slokdarm, maag, duodenum Flashcards
dysfagie =
het GEVOEL dat het voedsel blijft steken tijdens de passage vd farynx nr maag
orofaryngeale dysfagie =
bolus k niet vanuit de orofarynx in de slokdarm w gebracht (slikstoornis)
2 vormen van dysfagie
Organische dysfagie
Functionele dysfagie
Organische dysfagie =
vernauwing van het slokdarmlumen dr organisch letsel (strictuur of tumor)
Functionele dysfagie =
afsluiten lumen door contractie van de wand (vb. spasme)
Van welke dysfagie z deze kenmerken?
- Dadelijk zowel voor vast als vloeibaar
- pijnaanvallen los van de de voedselbolus, ‘s nachts (diffuse SD spasmen)
Functionele dysfagie
Van welke dysfagie z deze kenmerken?
- initieel enkel voor vast voedsel
- voedselimpactie bij grote en taaie bolus
- progressief ontstaan.
Organische dysfagie
Odynofagie =
pijn in aansluiting met de slikact
oorzaak van globusgevoel?
onbekend
geen duidelijk verband met de slikbeweging + de klachten verdwijnen meestal tijdens het eten
= kenmerken van?
globusgevoel
- geen duidelijk verband met de slikbeweging
- de klachten verdwijnen meestal tijdens het eten
- vooral bij nerveuze personen
- onzekere oorzaak
= kenmerken van?
globusgevoel
snelle of trage progressie ikv organische dysfagie wijst op?
Snellere progressie -> maligne tumor/oorzaak
Tragere/geen progressie -> goedaardig letsel
functionele dysfagie komt bv voor bij primaire motoriekstoornissen zoals …?
(2 voorbeelden)
- achalasie
- diffuse spasmen
functionele dysfagie komt bv voor bij primaire motoriekstoornissen zoals …?
(2 voorbeelden)
- achalasie
- diffuse spasmen
odynofagie duidt meestal op?
ontstekingsletsels
impactiepijn =
doffe tot krampende pijn restrosternaal -> veroorzaakt door contracties boven een geimpacteerde bolus
NCCP =
non-cardiac chest pain
wat voor pijn is NCCP?
Retrosternale krampende of toesnoerende pijn
zonder verband met boluspassage
Dysfagie en/of odynofagie is een alarmteken -> wat is nodig?
esofagogastroscopie
Pyrosis/zuurbranden =
branderig gevoel dat opstijgt achter het sternum
pyrosis is typisch voor?
gastro-oesofagale reflux
Regurgitatie =
zuur, bitter of niet-zuur vocht dat tot in de mond komt
zure regurgitaties komen vooral voor bij?
bij neerliggen, vooroverbukken, ….
Esofagogastroduodenoscopie -> doeleinden? (2)
Diagnostisch (visualisatie, mogelijkheid tot nemen v biopsies)
Therapeutisch (behandeling; bv ligaturen, clips, prothese, …)
wnr echoendoscopie doen?
bij vermoeden v maligne letsels
vermoeden slokdarmlijden -> het eerste diagnostisch onderzoek is vaak …?
video-endoscopie van slokdarm-maag-duodenum
Technische onderzoeken bij vermoeden slokdarmlijden?
4
- endoscopie (+ biopsie)
- pH meting
- manometrie
- radiologische onderzoeken
manometrisch onderzoek slokdarm =
het meten v intraluminele drukken in de slokdarm
- in rust & na deglutitie
onderzoek als evaluatie vd slokdarmmotoriek?
manometrisch onderzoek
welke structuren w geëvalueerd bij manometrisch onderzoek ?
- gastro-oesofagale sfincter
- faryngo-oesofagale sfincter
- slokdarmlichaam
manometrie = diagnostisch voor / essentieel bij vermoeden van?
motorische stoornissen (zoals achalasie en slokdarmspasmen)
wrm w de drukken bij manometrie simultaan gemeten op vss niveaus in de slokdarm?
om de peristaltiek (contracties) & de relaxatie vd sfincter na een slikbeweging te ku volgen
pH meting -> meestal registratie over ? uur
24
waar w de dunne sonde (via de neus) bij pH meting gepositioneerd?
vlak boven de onderste sfincter
Soms tweede sensor in de proximale slokdarm of maagfundus.
registratie van ‘events’ dr patiënt bij pH meting (event-marker) -> wat k hierdoor onderzocht w?
de associatie tss de refluxepisodes en de klachten
wat w geregistreerd bij gecombineerde pH-impendatiemeting
- pH
- intraluminele geleidingsveranderingen (tss gepaarde electroden)
welke reflux w waargenomen bij pH meting?
