Sensibiliteit, Motoriek en het organisatie van het zenuwstelsel

Question 1

Autonoom zenuwstelsel

Answer 1

(=viscerale zenuwstelsel)

Het autonome zenuwstelsel is verantwoordelijk voor alle onwillekeurige functies van het lichaam. D.w.z. processen die ons lichaam in leven houden zoals hartslag, ademhaling, urinewegen, geslachtsfuncties en spijsvertering. Informatie uitwisseling verloopt via de sympathische grensstreng, nervus vagus, etc.

Question 2

Somatisch zenuwstelsel

Answer 2

(=animale zenuwstelsel)

Het somatische zenuwstelsel is verantwoordelijk voor alle vrijwillige bewegingen van het lichaam. D.w.z. spierbewegingen, praten, lopen, pakken, etc. Informatie uitwisseling verloopt via sensorische en motorische zenuwen.

Question 3

Sympathisch zenuwstelsel

Answer 3

(=SNS)

Onderdeel van het autonome zenuwstelsel. Regelt de waakzaamheid (gaspedaal). Oorsprong van de zenuwen liggen in de thoracolumbaire regio. Ganglioncellen liggen in de sympathische grensstreng

Question 4

Parasympatisch zenuwstelsel

Answer 4

(=PNS)

Onderdeel van het autonome zenuwstelsel. Regelt de ruststand (rempedaal). Oorsprong van de zenuwen liggen in de craniosacrale regio. Ganglioncellen liggen dicht bij het doelorgaan. Innervatie komt direct via hersenzenuwn, een belangrijke zenuw voor dit systeem is de n.vagus

Question 5

Opbouw zenuwstelsel

Centraal zenuwstelsel (CNS)

Answer 5

Hersenen + ruggenmerg (+ n.opticus & retina)

Question 6

Opbouw zenuwstelsel

Perifeer zenuwstelsel (PNS):

Answer 6

Perifere ganglia + receptoren + perifere delen van spinale- en hersenzenuwen (- n.opticus & retina)

Question 7

Witte en Grijze stof

Answer 7

Grijze stof (=cellichaam + dendrieten)
Witte stof (=axonen + gliacellen)

Question 8

Sensorische zenuw

Answer 8

(=afferente zenuw)

Ook wel gevoelszenuw. Prikkels worden via deze zenuwen doorgestuurd naar het CNZ.

Een prikkel kan zowel exteroceptief (van buitenaf) of proprioceptief (van binnenaf) zijn.

Question 9

Motorisch zenuw

Answer 9

(=efferente zenuw)
Ook wel bewegingszenuw. Innerveert de motoriek.

Question 10

Ezelsbruggetje Hersenzenuwen

Answer 10

Op Ons Oude Tuin Terras At Floortje Verse Groente Van Albert Heijn

Question 11

Hersenzenuw I-III

(sensorisch / motorisch; innervatie / functie)

Answer 11

N. Olfactoriu; Sensorisch
- Reukzenuw

N. Opticus; Sensorisch
- Oogzenuw

N. Oculomotorius; Motorisch
- Oogbewegingszenuw - innerveert ook m.levator, ooglid

Question 12

Hersenzenuw IV-VI

(sensorisch / motorisch; innervatie / functie)

Answer 12

N. Trochlearis; Motorisch
- Katrolzenuw - innerveert m. obliquus superior
-(naar schuin beneden kijken)

N. Trigemus: Gemengd
-Gevoel gelaat, innerveert kauwspieren

N. Abducens; Motorisch
-Innerveert m.rectus (naar lateraal kijken)

Question 13

Hersenzenuw VII-IX

(sensorisch / motorisch; innervatie / functie)

Answer 13

N. Fascialis; Gemengd
- Aangezichtszenuw - Innerveert gelaatspieren, 2/3 deel smaak tong

N. Vestibulocochlearis; Sensorisch
- Gehoor- en evenwichtszenuw

N. Glossopharyngeus; Gemengd
- Tong-keelzenuw - Innerveert spieren keel, 1/3 deel smaak tong

Question 14

Hersenzenuw X-XII

(sensorisch / motorisch; innervatie / functie)

