven problemen ipv erkende problemen.
o Wenst meetbare en objectiveerbare effecten van de hulpverlening door het exacter afbakenen van de problemen en deze te laten erkennen door cliënten.
o 8 probleemcategorieën, zie p. 139.
wat is de visie op helpen bij het Taakgericht casework als hulpverleningsmodel
o Dialoog met cliënt om zorgvuldig te luisteren:
o Hoe formuleert de cliënt het probleem
o Toetsen in welke probleemcategorie de cliënt het probleem situeert
o Probleem zo definiëren dat het specifiek en afgebakend en te bewerken is.
o Taakgerichte caseworker koppelt een taak aan de probleemcategorie die de cliënt onmiddellijk in verband kan brengen met het erkende probleem.
o Taak verlicht op directe wijze het probleem.
o Het is de taak en niet de relatie cliënt-hulpverlener die het belangrijkste instrument is tot verandering.
o Contract:
afgebakend probleem, afspraken, taken, timing.
o Doel
= probleemverlichting eerder dan verandering.
o Strikt in tijd afgebakende hulpverlening.
o Afgebakende en haalbare taken.
Actie
= iedere vorm van veranderingsgerichte activiteit/handeling/beïnvloeding van de social caseworker met als uiteindelijke doelstelling de cliënt op weg te helpen in het realiseren van de vooropgestelde gewenste verandering. Essentieel aan actie is dedoelgerichtheid.
wat is de link tussen actie met spiraalvormig karakter van het EDDA-model
actie gaat over iedere vorm van actie/handeling of beïnvloeding, ook wanneer deze een explorerend of diagnosticerend doel voor ogen heeft.
wat zijn de 8 uitgangspunten van actie?
1) Actie is gericht op de persoon-situatie configuratie
2) Actie is emancipatorisch en empowerend
3) Actie steunt op het principe van kettingreactie
4) Actie is gericht op erkende problemen
5) Het moratorium als actie
6) Actie en werkrelatie
7) De timing van actie
8) Ethische inschatting van de actie
EDDA-actoren in het actieproces
De social caseworker als actor in actie
o Organisatie bepaalt de condities waarbinnen de social caseworker tot actie kan overgaan.
o Bv. duidelijk afgebakende taken of niet, huisbezoeken mogelijk of enkel bureelgesprekken
De cliënt en diens omgeving als actor in actie.
o Hoofdrolspelers!
o Aansluiten bij de theory of change van de cliënt en diens omgeving (De Vries, 2008).
o Alertheid hebben voor de inzetbare vaardigheden en mogelijkheden van de cliënt.
De verwijzer als actor in actie
o Indien de verwijzer een medehulpverlener is in het hulpverleningsproces, bv. coördinerende of toezichthoudende rol: de verwijzer wordt dan op de hoogte gehouden of actief betrokken in de uitvoering van bepaalde taken.
De maatschappelijke context als actor in actie.
o Via reacties op de keuzes die in een hulpverleningsproces worden gemaakt
o Welke actiemiddelen beschikbaar, toegankelijk en betaalbaar zijn.
o Investeert de samenleving bv in opnamebedden of in meer voorzieningen voor thuiszorg.
Strategie
= een planmatige anticipatie op (waarschijnlijke) actie en reactie van bondgenoten en/of tegenstanders bij het nastreven van een gesteld doel. P. 173.
wat zijn de o 3 basisstrategieën:
saneren
stabiliseren
Emanciperen
saneren
-,Rechtstreeks richten op het oplossen of aanpakken van het probleem.
- Herstellen, terug gezond maken.
Stabiliseren
- Gericht naar het milieu van de cliënt.
- Evenwicht brengen en behouden in relatie met en voor de omgeving.
Emanciperen
- Richt zich op de persoon van de cliënt.
- Ontwikkelingsgerichte aanpak, aansluitend bij de mogelijkheden en de sterktes van de hulpvrager
Welke vaardigheden zet sw’er in tijdens actie?
1) Ondersteunende vaardigheden
2) Direct beïnvloedende vaardigheden
3) Beschrijvende en ventilerende vaardigheden
4) Inzicht bijbrengende of reflectieve vaardigheden
5) Signalerende vaardigheden
6) Managementvaardigheden
7) Creatieve vaardigheden
Huiswerkwerkopdrachten
= Taken die de cliënt vanuit het hulpverlenend gesprek meekrijgt om uit te voeren in de tijd tussen twee hulpverlenende gesprekken in.
doelstellingen van Huiswerkwerkopdrachten
o Registreren wat er juist is gebeurd: momentopnamen. Bv. bij partnergeweld: hoe is de voorbije week verlopen? Wat is er gebeurd? Hoe vaak ben je agressief geworden?
o De cliënt laten oefenen, uitproberen,… bv.: time-outprincipe bij partnergeweld.
o De cliënt inzicht laten verwerven in diens specifieke leefsituatie, in de specificiteit van de problematiek. Bv.: teken een life-eventlijn. Reflectieopdracht.
Ondersteunende vaardigheden
o Zorgen ervoor dat cliënt(system) zich gehoord en erkend voelt, waardoor er vertrouwen instaat.
o Hierbij is de basishouding van de sw’er de kern.
o Tijdens ieder gesprek!
Direct beïnvloedende vaardigheden
o Hulpverleningsgesprek wordt doelbewust gestuurd.
o Social caseworker bepaalt de richting van het gesprek/ de hulpverlening, wanneer de social caseworker zeker weet dat de cliënt met deze interventies is gebaat.
Disciplinerend ingrijpen.
De SC grijpt effectief in en gebruikt zijn macht of positie vanuit de zorg voor de cliënt. Bv. de justitieassistent licht de probatiecommissie in van de alcoholproblematiek van de cliënt waardoor de cliënt verplicht wordt een ambulante begeleiding op te starten.
doel Beschrijvende en ventilerende vaardigheden
verminderen van spanning bij de cliënt.
o Beschrijvende vaardigheden
o Ventilerende vaardigheden
o Evenwicht in zoeken: helpend maar mag niet de doelstelling worden binnen de hulpverlening.
o Beschrijvende en ventilerende vaardigheden leiden soms tot kettingreacties: nieuwe inzichten, andere invalshoeken.
o Aanmoedigen van het uiten van emoties kan leiden tot onverwachtse reacties zoals agressie! SC dient sterk in de schoenen te staan om allerhande emoties ‘op te vangen’.
doel Inzicht bijbrengende of reflectieve vaardigheden
Inzicht van de client verhogen
o Reflectieve capaciteiten van de cliënt worden aangesproken.
o Verworven inzicht
=> gewijzigd gedrag?
= afhankelijk van de leerstijl van de cliënt.
o Inzicht bijbrengen op diverse niveaus
o Mbt de leefsituatie of hulpvraag.
Een probleem(situatie) kan vanuit verschillende invalshoeken bekeken worden.
Signalerende vaardigheden
= vaardigheden die niet automatisch verbonden worden met hulpverleningsprocessen.
Signaleren
= systematisch opsporen, registreren en aandacht vragen voor individu overstijgende componenten in probleemsituaties. Vaak tekorten in regelingen, voorzieningen, wetgeving, functioneren van diensten, etc.
Creatieve vaardigheden
o Maatwerk vereist dat de social caseworker buiten de klassieke hulpverleningslijntjes te kleuren: “out of the box” denken
o De verborgen kwaliteiten van de cliënt worden geappelleerd en geactiveerd.
o Helpt anders om te gaan met tijdsdruk
o Helpt bij de planning en timing van verschillende hulpverleningsvaardigheden.
o Inspireert de hulpverlener en voorkomt burn out.