ALLE reflux
ook bv niet-zure galreflux of lucht
radiologisch onderzoek ikv slokdarmaandoeningen z vooral nuttig om?
bepaalde organische letsels aan te tonen
- > meerwaarde bij:
- divertikels (pulsie-, tractie-, intramuraal)
- fistels naar trachea
- ring van Schatzki
CT-thorax ikv slokdarmaandoeningen: essentieel om/voor …?
- extramurale letsels (bv fistels, tumoren) ih licht te stellen
- de stadiëring van tumoren
RX-slikact ikv slokdarmaandoeningen: performantste onderz voor evaluatie van …?
slikstoornissen
RX-video ikv slokdarmaandoeningen: voor verder beoordelen van …?
motorische of functionele stoornissen vd slokdarm
bv. achalasie of SD spasmen
RX-slokdarm met barium en slikact: voor evaluatie van …?
stenosen, fistels
welke informatie levert RX-slikact?
zowel functionele als morfologische info over de faryngo-oesofagale overgangszone
RX-video vd slokdarm gebeurt klassiek met? (2)
- vloeibaar contrast
- vaste bolus
gastro-oesofagale refluxziekte =
als er symptomen of complicaties zijn die je kan toeschrijven aan terugvloei van maaginhoud tot in de slokdarm
typische symptomen van reflux?
- pyrosis
- zure regurgitaties
ikv refluxziekte:
PPW en sensitiviteit als pyrosis en zure regurgitaties aanw z als dominante klacht?
positief predictieve waarde: zeer hoog
sens: laag
atypische klachten van reflux?
- thoracale pijn
- astma
- neus-keel-oor verschijnselen
symptomen suggestief voor complicaties van reflux?
- organische dysfagie
(bij: peptische strictuur, tumor) - odynofagiepijn
(bij: ernstige oesofagititsletsels) - ferriprieve anemie
(bij: belangrijke erosieve oesoagitisletsels met ulcera)
risicofactoren reflux
- levensstijl (overgewicht, roken, koffie, …)
- vertraagde maagwerking
- breuk/hernia
(gasto-oesofagale sfincter nt meer binnen diafragmapijlers) - medicatie
- leeftijd (reflux stijgt met leeftijd)
druk in UOS
100-130 mmHg
druk in slokdarmlichaam
- 5 mmHg
druk in LOS
15-45 mmHg
druk in maag
5-10 mmHg
ontstaansmechanisme refluxziekte (dubbel)
- inefficiente abtirefluxbarrière (LOS)
- deficiënte zuurklaring uit onderste deel slokdarm (etsend)
oorzaken vd deficiente sfincterfunctie ikv refluxziekte? (2)
-Anatomisch (continu lage sfincter druk):
sliding hernia, …
-Functioneel:
toegenomen transiente relaxaties….
TLESR’s
transient lower esophageal sphincter relaxations
2 onderdelen vd normale zuurklaring (slokdarm)
- volumeklaring (zwaartekracht & peristaltiek)
- chemische klaring (bicarbonaat in speeksel)
elementen vh refluxaat etsend vr het malpigiaans epitheel slokdarm?
- zuur, pepsine
- mogelijk galzouten
zouden vooral bel ku z bij het ° van Barret-mucosa
hoe galzouten in refluxaat meten?
te meten met lichtabsorptie-Bilitec monitoring
mucusale defensie vd slokdarm: vermindert de irritatie v etsende stoffen -> deze defensie berust op?
aanwezigh ve glycoproteïne (als cement tss de cellen + op tight junctions)
gevolgen v reflux?