Answer 14

N. Vagus; Gemengd
- Zwervende zenuw
- Vnlk parasympatische functie

N. Accessorius; Motorisch
- Bijkomstige zenuw
- Innervatie m.trapezius en m.sternocleidomastoideus

N. Hypoglossus; Motorisch
- Ondertongzenuw

Question 15

Embryonale oorsprong en naamgeving hersenen

Tel-encephalon
Di-encephalon
Mes-encephalon

Answer 15

Telencephalon:
- Cerebrum + subcorticale kernen
(o.a. amygdala, basale ganglia)

Diencephalon:
-Hypothalamus, Thalamus, Subthalamus

Mesencephalon:
-Middenhersens
(o.a. sup. en inf. Colliculus)

Question 16

Embryonale oorsprong en naamgeving hersenen

Met-encephalon
Myel-encephalon
Myelum

Answer 16

Metencephalon:
-Cerebellum + pons

Myelencephalon:
- Medulla oblongata

Myelum:
-Spinale zenuwen

Question 17

De hersenstam bestaat uit:

Answer 17

De middenhersens, pons en medulla oblongata

Question 18

Wat zijn de 4 soorten centrale gliacellen

Answer 18

Oligodendrocyten
Astrocyten
Micro-glia
Ependymcellen

Question 19

Wat zijn de 2 soorten perifere gliacellen

Answer 19

Satellietcellen + Schwann cellen

Question 20

Functie oligodendrocyt

Answer 20

(=cel met een aantal takken) myelniseert meerdere axonen van het CNS

Question 21

Functie astrocyt

Answer 21

(=ster-achtige cel) heeft vele functies in het CNS.
Regelt o.a. bloed-hersenbarriere, voeding neuronen, etc.

Question 22

Functie microglia

Answer 22

Belangrijke cellen van het afweersysteem i.h. CNS. Belangrijk voor o.a. fagocyten en littekenvorming

Question 23

Functie ependymcellen

Answer 23

De endotheelcellen van de hersenventrikels en het centrale kanaal van het ruggenmerg. Is o.a. belangrijk voor de liquorproductie.

Question 24

Functie Schwanncellen en satellietcel

Answer 24

Satellietcel: Vergelijkbare functie als een astrocyt
Schwann cel: Myeliniseert een axon van het PNS

Question 25

Anatomie Weverkolom (5 onderdelen van binnen naar buiten)

Answer 25

Cornu posterior (=dorsale hoorn)

Radix posterior (=dorsale wortel)

Spinale ganglion.

Spinale zenuw

Ramus posterior (=dorsale tak)

Question 26

Dorsaal vs ventrale hoorn en wortel

(latijnse benaming en bundeling van welk type informatie)

Answer 26

Dorsale wortel en hoorn (=radix/=cornu posterior) Bundeling van alle sensorische informatie

Ventrale wortel en hoorn (=radix/=cornu anterior) Bundeling van alle motorische informatie

Question 27

Spinale Ganglion

Answer 27

Een verdikking van de zenuwbaan gelegen aan de rugzijde (sensorisch). Ligt nog voor de spinale zenuw en bevat de cellichamen van sensorische neuronen

Question 28

Spinale zenuw + aantal + aanduiding

Answer 28

Bundeling van de radix posterior (sensorisch) en radix anterior (motorisch). De mens heeft 30 paar spinale zenuwen. Cervicale zenuwen liggen boven de corresponderende wervel (tot C8). Thoracale en lumbale zenuwen liggen onder de corresponderende wervel.

Question 29

Dorsale en ventrale tak.

Answer 29

Dorsale tak (=ramus posterior)
- Bevat zowel sensorische als motorische informatie.
- Innerveert de rugzijde en bekken
Ventrale tak (=ramus anterior)
-Bevat zowel sensorische als motorische informatie.
- Innerveert de buikzijde armen en benen

Question 30

Plexus (Functie, ligging, spinale zenuw)

Answer 30

Herschikking van spinale zenuwen
1 Plexus Brachialis: C4-T1
2 Plexus femoris: L3-S1

Question 31

Dermatoom
(+ betekenis van uitval in 1 dermatoom;
meerdere dermatomen;
meerdere delen van dermatomen)

Answer 31

Een gebied dat wordt geinnerveerd door 1 spinale zenuw.
-Als 1 dermatoom uitgevallen is, betekent het dat 1 spinale zenuw een laesie heeft.
-Als meerdere dermatomen uitgevallen zijn, dan is er een laesie die spant over meerdere spinale zenuwen.
-Als delen van meerdere dermatomen uitgevallen zijn, dan is er een laesie in een perifere zenuw.

Question 32

Somatisch (betekenis)

Answer 32

Volgens het somatisch (bewuste waarneming) zenuwstelsel

Question 33

Sensibel (betekenis)

Answer 33

Waarneembaar, o.a. reuk, pijn, temperatuur en tast

Question 34

Somatotopie

Answer 34

Het fenomeen waarbij punten op lokaal receptieve velden corresponderen met punten op de hersenschors. Dit gebeurt bij het somatosensibel systeem, het visuele systeem en gehoor.

Question 35

Gnostisch systeem
(Functie, locatie kruising, locatie 1e synaps)

Answer 35

Gnostisch systeem: Waarneming van aanraking, druk en vibratie; kruist op medulla/hersenstam niveau.
Eerst zal de zenuw langs de dorsale kolom gaan, dan 1e synaps i.d. hersenstam.Vervolgens gaat informatie naar de thalamus en dan naar de sensorische schors.

Question 36

Vitaal systeem
(Functie, locatie kruising, locatie 1e synaps)

Answer 36

Vitaal systeem: Waarneming van pijn en temperatuur; kruist meteen op segment niveau
1e synaps meteen in de dorsale hoorn, dan kruising antero-laterale baan. Vervolgens gaat informatie naar de thalamus en dan naar de sensorische schors.

Question 37

Motorneuron

Answer 37

Neuron gelegen i.d. ventrale hoorn (=cornu anterior) die een of meerdere spiervezels innerveert.

Question 38

Motor unit

Answer 38

Motor unit: Motorneuron + spiervezels
(1 motorneuron kan dus meerdere spiervezels innerveren)

Question 39

Monosynaptische reflex
(primaire afferent + zijde van 1e synaps + exciterend/inhiberend)

Answer 39

I. Spierspoeltje (primaire afferenten van een motor neuron) ontvangt sensibele input van de stand van de spier.
II. Via de sensorische neuron gaat de informatie naar de dorsale hoorn (=cornu posterior) en vormt zich 1(=mono) synaps ipsilateraal.
III. De motorneuron koppelt terug naar dezelfde spier om een corresponderende (exciterende) beweging uit te voeren (reflex)

Question 40

Polysynaptische reflex
(primaire afferent + zijde van 1e synaps + exciterend/inhiberend)

Answer 40

I. Spierspoeltje ontvangt sensibele input van de spier.
II. Via dorsale kolom (=cornu posterior) vormt de sensorische neuron ipsilateraal synaps 1 met een inhiberende (=inter)neuron.
III. De interneuron innerveert via synaps 2 de motorneuron van een andere spier.
IV. De motorneuron innerveert de spier voor een tegenovergestelde beweging (reflex)

Question 41

Pyramidebaan

Answer 41

(=cortico-spinale baan)

Neuronen vanuit de motorcortex (gyrus precentralis) sturen informatie naar een motorunit om vrijwillig een beweging te maken.

De informatie kruist (contralateraal) op hersenstam niveau.

Question 42

Extra-pyramidale systeem

Answer 42

Zijn o.a. de cerebellum en de basale ganglia.
Deze grijpen aan op informatie uit het pyramide systeem. Het extra-pyramidaal systeem modificeert de informatie of koppelt terug naar de motorische schors.

Question 43

Basale ganglia (functie)

Cerebellum (functie)

Answer 43

Basale ganglia: Onderdeel van het extra-pyramidale systeem. Regelt het wel of niet uitvoeren van bewegingen

Cerebellum: Onderdeel van het extra-pyramidale systeem. Regelt de coordinatie van bewegingen.