ontsteking
erosies vh slijmvlies
activatie afferente zenuwen
…
Fysiologische reflux
(bij iedereen aanwezig)
vooral postprandiaal,
geen klachten, geen letsels
Pathologische reflux
Reflux die klachten en/of letsels veroorzaakt
–> pH meting
Niet-erosieve GERD
- refluxklachten aanwezig
- geen endoscopische letsels
- pH metrie afwijkend
erosieve GERD:
- met endoscopische letsels
endoscopische letsels ikv erosieve refluxziekte -> classificatie voor graden van oesofagitis
Los Angeles classificatie
Los Angeles classificatie graad A
solitaire erosies < 5 mm
Los Angeles classificatie graad B
solitaire erosies > 5 mm
Los Angeles classificatie graad C
confluerende erosies < 75% vd omtrek
Los Angeles classificatie graad D
circulaire confluerende erosies > 75% vd omtrek
verwikkelingen GERD
- ulcus
- peptische strictuur
- metaplasie (cilindrisch epitheel)
- > indien intestinale metaplasie (Barrett): PREMALIGNE
intestinale metaplasie prox vd LOS: gekenmerkt dr
slijmbekercellen
Barrett-slokdarm =
metaplastisch epitheel id distale slokdarm
(meestal intestinaal type id biopsies)
+
endoscopisch zichtbaar opschuiven van Z-lijn naar proximaal vd sfincter
wat is de Z-lijn bij Barrett?
junctie twee types epitheel
-> squamocolumnaire junctie
Barrett-slokdarm is steeds een bewijs van?
chronische GERD
waarom endoscopische follow-up (met biopsie) bij Barrett?
Barrett-slokdarm is voorbeschikt tot de ontwikkeling ve oesofagaal adenocarcinoom
wrm is lengte belangrijk bij Barrett?
kankerrisico neemt toe met een langer segment
short segment barrett: < 3cm
klachten bij Barrett?
soms weinig klachten (hyposensitiviteit?)
evolutie van niet-erosieve refluxziekte
maar weinig neiging tot verergering
evolutie van oesofagitis graad A
maar weinig neiging tot verergering
diagnostische evaluatie GERD bij typische klachten
- pyrosis en zure regurgitaties als dominant symptoom: refluxziekte zeer wss
- endoscopie: evaluatie ernst vd oesofagitis + mogelijke verwikkelingen
diagnostische evaluatie GERD bij atypische klachte
diagnose moet bewezen w met aanvullend onderzoek
- Endoscopie
- Therapeutische proef met PPI
- pH meting, (zuurinfusietest volgens Bernstein nog zelden)
atypische klachten GERD -> endoscopie -> oesofagitis teruggevonden: diagnose?
diagnose staat vast!
pt > 50j met nieuwe klacht die slokdarmlijden suggereert -> wat doen?
steeds onderzoeken met een endoscopie!!
risico op Barrett en tumoren: stijgt met leeftijd
therapeutische proef met hoge dosis PPI’s + een pH-meting (al dan niet gecombineerd met impedantiemeting): k vooral gebeuren bij het vermoeden van …?
niet-erosieve oesofagitits
aangewezen als antirefluxchirurgie w voorgesteld?
preoperatieve evaluatie:
- radiologische evaluatie met contrast (bv. RX-video): maaghernia?
- manometrie: uitsluiten v postoperatief risico v dysfagie bij zeer ernstige peristaltische dysfunctie
- nieuwe endoscopische evaluatie
- kwantitatieve pH-meting
behandelingsmogelijkheden GERD
- Hygiënodiëtische maatregelen
- Medicamenteuze therapie
- Heelkunde
Hygiënodiëtische maatregelen
- hoogstand hoofdeinde
- vermijden bepaalde voeding
- vermagering
- kijken of er begeleidende medicatie is die reflux induceert (bv cacliumantagonisten)
mogelijke geneesmiddelen bij behandeling GERD
- antacida en alginaat (milde vormen)
- zuursecretieremmers: H2-blokkers (vooral intermitterend gebruikt)
- protonpompinhibitoren (voorkeursbehandeling: krachtiger)
ranitidine, cimetidine
H2-blokkers
wnr PPI innemen voor optimale werking?
30min - 1u voor een maaltijd (meestal het ontbijt)
endobrachy-osofagus =
andere naam voor Barrett denk ik :)
antirefluxoperaties -> opties?
- laparoscopische Nissen fundoplicatie
- Belsey Mark thoracotomie
- Collins verlengingsplastie bij een te korte slokdarm
brachy-oesofagus =
een te korte slokdarm
praktische aanpak van graad A en B oesofagitis
puur klachten controleren
kans op peptische strictuur vrijwel onbestaande
praktische aanpak van graad C en D oesofagitis
- klachten & letsels behandelen
(want risico op STENOSEN, ULCUS) - heling opvolgen endoscopisch
(nt alleen voortgaan op de verbetering v klachten)
behandeling van stenose (verwikkeling GERD)
dilatatie
gesteund dr full-dose medicinale therapie
behandeling van Barrett (verwikkeling GERD)
- onderhoudstherapie PPI
- follow-up (bioptisch; indien intestinale type)
- endoscopische eradicatie (radiofrequentieablatie; zeker als tekens v dysplasie)
Hygiënische maatregelen worden steeds aangeraden, maar zijn slechts een hulp
-> Vooral nuttig bij …?
poging tot verminderen of onderbreken van medicamenteuze therapie
Klassieke behandeling van reflux-ziekte: erosieve oesofagitis?
medicamenteus:
- PPI aan volle dosis -> gedurende 4-8w
- nadien: step-down tailoring
PPI ikv behandeling erosieve oesofagitis: dosissen?
(es)omeprazole 40 mg
pantoprazole 40 mg
lansoprazole 30 mg
rabeprazole 20 mg
step-down tailoring
men laat zich leiden door het effect op de klachten
symptoomcontrole correleert veelal met controle van (erosieve) oesofagitis uitzondering = ?
patiënt met Barrett (klachten minimaal)
klachten van niet-erosieve GERD in vgl met erosieve GERD?
Vaak klachten even intens als bij erosieve GERD (oesofagitis)
- maar moeilijker te behandelen
Niet-erosieve gastro-oesofagale reflux ziekte
-> evolutie?
Risico op evolutie naar ernstige oesofagitis en/of complicaties is gering.
Niet-erosieve GERD: geen oesofagitis: dus therapie-intensiteit & frequentie v inname ve PPI w bepaald door …
door het effect op de klachten
wie voor endoscopie sturen ikv GERD?
- Risico-factoren: Leeftijd boven de 50 Roken Alcohol NSAI gebruik Familiale antecedenten
- Alarmsymptomen: Dysfagie Vermagering Bloedverlies (Nachtelijke klacten)
welke therapie bij vermoeden GERD?
vermoeden GERD -> PPI therapie (eerst endoscopie indien risicofactoren/alarmsymptomen)
wat doen wnr persisterende symptomen na PPI therapie ikv GERD?
Refractaire reflux:
- dubbele dosis v PPI geven
- ook mogelijk: associëren v antacida, alginaten, prokinetica, reflux inhibitor (baclofen)
wat doen wnr nog steeds geen verbetering na dosis PPI verdubbelen ikv persisterende symptomen bij GERD?
- endoscopie
- 24u pH/impedantie op PPI
- > pos: anti-refluxoperatie overwegen
- > neg: andere oorzaak overwegen
normaal epitheel in slokdarm?
het meerlagig plaveiselepitheel
columnair epitheel (= éénlagig klierepitheel) in slokdarm?
metaplasie, biedt beter weerstand aan zure maaginhoud
Barrett slokdarm bij hoeveel % vd pt’en met reflux?
10%
Caucasian Male Increasing age Waist circumference Longstanding GERD symptoms Hiatal hernia H. pylori absence
= risicofactoren voor?
Barrett-slokdarm
primaire motiliteitsstoornis slokdarm =
motorische stoornis vd slokdarm is de belangrijkste afwijking
voorbeelden primaire motiliteitsstoornis slokdarm
- achalasie
- distale slokdarmspasmen
- jackhammer-slokdarm
secundaire motoriekstoornissen slokdarm =
motorische stoornis vd slokdarm -> is een onderdeel ve eerder gegeneraliseerde aandoening
voorbeelden secundaire motoriekstoornissen slokdarm
spierziekten:
- sclerodermie: spierziekte vd gladde spieren
- myotone dystrofie: spierziekte vd gestreepte spieren
- ziekte van Steinert: spierziekte vd gestreepte spieren
neurologische aandoeningen:
- afwijkingen CZS (bv CVA, ziekte v Parkinson)
- afwijkingen PZS (bv alcoholische en diabetische neuropathie)
achalasie: meer bij mannen of vrouwen?
mannen
piekincidentie achalasie
op middelbare leeftijd (maar k ook kinderen en ouderen treffen)
oorzaak achalasie
degeneratie v inhibitorische neuronen (NO) in plexus v Auerbach
-> overwicht van excitatorisch cholinerge bezenuwing (hypertonie)
klachten achalasie
- FUNCTIONELE dysfagie
- Pijn: krampende RS pijn, ‘s nachts, vooral in het begin vd ziekte
- Regurgitaties dr stase (niet-zuur, vnl postprandiaal en bij platliggen)-> evtl aspiratie-pneumonie
- Vermagering dr vermijden van voedsel -> evtl cachexie
aan achalasie denken obv … ?
het verhaal: ziektegeschiedenis v pijn gevolgd dr functionele dysfagie
DD achalasie
psychogene vermagering
anorexia nervosa
endoscopie bij diagnose v achalasie?
endoscopie met biopsie:
- draagt op zich niet positief bij tot de diagnose,
- maar dient om een organische stenose thv LOS uit te sluiten (pseudoachalasie)
manometrisch onderzoek bij achalasie -> drukpatroon?
(pathognomonisch)
AFWEZIGHEID van:
- post-deglutitieve relaxaties vd sfincter
- peristaltische contracties (-> vervangen dr simultane drukgolven)
achalasie op RX slokdarm?
- vogelbekbeeld (niet-relaxerende LOS)
- slokdarmlichaam: gedilateerd, soms kronkelig of s-vormig
- geen luchtbel in de maag
wat is aangewezen bij achalasie die >10j aanhoudt?
2-3jaarlijkse endoscopie
achalasie h een verhoogde incidentie v … ?
spinocellulair epithelioom
verwikkelingen v achalasie
slikpneumonie
dr regurgitaties en aspiratie voedselresten
behandeling achalasie
Geen etiologische behandeling mogelijk
Medicamenteus: spasmolytica, calciumantagonisten
(effect is beperkt, slechts tijdelijk als overbrugging)
Interventies
- Endoscopisch
- Chirurgisch
endoscopische interventies ikv achalasie
- Hydrostatische ballondilatatie LOS (tot 4 cm): perforatierisico, te herhalen
- Botox injectie in sfincter (6 m effect)
- POEM (perorale endoscopische myotomie): myotomie via het lumen
intrasfincteriële injectie v botulinetoxine ikv achalasie gebeurt via een …
oesofagoscoop
chirurgisch interventies ikv achalasie
myotomie volgens Heller
+ vaak samen met: anti-refluxingreep
Distale/diffuse slokdarmspasmen: oorzaak?
ook defect van inhibitorische myenterische neuronen
DD diffuse slokdarmspasmen
angor pectoris !!! (frequenter, ischemisch hartlijden)
syndroom van Tietze (musculoskeletale pijn thv costosternale gewrichten)
klinische presentatie v diffuse slokdarmspasmen
RS pijn initieel (los van voeding)
(-> NCCP)
in latere fase dysfagie (functionele type)
radiologie diffuse slokdarmspasmen
nut cracker esophagus / kurkentrekkersslokdarm
manometrie diffuse slokdarmspasmen
= diagnostisch
- simultane distale contracties, (repetitieve en niet-peristaltische contracties)
- bewaarde relaxaties LES na deglutitie
er is sprake v jackhammer-slokdarm bij …
zeer hoge drukontwikkeling
diagnose stellen v diffuse slokdarmspasmen obv?
- ziektegeschiedenis
- RX
- manometrie
behandelingsopties v diffuse slokdarmspasmen?
MEDICAMENTEUS: Ca-antagonisten, nitraten, botox, spasmolytica, ….
Slechts uitzonderlijk: (verlengde) chirurgische myotomie
welke klacht beantwoordt beter aan therapie bij diffuse slokdarmspasmen: dysfagie of pijnklachten/spasmen?
dysfagie beantwoordt beter dan pijnklachten/spasmen!
eosinofiele oesofagitis: kenmerken
tekens van fibrose op endoscopie
eosinofiele infiltratie op biopsie
eosinofiele oesofagitis: meer bij mannen of vrouwen?
mannen
piekincidentie eosinofiele oesofagitis?
20-40j
antecedenten eosinofiele oesofagitis?
atopische asthma, atopie / eczema als kind
-> verband met allergie
klachten eosinofiele oesofagitis?
-Organische dysfagie en impacties
(dr vernauwingen dr ontsteking of fibrose)
-Odynofagie of RS pijn
diagnose eosinofiele oesofagitis
- endoscopie: ringvormige vernauwingen en treinsporen
- biopsies: >15 eosfinofielen /HPF
- distale en proximale biopsies: eosfinofielen distaal ikv refluxziekte
treinsporen bij eosinofiele oesofagitis op endoscopie
wit exsudaat of lineaire erosies
pseudo-trachealisatie
ringvormige vernauwingen in uitgesproken gevallen
eosinofiele oesofagitis : behandeling?
lokale/topische steroiden (budesonide: gel, puffs)
Systemische steroieden (prednisone): zelden nodig
Dilatatie rigide stenosen/fibrose (endoscopisch)
Eliminatiedieet (allergenen wegnemen)
(PPI trial [soms moeilijk te differentieren van Reflux])
ring van Schatzki =
membraan of korte ring (mucosa hyperplasie)
thv gastroesofagale sfincter
(steeds in de aanwezigheid ve kleine hiatushernia)
ring van Schatzki: meer bij mannen of vrouwen?
mannen
verband tss leeftijd en ring van Schatzki
toename met leeftijd
ringdiameter ring van Schatzki
< 13mm: steeds problemen
> 20mm: bijna nooit problemen
mogelijke klacht bij ring v Schatzki?
Dysfagie vh organische type
diagnose ring van Schatzki w gesteld obv?
- radiologisch onderzoek !
- endoscopie (frequent gemist bij grotere doormeter)
radiologisch onderzoek ikv ring van Schatzki: best zichtbaar na …?
maximale slokdarmexpansie
met contrast
Congenitale slokdarmatresie: wnr vastgesteld?
vlak na geboorte
opm: heelkunde met belangrijke morbiditeit
radiologisch beeld bij ring van Schatzki
bilaterale smalle/ondiepe inkeping op de plaats vd B-ring
therapie bij ring v Schatzki?
Enkel bij symptomen
Endoscopisch inscheuren (met Savary-bougies) of (ballon)dilatatie
Zeer zeldzaam: chirurgie (vooral zo geassocieerde pathologie)
Candidiasis (=moniliasis): verwekker?
candida albicans (normale commensaal vd mondholte)
klachten v candidiasis vd slokdarm
- ernstige odynofagie (plots optredend)
- soms continue RS pijn
Candida albicans k overgroeien in de keel en slokdarm bij de volgende omstandigheden:
- slechte alg toestand
- onder AB of systemische CS
- bij immuunsuppressie / bij immuun-gecompromitteerde pt’en
- chron gebruik v inhalaties met topische steroïden vr astma bronchiale / cortisone inhalator bij COPD
ikv candidiasis vd slokdarm:
endoscopie = diagnostisch (wat zie je?)
Wit-geel beslag/plaques
(tonen C. albicans bij biopsie en kleuring)
Onderliggend ontsteking (onder de plaques: hyperemische friabele mucosa)
opm: vaak is er ook moniliasis is de mond- en keelholte aanw
histologische diagnose van candidiasis vd slokdarm
- knopvormende gisten (alleen dit is niet voldoende!)
- aantoonbare pseudohyfen ih weefsel (
behandeling v candidiasis vd slokdarm
lokaal/topisch nystatine (in oplossing) of myconazole
OF
systemische anticandidamedicatie (bij ernstigere vormen)
bv fluconazole, ketoconazole
virale oesofagitis: mogelijke verwekkers?
bepaalde virussen
-> vnl herpesviridae (HSV, HZV, CMV)
wat zie je op endoscopie bij virale oesofagitis?
kleine atone ulcera en erosies
ih onderste slokdarmsegment
wie heeft verhoogd risico op virale oesofagitis?
pt’en met verminderde immuunafweer
bv immuunsuppressie
behandeling v virale oesofagitis?
Antivirale therapie indien symptomatisch (acyclovir, ganciclovir)
infectie/ontsteking vd slokdarm met caustische oorzaak => mogelijke stoffen?
- Medicatie: bisfosfonaten, Ca antagonisten: BEJAARDEN
- Drinken van sterke base
Graden van caustische esofagitis:
- erytheem
- Erosies
- Ulcera (>1 cm, microscopie: dieper dan mucosa)
- Denudatie, zwart beslag: leidt tot stenosen
behandeling v caustische oesofagitis?
Kan ernstige gevolgen hebben:
- onmiddellijke heelkunde
- veelvuldige dilatatie achteraf
Twee soorten tumoren vd slokdarm?
- Malpighiaans epitheel: epithelioom, squameus cel Ca
- Cilindercellig epitheel (+/-Barrett): adenocarcinoom
Tumoren van de slokdarm: symptomen?
dysfagie, impactie, vermagering..
Tumoren van de slokdarm: diagnose?
endoscopie met biopsie
